• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)
You are here: Home / Algemeen / Een TED-talk over ‘Why eyewitnesses get it wrong’

Een TED-talk over ‘Why eyewitnesses get it wrong’

6 October 2012 by Ruud Herold 7 Comments

In het boek Mistakes were made but not by me komen mentale processen aan de orde die iedereen kent en die actief zijn als je geconfronteerd wordt met zogenaamde ‘cognitieve dissonantie‘. Cognitieve dissonantie is een psychologische term voor de onaangename spanning die ontstaat bij het kennis nemen van feiten of opvattingen die strijdig zijn met een eigen overtuiging of mening, of bij gedrag dat strijdig is met de eigen overtuiging, waarden en normen. Het gaat met andere woorden om de perceptie van onverenigbaarheid tussen twee cognities, waarbij het woord cognitie kan slaan op kennis, houding, emotie, geloof of gedrag. Volgens de theorie voelen mensen een sterke drang om dissonanties te verkleinen door hun opvattingen of gedrag aan te passen of te rationaliseren. Ze kunnen leiden tot het innemen van een standpunt of het nemen van een beslissing die achteraf gezien aantoonbaar fout was. Deze mechanismes kunnen tot gevolg dat je je gedrag, stellingname of beslissing achteraf gaat vergoelijken, rechtvaardigen of zelfs glashard ontkennen. Wie vindt het niet moeilijk om aan te erkennen dat je een fout gemaakt hebt gemaakt? Deze verdedigingsmechanismes treden bij iedereen op, bij sommigen duidelijker dan bij anderen. Het heilig blijven geloven in je eigen gelijk ook als dat dat diametraal tegenover een eerder ingenomen standpunt staat, kan bijvoorbeeld een handige eigenschap zijn voor een beroepspoliticus die iets wil bereiken.

Degenen die het boek Mistakes were made but not by me gelezen hebben zullen een ‘Aha erlebnis’ hebben als ze naar de TED-talk van Scott Fraser getiteld ‘Why eyewitnesses get it wrong’ bekijken:

De TED-talk zelf lijkt in eerste instantie niet helemaal aan te sluiten op het boek. Fraser beschrijft een moord – een drive by shooting – die ene Francisco Carrillo in 1992 pleegde en waarvoor hij tot tweemaal levenslang veroordeeld werd. Deze veroordeling was geheel gebaseerd op getuigenverklaringen. Jaren later toonde Fraser overduidelijk aan dat de getuigen onder de omstandigheden waarbij de moord plaatsvond (‘s avonds, bij slecht zicht en zelfs met tegenlicht) nooit een gezicht hebben kunnen herkennen. Op basis van dit bewijs werd Carillo na 20 jaar vrijgesproken. Met Frasers uitleg dat ons brein valse herinneringen kan creëren suggereert min of meer dat dit een rol gespeeld heeft in deze zaak.

Hoofdstuk 5 gaat Mistakes were made… een stap verder. Het behandelt ook dergelijke gerechtelijke dwalingen in de VS en en biedt ook zicht op andere fascinerende facetten die in deze TED-talk niet ter sprake komen. Denk hierbij aan zaken zoals vooringenomenheid bij de rechercheurs, het ‘primen’ van getuigen, valse herinneringen, het achterhouden van ontkrachtend bewijs maar vooral de ‘excuses’ die mensen verzinnen (uitzonderingen daargelaten) om maar niet toe te hoeven geven dat ze grove fouten hebben gemaakt. De zaak Lucia de B.. laat zien dit soort gerechtelijke dwalingen ook in Nederland voorkomen.

Doordat ik Mistakes were made… had gelezen keek ik met heel andere ogen naar deze presentatie en het deed mij afvragen hoe het in dit geval zal zijn gegaan met al de extra facetten van deze zaak die ik in hoofdstuk 5 had gelezen.

Geïnteresseerd geraakt in het boek? Koop het via de onderstaande link bij Bol.com en steun daarmee Kloptdatwel.nl!

