• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)
You are here: Home / Algemeen / TV-tip: Dat had je gedacht

TV-tip: Dat had je gedacht

20 November 2017 by Björn 22 Comments

Omroep Human zendt in november vier afleveringen uit van het programma ‘Dat had je gedacht’ met als presentator Johan Braeckman. De bekende Vlaamse filosoof gaat in deze vier afleveringen in op de volgende vragen “Waarom houden we onszelf zo vaak voor de gek? Waarom hebben we zoveel vooroordelen? Waarom zijn we zo slecht in het inschatten van risico’s? En waarom geloven we zo makkelijk in complotten?”

100 vrijwilligers illustreren door middel van het antwoorden op vragen de denkfouten die wij maken en de ‘biases’ die we hebben. Ook gebeurtenissen als het fiasco van de hogesnelheidslijn, de vietnamoorlog, de financiële crisis en Apartheid worden in het licht van denkfouten verklaard.

Er zijn inmiddels drie afleveringen verschenen die terug te kijken zijn via de website van ‘Dat had je gedacht‘.

De laatste aflevering over het geloven in complotten wordt aanstaande donderdag 23 november van 22:55 tot 23:20 uitgezonden op NPO 2.

Ook leuk: een test om te kijken hoe helder jij denkt!

Steun Kloptdatwel

TV-tip: Dat had je gedacht 1Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).

NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.

« Previous Entry
De linke weekendbijlage (45-2017)
Next Entry »
Darwin in Opheusden

Filed Under: Algemeen, Complottheorieën, Skepticisme, Skeptische TV Tagged With: complotdenken, johan braeckman, kritisch denken, televisie

Reader Interactions

Comments

  1. Constantia Oomen says

    20 November 2017 at 14:12

    Maar ik wil dat Jan Willem Nienhuys een onderbouwd en waarachtig antwoord geeft op vraag 1, want die vraag zit mij erg dwars.

    Echt gewoon wat jij, JW, gedaan had en waarom. Ga je op deze kansberekening af als je daar zou staan?

    Log in to Reply
    • Jan Willem Nienhuys says

      21 November 2017 at 14:08

      Het probleem met al die versies van “Monty Hall” is dat het antwoord afhangt van de wijze waarop de quizmaster te werk gaat.

      In de praktijk van de echte Monty Hall heeft de quizmaster de keus om je aan te bieden of je wilt wisselen, en om al dan niet een deur te openen.

      Voor de puzzel is het essentieel dat de quizmaster (1) weet achter welke deur de auto staat EN dat hij (2) verplicht is een deur te openen waar (3) een geit achter staat en (4) die je niet hebt gekozen EN (5) dat hij je daarna de optie geeft te wisselen.

      Het gegeven ‘”de quizmaster doet een deur open en er staat een geit echter” is onvoldoende. Als namelijk de quizmaster niet weet waar de auto staat en op goed geluk een deur opent die je niet gekozen hebt en dan toevallig een deur met een geit opent, dan is het antwoord anders (wisselen maakt niks uit).

      Als je de vraag nauwkeurig leest, moet je opletten of daar wel voldoende uit de verf komt of aan alle voorwaarden 1, 2, 3, 4, 5 is voldaan. Is aan die voorwaarden voldaan, dan voegt het openen van de deur geen informatie toe. Je had dat openen van die deur net zo goed kunnen weglaten en de quizdeelnemer vragen: “wil je hebben wat achter die ene deur staat die je hebt aangewezen, of juist alles samen wat achter alle andere deuren staat?”

      Ik vind dat bij nogal wat versies van de puzzel niet duidelijk wordt gemaakt dat de quizmaster niks te kiezen heeft. Hij mag niet (A) bij sommige kandidaten die gekozen hebben domweg meteen zeggen ‘maak maar open’. Of, nog erger, (B) bij sommige kandidaten een niet-gekozen deur met een auto open doen. Eventueel zou een quizmaster (C) een kandidaat de keus geven te wisselen zonder een deur open te doen, of (D) zeggen: “OK je hebt deze deur gekozen, je mag wisselen. Weet je wat, je mag achter een andere deur spieken. Staat daar een auto achter, dan heb je natuurlijk pech, staat daar een geit achter dan mag je wisselen. En de quizmaster zou misschien naar eigen goeddunken kunnen variëren tussen A, B, C, D, afhankelijk van of je eerste keus een auto was of niet en of de quizmaster je probeert te laten winnen of verliezen.

