Homeopathie: het verdunnen van een ingrediënt met water tot er niets meer van dat ingrediënt over is. Dat werkt natuurlijk niet (hoewel mensen soms denken dat het wel werkt, het zogenoemde placebo-effect). Je kunt er ook gerust een overdosis van innemen, er gebeurt simpelweg niets.
Nu kom ik er net achter dat er door het Louis Bolk Instituut voor zowel koeien (in 2007) als geiten (in 2006) homeopathie stalkaarten ontwikkeld zijn. Stalkaarten zijn kaarten die in de stal hangen (joh!) en daarop staat dan beschreven wat er moet gebeuren in welke situatie. Normaliter kan er dus iets dergelijks op staan als “Wanneer Clara niet wil eten moet je haar even achter de uiers krabbelen”. Dat is volkomen onzinnig, ik weet het; ik ben dan ook niet serieus.
Alleen bevatten deze stalkaarten ook volkomen onzinnige informatie maar zijn ze wél serieus bedoeld!
Het ziet er wel professioneel uit, maar als ik mijn uier-krab-techniek mooi vormgeef dan heeft het ook nog steeds geen nut. Boeren die deze stalkaarten onder ogen krijgen en gaan gebruiken kunnen zo het idee krijgen dat ze iets aan het doen zijn dat kan helpen. Maar in werkelijkheid geven ze hun zieke dieren gewoon een beetje water.
Homeopathie toepassen bij dieren zou wat mij betreft dan ook verboden moeten worden. Een persoon kan nog begrijpen wat een placebo-effect is en hoe hij hierdoor beïnvloed wordt. Een persoon kan er alsnog voor kiezen om een niet-werkzaam middel te nemen, maar een dier kan die keuzes niet maken.
Dieren kunnen onnodig lijden door ze niet-werkende middelen (water) te geven als ze ziek zijn. Er zal natuurlijk even gewacht worden om te zien of het middel aanslaat. Tel daarbij het idee van homeopaten op dat het een goed teken is wanneer een ziekte verergerd na inname van hun middelen (de zogeheten ‘beginverergering‘) en je kunt je voorstellen dat het weleens een hele tijd kan duren voordat een dier adequate zorg krijgt (lees: voordat het zo erg wordt dat het baasje het niet meer kan aanzien en naar een reguliere dierenarts gaat).
Dieren kunnen niet voor zichzelf opkomen, dat moeten wij voor ze doen. Boeren die gebruik maken van deze homeopatische stalkaarten hebben natuurlijk ook het beste met hun beesten voor, maar een discussie over de (niet-)werkzaamheid van homeopathische middelen is geen overbodige luxe. Wetenschappelijk uitgevoerde onderzoeken hebben geen effect van homeopathie laten zien, met uitzondering van placebo-effecten. Op kloptdatwel.nl staat een artikel over placebo-effect bij dieren.
Interessant is is ook de tekst bovenaan de stalkaart:
(…)
Deze kaart moet zijn effectiviteit in de praktijk nog bewijzen, en moet dus met voorzichtigheid gebruikt worden. Gezien het individuele karakter van homeopathische behandelingen geeft het succes van de ene rundveehouder met een bepaald middel geen garantie voor dezelfde resultaten op een ander bedrijf. Aarzel niet om tijdig een dierenarts te raadplegen!!
(…)
Laten we maar gewoon hopen dat er niet teveel koetjes en geitjes deze stalkaarten aan de muur zien hangen.
Met dank aan Pepijn van Erp voor het wijzen op deze stalkaarten in de comments van het artikel over het placebo effect bij dieren.