Ik ben wat aan de late kant maar hier is hij dan toch, onze vaste rubriek de Happinez-recensie. Als je deze gelezen hebt, ben je weer helemaal bij. Het september/oktobernummer gaat over energie, vanzelfsprekend niet in de natuurkundige definitie maar in de zin van ‘je goed voelen, lekker in je energie zitten’. Met artikelen als ‘De kosmische kracht van edelstenen’, ‘Ja of nee? De pendel geeft antwoord’, een interview met Deepak Chopra en een essay van Lisette Thooft over ‘energieslurpers en energiegevers’ belooft het weer een nummer vol bijzondere hersenspinsels te worden.
Interview met Deepak Chopra (p. 19)
Zelfbenoemd heks Susan Smit schrijft over Deepak Chopra. Is hij, zoals sommigen vinden, ‘een zakkenvullende marketinggoeroe’, of is hij ‘een spiritueel leermeester’ zoals miljoenen anderen hem zien? Susan houdt het op ‘allebei’. Deepak verenigt volgens Susan uitersten in zich, hij schrijft in poëtische taal over spirituele wetten, maar heeft ook zakelijk instinct. Om goed in je energie te blijven zitten is het volgens Deepak belangrijk ‘je gedurende de hele dag te verbinden met de bron’. Zelf doet hij dit door zich tijdens een gesprek of een wandeling af en toe even op het ‘onderliggende universele veld van bewustzijn’ af te stemmen. Deepak Chopra werkte ooit als endocrinoloog maar ging al gauw boeken schrijven over spiritualiteit, alternatieve geneeskunde en ayurveda. Het boek Quantumhealing uit 1989 werd zijn doorbraak. In 1998 ontving hij de Ig-Nobelprijs, een parodie op de Nobelprijs, voor zijn frequente verwijzingen naar de relatie tussen genezende processen en de kwantummechanica. Tegenwoordig is hij docent businessspiritualiteit aan de Harvard University, geeft lezingen à vijftigduizend dollar (!) en schijnt de personal coach te zijn van menig bestuursvoorzitter. Het valt me wel een beetje tegen van die Harvard University, dat ze daar nu ook al aan de business spiritualiteit gaan (Zie ook dit artikel in Intermediair).
Spirituele horror (p. 46)
Het volgende artikel (eh sorry ‘essay’) met de titel ‘energieslurpers en energiegevers’, is geschreven door Lisette Thooft. Ze waarschuwt voor energievampiers: ‘Zuigers, die ongemerkt je vitaliteit aftappen en je moe en leeg achter laten. Die mensen bestaan!’. Je zou er haast bang van worden. Gelukkig komt ze met een hele kolom vol oplossingen als ‘Merk je dat je een beetje moe wordt van een gesprek (…), visualiseer dan dat je een gouden mantel omslaat die je beschermt tegen energie lekkage’. In de daarop volgende kolommen raadt ze aan om energiegevende trainingen te gaan doen zoals emotioneel lichaamswerk. Dan volgen nog drie kolommen met tips uit een boek van de Australische goeroe Barry Long (die in de jaren ’80 vooral onder aanhangers van Osho (Bhagwan Sri Raineesh) populair werd vanwege zijn ideeën over liefde, tantra en seks) .‘Ga niet gewoon maar een beetje zitten denken aan vroeger, of praten over wat er vorige week toch gebeurde (…) dat zuigt je leeg!’ of ‘Als je zomaar kauwgom aan het kauwen bent, lek je energie. Doelbewust kauwgom nemen om je adem te verfrissen is wel prima.’ ‘t Is maar dat je het weet!
De kosmische kracht van edelstenen (p. 53)
Klassiek astroloog Oscar Hofman onthult ons de geheime krachten van edelstenen:
‘Als je weet welke energie een steen uitstraalt, kun je hem heel gericht inzetten voor je welzijn en geluk. Turkoois bijvoorbeeld, werkt sterk in op de lever, waardoor de ontgifting wordt gestimuleerd en ook de groei en herstelkracht van het lichaam. Of neem granaat, dit is een goed middel tegen potentieproblemen en versterkt bovendien de opname van ijzer. En wist u dat obsidiaan de genezing van wonden stimuleert?’