      Je kunt natuurlijk zeggen dat het vanzelf spreekt wat de bedoeling is, maar bij een wiskundig puzzeltje moet je de voorwaarden precies formuleren.

      Het puzzeltje is mede zo gemeen omdat nogal wat mensen het heel onaangenaam vinden om als ze een beslissing genomen hebben, daar weer op terug te komen. Het puzzeltje appelleert aan een primitief gevoel van ‘ik ben betrouwbaar en wil laten merken dat ik niet zo maar van mening verander.’

      Log in to Reply
    • Constantia Oomen says

      21 November 2017 at 14:27

      Jan Willem:

      Dit was niet het antwoord dat ik verwachtte, JW, maar ik weet dat ik bij jou altijd! de auto achter de deur aantref (niets ten nadele van de geit).

      Maar kortom, ik had dus gelijk met mijn gevoel/stellige indruk dat de vraag zelf kolder is? Gelukkig, ik dacht al. Ik rook onraad.
      Zou dat ook helpen bij het openen van deurtjes? Hè ja, je kunt natuurlijk ook op je reukorgaan afgaan, achter welke deurtjes geiten en achter welke deur de auto staat. 🐐

      Het puzzeltje appelleert aan een primitief gevoel van ‘ik ben betrouwbaar en wil laten merken dat ik niet zo maar van mening verander.’

      Ja, of gewoon afgaan op je “geweldige eerste gevoel” en je geluk niet willen riskeren.

      Log in to Reply
  2. Pepijn van Erp says

    20 November 2017 at 17:48

    Je bedoelt vermoedelijk vraag 1 van die test die in de laatste zin is genoemd? Dat gaat om het bekende Monty Hall probleem, Je zult moeilijk wiskundigen vinden die het niet kennen en die ook niet het juiste antwoord zullen geven.

    Monty Hall is trouwens onlangs overleden, zie https://sciscomedia.co.uk/the-monty-hall-problem-explained/ waar ook een uitleg van de puzzel staat.

    Log in to Reply
    • Constantia Oomen says

      20 November 2017 at 18:48

      Klopt, Pepijn, die vraag bedoel ik. Ja, JW zal de vraag wel kennen, en al helemaal het antwoord, maar hij en ik hadden een alleraardigste uitwisseling over “kansen” en ik vraag me serieus af of JW het wel eens is met de uitleg. En eveneens wat hij nu écht zou doen; baseert hij zijn handelen op louter “logisch” nadenken, ook in “alledaagse” situaties (doen we even of gestelde situatie alledaags is 😉)?

      Bedankt, ik zal even naar Monty gaan kijken zo.

      Ik vind de manier waarop ze “testen” trouwens niet erg bevredigend.

      Log in to Reply
      • RV says

        20 November 2017 at 21:21

        Hier nog een uitleg.
        https://nl.wikipedia.org/wiki/Driedeurenprobleem
        Rustig lezen, stap voor stap.
        Het mooie is dat je zelf de redenering kunt controleren door het spel na te spelen. Misschien is er ergens op internet ook nog een similatie.

        Log in to Reply
      • RV says

        20 November 2017 at 21:25

        JW houdt zich gewoon aan de proefondervindelijke feiten en de standaardwetenschappelijk statistische analyse. Dus hoe groot is de kans dat hij iets anders gaat beweren? 🙂

        Log in to Reply
        • Constantia Oomen says

          20 November 2017 at 22:02

          Iets in mij zegt dat de hele vraag grote kolder is. JW kan aan de safe zijde blijven, en zal dat beslist ook doen, maar hij moet van heel goede huize komen om mij te overtuigen van de juistheid van het advies: “Switchen dus”.

          Ik switch helemaal niet en al zeker niet omdat ik dan de statistiek aan mijn zijde heb. Ik heb ook gewonnen in de US Green Card Loterij en de kans dat ik dat deed was ongeveer 1.5%.

        • RV says

          20 November 2017 at 22:26

          Aan Constantia

          Ik lees de krant en ken het driedeurenprobleem al enige tijd. In eerste instantie dacht ik ook: wat maakt het uit of je bij je oorspronkelijke keuze blijft of niet. Maar ik wist ook dat ik geen genie was, zaken over het hoofd kon zien en me dus lelijk kon vergissen. En daarom dacht ik tamelijk onmiddellijk ook: bestudeer eerst maar wat de echte deskundigen zeggen. Kortom, steek je licht op bij experts. Leg je altijd neer bij proefondervindelijke uitkomsten. En in dit geval, gewone mensen zoals jij en ik zijn niet doorkneed in niet-eenvoudige kansberekeningen. 🙂

        • Constantia Oomen says

          20 November 2017 at 23:30

          RV

          Ik geef niets om de statistieken, als je wint, win me. Defying the odds heet dat. 😊

          Edit: oh, ik zie nu dat “win me”. Laat ik lekker staan, leuke spelfout.

