• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)
You are here: Home / Algemeen / Hortus Alkmaar: prachtige natuur en onbewezen ideetjes

Hortus Alkmaar: prachtige natuur en onbewezen ideetjes

23 July 2024 by Arthur Bijl 1 Comment

Hortus Alkmaar: prachtige natuur en onbewezen ideetjes 17

Vroeger

Toen VSM in 2011 haar productie naar Duitsland verplaatste bleef hun fabriekstuin, die ze in 1981 gebouwd en door de jaren heen hadden uitgebreid, in Alkmaar achter. Een paar weken terug ben ik er wezen kijken om te zien wat de Stichting Hortus Alkmaar ermee gedaan heeft. 

VSM (Voorhoeve-Schwable-Merk) is een in 1965 ontstaan bedrijf door het samengaan van twee bedrijven die gespecialiseerd waren in de pseudowetenschap homeopathie. Vooral in de jaren ‘90 vonden hun veelal homeopatische producten grote aftrek. Maar de middelen verkochten minder toen in 2012 definitief werd geoordeeld dat de producten alleen met wetenschappelijk bewijs gezondheidsclaims mochten maken. Dit is op Kloptdatwel toentertijd behandeld, onder andere hier. Tegenwoordig richt VSM zich op marketing en sales. 

Hortus Alkmaar: prachtige natuur en onbewezen ideetjes 18

De Hortus

Op het industrieterrein van de Berenkoog ligt tussen wat wateren en bedrijven de drie hectare grote hortustuin van Alkmaar verstopt. De tuin is ingedeeld in verschillende gebieden, zoals een moestuin, akkertuin, Amerikaplanten, vleesetende planten, riviergebied, mediterraan gebied, duingebied, kas en ook nog een gedeelte van de oude VSM-tuin. De opzet van de tuin is leuk bedacht en er is veel variatie wat maakt dat er genoeg te zien is. Elke eerste zondag van de maand is er een rondleiding te volgen in de tuin. Voor dit artikel ben ik met zo’n rondleiding meegegaan. 

Hortus Alkmaar: prachtige natuur en onbewezen ideetjes 19

Kruidenmedicatie

Een groot onderdeel van de botanische tuin zijn kleine vierkante bordjes met daarop de naam van de plant en de kwalen waarvoor de plant genomen zou worden. Hoe ze precies weten voor welke kwalen de planten bedoeld zijn is niet altijd duidelijk. Sommige bordjes gaven aan dat de planten en hun kwalen homeopathisch of volksgeneeskundig waren bepaald. Homeopathie en volksgeneeskunde zijn geen betrouwbare methodes voor het bepalen van medische behandelingen. Kruiden kunnen medische werkingen hebben maar kunnen ook andere problemen met zich meebrengen (Ernst&Singh, 2008, p.228-230). Bijvoorbeeld, dat je niet weet in welke concentratie je de medicinale stof binnenkrijgt of dat het interacties aangaat met andere medicatie waardoor de andere medicatie niet goed meer werkt. Raadpleeg bij klachten dan ook altijd een arts.

De bordjes leken historische overblijfsels uit de tijd van de VSM.  De IVN (één van de sponsoren en stichting ter bevordering van de natuur) voegde ook biologische, medische en mythologische informatie toe aan de planten. Zie bijvoorbeeld het bord hieronder. Bij het verkopen van zaden of de kruiden voor de thee die je kon plukken als je thee bestelde kwamen de kwalen die de planten zouden genezen niet voor. Waarschijnlijk weten ze dat zulke claims niet gemaakt kunnen worden zonder wetenschappelijk bewijs.

Hortus Alkmaar: prachtige natuur en onbewezen ideetjes 20

Homeopatische connecties

Een verrassing voor mij was dat er nog een plant voor productie wordt verbouwd. Dit is de gifsumak, met de synoniem Rhus toxicodendron. Onder deze laatste naam wordt de plant verbouwd voor de Deutsche  Homoopathie-Union (DHU). Specifiek de DHU-Arzneimittel GmbH +Co. KG. In Duitsland wordt deze plant gebruikt voor hun homeopathische middel Rhus toxicodendron D6 DHU. De D6 staat voor de decimale verdunningsreeks. Het oertinctuur wordt in stappen van 10 verdund en dat dus zesmaal. VSM verkocht vroeger ook dit homeopathische middel, maar mocht niet meer zoals de Duitse DHU claimen dat het voor reuma hielp wegens het gebrek aan wetenschappelijk bewijs. 

Hortus Alkmaar: prachtige natuur en onbewezen ideetjes 21

Het beeld van Hahnemann bevestigt eveneens de homeopathische geschiedenis van de tuin, maar zoals aan de staat van het beeld te zien heeft het betere tijden gekend net als de homeopathie van de VSM.

Hortus Alkmaar: prachtige natuur en onbewezen ideetjes 22

De kleine VSM-tuin die nog te vinden is in de Hortus, wordt volgens de rondleider alleen nog onderhouden. Er wordt niets meer mee gedaan.

