Kloptdatwel?

astrologie

Paraview geen onschuldig vermaak

by 9 Comments

In het weekend van 14 en 15 oktober daalde de temperatuur, en de Paraview-beurs streek neer in de sportzaal van de Hoornse Vaart in Alkmaar. Paraview houdt dit soort beurzen al meer dan 25 jaar en is in de weekenden vaak in een andere stad te vinden.

Paraview geen onschuldig vermaak 1

Opmerkelijk was dat er gelijktijdig ook een reptielenbeurs was. Dit lijkt te verwijzen naar het samengaan van complottheorieën met spiritualiteit, beter bekend als ‘conspirituality’. Bij nader onderzoek bleek het echter om normale soorten reptielen (en vogelspinnen) te gaan en niet om de mensachtige reptielen die worden genoemd in complottheorieën, zoals die van David Icke. De reptielenbeurs werd in ieder geval op zondag beter bezocht dan de Paraview-beurs.

[Read more…] about Paraview geen onschuldig vermaak

Professionele astrologen over horoscopen in bladen

by 25 Comments

Blijkbaar is het dit jaar op 20 maart ‘Internationale Dag van de Astrologie’ en in Nederland op 25 maart aanstaande ook de ‘Landelijke Open Dag Professionele Astrologie‘. Reden voor NU.nl om Menno Noordervliet, de voorzitter van de Astrologische Vakvereniging Nederland (AVN), wat ruimte te geven om te vertellen wat deze professionele sterrenwichelaars vinden van de astrologische schrijfsels van hun collega’s die menig horoscooprubriekje in de bladen vullen – ‘popastrologie’ in de woorden van de AVN. Dat levert een aantal uiterst vermakelijk citaten op.

Professionele astrologen over horoscopen in bladen 2

Natuurlijk vindt Noordervliet dat die dagbladhoroscopen veel te algemeen zijn opgesteld, zodat veel mensen er wel iets in zullen herkennen:

“Ik denk dat mensen in de kranten wel worden voorgelogen. Het is 80 procent duimzuigerij en dat kan ook niet anders, want je kunt het niet op een individu toeschrijven.”

En hij zegt vervolgens:

“Maar in principe kan het natuurlijk niet. Zet eens tien steenbokken naast elkaar en je hebt tien verschillende mensen. Die kunnen niet allemaal in dezelfde week hun vakantieliefje ontmoeten of opeens een nieuwe baan krijgen. Dat is grote onzin.”

De professionele astroloog kan echter wel iets met zo’n geboortehoroscoop stelt Noordervliet:

“Je moet een horoscoop wel echt afstemmen op een individu. Ik hoor vaak van mensen: ‘hoe is het mogelijk dat dit zo werkt. Ik dacht dat ik altijd alles vanuit mezelf deed en besloot, maar blijkbaar is er toch een soort onderstroom die je allerlei dingen aanbiedt waaruit je moet kiezen.'”

Bij de professionele astrologen wordt je natuurlijk niet voorgelogen met grote onzin, moet de lezer zeker denken …  Ondanks het afdoen van de dagbladhoroscopen als flauwekul zijn de professionelen niet echt ontevreden met het bestaan van deze bladvulling. Noordervliet stelt tegenover NU.nl dat de horoscopen in kranten ook drempelverlagend werken. “Een volgende stap kan zijn dat ze naar een professionele astroloog gaan. Daar moet je het toch uiteindelijk van hebben.”

Er zijn vast wel astrologen die het belang van hun astrologische berekingen relativeren, maar wie denkt dat professionele astrologen intussen hun vakgebied hebben omgevormd tot een soort coaching, waarbij een horoscoop alleen als een ijsbreker voor een goed gesprek wordt gebruikt, heeft het waarschijnlijk toch mis. De link tussen hemelverschijnselen en het (inter)menselijk gebeuren op aarde wordt nog steeds als reëel gezien bij de AVN:

In de astrologie worden verbanden gezocht tussen de hemelverschijnselen en het leven op aarde. Met hemelverschijnselen wordt bedoeld: de posities die een aantal planeten innemen t.o.v. de aarde. Ook zon en maan worden in de astrologie tot deze hemellichamen gerekend.

Voor de astroloog zijn de dierenriemtekens en planeten symbolen die onder andere analoog zijn met onze eigen (psychische) energieën. De stand van de planeten weerspiegelen dus energieën die wij als mens ervaren.

