Richard Dawkins is weer even welbespraakt als altijd als hem de vraag wordt gesteld: “how do you justify the scientific method?”, oftewel: “hoe rechtvaardig je de wetenschappelijke methode?”. Zijn antwoord is even effectief als simpel:
Steun Kloptdatwel
Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).
NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.
“It works”, ja dat weet de vragensteller ook wel. Die vroeg naar de beliefs, m.a.w. de vooronderstellingen, die aan de wetenschap ten grondslag liggen. En die zijn er inderdaad, wat mij zo te binnen schiet is : a) de werkelijkheid bestaat echt, b) het is goed de werkelijkheid te bestuderen, c) ben ik vergeten (iets met de menselijke rede ?).
En de voorstelling die iedereen van mens, wereld en kosmos heeft voordat hij al of niet aan de wetenschap begint, zal ook effect hebben op de wetenschapsbeoefening.
Een pragmatisch antwoord als “It works” à la Richard Rorty is dan nogal kort door de bocht. Niet voor de (natuur)wetenschapper, maar wel voor degene die nadenkt over de rol en functie van wetenschap in de maatschappij of over wat kennis nu eigenlijk is en hoe deze tot stand komt.
En wil hier nu even iemand inspringen die (wetenschaps)filosofie/epistemologie heeft gestudeerd ?
Ik vond het ook niet zo’n sterk antwoord, filosofisch is er nogal wat op af te dingen. Dawkins lijkt er mee weg te komen gezien het applaus, maar misschien moeten we even op zoek naar het hele debat waar dit fragment is uitgeknipt.
Hoe graag ik ook naar knappe mannen kijk (zelfs met een das met pingouins erop), 1,5 uur Richard Dawkins is mij te veel van het goede …
Wat schattig Mw Atsou-Pier, zelfs met een das met pinguins. 🙂
Vrouwen blijven je toch ook altijd weer verrassen.
Ah, het hele debat staat gelinkt bij de YouTube video: https://www.youtube.com/watch?v=zvkbiElAOqU bewuste fragment op ongeveer 1:11:00
Volgens mij heb je de vraag verkeerd begrepen. De vragensteller probeert de notie dat je iets voor waar mag aannemen zodra je daar bewijs van hebt, in zichzelf een “geloof” is. Dawkins beantwoord dat mijns inziens perfect door te stellen dat de wetenschap, die inderdaad op dat princiepe gebaseerd, is zich afdoende heeft bewezen om te kunnen herlijden dat conclusies baseren op bewijs niet een zomaar weg te wuiven geloof is.
Ik weet dat het op een cirkelredenatie lijkt, maar dat is het niet als je kijkt naar behaalde resultaten en terug redeneert.
De vraag was natuurlijk ook best een stoot onder de gordel. Door de kracht van bewijs als “geloof” te bestempelen kun je alles wel relativeren maar is er uiteindelijk ook geen zinnig woord meer te wisselen. Bewijs is bewijs. Wat heb je er aan? Nou, dan “werkt” het, wat je ook ging doen met de vraag die je definitief met het bewijs beantwoord hebt. Ik zou zeggen, doe er je voordeel mee.
Ik had ook het gevoel dat er een ondertoon van postmoderne kritiek in de vraag zat. Er is inderdaad een groot aantal lieden dat vindt dat wetenschap maar e’e’n van de vele mogelijke manieren is om tegen de werkelijkheid aan te kijken. Als zodanig zou wetenschap niet beter of slechter zijn dan scientology, katholicisme, antroposofie, solipsisme, etc.
Dat het met deze postmoderne visie om een misvatting gaat werd me gisteren weer eens pijnlijk duidelijk: zie
http://news.yahoo.com/2nd-child-pa-couple-dies-only-praying-111713837.html
Martin Bier
Ik wil best inspringen hoor. het argument van dawkins is een van de vele argumenten die worden gebruikt ter onderbouwing van de wetenschappelijke methode. het grootste probleem met deze uitspraak is dat hij alleen zegt: het werkte in het verleden. maar welke garanties zijn er dat deze methode ook werkt voor toekomstige wetenschap. dit is een vorm van scepticisme dat heel moeilijk te ontkrachten valt, omdat we geen kennis hebben, of misschien zelfs geen kennis kunnen hebben, van de toekomst. Je wilt graag dat je wetenschap of kennis kan baseren op iets dat onbetwijfelbaar is. Is het niet onbetwijfelbaar, dan kan dus net zo goed elke idioot met een leuk idee komen dat ook waar kan zijn, en dat het dus verdient om ontkracht te worden. lukt dit onkrachten niet, dan is de stelling dus net zoveel waard als niet te bekrachtigen normale wetenschap. volgen jullie het nog? wetenschap is ook maar een geloof, omdat we niet kunnen aantonen dat wetenschap iets onbetwijfelbaars zegt over onze wereld.
