Kloptdatwel?

astrologie

Professionele astrologen over horoscopen in bladen

by 25 Comments

Blijkbaar is het dit jaar op 20 maart ‘Internationale Dag van de Astrologie’ en in Nederland op 25 maart aanstaande ook de ‘Landelijke Open Dag Professionele Astrologie‘. Reden voor NU.nl om Menno Noordervliet, de voorzitter van de Astrologische Vakvereniging Nederland (AVN), wat ruimte te geven om te vertellen wat deze professionele sterrenwichelaars vinden van de astrologische schrijfsels van hun collega’s die menig horoscooprubriekje in de bladen vullen – ‘popastrologie’ in de woorden van de AVN. Dat levert een aantal uiterst vermakelijk citaten op.

Professionele astrologen over horoscopen in bladen 1

Natuurlijk vindt Noordervliet dat die dagbladhoroscopen veel te algemeen zijn opgesteld, zodat veel mensen er wel iets in zullen herkennen:

“Ik denk dat mensen in de kranten wel worden voorgelogen. Het is 80 procent duimzuigerij en dat kan ook niet anders, want je kunt het niet op een individu toeschrijven.”

En hij zegt vervolgens:

“Maar in principe kan het natuurlijk niet. Zet eens tien steenbokken naast elkaar en je hebt tien verschillende mensen. Die kunnen niet allemaal in dezelfde week hun vakantieliefje ontmoeten of opeens een nieuwe baan krijgen. Dat is grote onzin.”

De professionele astroloog kan echter wel iets met zo’n geboortehoroscoop stelt Noordervliet:

“Je moet een horoscoop wel echt afstemmen op een individu. Ik hoor vaak van mensen: ‘hoe is het mogelijk dat dit zo werkt. Ik dacht dat ik altijd alles vanuit mezelf deed en besloot, maar blijkbaar is er toch een soort onderstroom die je allerlei dingen aanbiedt waaruit je moet kiezen.'”

Bij de professionele astrologen wordt je natuurlijk niet voorgelogen met grote onzin, moet de lezer zeker denken …  Ondanks het afdoen van de dagbladhoroscopen als flauwekul zijn de professionelen niet echt ontevreden met het bestaan van deze bladvulling. Noordervliet stelt tegenover NU.nl dat de horoscopen in kranten ook drempelverlagend werken. “Een volgende stap kan zijn dat ze naar een professionele astroloog gaan. Daar moet je het toch uiteindelijk van hebben.”

Er zijn vast wel astrologen die het belang van hun astrologische berekingen relativeren, maar wie denkt dat professionele astrologen intussen hun vakgebied hebben omgevormd tot een soort coaching, waarbij een horoscoop alleen als een ijsbreker voor een goed gesprek wordt gebruikt, heeft het waarschijnlijk toch mis. De link tussen hemelverschijnselen en het (inter)menselijk gebeuren op aarde wordt nog steeds als reëel gezien bij de AVN:

In de astrologie worden verbanden gezocht tussen de hemelverschijnselen en het leven op aarde. Met hemelverschijnselen wordt bedoeld: de posities die een aantal planeten innemen t.o.v. de aarde. Ook zon en maan worden in de astrologie tot deze hemellichamen gerekend.

Voor de astroloog zijn de dierenriemtekens en planeten symbolen die onder andere analoog zijn met onze eigen (psychische) energieën. De stand van de planeten weerspiegelen dus energieën die wij als mens ervaren.

Op kloptdatwel houden we het toch maar bij de volgende, telkens weer herbruikbare horoscoop. Die is zeer accuraat, behalve dan misschien voor personen die zich serieus bezig houden met het waarnemen en bestuderen van deze ruimteklonten:

Professionele astrologen over horoscopen in bladen 2

Skeptics in the Pub Amsterdam: Skeptische Pub Quiz

by 5 Comments

Teesside-Skeptics-in-the-Pub

Update 8 augustus: deze meeting gaat niet door wegens te weinig aanmeldingen. 

 

Op maandag 10 augustus zal er in Café de Doffer de maandelijkse Skeptics in de Pub plaatsvinden. Deze maand zal er een Skeptische pub quiz georganiseerd worden. De meest rare claims en bijzondere wetenschappelijke feiten zullen de revue passeren.

