De Skepter is een uitgave blad van de Stichting Skepsis.
Hieronder volgt een samenvatting van de artikelen uit de laatste Skepter. Wil je daarna meer lezen? Deze laatste Skepter kan je hier als proefnummer (4,-) bestellen. Maar een abonnement (12,-) is natuurlijk handiger. Wil je Stichting Skepsis echt steunen dan kan je donateur worden: voor slechts 30 euro per jaar krijg je én de Skepter én gratis toegang tot ons jaarlijks congres (t.w.v. 22,50!).
De Skepter – jaargang 23, nummer 2.
DE OORSPRONG VAN YOGA
Yogadocenten vertellen vaak dat de yogahoudingen die zij onderwijzen al duizenden jaren oud zijn. Daar zijn echter geen deugdelijke bewijzen voor te vinden. Enkele zithoudingen werden 1500 jaar geleden voor het eerst beschreven. Maar uit recent onderzoek blijkt dat de moderne yoga grotendeels in de eerste helft van vorige eeuw werd ontwikkeld onder invloed van de westerse lichaamscultuur. Deze yoga werd beoefend door Indiase bodybuilders en nationalisten, die veel ontleenden aan westerse gymnastiek. De hedendaagse yoga verschilt sterk van de ideeën en praktijken van de oorspronkelijke yogi’s, die in de 19de-eeuw nog een slechte reputatie hadden.
HET HIV/AIDS-BEDROG
Ondanks al onze kennis over hiv en aids zijn er nog steeds mensen die geloven dat hiv geen aids veroorzaakt, dat hiv-testen bedrog zijn en dat aidsremmers gif zijn. Zij zeggen dat aids het gevolg is van armoede en ondervoeding, en dat het genezen kan worden met vitamines en alternatieve therapieën. Volgens deze mensen heeft de farmaceutische industrie de hiv-tests verzonnen om een leven lang aan iemand te kunnen verdienen. Onder de aidsontkenners bevinden zich enkele vooraanstaande wetenschappers, politici en journalisten. De belangrijkste ontkenner is de viroloog Peter Duesberg, wiens ideeën in Zuid-Afrika veel invloed kregen.
MET EEN HULPHAND NAAR DE UNIVERSITEIT
Iedereen dacht dat Thiandi een ernstige verstandelijke beperking had en dat haar IQ niet hoger lag dan 30, tot ze op haar 14de plotseling letters bleek te kunnen aanwijzen wanneer iemand haar hand ondersteunde. Ze kon zowel in het Engels als in het Nederlands typen, zonder dat ze daarin les had gehad. Samen met enkele ingehuurde studenten, die als hulphand fungeerden, behaalde ze heel snel een vwo-diploma. Inmiddels gaat ze zelfs naar de universiteit, waarbij ze nog steeds gebruikmaakt van ondersteunde communicatie (Facilitated Communication, FC). Deze methode is zeer omstreden. Wetenschappers ontdekten dat de hand van een verstandelijk gehandicapte gewoonlijk onbewust wordt bestuurd door de assistent. Daarom kunnen gehandicapten met FC geen vragen beantwoorden wanneer hun assistent de vraag of het antwoord niet kent.
SATANISTEN IN NEDERLAND
Nadat er in de Verenigde Staten morele paniek uitbrak over satanisch ritueel misbruik, waren er psychotherapeuten en evangelische christenen die de angst ook in Nederland aanwakkerden. In 1993 verscheen er een dissertatie waaruit bleek dat een derde van alle Nederlandse MPS-patiënten (met een meervoudige persoonlijkheid) zich herinnerde dat ze in hun jeugd ritueel waren misbruikt door satanisten. Het actualiteiten-programma Nova wijdde er twee uitzendingen aan en de minister stelde een werkgroep in om de zaak te onderzoeken. Daar kwam de Eper incestaffaire nog bij. Toch was de beroering al vrij snel over het hoogtepunt heen. Kritische deskundigen maakten duidelijk dat de gruwelverhalen over satanssekten erg onbetrouwbaar waren.
