• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)
You are here: Home / Algemeen / Een TED-talk over ‘Why eyewitnesses get it wrong’

Een TED-talk over ‘Why eyewitnesses get it wrong’

6 October 2012 by Ruud Herold 7 Comments

In het boek Mistakes were made but not by me komen mentale processen aan de orde die iedereen kent en die actief zijn als je geconfronteerd wordt met zogenaamde ‘cognitieve dissonantie‘. Cognitieve dissonantie is een psychologische term voor de onaangename spanning die ontstaat bij het kennis nemen van feiten of opvattingen die strijdig zijn met een eigen overtuiging of mening, of bij gedrag dat strijdig is met de eigen overtuiging, waarden en normen. Het gaat met andere woorden om de perceptie van onverenigbaarheid tussen twee cognities, waarbij het woord cognitie kan slaan op kennis, houding, emotie, geloof of gedrag. Volgens de theorie voelen mensen een sterke drang om dissonanties te verkleinen door hun opvattingen of gedrag aan te passen of te rationaliseren. Ze kunnen leiden tot het innemen van een standpunt of het nemen van een beslissing die achteraf gezien aantoonbaar fout was. Deze mechanismes kunnen tot gevolg dat je je gedrag, stellingname of beslissing achteraf gaat vergoelijken, rechtvaardigen of zelfs glashard ontkennen. Wie vindt het niet moeilijk om aan te erkennen dat je een fout gemaakt hebt gemaakt? Deze verdedigingsmechanismes treden bij iedereen op, bij sommigen duidelijker dan bij anderen. Het heilig blijven geloven in je eigen gelijk ook als dat dat diametraal tegenover een eerder ingenomen standpunt staat, kan bijvoorbeeld een handige eigenschap zijn voor een beroepspoliticus die iets wil bereiken.

Degenen die het boek Mistakes were made but not by me gelezen hebben zullen een ‘Aha erlebnis’ hebben als ze naar de TED-talk van Scott Fraser getiteld ‘Why eyewitnesses get it wrong’ bekijken:

De TED-talk zelf lijkt in eerste instantie niet helemaal aan te sluiten op het boek. Fraser beschrijft een moord – een drive by shooting – die ene Francisco Carrillo in 1992 pleegde en waarvoor hij tot tweemaal levenslang veroordeeld werd. Deze veroordeling was geheel gebaseerd op getuigenverklaringen. Jaren later toonde Fraser overduidelijk aan dat de getuigen onder de omstandigheden waarbij de moord plaatsvond (‘s avonds, bij slecht zicht en zelfs met tegenlicht) nooit een gezicht hebben kunnen herkennen. Op basis van dit bewijs werd Carillo na 20 jaar vrijgesproken. Met Frasers uitleg dat ons brein valse herinneringen kan creëren suggereert min of meer dat dit een rol gespeeld heeft in deze zaak.

Hoofdstuk 5 gaat Mistakes were made… een stap verder. Het behandelt ook dergelijke gerechtelijke dwalingen in de VS en en biedt ook zicht op andere fascinerende facetten die in deze TED-talk niet ter sprake komen. Denk hierbij aan zaken zoals vooringenomenheid bij de rechercheurs, het ‘primen’ van getuigen, valse herinneringen, het achterhouden van ontkrachtend bewijs maar vooral de ‘excuses’ die mensen verzinnen (uitzonderingen daargelaten) om maar niet toe te hoeven geven dat ze grove fouten hebben gemaakt. De zaak Lucia de B.. laat zien dit soort gerechtelijke dwalingen ook in Nederland voorkomen.

Doordat ik Mistakes were made… had gelezen keek ik met heel andere ogen naar deze presentatie en het deed mij afvragen hoe het in dit geval zal zijn gegaan met al de extra facetten van deze zaak die ik in hoofdstuk 5 had gelezen.

Geïnteresseerd geraakt in het boek? Koop het via de onderstaande link bij Bol.com en steun daarmee Kloptdatwel.nl!