Andere connecties van de Hortus met de homeopathie vinden we bij de sponsors: Hahnemann apotheek te Heiloo en de partner Koninklijke Vereniging Homeopathie Nederland. Naast homeopathie is er ook een andere sponsor die een twijfelachtig  product verkoopt. Namelijk het product essentiële oliën. Voor de rest staan er geen rare zaken tussen de partners en sponsors.

Hortus Alkmaar: prachtige natuur en onbewezen ideetjes 23

Los van de aanwezigheid van kwakzalverij is er genoeg natuurschoon te bewonderen. Dit maakt de tuin een mooi bezoekplekje. Blijf echter wel kritisch over de claims die bij de planten staan.

Literatuur

Ernst, E., Singh, S. Bekocht of behandeld? De Arbeiderspers. 2008 (vertaling 2010).

Steun Kloptdatwel

Hortus Alkmaar: prachtige natuur en onbewezen ideetjes 24Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).

NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.

« Previous Entry
Genomineerden voor de Meester Kackadorisprijs 2024
Next Entry »
De linke ‘net na het weekend’-bijlage (30-2024)

Filed Under: Algemeen, Bezochte activiteiten, Gezondheid, Pseudowetenschap Tagged With: alternatieve geneeswijzen, homeopathie, Hortus Alkmaar, volksgeneeskunde

Reader Interactions

Comments

  1. Hans1263 says

    23 July 2024 at 11:02

    Leuk artikeltje. Niets mis natuurlijk met een mooie tuin. Alles is daarentegen mis met de inmiddels allang verworpen dwaalleer homeopathie. Ik struikel over het begrip “essentiële oliën”. Dat is een misleidende en suggestieve term voor vluchtige oliën. Er is niets essentieels aan deze mengsels van vluchtige stoffen.

    Log in to Reply

Leave a Reply Cancel reply

You must be logged in to post a comment.

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
Het ‘Red Panda Effect’
8 October 2025 - Ward van Beek
Het ‘Red Panda Effect’

.In de Skeptical Inquirer van october/november (Volume 49, No. 5) wordt door Craig A. Foster en Kelsey M. McGinn teruggeblikt naar een uitgave van het blad uit 1979, met daarin een verhaal over een verdwenen panda, ontsnapt uit Blijdorp, wiens ontsnapping…Lees meer Het ‘Red Panda Effect’ › [...]

Kernenergie is een keuze
3 October 2025 - Ward van Beek
Kernenergie is een keuze

.In sceptische kringen is kernenergie geen taboe. Maar veel argumenten vóór kernenergie zijn op wensdenken gebaseerd. door Frank Biesboer, voormalig hoofdredacteur van De Ingenieur, Skepter 38.3 Voor de Nederlandse energiewereld was de brief die minister Hermans van Klimaat en Groene Groei in mei publiceerde over…Lees meer Kernenergie is een keuze › [...]

Hebben we minder gemeenschapszin dan vroeger?
16 September 2025 - Ward van Beek
Hebben we minder gemeenschapszin dan vroeger?

.In het dagelijks leven loop je als skepticus tegen heel andere zaken aan dan klassieke skeptische thema’s als homeopathie of een platte aarde. Dubieuze kleurentests op werk, vasten zou gezond zijn, en de kracht van positieve mindsets. Skepsis-podcastpresentator Richard Engelfriet sluist u door alledaagse…Lees meer Hebben we minder gemeenschapszin dan vroeger? › [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

The Growing Problem of Supplement–Drug Interactions in Seniors
9 October 2025 - Scott Gavura

Many people take supplements alongside prescription drugs without realizing the risks. The post The Growing Problem of Supplement–Drug Interactions in Seniors first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Nobel Prize in Medicine: Peripheral Immune Tolerance
8 October 2025 - Steven Novella

Each year I like to write a post about the Nobel Prize in Physiology or Medicine. While advocating for higher standards of science in medicine we tend to spend much of our time criticizing pseudoscience, so I like to balance that by occasionally just celebrating great medical science, and the Nobel Prize is a great opportunity. The 2025 award for physiology or […] The post Nobel Prize in Medicine: Peripheral Immune Tolerance first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Mockies: Doctors Who Mocked My Warnings About MAHA in 2024 are Copying Me Today. Good.
7 October 2025 - Jonathan Howard

The dangers of Kennedy and crew were blindingly obvious. Yet some doctors sought to bolster MAHA by undermining and discrediting those who warned about it. The post Mockies: Doctors Who Mocked My Warnings About MAHA in 2024 are Copying Me Today. Good. first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Arthur Bijl on Hoe komt de maan aan zijn licht? Klein skeptisch onderzoekBedankt voor de opmerkingen!
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (37-2025)Gevaarlijke sprookjes.
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (37-2025)@Renate1 Men fantaseert maar lekker verder over hun obscure sprookjes.
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (37-2025)@ Hans Ik dat het dreigend er voor zorgt dat het geneesmiddel misschien wel gebruikt mag worden. Maar goed, om
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (37-2025)Tja, dan maar blind, als straf van het opperhoofd. Knots!

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in