De toekenning van de prijs voor de grootste consumentenmisleider ‘Het Gouden Windei’ uitgereikt door Foodwatch aan Unilever voor hun product Blue Band Goede Start witbrood heeft veel media aandacht gekregen. Her en der viel te lezen dat Blueband houtsnippers in het brood zou verwerken. Maar klopt het eigenlijk wel wat Foodwatch beweert?
Blue Band Goede start witbrood
De claims van Foodwatch :
Unilever gebruikt voor fabrieksproduct Blue Band Goede Start witbrood gewoon wit meel, roert er onder meer geïsoleerde vezel en houtvezel doorheen en vergelijkt het resultaat met gezond volkorenbrood. Maar zo’n toegevoegde vezel telt niet mee voor de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid, volgens Foodwatch. De organisatie beweert zich te baseren op informatie van de Gezondheidsraad. Foodwatch zegt zich zorgen te maken over de gezondheid van de Nederlander die steeds minder ‘echte’ vezels binnenkrijgt. Foodwatch doet het voorkomen alsof Blueband de consument misleidt met een rammelend vezelverhaal, maar volgens mij rammelt het vezelverhaal van Foodwatch nog veel meer!
Op de website van de gezondheidsraad vond ik deze informatie die ik hieronder enigzins ingekort weergeef:
Richtlijn voor de vezelconsumptie
Voedingsvezels hebben een gunstige invloed op de gezondheid. Voor twee effecten bestaat overtuigend wetenschappelijk bewijs: voldoende inname leidt tot een betere darmwerking en beschermt tegen hartziekten. Op basis van deze kennis formuleert de Gezondheidsraad een richtlijn voor de vezelconsumptie. (30 a 40 gram per dag). Deze richtlijn betreft vezels die van nature voorkomen in voedingsmiddelen.
Heeft Foodwatch deze tekst van de gezondheidsraad niet goed gelezen? tarwevezels en inuline die zijn toegevoegd aan het Blue Band-brood komen van nature voor in voedingsmiddelen! Het maakt voor de gunstige invloed op de gezondheid helemaal niet uit of je volkorenbrood eet of witbrood waaraan de vezels zijn toegevoegd.
De bewering van Foodwatch als zou het brood houtsnippers bevatten is al helemaal een storm in een glas water en en misleidend bovendien. Foodwatch suggereert dat de natuurlijke vezels uit de tarwe vervangen zijn door houtvezels, wat natuurlijk grote onzin is, het gaat hier om de toevoeging van het verdikkingsmiddel E-466, carboxymethylcellulose, het is een chemische bewerking van cellulose en kan dus inderdaad gemaakt worden uit hout. Het is een verdikkingsmiddel en stabilisator die te vinden is in tal van producten, bijvoorbeeld puddingpoeder, yoghurtdrinks, cake en koekproducten, milkshakes, sladressings, allerlei vleesproducten enzovoort. In cake, koek en brood geeft het volume en zorgt het ervoor dat het opnemen/verliezen van vocht wordt gereguleerd.
Het idee achter het Blueband brood is om mensen (kinderen) die graag wit brood eten toch vezels te laten binnenkrijgen middels de dagelijkse boterhammen terwijl het lijkt alsof er witbrood gegeten wordt, helemaal geen slechte gedachte en alles wordt netjes gecommuniceerd naar de klant door het geven van tekst en uitleg op de verpakking. De vezels die Blue Band heeft gebruikt ter vervanging van de vezels in volkorenmeel zijn tarwevezels en inuline. De tarwevezel is zo bewerkt dat hij er niet meer bruin uitziet, maar wit (hoe dit gebeurt weet ik niet). Tarwevezel is een niet-wateroplosbare vezel die de darmwerking bevordert doordat hij onverteerbaar is. Inuline is een ander soort vezel, het wordt meestal gewonnen uit chichoreiwortel, is wateroplosbaar en geldt als een zogenaamd prebioticum, wat wil zeggen dat het de darmwerking bevordert doordat het als voeding dient voor de gunstige bacteriën in de dikke darm. Omdat er in volkorentarwemeel nog andere gezonde dingen zitten dan alleen vezels, heeft Blue Band ook mineralen en B-vitamines toegevoegd. Het is logisch dat er een vergelijking gemaakt wordt met volkorenbrood. In de tabel op de verpakking valt te lezen dat 100 gram Blue Band-brood ongeveer net zoveel vezels bevat als 100 gram volkoren brood.
