Om aan de normen voor het EKO-keurmerk te voldoen, mag de veehouder in veel mindere mate geneesmiddelen toepassen dan gebruikelijk in de bio-industrie. Dat is een goede zaak, zeker gezien feit dat overmatig antibiotica gebruik in de bio-industrie resistentie in de hand werkt. Goede zaak ook dat EKO-producten in steeds ruimer aanbod te verkrijgen zijn bij de grote supermarktketens.
Nu had dat EKO-keurmerk bij mij een heel positief imago: verstandig bodemgebruik, aandacht voor dierenwelzijn, minder gebruik van pesticiden. Allemaal verstandige ontwikkelingen. Maar ik was erg verbaasd om te lezen in de regelgeving dat bij zieke dieren in eerst instantie alternatieve therapieën, als homeopathie, moeten worden toegepast. En als dat niet blijkt te helpen, dat dan pas regulier medicijnen mogen worden ingezet (verordening (EG) nr. 889/2008, met name art. 24.
Artikel 24
Diergeneeskundige behandeling2. Fytotherapeutische producten, homeopathische producten, spoorelementen en in bijlage V, deel 3, en bijlage VI, deel 1.1, opgenomen producten zijn te verkiezen boven chemisch gesynthetiseerde, allopathische geneesmiddelen voor diergeneeskundig gebruik of antibiotica, mits hun therapeutisch effect doeltreffend is voor de betreffende diersoort en de aandoening waarop de behandeling is gericht.
3. Indien het gebruik van de in de leden 1 en 2 bedoelde producten niet doeltreffend is bij de bestrijding van een ziekte of een verwonding en een behandeling absoluut noodzakelijk is om lijden of pijn voor het dier te voorkomen, mogen chemisch gesynthetiseerde, allopathische geneesmiddelen voor diergeneeskundig gebruik of antibiotica worden gebruikt onder de verantwoordelijkheid van een dierenarts.
Is dat nu wel de beste zorg voor dieren?
De Stichting Skal, die het EKO-keurmerk toetst, checkt alleen of veehouders dit zo doen (eerst alternatief, dan pas regulier), niet of die alternatieve therapieën ook echt (kunnen) werken. Een citaat uit een e-mail als antwoord van een vraag van mij daarover: “Wij komen in de praktijk wel het gebruik van homeopatische middelen tegen. Vaak proberen veehouders ook homeopatische producten om te kijken of dit aanslaat. In die zin toetst Skal dus niet zelf of homeopatische middelen goed aanslaan of niet.”
De Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde heeft echter als standpunt (link) dat dierenartsen het gebruik van alternatieve therapieën alleen mogen overwegen als er regulier uitbehandeld is. Eerst het alternatieve pad op gaan, wordt door de KNMvD dus in ieder geval niet gezien als het verlenen van de beste zorg.
Zover ik kon nagaan zijn er geen overtuigende wetenschappelijke onderzoeken die de effectiviteit van die alternatieve therapieën (in het bijzonder homeopathie) hebben aangetoond. Aan de andere kant zijn er homeopathische dierenartsen die rustig in rapporten opschrijven dat veehouders ‘wonderbaarlijke genezingen’ hebben waargenomen van wonden en breuken bij runderen door toepassing van homeopathische middelen (zie Bioveem -Intern rapport 16, blz 54). Daar kan een zeker enthousiasme voor homeopathie uit worden afgeleid, maar zeker geen realiteitszin.
Homeopathie bij mensen is al twijfelachtig, maar daar mag een patiënt van mij nog best zelf voor kiezen. Bij dieren moet de mens die keuze maken. En dan is het in mijn ogen nogal wat, dat je onder het EKO-keurmerk maar wat aan mag rommelen met alternatieve therapieën tot het echt niet meer gaat. Je verliest kostbare tijd voordat een bewezen werkzame behandeling gestart kan worden. Daarnaast is het ook nog eens verspilling van geld, wat de toch al dure biologische producten alleen maar duurder kan maken.
