Als je tegen een groep mensen zegt dat de ene helft een stimulant krijgt en de andere helft een slaapmiddel, terwijl je ze in werkelijkheid allemaal een placebo (niet-werkzaam middel) geeft, en ze vraagt om erop te letten wat het effect van het middel is op hun slaappatroon, dan denkt in dit geval ongeveer 75% van de mensen een echt effect te ervaren:
http://www.youtube.com/watch?v=xXiz44h_VZI
Deze simpele demonstratie toont aan dat het fenomeen nu eenmaal bestaat, we zullen er dus rekening mee moeten houden in alles wat we doen en bovenal: mensen die het ervaren zijn niet gek, het zijn gewoon mensen zoals jij en ik.
Maar ook al zeggen mensen zich (subjectief) beter te voelen, dat betekent dus niet dat er (objectief) echt iets veranderd is. Je kan je dus het gevaar voorstellen wanneer iemand met een ernstige ziekte zich beter voelt, na een alternatieve behandeling te hebben ondergaan die niet beter werkt dan een placebo. Het zou zomaar kunnen dat zo iemand later (te laat) naar de dokter gaat: “ja ik voelde me eerst wat beter, maar later ging het weer slechter”. Dokter: “was u maar eerder gekomen”…
Zulke situaties zijn zonde wanneer je bedenkt dat een normale, werkzame (reguliere) therapie ook gewoon een placebo-effect met zich meebrengt… bovenop de echte werkzaamheid.
Johan Stuyts says
Helaas merk ik dat de betekenis van “placebo” bij de meeste mensen niet bekend is. Zij denken dat een placebo een neppil is waarvan je werkelijk beter wordt (d.m.v. de “kracht” van de geest), terwijl je alleen een andere ervaring krijgt. Een gevaarlijk verschil.
Maarten Koller says
Ik heb op deze website nog een discussie gevoerd met iemand die dacht dat
het placebo-effect in ongeveer 40% van de reguliere medicatie voorkwam…
/Facepalm…
Utrechtse says
Even afgezien van het effect dat /Facepalm op je reaguurders kan hebben …
Jaren geleden zag ik een documentaire over een knieoperatie die niet beter bleek te werken dan een nep-operatie. Ik vond een artikel en een filmpje.
http://www.medscape.com/viewarticle/438238
en
http://www.dailymotion.com/video/xex9wu_the-placebo-effect-knee-surgery_tech
Maarten Koller says
Gezien het effect wat sommige reaguurders op mij hebben, is een facepalm af en toe een prettige uitlaatklep. Het is niet persoonlijk bedoeld. Er worden vaak zeer stellige beweringen gedaan terwijl uit de bewering zelf blijkt dat men van het onderwerp niets begrijpt en er in elk geval geen enkele bewering over moet doen.
Een placeboeffect kan natuurlijk aanwezig zijn voor elke operatie/medicatie/procedure/behandeling etc.
De link naar het artikel kan ik helaas niet openen, heb je de titel/auteurs toevallig?
2012/4/8 Disqus
Utrechtse says
Er staat wat informatie bij de video.