de mate waarin inuline de goede darmbacterien laat groeien
Foodwatch beweert dat Blue Band de consument jarenlang heeft misleid met een foutief vezelverhaal en stapte hiervoor naar de Reclame Code Commissie. De uitspraak van de commissie was niet bepaald wereldschokkend, de RCC heeft Blue Band de aanbeveling gedaan om de slagzin ‘Het lekkere wit waar volkoren inzit’ niet meer te gebruiken, dat is het enige, verder mag alle informatie op de verpakking gewoon blijven staan. Blue Band heeft de slagzin inmiddels veranderd in ‘Het lekkere wit dat vol vezels zit’. Een kleine aanpassing die inderdaad beter klopt want volkoren zit er natuurlijk niet in. De vergelijking met volkorenbrood en ook het vezelverhaal mogen dus gewoon blijven staan, omdat er niets mis mee is, maar daar hoor je Foodwatch verder niet over. Ze blijven de zaken zo voorstellen alsof Blue Band de consument de grootste leugen heeft verkondigd en alsof zij een groot succes hebben behaald.
Een bepaalde hoeveelheid megalomaniteit is Foodwatch niet vreemd, de organisatie lanceert in de media het verhaal dat Blue Band door hun acties de vergelijking met volkorenbrood heeft teruggetrokken en vlak na de bekendmaking van de Gouden Windei-kandidaten besloten heeft de omstreden slagzin niet langer te gebruiken. In werkelijkheid heeft Blue Band de aanbeveling van de RCC onmiddellijk ter harte genomen en is gaan nadenken over een betere slagzin, hiermee erkennen ze natuurlijk dat ze met hun reclame de rand van de zandbak hebben overschreden. Dat deze vlak na de lancering van de Gouden Windei-verkiezing op de verpakking verscheen had vermoedelijk meer te maken met het feit dat zo’n verandering wat tijd vergt dan met het Gouden Windei.
Kortom, mijn indruk is dat dit een bedenkelijke actie is van consumentenorganisatie Foodwatch. Ze claimen op te komen voor heldere informatie aan consumenten en misleidende beweringen en reclame te willen aanpakken. Ondertussen blazen ze deze zaak enorm op en doen zelf allerlei uitspraken die volgens mij vaak nog verder van de waarheid af liggen dan die van de fabrikanten waartegen ze actie ondernemen. Het lijkt mij niet dat je daar als consument veel aan hebt.
Of het lekker brood is, is natuurlijk maar de vraag…
En of je kinderen hiermee zover krijgt dat ze ooit echt lekker brood gaan eten, betwijfel ik ook.
Ik vrees eerder dat door dit product kinderen voortaan worden opgevoed met de idee dat brood per definitie wit is en een stopverf-consistentie behoort te hebben. Lekker voor onder een dikke laag zoetigheid…
Straks allemaal aan de insuline?
Ik denk dat men bij Foodwatch niet heeft begrepen wat verhoute plantencellen zijn. Om daar dan houtsnippers van te maken, komt lachwekkend over.
Afgezien van de ‘houtsnippers’ was wat mij vooral stoorde dat het vezelverhaal van foodwatch gewoon niet waar is. Ik bedoel hiermee de niet kloppende bewering van foodwatch dat toegevoegde vezels (de inuline en de tarwevezels in dit geval ) niet meetellen voor de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid en dat ze dan ook nog de gezondheidsraad erbij halen!
Het chemisch bewerkte hout (e 466) is natuurlijk niet toegevoegd als vezel maar als een soort broodverbetermiddel en de hoeveelheid daarvan is maar miniem.