Op kloptdatwel houden we het toch maar bij de volgende, telkens weer herbruikbare horoscoop. Die is zeer accuraat, behalve dan misschien voor personen die zich serieus bezig houden met het waarnemen en bestuderen van deze ruimteklonten:

Professionele astrologen over horoscopen in bladen 3

Skeptics in the Pub Amsterdam: Skeptische Pub Quiz

by 5 Comments

Teesside-Skeptics-in-the-Pub

Update 8 augustus: deze meeting gaat niet door wegens te weinig aanmeldingen. 

 

Op maandag 10 augustus zal er in Café de Doffer de maandelijkse Skeptics in de Pub plaatsvinden. Deze maand zal er een Skeptische pub quiz georganiseerd worden. De meest rare claims en bijzondere wetenschappelijke feiten zullen de revue passeren.

Meer informatie is te vinden via Meetup of Facebook.

Het concept van Skeptics in the Pub is ontstaan in Londen in 1999 en vindt over de hele wereld navolging. De eerste groep in Nederland was Skeptics in the Pub Den Haag. De tweede Nederlandse groep is dus degene in Amsterdam. In Amsterdam zal er iedere 2e maandag van de maand een Skeptics in the Pub worden georganiseerd waarbij een spreker een engelstalige presentatie van 30-60 minuten houdt in een informele setting. Na de presentatie is er ruimte voor vragen en een goed gesprek aan de bar.

Misser van WRR: ‘slechts’ 25 procent van Nederlanders vond homeopathie wetenschappelijk

by 4 Comments

Dat was even schrikken. Op de website DUB, het medium van de Universiteit Utrecht, staat een stukje over hoe de samenleving aankijkt tegen het wetenschappelijk gehalte van een aantal vakgebieden. De resultaten van een steekproef zijn in een kek grafiekje samengevat, met daarin per vakgebied het percentage dat als ‘wetenschappelijk’ en ‘niet wetenschappelijk’ was aangeduid door de ondervraagden. Niet verrassend aan die cijfers is dat ‘harde’ wetenschappen Natuurkunde en Wiskunde hoog scoren met respectievelijk 94 en 90 procent voor ‘wetenschappelijk’. Dat geneeskunde de lijst aanvoert met 97 procent is al iets vreemder, maar ronduit verbazingwekkend zijn de cijfers van de hekkensluiters in de tabel. Niet omdat die onterecht onderaan staan, maar omdat ze nog zo hoog scoren. Het gaat namelijk om homeopathie en astrologie, die volgens de gegevens nog door 55 en 34 procent van de ondervraagden als wetenschappelijk gezien worden! Hoe kan dat nu weer?

Een verontrustende tabel (bron: DUB)
Een verontrustende grafiek (bron: DUB)

De gegevens komen uit onverdachte bron, het recente rapport van de Wetenschappelijk raad voor het Regeringsbeleid (WRR) onder de titel ‘Hoeveel vertrouwen hebben Nederlanders in wetenschap?‘ (pdf). Inderdaad staat daarin op pagina 14 het volgende tabelletje:

Tabel 2 uit rapport van de WRR
Tabel 2 uit rapport van de WRR

Hiermee kunnen we verder op zoek naar de bron. Die is niet al te moeilijk te vinden, het gaat om ‘Europeans, Science and Technology‘ (pdf) van Eurobarometer in opdracht van de Europese Commissie, gepubliceerd in juni 2005. Daar komt toch een wat ander beeld uit naar voren. In de enquête werd namelijk niet gevraagd om ‘wetenschappelijk’ of ‘niet wetenschappelijk’ aan te kruisen, maar om je mening te geven op een vijfpuntsschaal, lopend van ‘volstrekt niet wetenschappelijk’ tot ‘zeer wetenschappelijk’. De laagste twee categorieën werden samengevoegd tot ‘niet wetenschappelijk’ en de hoogste twee tot ‘wetenschappelijk’.
Als je dan kijkt naar de cijfers voor de EU als geheel, vind je dat 33 procent van de EU-burgers homeopathie ‘wetenschappelijk’ vindt (blz. 35). Zou Nederland dan zou veel meer vertrouwen hebben in de werking van geschud water of in de wetenschappelijke capaciteiten van de homeopathische proefjesnemers? Nou, nee. In de bijlagen staat per lidstaat de uitsplitsing, voor Nederland zien de cijfers er als volgt uit (blz 198 en 208,  bladzijdenummering van pdf):