Dit is het artikel:
July 11, 2002 — Arthroscopic knee lavage or debridement was no better than placebo surgery in a randomized controlled trial described in the July 11 issue of the New England Journal of Medicine.”The fact that the effectiveness of arthroscopic lavage or debridement in patients with osteoarthritis of the knee is no greater than that of placebo surgery makes us question whether the dollars spent on these procedures might not be put to better use,” senior author Nelda P. Wray, MD, MPH, from Baylor College of Medicine in Houston, Texas, says in a news release. In this study, 180 patients with knee pain received arthroscopic debridement, arthroscopic lavage, or simulated arthroscopic surgery in which the surgeon made small incisions without inserting instruments or removing cartilage. All patients randomized to one of these three groups signed an informed consent and were treated by the same surgeon.Of 324 subjects meeting inclusion criteria, 44% declined to participate, suggesting that the consent procedure effectively explained that subjects might receive only a sham operation. Throughout the study, subjects were blinded to the type of procedure they received.During two years of follow-up, patients in all three groups reported moderate improvements in pain and functional ability, but neither the debridement nor the lavage group fared better than the placebo group. At certain points during follow-up, subjects receiving sham surgery reported better outcomes than those receiving debridement.Earlier clinical trials of arthroscopic knee surgery have shown pain relief in most patients but did not compare the actual procedures to sham operations. In the U.S., more than 650,000 arthroscopic debridement or lavage procedures are performed annually, many for arthritis, at a cost of about $5,000 each.”This study has important policy implications,” Wray says. “We have shown that the entire driving force behind this billion dollar industry is the placebo effect. The health care industry should rethink how to test whether surgical procedures, done purely for the relief of subjective symptoms, are more efficacious than a placebo.”In an accompanying editorial, David T. Felson, MD, MPH, from Boston University, Massachusetts, and Joseph Buckwalter, MD, from the University of Iowa in Iowa City, suggest that arthroscopic removal of debris merely removes the evidence of joint destruction with negligible effect on symptoms.”Larger forces within and outside the joint environment, such as malalignment, muscle weakness, instability, and obesity, which are not addressed by this type of surgery, may have greater effects on the clinical outcomes of osteoarthritis of the knee,” they write.N Engl J Med. 2002;347(2):81-88, 132-133Reviewed by Gary D. Vogin, MD
Deze link doet het waarschijnlijk wel: http://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=0CDQQFjAA&url=http%3A%2F%2Fwww.medscape.com%2Fviewarticle%2F438238&ei=loqBT67wH-ah0QXoor2FBw&usg=AFQjCNE-I8u7QPOhAOFQk84eRemq8ev3Og&sig2=s0Z23phH8R64Q1K7iHsnMQ
Maarten Koller says
“The health care industry should rethink how to test whether surgical procedures, done purely for the relief of subjective symptoms, are more efficacious than a placebo.”
Zeer waar. In de psychologie zijn we ons ervan bewust dat een groot gedeelte van wat we doen door het placeboeffect tot stand komt en testen we ook of een methode boven het placeboeffect scoort. Bij dit soort onderzoeken denk je daar natuurlijk wel wat minder snel aan: je doet immers objectief gezien daadwerkelijk ‘iets’. Dan denk je al snel dat een resultaat door de behandeling komt. Mooi en interessant onderzoek, dank.
Utrechtse says
Graag gedaan. Ik vond het destijds ook erg boeiend en nog steeds. Ik herinner me uit het televisieprogramma dat er een oude man bij was die zielsgelukkig was dat hij weer zonder ernstige pijn kon lopen, terwijl er ‘alleen maar’ wat in zijn knie geroerd was met medische instrumenten.
De vraagt voor mij blijft wat een arts voor behandeling moet adviseren, wetende dat een nepoperatie effectief is?
Maarten Koller says
Tja dat is een ethisch dilemma. Placeboeffecten zijn ook niet zeer betrouwbaar. Volgens mij is het zelfs wettelijk geregeld dat een arts geen placebo mag voorschrijven (tenzij er een uitzondering plaatsvindt zoals tijdens het meewerken aan een onderzoek), aangezien hij niet mag liegen (onetisch natuurlijk) en een placebo werkt over het algemeen minder goed wanneer je erbij vertelt dat het een placebo behandeling is.
2012/4/9 Disqus
Utrechtse says
Het zou mij niets verbazen als er in de 10 jaar sinds dit onderzoek uit 2002 niet veel is veranderd in de medische praktijk mbt tot deze operatie.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed?term=2002%20Arthroscopic%20knee%20debridement%20placebo
Ronald Van Looy says
“Zulke situaties zijn zonde wanneer je bedenkt dat een normale, werkzame (reguliere) therapie ook gewoon een placebo-effect met zich meebrengt… bovenop de echte werkzaamheid.”