Meer informatie is te vinden via Meetup of Facebook.

Het concept van Skeptics in the Pub is ontstaan in Londen in 1999 en vindt over de hele wereld navolging. De eerste groep in Nederland was Skeptics in the Pub Den Haag. De tweede Nederlandse groep is dus degene in Amsterdam. In Amsterdam zal er iedere 2e maandag van de maand een Skeptics in the Pub worden georganiseerd waarbij een spreker een engelstalige presentatie van 30-60 minuten houdt in een informele setting. Na de presentatie is er ruimte voor vragen en een goed gesprek aan de bar.

Misser van WRR: ‘slechts’ 25 procent van Nederlanders vond homeopathie wetenschappelijk

by 4 Comments

Dat was even schrikken. Op de website DUB, het medium van de Universiteit Utrecht, staat een stukje over hoe de samenleving aankijkt tegen het wetenschappelijk gehalte van een aantal vakgebieden. De resultaten van een steekproef zijn in een kek grafiekje samengevat, met daarin per vakgebied het percentage dat als ‘wetenschappelijk’ en ‘niet wetenschappelijk’ was aangeduid door de ondervraagden. Niet verrassend aan die cijfers is dat ‘harde’ wetenschappen Natuurkunde en Wiskunde hoog scoren met respectievelijk 94 en 90 procent voor ‘wetenschappelijk’. Dat geneeskunde de lijst aanvoert met 97 procent is al iets vreemder, maar ronduit verbazingwekkend zijn de cijfers van de hekkensluiters in de tabel. Niet omdat die onterecht onderaan staan, maar omdat ze nog zo hoog scoren. Het gaat namelijk om homeopathie en astrologie, die volgens de gegevens nog door 55 en 34 procent van de ondervraagden als wetenschappelijk gezien worden! Hoe kan dat nu weer?

Een verontrustende tabel (bron: DUB)
Een verontrustende grafiek (bron: DUB)

De gegevens komen uit onverdachte bron, het recente rapport van de Wetenschappelijk raad voor het Regeringsbeleid (WRR) onder de titel ‘Hoeveel vertrouwen hebben Nederlanders in wetenschap?‘ (pdf). Inderdaad staat daarin op pagina 14 het volgende tabelletje:

Tabel 2 uit rapport van de WRR
Tabel 2 uit rapport van de WRR

Hiermee kunnen we verder op zoek naar de bron. Die is niet al te moeilijk te vinden, het gaat om ‘Europeans, Science and Technology‘ (pdf) van Eurobarometer in opdracht van de Europese Commissie, gepubliceerd in juni 2005. Daar komt toch een wat ander beeld uit naar voren. In de enquête werd namelijk niet gevraagd om ‘wetenschappelijk’ of ‘niet wetenschappelijk’ aan te kruisen, maar om je mening te geven op een vijfpuntsschaal, lopend van ‘volstrekt niet wetenschappelijk’ tot ‘zeer wetenschappelijk’. De laagste twee categorieën werden samengevoegd tot ‘niet wetenschappelijk’ en de hoogste twee tot ‘wetenschappelijk’.
Als je dan kijkt naar de cijfers voor de EU als geheel, vind je dat 33 procent van de EU-burgers homeopathie ‘wetenschappelijk’ vindt (blz. 35). Zou Nederland dan zou veel meer vertrouwen hebben in de werking van geschud water of in de wetenschappelijke capaciteiten van de homeopathische proefjesnemers? Nou, nee. In de bijlagen staat per lidstaat de uitsplitsing, voor Nederland zien de cijfers er als volgt uit (blz 198 en 208,  bladzijdenummering van pdf):

 N 1 2 3 4 5 DK
groep A 486 20% 26% 27% 16% 10% 1%
groep B 519 17% 26% 33% 16% 7% 1%

De enquete was in tweeën gesplitst, groep A kreeg soms andere vragen dan groep B, maar niet bij homeopathie. ‘DK’ staat voor ‘Don’t know’ neem ik aan. Als je nu de cijfers netjes bij elkaar voegt kom je uit op 45 procent die homeopathie als ‘niet wetenschappelijk’ en 25 procent die het als ‘wetenschappelijk’ karakteriseert. Dat laatste cijfer is wel wat minder schokkend dan de 55 procent van de WRR. De opstellers van het WRR-rapport hebben blijkbaar de categorie ‘wetenschappelijk’ zelf opnieuw gedefinieerd als 100 procent minus ‘niet wetenschappelijk’ en daarbij de neutrale categorie (3) ook maar bij ‘wetenschappelijk’ genomen. Slordig op zijn minst.

