Kloptdatwel?

Algemeen

Green Happiness interviewt David Wolfe over levensduurverlengende buckyballs

by 3 Comments

Een tijdje geleden konden we allemaal lachen om de onzin die de dames van Green Happiness zoal de wereld inslingeren aan, vast goedbedoelde, maar volstrekt ongefundeerde voedingsadviezen. En voor wie het niet meer weet, kijk even de video terug die Arjen Lubach erover maakte. Natuurlijk gingen de dames gewoon door. Vandaag bereikten ze wel een nieuw dieptepunt door een interview met … David Wolfe.

Green Happiness interviewt David Wolfe over levensduurverlengende buckyballs 1
De dames van Green Happiness flankeren David Wolfe

Voor wie het niet weet, David ‘Avocado’ Wolfe is een van de grootste onzinverkopers die op aarde rondloopt en uw Facebook tijdlijn wel eens vervuilt met bizarre pseudowetenschap doordat een wat minder skeptische Facebookvriend zijn posts deelt. Wolfe gelooft onder andere in chemtrails, de platte aarde, is antivaxxer en wie weet niet wat meer. Of hij doet in ieder geval heel erg goed alsof, omdat elke aandacht voor hem misschien wel leidt naar zijn webwinkeltje met superfoods. Fameus is ook zijn cacaofantasie.

Het interview op de website van Green Happiness werd echter al snel weer verwijderd, misschien door de ophef op Twitter. Gelukkig kan de geïnteresseerde het nog wel lezen middels een kopie in een internetarchief. In het stuk promoot Wolfe vooral het nuttigen van actieve koolstof, maar liever nog koolstof in de exotische vorm van het C60 molecuul, Buckminsterfullereen, ook wel bekend als Buckyballs. Wolfe:

Een onderzoeker uit Frankrijk was bezig met onderzoek naar C60 en het effect op dieren en met name muizen. Wat er gebeurde was dat hij per ongeluk de levensduur van muizen verdubbelde. Hij bewees ook dat C60, of superhoutskool, in wezen het meest krachtige ontgiftingsmiddel van alle tijden is én dat detox belangrijker is dan voeding.

Die claim lijkt gebaseerd op onderzoek van Franse wetenschappers onder leiding van Fathi Moussa (Université Paris-Sud) die er in 2012 een artikel over publiceerden in Biomaterials:  The prolongation of the lifespan of rats by repeated oral administration of [60]fullerene. De onderzoekers zetten drie groepen ratten op een verschillend ‘dieet’. Ze kregen in het begin dagelijks ofwel een injectie (in de maag) met water, met alleen olijfolie, ofwel olijfolie met de C60 moleculen. Na de eerste week kregen ze deze behandeling nog maar eens per week en later nog maar eens per twee weken. Dat deden ze totdat één rat (uit de controlegroep met water) na 17 maanden de geest gaf. Daarna werden de overige dieren verder niet behandeld, maar alleen geobserveerd.
De dieren in de watergroep bleken aan het einde gemiddeld 22 maanden geleefd te hebben, die in de olijfoliegroep 26 maanden, maar die in de olijfolie+C60 groep maar liefst 42 maanden (waaronder een rat die de bijzondere hoge leeftijd van 66 maanden zou hebben gehaald). De onderzoekers speculeerden dat de anti-oxiderende eigenschappen van de C60 moleculen hiervoor verantwoordelijk zouden kunnen zijn.

Het artikel ging in 2012 als een vuurtje rond, maar er kwam snel ook kritiek. In een artikel in de Huffington Post worden ook een aantal duidelijke fouten in de het stuk aangewezen. Maar die verkeerde grafieken en dubbel gebruikte microscoopafbeeldingen van leverweefsel, werden later in een corrigendum rechtgezet door de Franse onderzoekers. Laten we er maar even van uitgaan dat het om oprechte vergissingen ging.
De rest van de kritiek blijft gewoon staan, misschien is het belangrijkste op te merken dat het maar om 6 ratten per groep ging bij het experiment waarin gekeken werd naar de levensduur. Dat was trouwens ook niet onderzoeksvraag vooraf, die was eerder gericht op het bekijken of C60 een mogelijk toxisch zou werken, dus of het mogelijk de levensduur zou verkorten!