Ik kan als kritische consument nu alleen maar hopen dat onze biologische veehouders een beetje verstandig omgaan met die regelgeving en de voorgeschreven voorkeur voor alternatieve therapieën met een korreltje zout nemen. Het gaat er natuurlijk eigenlijk om dat ze onnodig medicijngebruik vermijden. Maar laten we dan regelgeving rond het EKO-keurmerk zo aanpassen dat ál het onnodig medicijngebruik wordt tegengaan, zowel regulier als alternatief.
Tja, dat vind ik ook vaak het probleem. Je wilt kiezen voor iets dat in principe sympathiek is, maar daar blijken dan weer allerlei haken en ogen aan te zitten, zoals dus het gebruik van homeopathie bij dieren, of het propageren van kwakzalverij in derde wereldlanden.
Helemaal eens met Renate. Eigenlijk zou je bij ieder product een bijsluiter moeten hebben waarin precies beschreven staat hoe en waar het geproduceerd wordt. Dan kun je pas echt bepalen of het op een goede manier geproduceerd wordt, en of het echt milieuvriendelijk en duurzaam is. Maar zo’n bijsluiter zal er waarschijnlijk nooit komen.
Wij betalen graag meer voor biologisch vlees. Als ik dan verhalen hoor over het gebruik van homeopathische geneesmiddelen, dan mag van mij het aantal sterren dat de Dierenbescherming geeft weer op nul i.p.v. drie gezet worden zodat ik dat niet-diervriendelijke vlees kan laten liggen.
De term allopathisch verraadt dat hier een homeopathie-propagandist aan het woord is of ten minste nagepraat is. Allopathie is namelijk bedacht als scheldwoord voor alles wat geen homeopathie is, en is bedoeld als ‘ongeschikte’ (want achttiende-eeuwse) natuurgeneeskunde. Hahnemann, de bedenker van de homeopathie bedacht het woord, en legt in paragraaf 54 van de
Organon uit hoe hij aan het woord komt:
Elders in de Organon staan de methoden van de allopathie opgesomd: gevaarlijke sterk werkende middelen (zoals calomel = kwik(I)chloride en sublimaat=kwik(II)chloride), pijnlijke operaties, braakmiddelen, krachtige laxeermiddelen, kunstmatig opwekken van zweet-, speeksel-, urine- of pusproductie, voorts: aderlaten, cauterisatie, moxibustie, kunstmatige zweren, hongerdiëten, klysma’s met geneesmiddelen, hete mineraalbaden en het zetten van spaanse vlieg of mosterdpleisters (kortom veel van wat nog steeds gangbaar is in de natuurgeneeskunde hoewel een beter woord ajakkesgeneeskunde zou zijn).
Schrok even na het lezen van je eerste zin. Leek even alsof je mij betichte van homeopathie-propaganda, maar je bedoelt natuurlijk de opsteller(s) van die EG-verordening 😉
Het woord ajakkesgeneeskunde houd ik er in! Een docent wiskunde van mij sprak ook altijd van ‘ajakkie bah’ als je ergens een gat in een bewijs probeerde te dichten met een onzinnige redenatie…
ik vermijd zoveel mogelijk produkten met logo’s als “eko” en “bio” vanwege het te hoge gehalte aan gebakken lucht. het water van homeopathie is alweer een reden om “eko” te mijden !
Ik koop biologisch vlees vanuit oogpunt van diervriendelijkheid. Ik moet bekennen dat ik nogal onthutst ben na het lezen van dit stukje. Homeopathie en andere alterneuterij doet op zijn best helemaal niks en vergroot dus hoe dan ook het ongemak dan wel lijden van een ziek dier.
Wat is dit toch, dat we overal maar de homeopathie en andere onzin opgedrongen moeten krijgen? Als een dier niet ziek genoeg is voor reguliere middelen hoeft het helemaal niks te hebben, ook geen alternatief middel. En als het zo ziek is dat het behandeld moet worden, moet het reguliere (= werkzame middelen!) krijgen, geen alternatieve. Hoe je het ook bekijkt, alternatieve middelen zijn per definitie zinloos.
