• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)

nepnieuws

BREKEND: Fake News Spel Blijkt Wervingscampagne Russische Trollenfabriek!

7 November 2017 by Pepijn van Erp 1 Comment

Een online game om jongeren te leren hoe makkelijk nepnieuws verspreid wordt en wat de gevolgen daarvan kunnen zijn. Klinkt als een nobel initiatief. DROG, dat zich als een ‘platform voor kritische nieuwsconsumenten’ profileert, lanceerde afgelopen maandag de website slechtnieuws.nl waarop de argeloze bezoeker verleid wordt om zijn vaardigheden in het maken en verspreiden van nepnieuws te testen. Ogenschijnlijk een onschuldig spelletje, maar Kloptdatwel trapt er niet in!

De journalist van Motherboard die de oprichter van DROG, Ruurd Oosterwoud, interviewde, zat ook op het goede spoor, maar pakte net niet door:

Is hij dan niet bang dat hij op deze manier mensen opleidt tot effectieve leugenaars? Krijg je geen powertrolls als je ze precies leert wat ze moeten doen om online aandacht te krijgen? “We spelen wel met vuur, maar we houden het binnen het betamelijke. Onze game is binnen een gesloten ecosysteem. Ik zie DROG als een goochelaar die zijn eigen truc uitlegt terwijl hij hem uitvoert. Ik dat het verder naïef is om onze workshops en campagnes te zien als een gevaar: als wij het kunnen, kunnen kwaadwillenden het nog beter.

Een leugen verpak je het beste in een halve waarheid. Zelfs het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek is erin gestonken en ondersteunt DROG met subsidie.

De redactie van Kloptdatwel had bedenkingen en die werden versterkt na een ontmoeting met de bekende man in de lange regenjas in een parkeergarage in het oosten des lands. “следовать коду” fluisterde die ons in. En dat deden we.
Het doorspitten van het algoritme van ‘Slecht Nieuws’ brengt aan het licht dat spelers die boven een bepaalde score komen (meer dan 15.000 volgers) worden doorgeleid naar ‘the next level’. Na nog enige lagen lijkt het spel plots te stoppen, maar enkele dagen later ontvangt de deelnemer een e-mail met een uiterst aanlokkelijk, maar des te immoreler aanbod …

Wees dus gewaarschuwd. Speel het spel op eigen risico, liefst op een openbare computer (bijvoorbeeld in de bibliotheek) en plak de webcam af! Dat laatste kan niet genoeg benadrukt worden, de foto’s die van onze onderzoeker inmiddels via het dark web verspreid worden, laten haar gelukkig alleen maar met de uit voorzorg aangebrachte plaksnor en -baard zien.

BREKEND: Fake News Spel Blijkt Wervingscampagne Russische Trollenfabriek! 1

PS geruchten dat de redactie van Kloptdatwel vet betaald is voor dit bericht door concurerende trollenfabrieken moeten we helaas naar het rijk der fabelen verwijzen. 

Filed Under: Algemeen, Complottheorieën, Humor Tagged With: fake news, nepnieuws, trollenbafriek

Is vaccineren tegen nepnieuws praktisch toepasbaar?

24 January 2017 by Pepijn van Erp 349 Comments

Wetenschappers zouden een soort vaccinatie tegen nepnieuws ontwikkeld hebben. Volgens de NOS: ‘Foutieve informatie – nepnieuws – is plakkerig, het blijft hangen en het verspreidt zich snel. “Het is net een virus”, zegt Sander van der Linden, onderzoeker aan de Universiteit van Cambridge. Daarom heeft Van der Linden (30) onderzoek gedaan naar een ‘vaccin’. En hij heeft ‘t gevonden: “Met een klein beetje van het virus, bouw je meer resistentie op. Dat is het idee.’