GEBARENTAAL VOOR SLIMME BABY’S
Voordat baby’s kunnen spreken, kunnen ze misschien al wel enkele gebaren leren. In de VS en Duitsland zijn er al veel cursussen voor moeders die babygebaren willen gaan gebruiken. Er wordt beweerd dat het de taalontwikkeling van de kinderen stimuleert en dat ze er slimmer van worden. De promotors van de methode, die aan een universiteit doceerden, hebben echter meer aan marketing gedaan dan aan onderzoek. Hun beweringen konden nog niet wetenschappelijk worden bevestigd.
RADIOACTIEVE STRALING EN HORMESE
Veel stoffen zijn giftig vanaf een bepaalde dosis. Als we minder binnenkrijgen, is ons lichaam in staat om de negatieve gevolgen ongedaan te maken en wordt het weerbaarder tegen nieuwe aanvallen. In elke cel gaan er voortdurend dingen kapot, maar die worden keurig gerepareerd. Er is al veel wetenschappelijk onderzoek gedaan waaruit blijkt dat ook een geringe hoeveelheid radioactieve straling geen problemen oplevert. Het schijnt de kans op kanker zelfs te verlagen. Hoge schattingen van het aantal doden ten gevolge van de kernramp bij Tsjernobyl zijn gebaseerd op de veronderstelling dat ook een kleine hoeveelheid straling duizenden doden kan veroorzaken als miljoenen mensen eraan blootstaan. Er zijn echter al veel onderzoeksgegevens beschikbaar die met deze aanname in strijd zijn.
POLSBANDJES TEGEN REISZIEKTE
De vakantie staat weer voor de deur en miljoenen Nederlanders gaan op reis. De tocht is niet voor iedereen een lolletje, vooral de kinderen kunnen er flink ziek van worden. Sinds een aantal jaren wordt er geadverteerd met speciale polsbandjes die reisziekte en misselijkheid zouden kunnen voorkomen. Helpen ze echt zo goed?
RICHARD WISEMAN OVER HET PARANORMALE
Professor Richard Wiseman begon zijn cariëre als goochelaar en promoveerde als (para)psycholoog op onderzoek naar paranormale claims. In zijn boek Paranormality (2011) neemt Wiseman de lezers mee op een avontuurlijke reis door de wereld van het paranormale en legt hij uit welke psychologische verklaringen daarachter steken. Het is alleen wat jammer dat hij een voorkeur heeft voor verhalen uit de oude spiritistische doos. In Skepter staat een kritische samenvatting van het boek.
FRANSE HOMEOPATE BESTRAFT
Martine Gardenal, de voorzitster van de Franse homeopathische vereniging van specialistische artsen, werd onlangs veroordeeld voor kwakzalverij. Deze zaak wekte in Frankrijk veel beroering.
Meer lezen? Deze laatste Skepter kan je hier als proefnummer (4,-) bestellen. Maar een abonnement (12,-) is natuurlijk handiger. Wil je stichting Skepsis echt steunen dan kan je donateur worden: voor slechts 30 euro per jaar krijg je én de Skepter én gratis toegang tot ons jaarlijks congres (t.w.v. 22,50!).
In Zuid-Afrika is het zeer erg gesteld met het hiv/aids probleem. De grootste slachtoffers vallen procenteelgewijze onder de zwarte bevolking. Waarom? Omdat ANC-president Zuma, een zwarte, openlijk de onzinnige bewering steunt dat, als je onveilig hebt gevrijd, je slechts een stortbad hoeft te nemen. Dan “is al het vuil afgewassen”. En een verkozen president, gesteund door zijn eigen pers, legt heel wat gewicht in de schaal. Hij wordt in satirische bladen aldaar dan ook regelmatig in caricatuur gebracht met een sproeikop op zijn hoofd. De blanke opinie is heel anders. Die nemen voorzorgen. Ook is de macht van de sangomas (de tovenaars) erg groot, ze verkopen allerlei middeltjes die aids moeten genezen. Voorbeeld: Men neemt een jongetje van zowat 7 jaar oud, je snijdt hem de linkervoet en de ballen af, rookt dit alles boven een vuurtje, en klaar is Kees. Je hebt een wondermiddeltje tegen aids! Hang dat maar gerust in een zakje om je nek! Speelt ook mee een latent racisme van de zwarten tegen de blanken (nu hebben wij het voor het zeggen, jullie zullen wat meemaken!) En inderdaad, we maken wat mee, de zwarten sterven als vliegen.