 N 1 2 3 4 5 DK
groep A 486 20% 26% 27% 16% 10% 1%
groep B 519 17% 26% 33% 16% 7% 1%

De enquete was in tweeën gesplitst, groep A kreeg soms andere vragen dan groep B, maar niet bij homeopathie. ‘DK’ staat voor ‘Don’t know’ neem ik aan. Als je nu de cijfers netjes bij elkaar voegt kom je uit op 45 procent die homeopathie als ‘niet wetenschappelijk’ en 25 procent die het als ‘wetenschappelijk’ karakteriseert. Dat laatste cijfer is wel wat minder schokkend dan de 55 procent van de WRR. De opstellers van het WRR-rapport hebben blijkbaar de categorie ‘wetenschappelijk’ zelf opnieuw gedefinieerd als 100 procent minus ‘niet wetenschappelijk’ en daarbij de neutrale categorie (3) ook maar bij ‘wetenschappelijk’ genomen. Slordig op zijn minst.

Dat er met twee groepen gewerkt werd, maakte het mogelijk om bijvoorbeeld bij astrologie te onderzoeken of de hoge score in 1993 en 2001 misschien voor een groot deel verklaard kon worden door een verwarring met het woord astronomie (dat zou er achter kunnen zitten, denk ik tenminste , hoewel astronomie zelf ook in het lijstje staat). Groep A werd ondervraagd met ‘astrologie’ en groep B met ‘horoscopen’ en dat gaf het volgende resultaat (voor NL, blz 193 en 203 van de pdf):

1 2 3 4 5 DK
Astrologie 486 27% 15% 21% 19% 16% 2%
Horoscopen 519 65% 21% 6% 4% 3% 1%

Als je het bij elkaar neemt en weegt, kom je op 66 procent voor ‘niet wetenschappelijk’ en 21 procent voor ‘wetenschappelijk. De WRR maakte weer dezelfde blunder en geeft 34 procent voor ‘wetenschappelijk’. Natuurlijk is het nog steeds zorgelijk dat er zoveel Nederlanders homeopathie en astrologie als wetenschappelijk karakteriseren (en zelfs nog 7 procent vindt dat ook van horoscopen), maar zo erg als de WRR het voorschotelt, is het dus lang niet. En ‘we’ doen het dus zelfs wat ‘beter’ dan het Europees gemiddelde.

Update: het rapport is overigens in samenwerking met het Rathenau Instituut geschreven, dus misschien gaat het iets te ver om van een ‘WRR-rapport’ te spreken

NOS journaal doet een Niburuutje

by 43 Comments

Tsja, het NOS journaal, wat moeten we daar nog van denken? Waren er het afgelopen jaar al verscheidene akkefietjes, waar een wetenschapsjournalist in de redactie ze voor had kunnen behoeden (en ons als kijkers), nu vergaten ze weer ergens een duidelijke ‘knipoog’ bij een stukje entertainment. Tenminste, dat hoop ik. Want het volgende fragment uit het Achtuurjournaal van zaterdag 9 februari over het Chinees nieuwjaar is toch een mislukt grapje, of niet soms?

(Vanaf minuut 11:31 – voor degene bij wie hij daar niet automatisch start)
Get Microsoft SilverlightBekijk de video in andere formaten.
(Vanaf minuut 11:31 – voor degene bij wie hij daar niet automatisch start)

Wat zei Rik van de Westelaken daar?

En het jaar van de slang kenmerkt zich volgens astrologen vaak door dramatische gebeurtenissen, die de loop van de geschiedenis veranderen. Denk aan de Russische revolutie in 1917, de val van de Muur in 1989 of de aanslagen in New York in 2001.

Dit slaat toch nergens op. Gaan ze acht Slangenjaren terug en vinden ze drie dramatische geschiedenisveranderende gebeurtenissen. En wat voor gebeurtenissen? Neem dan tenminste nog de moeite om bij al die vorige jaren van de Slang een dramatische gebeurtenis te verzinnen, die relevant was voor de Chinezen. Beetje meer uitzoekwerk, maar daar steken we als kijker dan nog iets van op.

Ik ben benieuwd van welke website ze deze onzin nu weer opgepikt hebben. Oh, dat zal deze wel zijn:

onderschrift
“In Slangenjaren hebben we te maken met sterke onderstromen en dramatische gebeurtenissen die de loop van de geschiedenis sterk kunnen beïnvloeden.”

Hele diepe zucht …