Ik vind het ook heel stuitend dat ik door het kopen van biologisch vlees de alterneuterij ondersteun.
Het reglement Skal Certificatiegrondslagen geeft aanvullende interpretatie (http://www.skal.nl/Portals/0/Nederlands/PDF/Skal-R21.pdf). Fytotherapeutische producten dienen niet synthetisch en GMO-vrij te zijn. En wat betreft vaccins: “preventieve vaccinatie is toegelaten, daar een vaccin niet onder de chemisch gesynthetiseerde allopathische geneesmiddelen valt”. Op die manier.
Dit ivm. art. 24 lid 4, waaruit blijkt dat meer dan drie behandelingen met (echte) medicatie in een jaar het desbetreffende dier officieel ont-biologiseert. Volgen de lage prijzen van de bioindustrie, dus verlies voor de boer – en dat is de verklaring.
Overigens liever de warhoofden van Skal dan de bio-industrie die last resort antibiotica als snoepgoed rondstrooit. Wat hoogstwaarschijnlijk substantieel heeft bijgedragen aan de opkomst van resistente bacteriën. En bij gevolg het overlijden aan infecties van mensen met een minder goed werkend immuunsysteem. Is dat trouwens niet ook een vorm van kwakzalverij?
Dat ‘ont-biologiseren’ na drie antibiotica behandelingen kan dus ook als een perverse prikkel werken. Na twee behandelingen en opnieuw ziekte moet de boer dus kiezen tussen doormodderen met alternatief gedoe en hopen dat het beest gezond genoeg blijft/wordt om geslacht te worden en zo de hogere bio-prijs te vangen. Of, wat in mijn ogen ethischer verantwoord is, het beest de reguliere behandeling te geven en de kosten te nemen doordat het niet langer als ‘biologisch’ verkoopbaar is.
Hoofdstuk 2 artikel 14 onder e), ii)
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:32007R0834:nl:NOT
Wat zijn die strikte voorwaarden, waar kunnen we die vinden en hoe wordt dit gecontroleerd?
De uitvlucht van SKAL is op basis van deze richtlijnen niet te verantwoorden. Sterker nog. Als SKAL niet controleert op werkzaamheid of op het feit of deze ‘alternatieve’ middelen ‘aangewezen’ zijn, kan men stellen dat SKAL (mede) verantwoordelijk is voor (eventueel) onnodig lijden.
Dat is een perfide keuze die helemaal niet aan de orde zou moeten zijn. De misstand in de biologische veeteelt om zieke dieren te behandelen met kwakzalverij kan nooit vergoelijkt worden met wijzen op de de misstanden in de bioindustrie.
Inderdaad. Het is en blijft een duivels dilemma.
Via Groen Kennisnet kun je veel documenten vinden met betrekking tot gebruik van alternatieve therapieën bij dieren. Deze scriptie, die hoofdzakelijk gaat over fytotherapie, vond ik nog best aardig om te lezen. Geeft in de inleiding in ieder geval aardig weer wat het probleem is.
Via een discussie met Bas Eickhout (EU parlementslid voor GroenLinks) werd het duidelijk dat deze wetgeving uiteindelijk afkomstig is van de FAO en WHO! Wijziging is dus nog ingewikkelder dan ik al dacht. Zie http://www.codexalimentarius.net/download/standards/360/cxg_032e.pdf blz 13/14
punt 22 van pagina 14 (paginanummering van het document zelf) inderdaad… wow…
2011/11/14 Disqus
De FAO bewoordingen zijn echter net wat anders dan hoe het ‘vertaald’ is in de EU-regels. De FAO artikelen zijn zo te lezen dat je alternatieve therapieën eerst moet toepassen als die effectief zijn (in het algemeen, dus volgens zinnige mensen niet). In de EU-regels staat het er zo dat het uitgelegd wordt als dat eerst je eerst in het specifieke geval van ziekte moet aanrommelen met alterneuterij totdat echt duidelijk is dat het niets doet.
Het verschil zit ‘m in punt 22.c van de FAO tekst:
Dat woordje unlikely mist helemaal in de EU teksten!