Ja, leuk idee INDIEN zogenaamde échte geneesmiddelen geen risico’s met zich zouden brengen (denk aan ‘chemo’, wat in wezen zelfs puur vergif is). Wat men niet aan de grote klok hangt, bijvoorbeeld, is het feit dat er in Amerika alleen al per jaar meer dan honderdduizend mensen sterven aan de bijwerkingen van REGULIER toegediende ‘geneesmiddelen’… En dat genezing door placebo effect niet duurzaam zou zijn, is ongeveer de grootste onzin die ik in verband met ziekten/genezing tot hiertoe al gelezen heb – en dat is niet gering, durf ik stellen.
Johan Stuyts says
Ik kon er zo snel maar een artikel over vinden (op de enorme populariteit bij alternatieve behandelaars na), maar de conclusie hiervan is dezelfde als voor vele andere onderzoeken die aantonen dat regularie geneeswijzen slecht en/of alternatieve behandelwijzen beter zouden zijn: het onderzoek rammelt:
http://www.sciencebasedmedicine.org/index.php/death-by-medicine/
Ik ben het voornamelijk eens met de volgende punten:
– Het boek is gebaseerd op wetenschappelijke kritiek op bestaande geneeswijzen om de geneeskunde te verbeteren. Zo’n systeem van kritiek bestaat niet binnen het alternatieve circuit.
– Hoe scoren reguliere geneeswijzen, alternatieve behandelwijzen en geen behandeling qua sterftepercentages?
En, zoals de meeste voorstanders van reguliere geneeswijzen zullen beamen is het nog lang niet perfect. Helaas spelen commerciële belangen een te grote rol bij de bepaling van de resultaten van een onderzoek. Over het algemeen is men voorstander van betere regelgeving en meer openheid, om er voor te zorgen dat het algemeen belang beter gediend wordt.
Commerciële belangen spelen bij de partijen betrokken bij alternatieve behandelwijzen trouwens ook een significante rol (het zijn tenslotte commerciële bedrijven en geen stichtingen), dus op dat vlak kan men elkaar niets verwijten.
Jan Willem Nienhuys says
Dat getal van 100.000 komt uit de volgende publicatie:
Incidence of Adverse Drug Reactions in Hospitalized Patients, door Jason Lazarou, Bruce H. Pomeranz, Paul N. Corey. JAMA. 1998;279(15):1200-1205
Om het getal van ergens waarschijnlijk tussen de 75.000 en 140.000 doden te relativeren: dit gaat over ziekenhuispatiënten die in het ziekenhuis aan medicatie overlijden. Er zijn naar schatting jaarlijks echter ongeveer 30 miljoen Amerikanen die het ziekenhuis levend verlaten.
Die 100.000 (afgerond) is dus naar schatting dus 1/3 van een procent. Een deel daarvan zijn mensen buiten het ziekenhuis een ‘adverse drug reactie’ gekregen (bijv. overdosis van vrij of makkelijk verkrijgbare middelen). Van de mensen in het ziekenhuis die niet met een ADR binnenkomen heeft ongeveer 0,2% een ADR. Dat komt bijv. doordat bij de toediening niet voldoende rekening is gehouden met nierproblemen (bijv. digoxine), of met het feit dat bijwerkingen veel ernstiger effect hebben op de ziekte die de mensen al hebben. Ook overdosis door foute berekening oid (ach, als verpleegkundigen toch allemaal met decimalen konden rekenen!) komt voor.
Hoe dan ook, je moet de negatieve effecten vergelijken met de positieve effecten, en de oplossing is niet minder wetenschap, maar meer.
In het stuk van Harriet Hall wordt gewezen op het grote aantal ‘voedselgerelateerde doden’, waar je net zo’n paniekverhaal over kunt maken. Of over de gevaarlijke chemische stof dihydromonoxide.