        • Hans1263 says

          21 November 2017 at 12:36

          U “geeft niets om statistieken” mw. Oomen. Het zij zo. Ja inderdaad, u kunt winnen, maar u kunt ook verliezen na switchen. U doet het spelletje, al dan niet virtueel, dan ook misschien maar 1x. Gesteld echter dat u het spel tientallen of honderden malen zou spelen, doet u zichzelf ernstig tekort als u de speltheorie negeert.
          In een casino weet de bank tevoren met enige precisie (rekening houdend met een gemiddeld aantal bezoekers en een gemiddelde inzet) hoeveel de roulettetafel hun oplevert in een bepaalde periode.

        • Constantia Oomen says

          21 November 2017 at 13:10

          Hans,

          dat is een goede aanvulling, maar ik ging (natuurlijk) uit van het eenmalige van de situatie. Je staat natuurlijk niet elke dag, week, maand of elk jaar in een spelshow waarin je deurtjes moet openen. Het is mij zelfs nog nooit overkomen. 😉

        • Hans1263 says

          21 November 2017 at 16:32

          Ook bij eenmalig meedoen is natuurlijk het switchen een betere keuze, een keuze met meer kans op succes. En ook dan kun je verliezen. Maar hoe vaker je meedoet, hoe sterker natuurlijk de strategie is voor de deelnemer. Toch maar doen dus als u ooit voor de keuze zou staan.

  3. Pepijn van Erp says

    20 November 2017 at 17:55

    De uitleg bij vraag 9 van die test (over spelen in rivier vs boonklimmen), klopt mijns inziens van geen kanten. Je kunt weinig met die cijfers over ongevallen als je niet weet hoeveel kinderen gingen zwemmen in de rivier of juist de bomen in gingen.

    Log in to Reply
    • Constantia Oomen says

      20 November 2017 at 18:56

      “Boonklimmen”

      Zoals in Jaap en de bonenstaak

      😃

      Log in to Reply
    • JennyJ0 says

      20 November 2017 at 19:21

      Nou, dat dacht ik dus ook!

      Log in to Reply
  4. Constantia Oomen says

    20 November 2017 at 21:04

    Ik quote de tekst maar even, misschien dat dit JW meer zal prikkelen te reageren:

    Antwoord
    Het goede antwoord is B: switchen. Toch denken de meeste mensen dat het niet uitmaakt. Met twee dichte deuren is de kans dat je het geld pakt 50%, toch? Dat had je gedacht! Lees hieronder hoe het zit.
    Er zijn drie keuzes en dus drie scenario’s voor het geval je bij je keuze blijft, nadat de presentator een deur heeft geopend.

    Scenario 1: Je hebt de deur met het geld gekozen. De deur die de presentator opent verbergt mok 1. Je blijft bij je keuze en wint een ton.

    Scenario 2: Je hebt de deur met mok 1 gekozen. De deur die de presentator opent verbergt mok 2. Je blijft bij je keuze en wint mok 1.

    Scenario 3: Je hebt de deur met mok 2 gekozen. De deur die de presentator opent verbergt mok 1. Je blijft bij je keuze en wint mok 2.

    Zo zijn er ook drie scenario’s voor het geval je switcht na het zien van de prijs achter deur 1.

    Scenario 1: Je hebt de deur met het geld gekozen. De deur die de presentator opent verbergt mok 1. Als je switcht tref je mok 2.

    Scenario 2: Je hebt de deur met mok 1 gekozen. De deur die de presentator opent verbergt mok 2. Als je switcht win je een ton.

    Scenario 3: Je hebt de deur met mok 2 gekozen. De deur die de presentator opent verbergt mok 1. Als je switcht win je een ton.

    Zoals je ziet heb je bij het switchen van deur in 2 van 3 scenario’s, oftewel 66% kans* een ton te winnen! Blijf je bij je keuze, dan is de kans maar 1 op 3, oftewel 33%. Switchen dus!

    * Vet door mij

    Log in to Reply
    • Constantia Oomen says

      20 November 2017 at 21:57

      Ik vind het advies “Switchen dus” echt grote kolder. Zo, dat heb ik gezegd. Wat maakt het uit 33% versus 66% procent, hell, 1% versus 99% als je al die tijd al goed zat, al zat je in de keuze van de 1%.