De edelsteenleer is al duizenden jaren oud: al die verschillende stenen zijn dus al heel vaak bekeken, gevoeld en op hun effect getest, aldus astroloog Oscar Hofman. Waarom liggen ze eigenlijk niet in de apotheek, naast de homeopathische middeltjes? En zouden ze ook niet moeten worden ingezet in elke psychologische praktijk? De stenen werken namelijk niet alleen op lichamelijk vlak maar ook op de geest: ‘turkoois geeft levensvreugde, vertrouwen en inzicht, overzicht en hoop. Obsidiaan kan diepe inzichten brengen en maakt oude pijnen verteerbaar. Granaat zorgt voor vechtlust en doorzettingsvermogen als de problemen zich opstapelen’.
Op zijn website pegasus-advies laat Oscar Hofman weten dat hij veel ervaring heeft met astrologische beroepsprofielen, HRM-ondersteuning en zakelijke astrologie. Ik citeer een stukje:
‘Een van de meest populaire producten van Pegasus is het astrologisch beroepsprofiel. Zo’n profiel geeft een overzicht van de mogelijkheden en problemen die iemand in zijn werk tegenkomt (…). Opvallend is dat veel mensen niet met hun talent werken, een verspilling van energie voor de persoon zelf en voor de organisatie. Een beroepsprofiel maakt duidelijk hoe dat veranderd kan worden. Een persoon met een sterke Venus kan het beste een pr-taak krijgen en iemand met een sterke Maan kan in de facilitaire dienst worden ingezet.’
Kortom uitspraken die je carrière kunnen beïnvloeden in een richting die misschien lang niet altijd in overeenstemming is met je eigen wil of belangstelling. Of neem deze: ‘Als de vurige strijdplaneet Mars als aanduider van de motivatie niet zo goed staat in de horoscoop, kan dat al snel leiden tot onnodige conflicten door een te grote assertiviteit op de verkeerde momenten.’ Die heb je toch liever ook niet in je personeelsdossier staan. Ik vind dit toch wel een zorgwekkende ontwikkeling, het lijkt wel of het in de HR steeds gewoner is tegenwoordig om gebruik te maken van bogusmethodes.
Ja of nee? De pendel geeft antwoord (p. 62)
Of het nu om een levensvraag gaat of een kleine praktische kwestie, met een pendel kun je antwoorden tevoorschijn ‘toveren’ die diep in jezelf verborgen liggen. Spiritueel therapeut Ellen Blad legt uit: ‘Met onbewuste spierbeweginkjes stuur je de pendel’. Pendelen is dan ook een prima methode om er achter te komen wat er in je onderbewuste leeft: ‘dingen die je diep van binnen wel weet maar waar je niet zo snel toegang toe hebt’. De therapeute doet net of de laatste bewering logisch volgt uit de eerste maar dat is natuurlijk helemaal niet zo. De pendel wordt inderdaad met onbewuste spierbeweginkjes gestuurd. Als je een liniaal pakt, gaat de pendel bijna automatisch heen en weer bewegen in de lengterichting van de lineaal. Je hebt echt niet in de gaten dat je spierbewegingen maakt, dus de stelling dat je met onbewuste spierbeweginkjes de pendel stuurt is wat mij betreft gerechtvaardigd. Als de tweede bewering waar zou zijn, zou een pendel ideaal zijn om mee te nemen naar een proefwerk of examen (als die uit meerkeuze vragen bestaat). De antwoorden zou je zo even uit kunnen pendelen want ze liggen vast wel ergens opgeslagen in je onderbewuste dat geacht wordt een soort databank te zijn van alles wat je gezien, gelezen, gehoord hebt. Skepsis organiseerde ooit een pendel test met zeven proefpersonen die er van overtuigd waren dat zij met hun pendel een door hen zelf meegebracht voorwerp konden traceren dat zich bevond in een van zes afgesloten doosjes. Niemand scoorde boven de kansverwachting.