Inuline en tarwevezel zijn natuurlijke vezels die van nature voorkomen in voedingsmiddelen (zoals de gezondheidsraad aanbeveelt) dus wat is er eigenlijk mis mee om dit aan producten toe te voegen?Het kan handig zijn als voldoende vezelinname een probleem is.
Maar of het lekker is dat is inderdaad een andere vraag, voor de gelegenheid had ik er een zak van gekocht en ik vond het niet te eten!
Wordt het geen tijd voor Foodwatch watch?
Voor de meeste mensen is prijs belangrijker dan kwaliteit.
De zoetheid van lage prijs is allang vergeten als de bitterheid van slechte kwaliteit nog steeds aanwezig is.
Je ziet wel vaker dat consumentenorganisaties en -programma’s spijkers op laag water gaan zoeken om hun bestaan te rechtvaardigen. Milieuorganisaties dikken soms problemen wat aan. En terroristische organisaties hebben soms enkele nog tot doel hun eigen mensen vrij te krijgen. Ik zie een verband.
Tja, het is lastig. Er is natuurlijk genoeg waar consumentenorganisaties zich op zouden kunnen richten, maar ja men kijkt ook naar de dingen waarmee men de meeste publiciteit kan verwerven. Dat geldt ook voor milieuorganisaties. Door dingen aan te dikken, krijgt men publiciteit. Het lijkt soms een soort wedloop te zijn. Als er niemand aandacht besteedt aan dingen, dan gaan we harder schreeuwen en de dingen overdrijven, om op die manier aandacht te krijgen, waarmee men zichzelf wel eens in de voet zou kunnen schieten, omdat door de problemen te overdrijven, andere mensen, naar waarheid, kunnen zeggen dat het minder erg is. Het publiek denkt dan dat er helemaal niets aan de hand is, wat natuurlijk ook niet altijd waar is.
Of het brood nou lekker is of niet, ik ben erg onthutst door Foodwatch.
Leer je kinderen gewoon ‘brood” te eten. Er is meer witbrood nodig om verzadigd te raken dan volkorenbrood. En je wordt niet persé dik van witbrood, maar van het beleg wat je erop doet; dus meer witbrood is meer beleg…. Zorg er gewoon voor dat je normaal en gevarieerd eet, dan hoef je ook niet over vezelinname na te denken of extra “troep” aan brood toe te voegen.
Wat hier niet wordt gemeld is dat de gewone volkoren vezels ook nog andere voedingsstoffen bevatten, en dat dit dus de voorkeur heeft boven het toevoegen van geïsoleerde vezels zoals in dit geval. Er zijn meer van dit soort producten die claimen ‘meer vezels dan volkoren’ te bevatten (Honig vezelrijke pasta). Implicerend dat het beter zou zijn dan volkoren, dit is misleidende aanprijzing van de industrie. Daarom vind ik het goed dat Foodwatch zich hier tegen verzet.
@ Mirella
Gewone volkorenvezels bevatten ook nog andere stoffen en hebben ‘dus’ de voorkeur? Mensen mogen toch zelf wel bepalen wat hun voorkeur heeft? Het gaat mij om het verstrekken van heldere informatie en dat doet Blueband wel , maar Foodwatch niet.
Producten waarop staat dat ze ‘meer vezels dan volkoren’ bevatten, bevatten ook inderdaad meer vezels (als het goed is). Er wordt niet beweerd dat ze beter zouden zijn dan volkoren. Er wordt slechts beweerd dat er meer vezels in zitten.
@cfdebc7ef7d9c1f0a504d58d7de4bfd5:disqus . Ik heb het niet over persoonlijke voorkeur van mensen, maar over een voorkeursaspect vanuit voedingskundig oogpunt. Met ‘meer dan volkoren’ impliceert men dat het ‘dus’ ook gezonder is dan volkoren. Dat hoeft er niet zo op te staan, het maken van de vergelijking met volkoren is voldoende om de schijn te wekken. Vind ik ook geen heldere informatie.