      Log in to Reply
      • Richard R. says

        20 November 2017 at 23:10

        Naja, bij zoiets als een spelletje vind je het misschien niet zo belangrijk hoe groot de winstkans is, wanneer het je dan tenminste nog om het spel zelf gaat (want anders zou je immers geen reden hebben om mee te doen).
        Zodra het echter gaat om serieuzere zaken, bijvoorbeeld de kans van je huisdier om een bepaalde zware behandeling te overleven, lijkt me dat je dan toch de kans op overleven zo hoog mogelijk wilt hebben — al ontstaat dan weer het emotionele probleem dat je je in geval van overlijden bekocht voelt; je hebt toch immers de beste keuze gemaakt? Waarom ging het dan toch mis?

        Maar goed, dit alles is uiteraard vooral een illustratie van het feit dat wij mensen van nature bepaald geen talent voor kansberekening hebben, om het heel zwak uit te drukken. Volgens mij heeft dit meerdere evolutionair bepaalde oorzaken; zo maakt onze zeer sterke neiging om overal patronen en verbanden in te (willen) zien dat we mentaal niet goed kunnen omgaan met toeval. Zo heeft bijna iedereen bewust of onbewust de neiging om na bijvoorbeeld zes keer achtereen munt gooien bij de volgende worp de kans op kop hoger in te schatten, “omdat die op zich laat wachten”. Idem kijken hele volksstammen mensen bij het invullen van hun lottobriefjes naar de getallen van vorige trekkingen, waarbij ze getallen kiezen die al langere tijd niet meer gevallen zijn. Dit doen ze in de hoop dat de verwachte kansverdeling (nl. dat alle getallen op de lange duur ongeveer even vaak zullen vallen) op een of andere manier een sturend effect heeft en dus de ad hoc kans op die “achtergebleven” getallen verhoogt. Het aardige en eigenlijk bizarre is dus dat ze juist het feit dat alle getallen per definitie een even grote kans hebben om te vallen als aanleiding nemen om bepaalde ballen een *grotere* kans toe te kennen.
        En zo is er nog veel meer over te vertellen; ik vind het in ieder geval een leuk en boeiend onderwerp, al was het maar omdat ik al die neigingen tot ‘foute statistiek’ ook bij mezelf zie, ook al denk ik dat ik erg rationeel bezig ben :-).

        Log in to Reply
      • Constantia Oomen says

        20 November 2017 at 23:38

        Richard,

        Zo heeft bijna iedereen bewust of onbewust de neiging om na bijvoorbeeld zes keer achtereen munt gooien bij de volgende worp de kans op kop hoger in te schatten, “omdat die op zich laat wachten”

        Nee, en dat doe ik nu juist weer niet. Over dat en verwante zaken hadden JW en ik een heel leuke uitwisseling. Ik ben wel goed maar niet gek. 😉

        Log in to Reply
  5. Renate1 says

    21 November 2017 at 08:54

    Ik ben meestal geneigd om bij dit soort dingen tegen de intuïtie in te gaan. Bij het eerste probleem met de deuren wist ik de juiste oplossing en ik ging alleen bij de krokodil de mist in. (Als je dat zo zou kunnen noemen.)

    Log in to Reply

Trackbacks

  1. 2productive says:
    13 January 2022 at 01:22

    3blackjack

    Log in to Reply

Leave a Reply Cancel reply

You must be logged in to post a comment.

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • SKEPP
  • SBM
European Skeptics Congress 2022 vindt plaats in september te Wenen
15 May 2022 - Pepijn van Erp

  Het tweejaarlijks georganiseerde congres van de koepel van Europese skeptische organisaties ECSO zal komende keer plaatvinden in Wenen, van 8 t/m 11 september. Een uitgelezen moment om actieve skeptici te onmoeten en te horen waar die zich zoal mee bezighouden in hun landen. Zeker nu het het weer het eerste congres is na het ... Meer lezen Het bericht European Skeptics Congress 2022 vindt plaats in september te Wenen verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Gauquelin’s Mars Effect
9 March 2022 - Jan Willem Nienhuys
Gauquelin’s Mars Effect

For Dutch version click on flag.   The Mars Effect kept skeptics quite busy for quite some time. One of the amazing things is how easily all kinds of skeptics were fooled and how quickly they launched themselves into investigations without examining properly the source of this effect. Rereading the original articles doesn’t lessen this ... Meer lezen Het bericht Gauquelin’s Mars Effect verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Skepter 35.1 – themanummer over reuk
26 February 2022 - Pepijn van Erp
Skepter 35.1 – themanummer over reuk