Is vaccineren tegen nepnieuws praktisch toepasbaar? 2

Van der Linden en zijn collega’s schreven hun bevindingen op in het artikel Inoculating the Public against Misinformation about Climate Change, Global Challenges, 2017. De berichtgeving in de media over dit onderzoek geeft volgens mij niet altijd even goed weer wat het nu eigenlijk inhoudt en wat de mogelijkheden zijn voor de bestrijding van nepnieuws.

De onderzoekers deden het volgende: via Amazon Mechanical Turk legden ze aan proefpersonen verschillende teksten voor over de wetenschappelijke consensus over klimaatopwarming. Vooraf en achteraf werd dan gevraagd hoe een proefpersoon dacht over die consensus (hoe hoog die is).

Als middel om het vertrouwen te vergroten dat die consensus erg hoog is werd een bericht gegeven waarin gesteld wordt dat ’97 procent van alle wetenschappers het eens is over de antropogene opwarming van de aarde’ (uit een bekend literatuuronderzoek van Cook et al.). En daartegenover de zgn. Oregon Global Warming Petition Project wat een verzameling van ondertekeningen van ruim 30.000 Amerikaanse wetenschappers zou zijn die het niet eens zijn met het idee dat de mens een rol speelt in die opwarming (suggererend dat er van consensus dus geen sprake is).

Er waren zes groepen die aan verschillende ‘behandelingen’ werden blootgesteld in dit onderzoek:
1. Controlegroep
2. Consensus-onderzoek (die kreeg het 97%-consensus verhaal in een taartdiagram weergegeven, dat was in een eerder onderzoek een effectief communicatiemiddel gebleken)
3. Oregon petitie
4. Consensus-onderzoek gevolgd door Oregon petitie
5. Consensus-onderzoek + algemene vaccinatie gevolgd door Oregon petitie
6. Consensus-onderzoek + specifieke vaccinatie gevolgd door Oregon petitie

De onderzoekers verwachtten dat onder conditie 2 de proefpersonen de consensus hoger zouden gaan inschatten en onder conditie 3 juist lager. Voor conditie 4 werd in ieder geval verwacht dat de tegenboodschap het eerder verhoogde vertrouwen weer zou doen afnemen en in totaal misschien wel zou doen verlagen, de laatst gecommuniceerde boodschap blijft het beste hangen.
Het gaat natuurlijk om de effecten van die ‘vaccinaties’, die bedoeld waren om het afbrekende effect van het tegengeluid (het ‘nepnieuws’) te beperken. Bij de ‘algemene vaccinatie’ werden de proefpersonen er op gewezen dat ‘er politiek gemotiveerde groepen zijn die misleidende tactieken gebruiken om te suggereren dat er veel debat is onder wetenschappers over klimaatopwarming’ waarna de stelling werd herhaald dat er wel degelijk consensus is. Bij de ‘specifieke vaccinatie’ werden nog argumenten toegevoegd waarom je die Oregon petitie met een korreltje zout moet nemen. Zo zijn somige ondertekeningen duidelijk niet echt (Charles Darwin en een aantal Spice Girls staan er tussen) en minder dan een procent van de ondertekenaars heeft een relevante wetenschappelijke achtergrond.

De resultaten komen mooi overeen met waarop de onderzoekers vermoedelijk hadden gehoopt:

Is vaccineren tegen nepnieuws praktisch toepasbaar? 3

De ‘vaccinaties’ lijken dus gewerkt te hebben, de specifieke beter dan de algemene.

Dit klinkt allemaal wel aardig, maar wat kun je hier nu mee? De negatieve invloed van een vrij makkelijk onderuit te halen tegenargument tegen die wetenschappelijk consensus voorkom je hier dus waarschijnlijk wel enigszins mee. Maar er zijn ook veel betere argumenten gegeven tegen die ’97 procent’, die je niet zomaar onderuit haalt. Het was interessanter geweest om te kijken wat zo’n algemene vaccinatie zou doen als je in plaats van die Oregon petitie bijvoorbeeld een blog van Jose Duarte te lezen zou geven, waarin specifiek kritiek geleverd wordt op het onderzoek waaruit die 97 procent afkomstig is.