Dat er met twee groepen gewerkt werd, maakte het mogelijk om bijvoorbeeld bij astrologie te onderzoeken of de hoge score in 1993 en 2001 misschien voor een groot deel verklaard kon worden door een verwarring met het woord astronomie (dat zou er achter kunnen zitten, denk ik tenminste , hoewel astronomie zelf ook in het lijstje staat). Groep A werd ondervraagd met ‘astrologie’ en groep B met ‘horoscopen’ en dat gaf het volgende resultaat (voor NL, blz 193 en 203 van de pdf):

1 2 3 4 5 DK
Astrologie 486 27% 15% 21% 19% 16% 2%
Horoscopen 519 65% 21% 6% 4% 3% 1%

Als je het bij elkaar neemt en weegt, kom je op 66 procent voor ‘niet wetenschappelijk’ en 21 procent voor ‘wetenschappelijk. De WRR maakte weer dezelfde blunder en geeft 34 procent voor ‘wetenschappelijk’. Natuurlijk is het nog steeds zorgelijk dat er zoveel Nederlanders homeopathie en astrologie als wetenschappelijk karakteriseren (en zelfs nog 7 procent vindt dat ook van horoscopen), maar zo erg als de WRR het voorschotelt, is het dus lang niet. En ‘we’ doen het dus zelfs wat ‘beter’ dan het Europees gemiddelde.

Update: het rapport is overigens in samenwerking met het Rathenau Instituut geschreven, dus misschien gaat het iets te ver om van een ‘WRR-rapport’ te spreken

NOS journaal doet een Niburuutje

by 43 Comments

Tsja, het NOS journaal, wat moeten we daar nog van denken? Waren er het afgelopen jaar al verscheidene akkefietjes, waar een wetenschapsjournalist in de redactie ze voor had kunnen behoeden (en ons als kijkers), nu vergaten ze weer ergens een duidelijke ‘knipoog’ bij een stukje entertainment. Tenminste, dat hoop ik. Want het volgende fragment uit het Achtuurjournaal van zaterdag 9 februari over het Chinees nieuwjaar is toch een mislukt grapje, of niet soms?

(Vanaf minuut 11:31 – voor degene bij wie hij daar niet automatisch start)
Get Microsoft SilverlightBekijk de video in andere formaten.
(Vanaf minuut 11:31 – voor degene bij wie hij daar niet automatisch start)

Wat zei Rik van de Westelaken daar?

En het jaar van de slang kenmerkt zich volgens astrologen vaak door dramatische gebeurtenissen, die de loop van de geschiedenis veranderen. Denk aan de Russische revolutie in 1917, de val van de Muur in 1989 of de aanslagen in New York in 2001.

Dit slaat toch nergens op. Gaan ze acht Slangenjaren terug en vinden ze drie dramatische geschiedenisveranderende gebeurtenissen. En wat voor gebeurtenissen? Neem dan tenminste nog de moeite om bij al die vorige jaren van de Slang een dramatische gebeurtenis te verzinnen, die relevant was voor de Chinezen. Beetje meer uitzoekwerk, maar daar steken we als kijker dan nog iets van op.

Ik ben benieuwd van welke website ze deze onzin nu weer opgepikt hebben. Oh, dat zal deze wel zijn:

onderschrift
“In Slangenjaren hebben we te maken met sterke onderstromen en dramatische gebeurtenissen die de loop van de geschiedenis sterk kunnen beïnvloeden.”