Ruikt de mens wel echt zo slecht als wordt beweerd? Wat is er voor bewijs voor de werkzaamheid van aromatherapie? Welke rol spelen feromonen in ons liefdesleven? Maar we keken ook de documentaires over Jomanda en verdiepten ons in het verband tussen complotdenken en populisme. Het bericht Skepter 35.1 – themanummer over reuk verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

De onzin in HR is nog lang niet dood - Het artikel dat u drie jaar lang niet mocht lezen...
9 May 2022 - Paul De Belder
De onzin in HR is nog lang niet dood - Het artikel dat u drie jaar lang niet mocht lezen...

Twee jaar geleden (maart 2016) gaf Patrick een TED talk over de onzin in human resources. Ondanks het duidelijke succes bij een Human Resources (HR) publiek is daarmee de onzin duidelijk de wereld nog niet uit.  We bespreken in dit artikel één recent én een langlopend voorbeeld van wat je allemaal kunt aantreffen in de HR-wereld, of zakenwereld tout court. Enkele jaren geleden schreef Patrick een kritisch artikel over het Carl Van De Velde Instituut (CVI). Carl Van de Velde (52) leidt het instituut dat naar hem is vernoemd en is naar eigen zeggen een self-made man die zonder hogere studies zich opwerpt als coach of goeroe van mensen die – tsja, snel rijk willen worden… [...]

Sapiens – Een beeldverhaal – Een misleidende verweving van wetenschappelijke feiten en fantasierijke interpretaties
17 May 2022 - Paul De Belder

Fictieve wetenschappers Harari brengt enkele (relatief) nieuwe wetenschappelijke inzichten. We waren niet uniek. Nog niet zo lang geleden leefden we samen met andere moderne mensensoorten, zoals de Neanderthalers en de Denisovamens. De Neanderthaler werd in het verleden schromelijk onderschat, maar blijkt nu erg slim te zijn geweest, met grote survivalskills. Enkel Sapiens overleefde en veroverde de hele wereld. Dat hebben we te danken aan onze taal en het vermogen om mythen en verhalen te creëren die collectieve intelligentie, sociale samenhang en grote samenlevingen mogelijk maakten. Het leidde ook tot grote variëteit in gezins- en samenlevingsvormen en culturele gewoonten. Maar Sapiens ontpopte zich ook tot een intercontinentale seriemoordenaar van andere diersoorten. Harari brengt die inzichten door vier personages als wetenschapper op… [...]

‘Dokter Google is een kwakzalver’
11 May 2022 - tayson

De voorbije twee jaar werden we overspoeld met desinformatie over corona en covid. Nu we in de staart van de pandemie lijken te zitten, is het hopelijk voor iedereen duidelijk dat het virus niet mee surft met de elektromagnetische stralen uit onze smartphone, covid niet onvruchtbaar maakt (tijdens de pandemie werden meer kinderen geboren) en de coronavaccins geen microchips bevatten die onze handel en wandel in kaart brengen. [...]

Vaccines Don’t Save Lives
20 May 2022 - Jonathan Howard

Fostering basic critical thinking skills and countering medical misinformation is a vital undertaking. The post Vaccines Don’t Save Lives first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Yes. I Remember it Well. A COVID 45 Retrospective
19 May 2022 - Mark Crislip

With faltering memory, questionable opinions, and sketchy references, an infectious disease revenant reflects on the last 2.5 years of COVID 45. Grizzly bear assault free. As in no assault, not the price of a Grizzly bear assault. The post Yes. I Remember it Well. A COVID 45 Retrospective first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Homeopathy and Pre-Registered Trials
18 May 2022 - Steven Novella

Preregistering clinical trials is a great idea, but we have to actually track registration. The post Homeopathy and Pre-Registered Trials first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (20-2022)Gossie!
  • Wilma S. on De linke weekendbijlage (20-2022)@Hans1263 Vanuit jouw standpunt gezien, heb je gelijk.
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (20-2022)Humor ist wenn man trotzdem lacht.
  • Wilma S. on De linke weekendbijlage (20-2022)@Hans1263 Hij (RV red.) zei slechts dat het genoemde drietal eigenlijk het beste liefdevol kon worden verzorgd… etc. Is het
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (20-2022)U schreef zelf, mw. S.: "wat wil je dan doen met"... gevolgd door een serie namen. Het leek me niet

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2022 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in