Een TED-talk over 'Why eyewitnesses get it wrong' 1
Een TED-talk over 'Why eyewitnesses get it wrong' 2
Een TED-talk over 'Why eyewitnesses get it wrong' 1
Een TED-talk over 'Why eyewitnesses get it wrong' 2
Een TED-talk over 'Why eyewitnesses get it wrong' 1
Een TED-talk over 'Why eyewitnesses get it wrong' 2

Steun Kloptdatwel

Een TED-talk over 'Why eyewitnesses get it wrong' 7Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).

NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.

« Previous Entry
Kloptdatwel gehackt
Next Entry »
Heart Assisted Therapy tijdens ‘expertise’-dag van het NIP

Filed Under: Algemeen, Overig, Skeptische TV Tagged With: carol tavris, elliot aronson, er zijn fouten gemaakt, mistakes were made, ooggetuigen, scott fraser

Reader Interactions

Comments

  1. Jan Willem Nienhuys says

    6 October 2012 at 14:42

    Op de voorpagina staat ‘gerechterlijke’ dwalingen, dat moet zijn: gerechtelijke dwalingen (vergissingen die ontstaan door een opeenstapeling van fouten van getuigen, politie, het OM en de rechters). Er zijn ook scheidsrechterlijke fouten (van de scheidsrechters alleen). Maar in Nederland hebben we geen gerechters.

    Log in to Reply
  2. Jan Willem Nienhuys says

    7 October 2012 at 12:13

    Nog een opmerking over de inhoud. Blijkens de commentaren wisten de getuigen in deze zaak heel goed dat wat ze gezegd hadden niet klopte. Ze waren onder druk gezet door de onderzoeker in dit geval. Het is natuurlijk mooi dat een wetenschapper keihard kan aantonen dat het onmogelijk geweest moet zijn dat de getuigen iets gezien hadden.

    Maar het is niet echt een geval van getuigen die zich iets herinnerden wat ze niet gezien hadden. De getuigen herinnerden zich namelijk heel goed dat ze niets gezien hadden. Maar ze zeiden wat anders.

    Iets anders is: hoe zat het nou met het instorten van de torens.
    De volgorde is:
    1. 8:46 vliegtuig treft North Tower
    2. 9:03 vliegtuig treft South Tower
    3. 9:56 South Sower zakt in elkaar
    4. 10:28 North Tower zakt in elkaar

    Fraser beweert dat  3. aanvankelijk niet op de live uitzendingen (en de herhalingen daarvan) was te zien in elk geval niet zoals hij dat zag in een vlieghaven waar hij niets anders had te doen dan wachten op een vlucht, en dat filmmateriaal van 3. pas later publiek werd. Eerlijk gezegd lijkt het me tamelijk sterk dat er na de tweede hit geen enkel nieuwsdienst niet continu een camera op de brandende gebouwen had
    gericht. In elk geval kon de tweede hit gefilmd worden om dat men na de eerste hit begon te filmen.

    Diverse personen in de commentaren spreken Fraser tegen, en ik meen dat sommigen denken dat hij in de war is met het feit dat opnames van 1. pas later beschikbaar kwamen. Maar ik kan er geen touw aan vastknopen.

    Log in to Reply
  3. AAtsouPier says

    8 October 2012 at 14:42

    Ik snap het ook niet helemaal. Maar hadden we niet iets soortgelijks bij de Bijlmerramp, namelijk dat een deel van de bevolking beweert dat zij op tv het vliegtuig zagen neerstorten ?

    Log in to Reply

Trackbacks

  1. Boek review: When Prophecy Fails - Kloptdatwel? says:
    11 December 2013 at 23:16

    […] verdiepen in het onderwerp cognitieve dissonantie, dan meen ik een ander boek te moeten aanraden: Mistakes Were Made (but not by me). Hoewel ik Mistakes nog niet gelezen heb wordt het me vaak enthousiast aangeraden door mijn […]

    Log in to Reply
  2. Facts About Iptv Apple Tv Revealed says:
    8 July 2022 at 13:50

    Facts About Iptv Apple Tv Revealed

    Een TED-talk over 'Why eyewitnesses get it wrong' – Kloptdatwel?

    Log in to Reply
  3. Lorentz says:
    11 June 2023 at 23:25

    Lorentz

    Een TED-talk over 'Why eyewitnesses get it wrong' – Kloptdatwel?