Happy hippie op Ibiza (p. 68)
Dit artikel, dat ook op de voorpagina wordt aangekondigd, bestaat vooral uit mooie plaatjes van de blokhut van een voormalig wereldreiziger. Op Ibiza kon hij eindelijk zijn rugzak neer zetten. Hij vond hier de rust om te settelen omdat het Spaanse eiland ligt op dezelfde leylijn als Bali en Goa, de zogenoemde ‘hippietrail’. Zouden Happinez lezers echt geloven dat er leylijnen bestaan? Ik heb het me ook wel eens afgevraagd en ben toen wat gaan zoeken op internet. Eens kijken wat een zoekactie nu oplevert. Het Wikipedia-item is nogal vaag en niet echt duidelijk over het wel of niet bestaan:
‘Door de meeste wetenschappers wordt weinig aandacht geschonken aan leylijnen omdat nog nimmer wetenschappelijk is aangetoond dat leylijnen enige betekenis hebben, en omdat zulke lijnen waarschijnlijk bij elke willekeurige groep punten aan te wijzen zijn.’ Zonder verdere bespreking wordt verderop het proefschrift genoemd van de Oostenrijkse ‘radiesthesist’ (wichelroedeloper) Jorg Purner die in 1982 op het onderwerp promoveerde aan de faculteit architectuur. Dit levert natuurlijk een soort schijnobjectiviteit en is wellicht geplaatst door een ‘believer’?
Nog maar even verder googelen dan, na een hoop onzin krijg ik als tiende treffer dit artikel uit het tijdschrift Skepter, waarin je kunt lezen over het ontstaan van het idee leylijnen. Dit artikel dat in hetzelfde Skepter-nummer verscheen is echt leuk om te lezen. Tophumor die je onmiddellijk uit de droom helpt mocht je over het bestaan nog twijfelen.
Negen misverstanden over meditatie (p. 79)
Over mediteren wordt erg hoogdravend gedaan tegenwoordig. Volgens dit artikel geeft het meer rust, energie en zelfvertrouwen. Dat iedere andere ontspanningsmethode hetzelfde effect heeft zou je haast vergeten. Het stuk is geschreven door Tijn Touber, die tevens de functie van ‘happinezdominee’ van Paulo Coelho heeft overgenomen. Hij zal de lezers net als zijn voorganger middels een maandelijkse column toe(s)preken. Zijn blijde boodschap voor deze maand is: ‘Om geniaal te zijn hoef je je helemaal niet in te spannen, gewoon even stil zijn en luisteren naar wat de bedoeling is. Probleemoplossingen borrelen dan vanzelf naar boven’.
Tijn Touber, de vroegere Lois Lane-muzikant, werd bekend door zijn boek ‘Spoedcursus verlichting’. Pikant detail: vanuit spirituele kringen klonk felle kritiek. Hoofdredacteur van het blad De Koorddanser (‘voor persoonlijke groei en spiritualiteit’), Ewald Wagenaar, noemde het boek ‘de meest ranzige spiri-pulp’ en maakt zich druk omdat Tijn zich uitgeeft voor ‘verlichte’ terwijl dat volgens Wagenaar is voorbehouden aan enkele groten der aarde. In het Happinez-artikel beweert Tijn ondermeer dat onderzoek laat zien dat mensen die samen mediteren een meetbaar positief effect hebben op de stad waarin ze wonen, er zijn dan minder ongelukken en minder criminaliteit. Dit argument ter promotie van meditatie hoor je wel vaker maar is volgens mij nimmer aangetoond.
Laad jezelf helemaal op in 21 dagen (p. 118)
Als laatste een artikel over een serie oefeningen uit de kundalini yoga. Deze yogavorm werd door de Indiër Yogi Bhajan geïntroduceerd in het westen. In 1969 emigreerde hij naar de VS en richtte daar de 3HO Foundation op, de drie H’s staan voor ‘Healthy, Happy en Holy’. Jaarlijks wordt in Frankrijk het 3HO festival georganiseerd waar duizenden kundalini yoga-liefhebbers uit alle windstreken op af komen. De oefeningen hebben veelal een sterke uithoudingscomponent. De bedoeling hiervan is om door ‘weerstanden’ heen te gaan. Je kunt het misschien zien als sport met een spirituele inslag. In het artikel gaat het om vier yogahoudingen die 3 tot 11 minuten moeten worden volgehouden. Door 21 dagen lang consequent de serie oefeningen uit te voeren, wordt je energie en bewustzijn merkbaar verhoogd, is de claim. Twee Happinez-medewerkers nemen de proef op de som en houden een logboek bij. Na 21 dagen hadden ze inderdaad meer energie gekregen en bovendien allerlei inzichten opgedaan. Tja.