Wat hier over het algemeen fout gaat, is dat alle mogelijkheden als gelijkwaardig worden gezien: namelijk als niet uit te sluiten. we kunnen niet uitsluiten dat de zon morgen ontploft, echter is dit geen reden om te denken dat hij morgen ontploft. er is geen reden om aan te nemen dat een willekeurige stelling enige waarheid heeft, terwijl wetenschappelijk stellingen deze onderbouwingen wel hebben, al dan niet sluitend.
Ik heb maar even de moeite genomen de vraag even woord voor woord te noteren:
“Ok, uh, so the question is about the nature of scientific evidence.
Uhm, You both said, and I think most people who are here would agree with you, that we are justified in holding a believe if there’s evidence for it or if there are logical arguments we can find that support it. But it seems like this in itself is a believe that requires some form of evidence, and…
So, and if so, I’m wondering, what you think would count as evidence in favor of that, and if not, how do we justify choosing that heuristic without appealing to the same standard that we are trying to justify.”
Vervolgens vat iemand het samen als:
“How do you justify scientific method?”
Maar let op, het gaat dus over de methode en niet over de aannames (of metingen) waarop we die methode los laten.
Het applaus lijkt me vooral een reactie op de humoristische sneer van Dawkins op het eind, waarmee hij denk ik een arogantie “speelt” die hij gerechtvaardigd vind op basis van wat hij net moest verdedigen. Ik kon er wel om lachen.
Stephen Law merkt ook op dat het om ‘an inductive argument’ gaat, maar ook daarover valt nog heel wat te af te filosoferen: http://nl.wikipedia.org/wiki/Inductie_(filosofie)#Inductieve_wetenschap Ik ben op zich wel eens met Dawkins, maar hij doet ‘t wel een beetje makkelijk af en ik weet niet of hij daarmee wel recht deed aan de vraagsteller.
De discussie roept associaties op met “what achilles said to the tortoise”. Dat is natuurlijk dezelfde Achilles die de schildpad niet kan inhalen (volgens Zeno).
Een redeneerregel in de logica is
1. A -> B
2. A
conclusie B
De schildpad protesteert. Hoezo ‘conclusie’? Achilles is zo onverstandig om nu de modus ponens-regel apart toe te voegen:
1. A -> B
2. A
3. (A & (A->B)) -> B
conclusie B
De discussianten schrijven 3 trouwens op als (1&2)-> B
De schildpad komt niet op het idee om te vragen hoe je nu WEET dat als P gegeven
is en Q gegeven is, dan ook P&Q waar is. Maar hij heeft genoeg ammunitie om nu door te gaan, met het toevoegen van de logische regel
(A & (A->B) & ((A & (A->B)) -> B)) -> B
afgekort als 1&2&3 -> B
De rapporteur gaat dan weg en komt een tijdje later terug als de discussie is aangeland bij:
1%2&…&1001-> B
en de schildpad meedeelt zo nog wel even te kunnen doorgaan.
Zie: http://www.ditext.com/carroll/tortoise.html
In de discussie tussen Dawkinds en het publiek gaat het erom waarom je geloof zou hechten aan bepaalde uitspraken. Nou zijn uitspraken / theorieën / aannames / axioma’s allemaal rijtjes woorden. Of die waar zijn is lastig na te gaan als je er nog meer woorden aan toevoegt. Het enige wat je dan kunt doen is nagaan of die woorden niet met elkaar in tegenspraak zijn.
Maar die woorden slaan ook ergens op. Je spreekt dan over “waar” wanneer ze in overeenstemming zijn met de feiten. Aangezien de meeste theorieën niet alleen historische constateringen zijn, maar algemeenheden, is een belangrijk type feit een voorspelling die uitkomt.
De wetenschap is één geheel. Wiskunde, de verschillende takken van natuurkunde, scheikunde en biologie, ze hangen allemaal samen en als er iets in de biologie niet zou kloppen met de astronomie of de wet van behoud van energie, om nog maar te zwijgen van de rekenkunde, dan is dat een ernstige zaak. De wetenschap neemt interne consistentie uiterst serieus.
Da’s alvast iets wat van ‘geloof’ niet gezegd kan worden. Het is heel makkelijk om zes onmogelijke dingen te geloven nog voor het ontbijt.