Uit het artikel in de Huffington Post:

It seems even the lead author Fatmi Moussa who admits he will be repeating the study with larger groups isn’t so convinced himself. Asked if he has started taking some of his own medicine he replied “no, I do not consume C60 at this time.”

Ik vond nog geen recenter onderzoek (van Fathi Moussa) waarin dit onderzoek zou zijn herhaald. Er is nog maar weinig reden om aan te nemen dat dit meer is dan een statistische uitschieter. Jammer voor al die ratten die zitten te springen om zo’n levensverlengend elixer.

Platform Integrale Gezondheidszorg misleidt met petitie ‘Alle uren tellen’

by 9 Comments

Heel wat alternatief werkende artsen zullen zich vanaf 1 januari 2018 niet meer als arts mogen presenteren. Alle basisartsen die voor 2013 hun artsexamen haalden, moeten zich namelijk voor het eind van dit jaar laten herregistreren in het BIG-register. En dat wordt lastig als je niet kan aantonen dat je in de afgelopen vijf jaar gemiddeld minstens 8 uur per week reguliere zorg hebt verleend. Jan Willem Nienhuys, secretaris van Skepsis, voorzag op het Skepsis-blog dat bijvoorbeeld de AVIG heel wat zieltjes zal verliezen. En dat alternatieve zorginstellingen die zich nu nog ‘artsencentrum’ noemen, hun naam zullen moeten wijzigen.

Platform Integrale Gezondheidszorg misleidt met petitie 'Alle uren tellen' 2

Aanhangers van alternatieve zorg vinden het natuurlijk volkomen onterecht dat de tijd die met homeopathische kletspraatjes, creatief geprik met acupunctuurnaaldjes, onzinnig geduw en getrek aan ledematen, en wat voor kwakzalverij nog meer, niet meetelt. Het verse Platform voor Integrale Gezondheidszorg startte daarom zeer recent een petitie: ‘Alle uren tellen!’ In de begeleidende tekst deed het platform eerst voorkomen alsof de minister bij het invoeren van de herregistratie was afgeweken van een advies van de KNMG, die als standpunt zou hebben dat dit soort alternatieve handelingen uitgevoerd door een arts wél zouden moeten meetellen. Uiterst merkwaardig. Maar het bleek bij navraag natuurlijk gewoon een leugen.

Toen de Vereniging tegen de Kwakzalverij dit aan de kaak stelde bij de KNMG en die vervolgens een boze mail stuurde naar het platform, werd de tekst bij de petitie ijlings aangepast, maar dat zie je alleen als je op het knopje ‘nieuws’ bij de petitie klikt of helemaal naar beneden scrollt. Op de website van het platform staat iets van uitleg:

Wij waren er op basis van onze bronnen vanuit gegaan dat de KNMG dit standpunt deelde, maar dat blijkt onjuist. Uiteraard betreuren wij dit standpunt, want er is geen land in Europa is waar dit onderscheid zo gemaakt wordt. Integendeel, in Zwitserland bijvoorbeeld worden acupunctuur, homeopathie, natuurgeneeskunde en antroposofische geneeskunde volledig gelijkgesteld aan de conventionele geneeskunde en vanuit de basisverzekering vergoed (1). Ook in Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk, Italië en Portugal is er volledige erkenning van deze vakgebieden en zijn de titels van artsen beschermd.

Dit is behoorlijk schijnheilig. Het platform wist al een week voordat de KNMG zelf aan de bel trok, dat niet kon kloppen wat er gesteld werd. Op 23 mei had Nienhuys ze dat namelijk al duidelijk gemaakt na opheldering gevraagd te hebben bij de KNMG. En dat ze in andere landen van overheidswege anders omgaan (qua vergoeding of erkenning) met alternatief werkende artsen, zegt ook niet direct iets over het standpunt van de organisaties in die landen die een vergelijkbare positie hebben als de KNMG. En dat ook nog los van de vraag of ze hier wel een waarheidsgetrouwe weergave geven van de situatie in die landen. Maar dergelijke nuances zal ze wel een (integrale) zorg zijn.