Hele diepe zucht …

Academie voor Astrologie bestaat nog steeds

by 127 Comments

Al bijna anderhalf jaar geleden berichtte Kloptdatwel: ‘Eerste officiële HBO bachelor opleiding Astrologie ter wereld is in oprichting‘. Blijkbaar is de Academie voor Astrologie er nog steeds van overtuigd dat een HBO accreditatie eens binnengehaald zal worden, want ook vanaf september 2013 start volgens planning weer een nieuwe lichting studenten aan de niet erkende opleiding. De voorlichtingsdag is binnenkort voor als u geïnteresseerd mocht zijn. De term ‘HBO’ is wettelijk (nog) niet echt goed beschermd, titels als ‘Bachelor’ en ‘Master’ wel. Als je oplet, zul je bij ‘hogescholen’ en academies die onderwijs aanbieden, dat bij skeptici de wenkbrauwen doet fronsen, dan ook de verwarrende term ‘op HBO-niveau’ aantreffen, dat mag blijkbaar nog steeds.

[Update 4/1/2019: de website van de Academie voor Astrologie is inmiddels hernoemd naar astrologiecollege.nl ]

academieastrologie

Achtergrond van de Academie
De Academie voor Astrologie  is in 2009 opgezet door drs. Bettina Reijn en drs. Karen Hamaker-Zondag, maar heeft een veel langere geschiedenis. Uit de biografie van Hamaker-Zondag (op haar site) is aardig op te maken hoe het idee tot stand is gekomen. In 1980 richtte zij de stichting Achernar op met als doelstelling de kennis van astrologie te bevorderen en te verbreiden. Belangrijkste middel hiervoor was het starten van een opleiding tot professioneel astroloog. De wens om echte beroepsopleiding te worden, is dus niet van recente datum.
Wellicht werd het idee dat het mogelijk zou zijn om erkening van overheidswege te verkrijgen versterkt, doordat Hamaker-Zondag in 2003 lid werd van het docententeam van het Kepler College in Seattle (VS). Die instelling mocht tussen 2000 en 2010 van de staat Washington Bachelor diploma’s uitreiken in Astrologie (Bachelor of Arts in Astrological Studies). Die diploma’s worden overigens verder nergens erkend.
Ook in Engeland probeerde men een opleiding van de grond te krijgen (meer info). Nu zit bij de Universiteit van Wales het Sophia Centre for the Study of Cosmology in Culture. Aan de naamgeving valt al af te leiden dat de astrologen er een beetje omheen draaien waar het om gaat, de nadruk wordt gelegd op de historische en culturele aspecten van astrologie en niet zozeer of astrologie ook echt iets kan zeggen over gebeurtenissen of karakters van personen. Het is wel grappig om te zien waar studenten zo al onderzoek naar deden (link). De opleiding aan de Academie voor Astrologie zou een goede voorbereiding zijn op die masteropleiding in Wales. Maar om daar toegelaten te worden heb je niet echt een Bachelor titel nodig, wat relevante ervaring en het schrijven van een essay kan voldoende zijn.

Andere ‘HBO’-opleidingen onder vuur
Er zijn de laatste tijd meer ‘vage’ opleidingen die zich voordeden als HBO-opleiding aan de kaak gesteld. Zo werd onlangs de  Hogeschool Geesteswetenschappen Utrecht op de vingers getikt en iets langer geleden strandde een poging van de Saxion Hogeschool om een opleiding tot CAM therapeut geaccrediteerd te krijgen door de NVAO. Daarna werd nog even de term ‘post-hbo’ geprobeerd, totdat ook daarop teveel kritiek kwam en er een klacht bij de Reclame Code Commissie dreigde te worden ingediend door de Vereniging tegen de Kwakzalverij (zie naschrift bij dit bericht).

Ook de Academie voor Astrologie gaat best ver in haar misleiding, vind ik. Op de website wordt sterk de suggestie gewekt dat accreditatie realistisch en een binnen afzienbare tijd haalbaar doel is. Er wordt al gesproken over de mogelijkheden van studiefinanciering wanneer die accreditatie een feit zal zijn:

De Academie voor Astrologie voegt daaraan iets heel wezenlijks toe: een 4-jarige voltijdse opleiding waarin de student niet alleen systematisch de hele theorie en het vakkundig uitoefenen van het beroep astroloog onder de knie krijgt, maar waarin de opzet en inrichting van de opleiding, studiefinanciering voor studenten, studieloopbaanbegeleiding, stageplaatsen en het afnemen van examens, geheel geschiedt volgens de officiële wettelijke richtlijnen.