Maar de wetenschap doet ook voorspellingen. Telkens als een of ander apparaat ‘werkt’ is dat een voorspelling die uitkomt. Dat zijn allemaal proeven op de som voor het totaal van alle wetenschap. De ontelbare aantallen beweringen die de wetenschap doet en die betrekking hebben op de realiteit blijken telkens te kloppen.
Het is denkbaar dat er mensen zijn die alles wat om ze heen gebeurt voelen als volstrekt onvoorspelbaar en zo onwerkelijk als een droom. Of die het verschil niet kennen tussen een gedicht en een nieuwsreportage, tussen een roman of tv-vertoning en wat men buiten op straat ziet dan wel ervaart in het contact met echte mensen. Tja, als die beginnen met ‘hoe weet je nou zeker dat de werkelijkheid bestaat?’ dan weet ik niet goed wat te zeggen. Wij snappen genoeg van de werking van de zintuigen om te begrijpen dat er meer is dan we zien en horen en voelen, maar de dagelijkse ervaring heeft ons allang geleerd hoe betrouwbaar onze zintuigen zijn. Al wij ergens een boom zien staan weten we heel goed dat we daar niet doorheen moeten proberen te rijden of te lopen. Als we ergens het huisnummer 21 zien, is er weinig reden om te denken dat het misschien ‘in werkelijkheid’ 87 is. Een probleem is wel dat wijzelf zo in elkaar zitten dat voor ons menselijke relaties een groot deel van de werkelijkheid uitmaken en dat daar de dingen niet zo eenduidig zijn als waar de wetenschap zich (heel verstandig) mee bezighoudt.
Dawkins is zeker welbespraakt, maar hier quote hij. Ikzelf hoorde de uitspraak het eerst bij Thunderf00t, die hem veelvuldig gebruikt, maar naar het schijnt komt hij hier vandaan: http://xkcd.com/54/
Juist! Dank!
Nu snap ik de ongewone “grofheid” van Dawkins (met een glimlach gepresenteerd) en de reactie van het publiek.
Richard Dawkins on science:
‘it works, bitches’
http://www.theverge.com/2013/4/2/4173576/richard-dawkins-on-science-it-works-bitches
Ah dank inderdaad, dat is een leuke toevoeging, ik realiseerde me niet dat er meer achter zat en vond het gewoon een leuke frappante uitspraak. Het zou ook nog van Jesse Pinkman kunnen zijn (van de geweldige tv serie Breaking Bad).
Door het nesten van antwoorden worden de reacties volgens mij onleesbaar.
@ Dennis
Ik had de vraag wel begrepen, maar de oorspronkelijke vraag was vrij onverstaanbaar. Die ging volgens mij over de rechtvaardiging van geloof(skennis) (belief met een f) versus de rechtvaardiging van wetenschappelijke kennis. Het eerste gaat dan met argumenten en het tweede met wetenschappelijk bewijzen.
Ik vermoed dat de vragensteller met geloof het christendom bedoelde, maar weet dat niet zeker zonder de hele video te zien. Ergens daarvoor zegt Dawkins wel religie = geïnstitutionaliseerd geloof, wat op zich wel juist zal zijn, maar daarbij laat hij weg dat er ook heel wat niet-religieus geloof bestaat, al dan niet geïnstitutionaliseerd. Daar wordt dus niet echt duidelijk van wat Dawkins bedoelt met geloof.
In ieder geval was zijn gesprekspartner het niet eens met “It works”, maar die ging daar verder niet op in.
@ Martin Bier
Niet iedere vorm van (wetenschaps)filosofie of epistemologie is postmodern, hoor ! En het aangehaalde voorbeeld lijkt mij meer op een uitwas van het christendom dan op postmodernisme.
Toch niet. Ik heb de vraag hierboven als eens letterlijk overgenomen. Ik had geen moeite met verstaan. Als je wil vertaal ik hem nog naar het Nederlands.
Het gaat niet zozeer over geloof versus wetenschap. De vragensteller vraagt zich af wat de notie rechtvaardigt dat bewijs voor iets beter is iets zonder bewijs. Hij stelt dat de keuze om bewijs te preferen boven een aanname op zichzelf wellicht ook een vorm van geloof is.
Mij lijkt dat de vragensteller hier bewust geen specifieke religie bij haalt, maar puur vraagt naar de rechtvaardiging van de wetenschappelijke methode. Of, in mijn eigen woorden: Waarom dat absoluut zou zijn, en niet net zo relatief als een geloof.