Bij de Vereniging tegen de Kwakzalverij kunt u meer lezen over deze petitie en de herregistratie.

NB Wie de website van het platform bekijkt zal ook nogal wat verwijzingen naar onderzoeken aantreffen die al eerder besproken zijn op de websites van de VtdK en Kloptdatwel. Zo kom je op de homepage de onderzoeken van Kooreman en Baars tegen, maar ook de biggenstudie van Camerlink en Ellinger. Het platform lijkt een voorzetting van het Patiëntenplatform Complementaire Gezondheidszorg (de bestuursleden komen nagenoeg overeen), die we kennen van de door prominenten ondertekende kwakbrief, die ook behoorlijk misleidend was. Wie dus denkt dat deze misleiding slechts een beginnersfoutje was van onervaren bestuursleden van een nieuwe stichting, heeft het mis.

Hoe Pauline Bijster haar twijfels over vaccinaties verloor

by 6 Comments

In augustus 2016 schreef journaliste Pauline Bijster in het blad Happinez een blog over de twijfel die ze had om haar vierde kind te laten vaccineren. Ze twijfelde over de werkzaamheid en noodzakelijkheid van bepaalde vaccinaties in het Rijksvaccinatieprogramma omdat ze niet genoeg informatie kreeg van de artsen maar wel veel verontrustende informatie had gevonden op internet. Vreemd, want met een paar extra zoektermen had ze toch de site van het RIVM kunnen vinden zou je zeggen. Heel weldenkend Nederland viel uiteraard over haar heen. Haar slordige denken over vaccinatie werd door zelfbenoemde ‘gesel der kwakzalvers’ Annabel Nanninga in een komisch stukje aan de kaak gesteld. In het stuk sprak Nanninga ook de Happinez zelf aan op het verspreiden van deze gevaarlijke denkdwalingen. Ook Skepsis Pyramidependel winnaar Arjen Lubach vond de ophef aanleiding om een bijlesje vaccinaties (vanaf 8:20) te geven.

RTL Late Night haakte in op de discussie en zette Pauline aan tafel met kinderarts Jan Peter Rake. Deze kinderarts zei in de uitzending dat als ouders hun kinderen echt willen beschermen dat ze dan voor vaccinaties zouden moeten kiezen. Hij nodigde Pauline uit om eens langs te komen in het ziekenhuis en in de praktijk te zien dat de ziektes waarvoor ingeënt wordt, geen onschuldige ziektes zijn. De kinderarts wilde laten zien dat sommige kinderen tijdens het doormaken van besmetting in plaats van ‘een groeimoment’, een ernstige complicatie krijgen en dat kinderartsen soms moeten vechten voor het leven van dit soort kinderen.

Hoe Pauline Bijster haar twijfels over vaccinaties verloor 3

 

Begin april was het zover: Pauline Bijster ging op bezoek bij dokter Rake in Groningen. Hij gaf haar uitleg over de noodzaak van vaccinaties en de kudde-immuniteit die nodig is om bijvoorbeeld kinderen met leukemie te beschermen. Hij nam haar ook mee naar de kinder-intensive care in het UMCG. Pauline zag daar met eigen ogen wat de gevolgen van kinkhoest kunnen zijn bij een pasgeboren baby. Als u zelf wilt zien hoe dat eruitziet, kijk dan even hier (waarschuwing: schokkende beelden). Helaas worden de antilichamen van de moeder tegen kinkhoest in de meeste gevallen niet doorgegeven aan de baby. Hierdoor zijn baby’s vrijwel onbeschermd tot ze de eerste vaccinatie voor kinkhoest krijgen (rond 6-9 weken). Een mogelijkheid om babies beter tegen kinkhoest te beschermen is het vaccineren van zwangere moeders in het laatste trimester van hun zwangerschap. Hierdoor zijn de baby’s beschermd door de antilichamen van de moeder totdat ze zelf gevaccineerd worden. Voor 30 euro is het tegenwoordig mogelijk voor zwangeren om deze vaccinatie via de GGD te ontvangen. In Nederland wordt inmiddels gelukkig gesproken over het actief aanbieden van deze vaccinatie aan zwangere vrouwen in navolging van landen als de Verenigde Staten (sinds 2011), het Verenigd Koninkrijk (sinds 2012), Argentinië (sinds 2012), België (sinds 2013), Ierland (sinds 2013), Israël (sinds 2015), delen van Australië (sinds 2015) en Spanje (sinds 2015).