Andersom kan deze strategie natuurlijk ook ingezet worden om juist onzin te verdedigen tegen kritiek. Een homeopatisch lobbyclubje zou een verhaaltje met al het ‘wetenschappelijk bewijs’ voor hun hobby kunnen injecteren met een anekdote over hoe pathetisch het skeptische tegengeluid is, bijvoorbeeld door een TED talk van James Randi op te voeren die suggereert dat het slikken van buisjes vol met homeopathische slaapmiddelen zonder dat hij direct in slaap valt, een weerlegging zou zijn van homeopathie. Die ‘homeopathische overdosis’ is immers niet zo’n sterk argument tegen homeopathie en Randi heeft er natuurlijk ook wel betere.

Daarnaast vraag ik me ernstig af in hoeverre je dit kunt veralgemeniseren en gebruiken tegen nepnieuws. Dat is toch wel iets anders dan een langlopend gevecht over iets als consensus over klimaatopwarming. Nieuws brengen is vooral informeren en niet in eerste plaats overtuigen. En je wilt het nepnieuws juist snel bestrijden, maar je loopt er altijd achteraan. Ook ging het in het onderzoek van Van der Linden om een inschatting van de wetenschappelijke consensus (en eigenlijk hoe je ‘de echte waarde’ daarvan het beste kunt overdragen aan het publiek) en niet om een welles-nietes kwestie. Als de vraag was geweest ‘denkt u dat meer of minder dan 95 procent van de klimaatwetenschappers van mening is dat de mens verantwoordelijk is voor een groot deel van de klimaatopwarming?’ had je wellicht andere effecten gezien.

Neem als voorbeeld de ‘discussie’ over de bezoekersaantallen bij de inauguratie van Donald Trump als 45ste president van de VS die in het NOS bericht wordt opgevoerd. Hoe had je daar zo’n vaccinatiestrategie kunnen toepassen?
Op de dag zelf berichtten de media correct (toch?) dat er veel minder mensen op de been waren dan bij de inauguratie van Obama in 2009. Op dat moment is er nog geen sprake van nepnieuws, dat komt pas de volgende dag als de woordvoerder komt met zijn ‘alternatieve feiten’. Als je daarna nog een verhaal wil houden over de inauguratie van Trump en de opkomst daarin noemt, zou je dus kunnen melden (als vaccin) dat er ook ongeloofwaardige tegengeluiden van de Amerikaanse regering hierover de ronde doen. Maar je zou toch je werk als journalist niet goed doen als je dat niet sowieso al zou doen? Wat je volgens mij niet moet doen, is alleen (neutraal) noemen dat er ook andere geluiden zijn, als die zo overduidelijk onjuist zijn. Maar dat is toch een iets andere discussie.

Van der Linden voert aan dat media vaak eerst de onjuiste berichtgeving aanhalen en pas daarna de juiste cijfers opvoeren.  Daarmee herhaal je de ‘alternatieve feiten’ zodat die stiekem toch blijven hangen. Maar goed, dat dwaalt toch aardig af van die ‘vaccinaties’ en komen we aan bij het handig opschrijven van een debunk, waaarvoor bijvoorbeeld The Debunking Handbook handige tips geeft.

Filed Under: Algemeen, Factchecking Tagged With: klimaatscepsis, nepnieuws, vaccinatie

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • SKEPP
  • SBM
Prestigieuze Lasker Award voor Piet Borst
22 September 2023 - Pepijn van Erp

Piet Borst ontvangt de Lasker Award, de belangrijkste Amerikaanse prijs voor biomedisch onderzoek! Het bericht Prestigieuze Lasker Award voor Piet Borst verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Skepter 36.3 – herfstnummer 2023
31 August 2023 - SkepsisBlogBeheerder
Skepter 36.3 – herfstnummer 2023

Geloof in het paranormale daalt fors, SCP rapport over coronasceptici rammelt, weinig muziek in Mozart-effect, en nog veel meer. Het bericht Skepter 36.3 – herfstnummer 2023 verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Skepter 36.2 – Zomernummer 2023
27 May 2023 - Pepijn van Erp
Skepter 36.2 – Zomernummer 2023