Een TED-talk over 'Why eyewitnesses get it wrong' 1
Een TED-talk over 'Why eyewitnesses get it wrong' 2
Een TED-talk over 'Why eyewitnesses get it wrong' 1
Een TED-talk over 'Why eyewitnesses get it wrong' 2
Een TED-talk over 'Why eyewitnesses get it wrong' 1
Een TED-talk over 'Why eyewitnesses get it wrong' 2

Steun Kloptdatwel

Een TED-talk over 'Why eyewitnesses get it wrong' 7Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).

NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.

« Previous Entry
Kloptdatwel gehackt
Next Entry »
Heart Assisted Therapy tijdens ‘expertise’-dag van het NIP

Filed Under: Algemeen, Overig, Skeptische TV Tagged With: carol tavris, elliot aronson, er zijn fouten gemaakt, mistakes were made, ooggetuigen, scott fraser

Reader Interactions

Comments

  1. Jan Willem Nienhuys says

    6 October 2012 at 14:42

    Op de voorpagina staat ‘gerechterlijke’ dwalingen, dat moet zijn: gerechtelijke dwalingen (vergissingen die ontstaan door een opeenstapeling van fouten van getuigen, politie, het OM en de rechters). Er zijn ook scheidsrechterlijke fouten (van de scheidsrechters alleen). Maar in Nederland hebben we geen gerechters.

    Log in to Reply
  2. Jan Willem Nienhuys says

    7 October 2012 at 12:13

    Nog een opmerking over de inhoud. Blijkens de commentaren wisten de getuigen in deze zaak heel goed dat wat ze gezegd hadden niet klopte. Ze waren onder druk gezet door de onderzoeker in dit geval. Het is natuurlijk mooi dat een wetenschapper keihard kan aantonen dat het onmogelijk geweest moet zijn dat de getuigen iets gezien hadden.

    Maar het is niet echt een geval van getuigen die zich iets herinnerden wat ze niet gezien hadden. De getuigen herinnerden zich namelijk heel goed dat ze niets gezien hadden. Maar ze zeiden wat anders.

    Iets anders is: hoe zat het nou met het instorten van de torens.
    De volgorde is:
    1. 8:46 vliegtuig treft North Tower
    2. 9:03 vliegtuig treft South Tower
    3. 9:56 South Sower zakt in elkaar
    4. 10:28 North Tower zakt in elkaar

    Fraser beweert dat  3. aanvankelijk niet op de live uitzendingen (en de herhalingen daarvan) was te zien in elk geval niet zoals hij dat zag in een vlieghaven waar hij niets anders had te doen dan wachten op een vlucht, en dat filmmateriaal van 3. pas later publiek werd. Eerlijk gezegd lijkt het me tamelijk sterk dat er na de tweede hit geen enkel nieuwsdienst niet continu een camera op de brandende gebouwen had
    gericht. In elk geval kon de tweede hit gefilmd worden om dat men na de eerste hit begon te filmen.

    Diverse personen in de commentaren spreken Fraser tegen, en ik meen dat sommigen denken dat hij in de war is met het feit dat opnames van 1. pas later beschikbaar kwamen. Maar ik kan er geen touw aan vastknopen.

    Log in to Reply
  3. AAtsouPier says

    8 October 2012 at 14:42

    Ik snap het ook niet helemaal. Maar hadden we niet iets soortgelijks bij de Bijlmerramp, namelijk dat een deel van de bevolking beweert dat zij op tv het vliegtuig zagen neerstorten ?

    Log in to Reply

Trackbacks

  1. Boek review: When Prophecy Fails - Kloptdatwel? says:
    11 December 2013 at 23:16

    […] verdiepen in het onderwerp cognitieve dissonantie, dan meen ik een ander boek te moeten aanraden: Mistakes Were Made (but not by me). Hoewel ik Mistakes nog niet gelezen heb wordt het me vaak enthousiast aangeraden door mijn […]

    Log in to Reply
  2. Facts About Iptv Apple Tv Revealed says:
    8 July 2022 at 13:50

    Facts About Iptv Apple Tv Revealed

    Een TED-talk over 'Why eyewitnesses get it wrong' – Kloptdatwel?

