Computerprogramma’s bedoeld voor het bewerken van digitale foto’s zijn tegenwoordig zo geavanceerd, dat het zelfs voor experts erg lastig is om vast te stellen of een bepaalde afbeelding echt is of nep. Skeptici zullen misschien vooral geïnteresseerd zijn in het achterhalen of foto’s van UFO’s of Bigfoot gemanipuleerd zijn, voor Justitie gaat het vaak om belangrijker zaken. Zo is het bij vermeende kinderporno van groot belang om te weten of er geknipt en geplakt is, of dat er daadwerkelijk minderjarigen zijn gebruikt als model. Een bedrijfje uit de Verenigde Staten heeft nu software ontwikkeld waarmee je objectieve informatie kunt verkrijgen van een afbeelding die kan helpen om de vraag te beantwoorden of het om een origineel beeld gaat.
Na de orkaan Sandy, die o.a. New York hard trof, begonnen er op het Internet talloze foto’s te circuleren, waarvan je je af kon vragen of ze wel echt waren. Een mooi voorbeeld is de onderstaande foto, die een haai laat zien die door de ondergelopen straten van Brigantine Beach in New Jersey zou zwemmen.
Een foto die in eerste instantie op Facebook geplaatst werd, maar snel het Internet overging.
De website Snopes.com kon de bron achterhalen van de foto van de haai, die gebruikt was om in de foto van de ondergelopen buurt te plakken. Als het je niet lukt om zo’n bronafbeelding te achterhalen, kan het knap lastig zijn om te laten zien dat het om een hoax gaat. Fourandsix Technologies biedt in sommige gevallen een oplossing. De software die ze ontwikkeld hebben, maakt gebruik van het gegeven dat er niet één vastgelegde manier is waarop foto’s in het JPEG-formaat worden opgeslagen. Alle fabrikanten van fototoestellen en de makers van bewerkingssoftware doen dat op net iets andere wijze.
De ‘forensische’ software van Fourandsix kan van een afbeelding een soort vingerafdruk nemen en die vergelijken met een enorme database met daarin de ‘vingerafdrukken’ van camera’s en software die bekend zijn. Op die manier kan dan vastgesteld worden of de compressie van de afbeelding overeenkomt met een origineel beeld uit een camera of dat er iets aan de hand is. Een gedeelte van de foto kan bijvoorbeeld een andere ‘vingerafdruk’ hebben dan zijn omgeving en op die manier door de mand vallen als knip-en-plakwerk.
Een van de oprichters van Fourandsix hield een interessant verhaal op de Luminance 2012 conferentie, waarin dit allemaal nog eens langskomt. Hij laat interessante voorbeelden zien, ook over hoe onze waarneming makkelijk voor de gek gehouden kan worden.
De software valt waarschijnlijk buiten het budget van de doorsnee computergebruiker, maar ik kan me goed voorstellen dat het voor overheden en bedrijven interessant kan zijn. Het heeft ook weinig zin om er te gebruik van te maken als je niet de beschikking hebt over afbeeldingen die mogelijk origineel zijn. Een plaatje geplukt van een website is normaal gesproken al veel te veel verkleind om nog bruikbare informatie op te leveren. Als je toch aan de slag wil, is er ook een web-based demo version die nog wel te betalen is.
Tot slot wil ik wijzen op het historische overzicht van fotomanipulatie dat op de website staat onder de titel ‘Photo Tampering throughout History‘. En ook op het blog staan een aantal interessante artikelen die je kunnen helpen om van foto’s vast te stellen of ze gemanipuleerd zijn.
En ik neem aan dat je deze app kent en mogelijk zelfs gebruikt, zoals ik?
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.google.android.apps.unveil&hl=en
Ik vond net de website http://fotoforensics.com/ die het nog wel doet en gebruik maakt van die ELA-methode. Volgens mij gaat het wel om een iets andere aanpak, maar het is zeker een website die ik ga onthouden.
Altijd leuk dit soort dingen, moet de presentatie nog kjiken maar moest meteen denken aan een vermakelijke verhandeling over dit onderwerp van Nederlandse bodem (Nep!):
http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1250386
Hoop niet op een tovermiddel! Als fotograaf ben ik enorm geinteresseerd in dit soort toepassingen en heb meerdere malen foto’s waarvan ik wist ofwel vermoedde door deze tools gehaald. De interpretatie is een kunst op zich en het gebeurt vrijwel nooit dat er heel erg duidelijk gesjoemeld blijkt te zijn.
Een van de problemen is dat het vaak voorkomt dat een fotograaf twee beelden uit een sessie samenshopt tot één foto. Hierbij zijn zowel de Jpeg kwaliteit als de camera instellingen meestal vrijwel identiek.
En we moeten ook bedenken dat het hier alleen maar gaat om digitale manipulatie. ‘Ouderwetse’ trucage kun je zo niet ontmaskeren. Denk bijvoorbeeld aan die beelden van Robbert van den Broeke: http://www.skepsis.nl/blog/2012/04/fotos-van-robbert-van-den-broeke/
De behandelde software interpreteert niet, maar beoordeeld de technische consistentie van het bestand zelf. Dat is geen kunst maar pure wiskunde.
Ik vraag me af wat je er nog mee kan als je origineel een raw bestand is. Daar zit geen jpg compressie in. Aan de andere kant is raw lastiger te edditten en is het in feite nog meer afhankelijk van welke camera je gebruikt. Maakt het misschien alleen maar makkelijker.
Je begrijpt me verkeerd Dennis, wat ik probeer te zeggen is dat de “kunst” van het interpreteren bij de gebruiker van de software ligt. Ik heb trouwens net even een beeld waar ik van weet dat het een collage is door de analyser gehaald daar kan ik eigenlijk niks aan afleiden. Maar dat was een compilatie, zoals ik net al zei, van twee beelden met dezelfde technische aspecten.
Niet het facet wat door het genoemde FourMatch wordt geanaliseerd. Maar besef vooral dat je dan wel altijd het originele bestand uit de camera nodig hebt. Meer dan ontmaskeren dat dit niet door de camera geleverd werd kan het ook niet.
Ik begin wel benieuwd te worden waar dit stukje software eigenlijk toe in staat is. Het zou me niets vebazen als het niet veel meer was dan een luxe uitvoering van de gratis web app. Ik word altijd een beetje achterdochtig wanneer er technologie op de markt komt die beweert dingen te kunnen die voor zover ik weet technisch nog in de kinderschoenen staan. Zo ben ik altijd redelijk sceptisch geweest over het gebruik van gezichtsherkenning in openbare ruimtes.
Voor een heel groot deel van de mensen is technologie een soort tovenarij en kunnen handige jongens een hoop verdienen met halfbakken uitvindingen.
Wat die kerel in het filmpje vergeet te melden is dat bij die analyse van de schaduwen, met het trekken van lijnen, dat je dan enkel met schaduwen mag werken die op hetzelfde precies rechte vlak vallen. Die fout wordt zo snel gemaakt en heeft in al heel wat valse beschuldigingen geresulteerd…