Na de uitleg van de dokter Rake en het zien van de gevolgen van infectieziektes zoals kinkhoest, is Pauline Bijster om. In een stuk voor oudersvannu schrijft ze ‘Voor dit jongetje en zijn ouders wil ik wél mijn kind laten inenten, en hier opschrijven in dit verhaal dat iedereen dat zou moeten doen‘. Het siert Pauline dat ze niet vast is blijven houden aan haar mening en actief op zoek gegaan is naar antwoorden op de vragen die ze terecht heeft. Ze heeft zich laten overtuigen van het feit dat artsen echt wel kritisch zijn en dat de gevolgen van niet vaccineren ernstig kunnen zijn. Hieruit blijkt maar eens dat het zin heeft als arts om een eerlijk en oprecht gesprek aan te gaan in de hoop dat de bezorgde ouders met goede informatie te overtuigen zijn. Helaas toont het ook wel weer aan dat alle informatie die het RIVM beschikbaar stelt blijkbaar niet genoeg is en dat persoonlijke ervaringen en vooral angst toch betere middelen zijn om mensen van mening te laten veranderen.

Oh, en Pauline wist met haar stuk zelfs Annabel Nanninga te ontdooien ;-).

March for Science

by Leave a Comment

Skepsis present op NOS journaal.
Skepsis present op NOS journaal.

Zaterdag 22 april waren een aantal mede-skeptici aanwezig op de March for Science, alwaar wij onze passie voor de wetenschap deelden samen met een bonte groep van 3000 mensen.

Over de hele wereld werden gelijktijdig deze demonstraties gehouden, met veelal positieve media-aandacht. In het NOS-journaal werd ook aandacht besteed aan de Amsterdamse en overige protestmarsen, welke zelfs tot aan de Noordpool reikten. Op het Museumplein waren verschillende sprekers uitgenodigd die de positieve rol van wetenschap benadrukten in belangrijke maatschappelijke problemen. De insteek van de onderwerpen was breed: belang klimaatwetenschap, economische overwegingen, maar ook zaken als de vertegenwoordiging van vrouwen en minderheden in de wetenschappen zelf.

Met behulp van de mooie Skepsis- en Kloptdatwel.nl-bordjes wisten de skeptici elkaar snel te vinden, en we raakten aan de praat met lezers uit verschillende hoeken van het land. Die versterking konden we goed gebruiken toen we oog in oog met een HIV-ontkenner kwamen te staan (zie ook hieronder), dus dank aan iedereen die heeft meegedaan!

Op het Museumplein waren ook twee ‘Discovery Tents’ aanwezig alwaar enthousiaste, veelal jonge wetenschappers van verschillende universiteiten zowel de schoonheid als belang van wetenschap verkondigden. De onderwerpen liepen van astronomie tot onderzoek over obesitas, de organisatie had duidelijk moeite gestoken om de breedte van wetenschap te laten zien. Persoonlijk heb ik er verschillende dingen geleerd over de regelgeving rondom dierproeven in Europa. Er wordt bijvoorbeeld gewerkt met de drie V’s (vervangen, verminderen, verfijnen), met als einddoel om dierproeven overbodig te maken. De lastige vraag of dit haalbaar is, leek me een mooi onderwerp voor een volgende Skeptics in the Pub (Amsterdam) (datum nog te bevestigen, dus schrijf je in!).

March for Science 4
Klopt Dat Wel? was een zeer gewaardeerde slogan tijdens de mars!