    Log in to Reply
  4. les inggris anak says:
    25 September 2023 at 11:04

    les inggris anak

    Een TED-talk over 'Why eyewitnesses get it wrong' – Kloptdatwel?

    Log in to Reply

Leave a Reply Cancel reply

You must be logged in to post a comment.

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
Het Alternatieve Circuit: Risico’s, Kosten en Communicatie
12 October 2025 - Ward van Beek
Het Alternatieve Circuit: Risico’s, Kosten en Communicatie

.Op 4 oktober vond in de Geertekerk in Utrecht het jaarlijkse symposium plaats van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Het thema dit jaar was Het Alternatieve Circuit: Risico’s, Kosten en Communicatie. Meester KackadorisprijsDe middag begon traditioneel met de toekenning van…Lees meer Het Alternatieve Circuit: Risico’s, Kosten en Communicatie › [...]

Het ‘Red Panda Effect’
8 October 2025 - Ward van Beek
Het ‘Red Panda Effect’

.In de Skeptical Inquirer van october/november (Volume 49, No. 5) wordt door Craig A. Foster en Kelsey M. McGinn teruggeblikt naar een uitgave van het blad uit 1979, met daarin een verhaal over een verdwenen panda, ontsnapt uit Blijdorp, wiens ontsnapping…Lees meer Het ‘Red Panda Effect’ › [...]

Kernenergie is een keuze
3 October 2025 - Ward van Beek
Kernenergie is een keuze

.In sceptische kringen is kernenergie geen taboe. Maar veel argumenten vóór kernenergie zijn op wensdenken gebaseerd. door Frank Biesboer, voormalig hoofdredacteur van De Ingenieur, Skepter 38.3 Voor de Nederlandse energiewereld was de brief die minister Hermans van Klimaat en Groene Groei in mei publiceerde over…Lees meer Kernenergie is een keuze › [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

Rejecting The Null Hypothesis
29 October 2025 - Steven Novella

In various contexts, for practical, philosophical, and logical reasons, there is a default assumption. In the criminal justice system, for example, someone is presumed innocent until proven guilty. Therefore we must act “as if” someone is innocent until the burden of proof is met that they are indeed guilty of the specific crime of which they are accused. In medicine, if someone […] The post Rejecting The Null Hypothesis first appeared on Science-Based Medicine. [...]

The opposite of “turbo cancer”: COVID-19 vaccines sensitize cancer to immunotherapy
27 October 2025 - David Gorski

A new preliminary study published in Nature suggests that COVID-19 vaccines might actually boost the immune system to make immunotherapy more effective. If confirmed in followup studies, this result suggests that the vaccines do the opposite of causing "turbo cancer." The post The opposite of “turbo cancer”: COVID-19 vaccines sensitize cancer to immunotherapy first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Dr. Vinay Prasad Doesn’t Realize He’s The Establishment. It’s His Job to Produce Results for the American Public, Not Fluff Donald Trump.
26 October 2025 - Jonathan Howard

Because he can masterfully feign concern over evidence and data, Dr. Prasad is the Shohei Ohtani of spreading doubt and mistrust about vaccines. It's no surprise that under his "leadership", diseases are spreading and Andrew Wakefield is taking a victory lap. The post Dr. Vinay Prasad Doesn’t Realize He’s The Establishment. It’s His Job to Produce Results for the American Public, Not Fluff Donald Trump. first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Renate1 on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc JacobsAch ja, mevrouw Wiersma en de BBB. Van dat soort partijen moet je het hebben. Net als de heer Eerdmans
  • Hans1263 on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc JacobsEn meisje Wiersma maar traineren, op wetenschappelijke gronden (zoals ze zelf meent, of althans volhoudt, of... ordinair liegt). Gelukkig he
  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc JacobsHelaas is er iets niet helemaal goed gegaan met de link naar een gearchiveerde versie van dit recent bericht van
  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc JacobsEen aantal dagen geleden is een nieuw rapport van Ronald Meester met als titel "De illusie van een betrouwbare stikstof-modelwerkelijkheid"
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (42-2025)@Renate1 Er is een aanzienlijk verschil tussen westelijk en oostelijk Europa qua tijd van zonsopgang en -ondergang. Dus: los het

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in