    Log in to Reply
  3. Lorentz says:
    11 June 2023 at 23:25

    Lorentz

    Een TED-talk over 'Why eyewitnesses get it wrong' – Kloptdatwel?

    Log in to Reply
  4. les inggris anak says:
    25 September 2023 at 11:04

    les inggris anak

    Een TED-talk over 'Why eyewitnesses get it wrong' – Kloptdatwel?

    Log in to Reply

Leave a Reply Cancel reply

You must be logged in to post a comment.

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
Het ‘Red Panda Effect’
8 October 2025 - Ward van Beek
Het ‘Red Panda Effect’

.In de Skeptical Inquirer van october/november (Volume 49, No. 5) wordt door Craig A. Foster en Kelsey M. McGinn teruggeblikt naar een uitgave van het blad uit 1979, met daarin een verhaal over een verdwenen panda, ontsnapt uit Blijdorp, wiens ontsnapping…Lees meer Het ‘Red Panda Effect’ › [...]

Kernenergie is een keuze
3 October 2025 - Ward van Beek
Kernenergie is een keuze

.In sceptische kringen is kernenergie geen taboe. Maar veel argumenten vóór kernenergie zijn op wensdenken gebaseerd. door Frank Biesboer, voormalig hoofdredacteur van De Ingenieur, Skepter 38.3 Voor de Nederlandse energiewereld was de brief die minister Hermans van Klimaat en Groene Groei in mei publiceerde over…Lees meer Kernenergie is een keuze › [...]

Hebben we minder gemeenschapszin dan vroeger?
16 September 2025 - Ward van Beek
Hebben we minder gemeenschapszin dan vroeger?

.In het dagelijks leven loop je als skepticus tegen heel andere zaken aan dan klassieke skeptische thema’s als homeopathie of een platte aarde. Dubieuze kleurentests op werk, vasten zou gezond zijn, en de kracht van positieve mindsets. Skepsis-podcastpresentator Richard Engelfriet sluist u door alledaagse…Lees meer Hebben we minder gemeenschapszin dan vroeger? › [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

The Growing Problem of Supplement–Drug Interactions in Seniors
9 October 2025 - Scott Gavura

Many people take supplements alongside prescription drugs without realizing the risks. The post The Growing Problem of Supplement–Drug Interactions in Seniors first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Nobel Prize in Medicine: Peripheral Immune Tolerance
8 October 2025 - Steven Novella

Each year I like to write a post about the Nobel Prize in Physiology or Medicine. While advocating for higher standards of science in medicine we tend to spend much of our time criticizing pseudoscience, so I like to balance that by occasionally just celebrating great medical science, and the Nobel Prize is a great opportunity. The 2025 award for physiology or […] The post Nobel Prize in Medicine: Peripheral Immune Tolerance first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Mockies: Doctors Who Mocked My Warnings About MAHA in 2024 are Copying Me Today. Good.
7 October 2025 - Jonathan Howard

The dangers of Kennedy and crew were blindingly obvious. Yet some doctors sought to bolster MAHA by undermining and discrediting those who warned about it. The post Mockies: Doctors Who Mocked My Warnings About MAHA in 2024 are Copying Me Today. Good. first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Arthur Bijl on Hoe komt de maan aan zijn licht? Klein skeptisch onderzoekBedankt voor de opmerkingen!
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (37-2025)Gevaarlijke sprookjes.
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (37-2025)@Renate1 Men fantaseert maar lekker verder over hun obscure sprookjes.
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (37-2025)@ Hans Ik dat het dreigend er voor zorgt dat het geneesmiddel misschien wel gebruikt mag worden. Maar goed, om
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (37-2025)Tja, dan maar blind, als straf van het opperhoofd. Knots!

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in