Uiteraard trekken dit soort evenementen allerlei mensen aan, en we werden nog kort geïnterviewd door een ‘wetenschapsjournalist‘ die al snel begon over 9/11 en batterijen liet vallen om iets over zwaartekracht en vallende torens te bewijzen. Het mocht de pret verder niet drukken; PowNed heeft hem later ondervraagd maar waarschijnlijk gezien hun eerdere ervaring wijselijk besloten om het niet uit te zenden.

Impressie Nationale Gezondheidsbeurs 2017

by 19 Comments

Na een aantal jaren met verbazing te constateren dat een zeer groot deel van de standhouders op de nationale gezondheidsbeurs uit het alternatieve circuit komen, vonden we dat het tijd was voor een tegengeluid. Na het succes van vorig jaar, staan ook dit jaar Skepsis en de Vereniging tegen de Kwakzalverij weer op de nationale gezondheidsbeurs in Utrecht. Wij staan op standnummer D20 in Zaal 1 dus kom gerust langs om even gedag te zeggen. Hieronder een kort verslagje van de eerste beursdag:

Gisterochtend als eerste aangekomen op de stand. Gelukkig staat alles nog zoals we het gisteren na het opbouwen hebben achtergelaten (zie foto). De grote blauwe doeken met prikkelende vragen zijn heel goed zichtbaar en trekken de aandacht. We hebben voor veel horizontale ruimte gezorgd om de Skepters en Tijdschriften tegen de Kwakzalverij goed uit te kunnen stallen.

Impressie Nationale Gezondheidsbeurs 2017 5

Langzaam druppelen de standhouders binnen en zo ook mijn mede-standleden. Na een kleine briefing (wat ligt waar, hoe gaan we de gesprekken aan en wat geven we mee) begint de beurs met het binnenkomen van de eerste gasten. We hebben als lokkertje een quiz over alternatieve geneeswijzen waarmee mensen een mooi boekje met strips van Sigmund (Sigmund weet wel raad met spiritualiteit) kunnen winnen. Het allereerste gesprek is meteen motiverend. Een man (muts nog op) meldt ons dat het heel goed is dat wij er zijn. Hem was vorig jaar ook al opgevallen dat er zoveel onzin op de beurs stond. Hij overweegt zelfs om donateur te worden van een van onze organisaties.

Het tweede gesprek is met twee dames die lachend roepen ‘oh, wij zijn echte enorme alternativo’s hoor’. Ze blijken twee haptonomen te zijn. We hebben een leuk gesprek over het al dan niet bestaan van energieën (‘jij denkt te materialistisch’), de farmaceutische industrie (‘daar gebeuren pas slechte dingen’) en het placebo-effect (‘waarom gebruikt de reguliere geneeskunde dat niet meer?’). Het blijkt dat de haptonomenvereniging nog mensen zoekt die onderzoek kunnen/willen doen naar de werkzaamheid van haptonomie. Wie weet ligt hier een klusje voor ons?

Gedurende de dag heel veel gesprekken gevoerd met mensen die geïnteresseerd zijn in de onderwerpen die in onze bladen behandeld worden. Een vriendin heeft bijvoorbeeld weleens acupunctuur geprobeerd en ze zijn benieuwd wat het nou eigenlijk is. Daarnaast heb ik gesproken met schrijvers van Skepter artikelen, journalisten, diëtisten, podotherapeuten, eigenaren van een biologische winkel en pensionado’s.

Een bijzonder gesprek was met een iemand van het Antennebureau van de rijksoverheid. Het Antennebureau is het informatiebureau van de Rijksoverheid over antennes voor draadloze en mobiele communicatie. Mensen kunnen hier terecht met vragen over de gezondheidseffecten van de elektromagnetische velden van antennes, de wetgeving rond de plaatsing van antennes en de toepassingen waar antennes voor worden gebruikt. De standmedewerkster kwam ons bedanken voor de genuanceerde informatie die wij publiceren over dit onderwerp. Daarnaast gaf ze aan dit soort beurzen altijd gemeden hadden maar omdat ze vorig jaar zagen dat wij er stonden, zij het ook wel aandurfden om hier voorlichting te komen geven. Een mooi compliment en een goede reden om samen met andere organisaties door te gaan met dit soort publieke voorlichting.