Wat ik hier schrijf kan men nagaan in de kranten aldaar. Dergelijke moorden op kinderen om er een tovermiddeltje van te maken noemt men moeti-moorden. Gebeurt een paar keer per jaar dat de plegers gevat worden.
Ik woon vijf maanden van het jaar in Zuid-Afrika, ik vertrek er trouwens morgen weer naartoe voor twee maanden.
Praat maar eens rustig met een blanke zuid-afrikaanse geneesheer. Dan hoor je wat!
Nu niet denken dat ik als blanke racistisch ingesteld ben, Ik verwijs gewoon naar wantoestanden en bijgeloof in een land dat ik meen redelijk te kennen. Om maar een voorbeeld te noemen van de goedgelovigheid en het enorme bijgeloof van de meeste zwarten in Zuid-Afrika: ik ga op jacht met een zwarte spoorzoeker in het midden van de gramadoelas (de wildernis) en schiet een duiker (soort antiloop) ik zeg aan de man dat ik het hem dier geef. Hij weigert, zegt me wel dat hij het aan een vriend zal geven. Als ik hem vraag waarom hij het niet neemt, krijg ik als antwoord dat, als hij het dier zou opeten, zijn vel zou afvallen! Het dier was zijn totem! Dus onaantastbaar. Men kan zich dan makkelijk voorstellen hoe eenvoudig men die mensen allerlei op de mouw kan spelden. Bijzonder in het geval van aids, een ziekte waarvan ze geen snars begrijpen. Leg hen maar eens uit hoe de vork aan de steel zit! Erger nog, sommige tovenaars zeggen dat het een ziekte is die door blanken veroorzaakt wordt om de zwarten er weer onder te krijgen! Als je niet gepantserd bent tegen al die onzin krijg je het apenzuur op een schaaltje.
Zal ik je eens wat vertellen, hier in Nederland geloven veel mensen in ingestraald water en dito pilletjes. Dat heet homeopathie. Als je het stuk over de aidsontkenners leest, zul je zien dat in Oeganda door overheidsvoorlichting het aantal aidsinfecties afnam. Zuma (die ook in het stuk voorkomt) is een voorbeeld van hoe het niet moet, maar toch al beter dan ‘dokter biet’. Dat de bevolking bijgelovig is, zou alleen maar een aansporing moeten zijn voor de overheid om goede voorlichting te intensiveren.
Er Is Zuid-Afrika een skeptische organisatie. Is die erg bekend? Ik weet eigenlijk alleen van George Claassen.
http://en.wikipedia.org/wiki/George_Claassen
Op de website http://www.scepticsa.com/Scepticsa/Featured_Articles.html staan alleen maar stukken over evolutie, creationisme enzovoorts, en allemaal afkomstig van elders, voor zover ik vluchtig kian zien. In elk geval kan men wel lid worden, maar is er geen blad, zo te zien. Zoals ook in het Wikipedia-artikel staat, is het blog Prometheusongebonde opgeheven.
Als ik even kan zal ik zoeken. Tja, dokter biet, die is door haar eigen domheid gestorven. Was nog wel minister van gezondheid!
mvg
Eigen domheid? Tussen de regels door begrijp ik dat ze een alcoholiste was die aan een kapotte lever overleed.
Ik ben wel benieuwd naar het artikel in Skepsis over yoga. Het zal vast zo zijn dat het allemaal pas recentelijk is uitgevonden in plaats van duizenden jaren geleden, maar dat wil niet zeggen dat ik niet de dag erna geen ferme spierpijn heb als ik weer eens naar zo’n les ben geweest…
En u neemt aan dat spierpijn per definitie een goed teken is?
Nee, dat niet. ik ben echter wel in staat om te onderscheiden tussen ‘ik heb een goede workout gehad’ spierpijn en ‘ik heb iets daverend overbelast’ spierpijn.