Met oa de grote Replicatiequiz en de zoektocht naar buitenaardse intelligenties (en of we ons daarmee kunnen voortplanten). Het bericht Skepter 36.2 – Zomernummer 2023 verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

“Wij pikken waarschijnlijk ook maar een topje van de ijsberg op.”
16 September 2023 - Ledenadmin Skepp

Dr. Bik is microbiologe en deed lange tijd onderzoek aan o.a. Stanford University. De woede toen ze ontdekte dat iemand haar werk geplagieerd had, bracht haar echter op een ander pad. Inmiddels is ze datadetective die in een poging om een bijdrage te leveren aan een zuiverder, eer­lijke en integere wetenschap op zoek gaat naar fouten en fraude in gepubliceerde wetenschappelijke artikels. Ze heeft in­middels 938 ingetrokken artikels en 957 correcties van wetenschappelijke artikels op haar conto. [...]

‘Homeopathische kankertherapie verkort het leven’
9 August 2023 - Ledenadmin Skepp

TikTok-influencer Ellen Baetens kon niet vermijden dat haar moeder, hervallen van borstkanker, koos voor een homeopathische behandeling en chemotherapie resoluut weigerde. Ze stierf veel te vroeg, op 52-jarige leeftijd. Het volledige artikel kan u lezen op de Knack-Website   De pakkende getuigenis van Ellen Baetens kan u bekijken op haar TikTok-account: [...]

Door een overdreven focus op preventie worden al bij al gezonde mensen geklasseerd als (potentieel) ziek
24 July 2023 - Paul De Belder

Suikerziekte versus suiker-ziekte [...]

Overhyping Vaccines Wasn’t Pro-Vaccine. It Was Pro-Stop-Worrying-About-COVID.
1 October 2023 - Jonathan Howard

Overselling the vaccine in 2021 was not being pro-vaccine.  It was pro-stop-worrying-about-the pandemic, from the doctors who assured us herd immunity was imminent.  The post Overhyping Vaccines Wasn’t Pro-Vaccine. It Was Pro-Stop-Worrying-About-COVID. first appeared on Science-Based Medicine. [...]

A Nice Chat with The Infant Feeding Alliance on Breastfeeding Promotion Pitfalls
29 September 2023 - Clay Jones

Last week I had the pleasure of sitting down with Ruth Harpur from the Infant Feeding Alliance for a nice chat about problems with aggressive breastfeeding promotion. The post A Nice Chat with The Infant Feeding Alliance on Breastfeeding Promotion Pitfalls first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Decongestant doesn’t work, concludes FDA advisory committee
28 September 2023 - Scott Gavura

An FDA advisory committee has concluded that phenylephrine, a popular decongestant in cough and cold remedies, is ineffective. The post Decongestant doesn’t work, concludes FDA advisory committee first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Renate1 on De linke weekendbijlage (37-2023)Kanker.nl weer op de shortlist voor de Meester Kackadorisprijs. Het zal weer niet en dan hoor ik op de radio
  • UFO symposium aan KU Leuven gecanceld. De vloek van de mummie? - Kloptdatwel? on De UFO van Mussolini[…] West en Steven Greenstreet op het getuigenverhoor voor het Amerikaanse Congres. Of lees over de Italiaanse ufo-casus/hoax,
  • UFO symposium aan KU Leuven gecanceld. De vloek van de mummie? - Kloptdatwel? on Teleurstellend getuigenverhoor over UAP voor Amerikaanse Congres[…] David Grusch. Zie de recente Skepter voor waar dat ook al weer om draait of kijk het commentaar van
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (35-2023)U bedoelt waarschijnlijk "De roeping van de mens is mens te zijn" (in moderne spelling). Dat "men moet toch iets
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (35-2023)Zeker, dat ook. Maar dat is een andere uitspraak.

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2023 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in