Maar hoe staat het dan met dat accreditatieproces anno 2013?
De activiteiten werden begin 2011 opgemerkt op het Skepp forum en ook daar werd al wat verbaasd opgemerkt dat je een dergelijke opleiding zo in de markt mag zetten. Er staan dan wel geen feitelijke onjuistheden op de site (de kleine lettertjes), maar de academie doet behoorlijk haar best om de suggestie te wekken dat accreditatie meer is dan een wensdroom:

De voorbereidingen zijn nu zo ver gevorderd dat we toegroeien naar de fase van het daadwerkelijk uitvoeren van het programma, dat zal leiden tot de aanvraag van accreditatie. Na ruim drie jaar van voorbereiden schatten we nog twee tot drie jaar nodig te hebben voor de definitieve afronding van de voorbereidingen. Wanneer er een paar studenten zijn die aantoonbaar het hele traject geheel volgens de normen hebben afgelegd en aan het einde van hun vierde jaar zijn, mogen we de aanvraag voor de accreditatie indienen. Commissies die ons begeleiden hebben aangegeven dat het verkrijgen van accreditatie beslist mogelijk is, gezien de al afgeronde werkzaamheden en de wijze waarop de Academie aan de slag is.

De Academie zal na accreditatie de status hebben van hogeschool en zal als zodanig bij het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen geregistreerd staan.

Ik was wel benieuwd wie er in die commissies zitten en stuurde de academie dus een mailtje. Helaas wilden ze niet vertellen wie in ‘de nodige commissies, van werkveldcommissie tot programmacommissie‘ zitten. De reden?  ‘Astrologie ligt gevoelig door een volstrekt verkeerde beeldvorming‘  en dus willen ze die namen niet zomaar prijsgeven. Hamaker-Zondag berichtte me wel spontaan dat ze van het IOWO adviezen en begeleiding hadden gekregen (was eerder al door Retecool opgemerkt).
Het IOWO was tot 2012 een zelfstandig onderdeel van de Radboud Universiteit en hield zich onder andere bezig met accreditaties, ook voor externe partijen. Inmiddels is het instituut opgesplitst en werden de activiteiten en werknemers bij andere eenheden van de universiteit ondergebracht. Navraag leerde me dat het verhaal klopt: ze hebben de initiatiefnemers van de academie verteld aan welke eisen een HBO-opleiding moet voldoen en ook bekeken hoe ver ze daar al mee zijn. Het uiteindelijke advies konden ze me niet vertellen en ook de academie wilde vooralsnog geen inzicht geven. Voor hetzelfde geld was het oordeel dus heel negatief.
Wel apart dat een aan een universiteit verbonden instituut met zo’n opleiding astrologie ging praten, maar het IOWO keek nooit naar de inhoud van een opleiding, ook niet bij gangbare opleidingen als natuurkunde of theologie. Er valt iets  te zeggen voor die opvatting, maar een bepaald minimum aan geloofwaardigheid van de inhoud van de opleiding zou toch wel wenselijk zijn voordat je überhaupt zaken wil doen met zo’n club, niet?

Er zullen wel niet veel onnozele studenten beginnen aan de aangeboden opleiding, omdat die ooit HBO waardig zou kunnen zijn. De meeste geïnteresseerden doen waarschijnlijk toch al iets met astrologie, anders trap je hier toch niet in? Aan de andere kant snap ik niet zo goed waarom de initiatiefnemers denken die ‘erkenning’ te kunnen krijgen. Ze zullen toch wel inzien dat ze al die moeite voor niets doen? Maar ja, astrologen verkeren misschien een te groot deel van hun tijd in bovenwereldse sferen, en denken er daardoor heel anders over. Het is overigens wel erg raar dat je zo lang mag blijven beweren ‘in oprichting’ te zijn. Hoog tijd dat de regelgeving hieromtrent wordt verscherpt.