Medicijnmannen en traditionele genezers zijn er talloze in Afrika. Het komt echter niet zo vaak voor, dat één man in korte tijd zo’n grote populariteit weet te verkijgen als Ambilikile Mwasupile, ook wel Babu wa Loliondo (‘grootvader/oude man van Loliondo’) genoemd. Verschillende Afrikaanse leiders zouden inmiddels van zijn diensten gebruik hebben gemaakt.
Babu wa Loliondo deelt zijn drank uit
Sinds augustus 2010 biedt deze 76-jarige oud-pastoor van de Evangelische Lutherse Kerk in een afgelegen regio van Tanzania een kuur aan tegen een hele reeks van chronische ziekten. Je hoeft alleen maar bij hem te komen en een beker van zijn drank te drinken om verlost te worden van diabetes, astma, epilepsie, hoge bloeddruk, kanker of HIV/AIDS. Dat voor het luttele bedrag van 500 Tanzaniaanse Shilling (ongeveer €0,25).
En het mooie is dat de overheid het getest heeft en goed bevonden! Klein nadeel is dat je persoonlijk naar Loliondo toe moet en dat je dan moet aansluiten in de rij die vele kilometers lang kan zijn …
Wat is er aan de hand in Tanzania dat deze man al sinds maart 2011 bijna dagelijks in het nieuws is? Wat voor merkwaardige rol speelt de overheid? En waarom gaat nu ook de WHO zich met deze wonderkuur bemoeien?
Hoe begon het?
Mwasupile (ook wel geschreven als ‘Masapila’) maakte op 19 december bekend dat hij al twee dozijn HIV/AIDS patienten van hun ziekte had genezen. Nog eens 175 HIV-geïnfecteerden zouden onder behandeling zijn. Een claim die veel van de 1,5 miljoen HIV-geïnfecteerden in Tanzania natuurlijk hoop gaf.
Bereiding van de wonderdrank
Die genezing zou hij bereikt hebben door ze in het dorpje Samunge één beker van zijn drank te geven. De drank wordt bereid door Mwasupile zelf op basis van een wortel van de ‘Mugariga’-boom. Het recept van de kuur en de manier waarop hij die zou moeten toepassen waren hem toevertrouwd door God, in dromen die hij al vanaf 1991 zou hebben. Vanaf 26 augustus 2010 besloot hij aan de opdracht in zijn dromen gevolg te geven.
Op grond van zijn claims besloot de overheid dat er aanleiding was om zijn middel te onderzoeken. Dat is niet zo raar, want er is een apart Department of Traditional Medicine Research bij het National Institute for Medicine Research (NIMR) en ook aan de grootste Medische faculteit, Muhimbili University is een Institute of Traditional Medicine (ITM). Het rapport kwam klaar in maart 2011.
Het NIMR-ITM rapport
De struik die Babu wa Loliondo gebruikt, werd in het onderzoek geïdentificeerd als de Carissa spinarum (voorheen Carissa edulis). Een uitvoerige botanische beschrijving is in het rapport te vinden. De oude naam edulis betekent eetbaar. Niet zo verwonderlijk omdat verschillende delen van de plant al van oudsher gegeten worden. De wortels van deze plant worden in verschillende delen van de wereld ook gebruikt door traditionele genezers. Eigenlijk was er dus weinig nieuws onder de zon. Het enige wat Mwasupile toevoegde was het aanbieden van het drankje onder begeleiding van gebed en zijn status als voormalig pastoor. Maar daar gaat het rapport helemaal niet op in.
De experts stellen in het rapport als eerste vast dat het middel veilig is voor mensen om oraal in te nemen. Vervolgens worden per ziekte de bekende wetenschappelijke publicaties over de mogelijke werking van plant tegenover de claims van Mwasupile gezet.
Het is interessant om te kijken wat de conclusie in het rapport is met betrekking tot de claim van Mwasupile dat HIV/AIDS te genezen is door het drinken van de ‘wonderdrank’. Op blz. 13. staat:
Conclusion: This result reveals that Carissa edulis has potent anti-viral activity against herpes simplex viruses. Taking into consideration that, herpes simplex virus (HSV) infection is a major opportunistic infection in immunosuppressed persons, these findings supports the ethnomedicinal claim of the use of the plant in the management of HIV/AIDS as claimed by Pastor Ambilikile Mwasupile.
Pardon? Even goed lezen op welke onderzoeken dat dan gebaseerd is. Even voor de conclusie wordt dit opgemerkt:
Carissa extracts has [sic] been reported to possess potent antiviral activity against Sindbis virus (SINV) at 3 µg/ml, polio virus (POLIO) at 6 µg/ml, HIV-1 [!] and herpes simplex virus (HSV) at12 µg/ml (Tylor, 1996)
Die thesis van Taylor vond ik online, maar er staat helemaal niets in over antivirale activiteit tegen HIV-1! Er staat expliciet gemeld (blz. 84) dat het gaat om testen met de drie virussen SINV, Polio en HSV en daarbij gaat het ook nog eens om Carissa carandas. Zouden die wetenschappers nu echt zo slordig te werk zijn gegaan dat ze Herpes Simplex Virus-1 als HIV-1 hebben gelezen? Antivirale activiteit van een aanverwante plant bij andere virussen is blijkbaar genoeg ondersteuning om te mogen roepen dat je er HIV/AIDS mee kunt genezen. Misschien dat we de zinsnede “supports the ethnomedicinal claim” uit de conclusie heel anders moeten opvatten dan iedereen in eerste instantie zou doen? Maar ik krijg de indruk dat de Reclame Code Commissie nog strenger zou zijn geweest, dan deze wetenschappers.
Massahysterie?
Geen wonder dat na dat soort conclusies (die voor alle geclaimde ziektes werd getrokken!) de toestand pas echt uit de klauwen begon te lopen. Steeds meer mensen ondernamen de tocht naar Samunge. Ook vanuit het naburige Kenya en de andere aan Tanzania grenzende landen.
Lange files voor Samunge
In mei waren er volgens berichten al 3,5 miljoen mensen langs geweest, maar dat lijkt me een enorme overschatting. Er zijn echter wel geloofwaardige berichten over files van 25 tot 50 km lengte die op een gegeven moment voor het dorp stonden.
Het nieuws van de instantgenezing ging blijkbaar als een razend vuurtje rond in Oost-Afrika. Zo kwam ook mama Sifa Maanya Kabila (de moeder van de huidige president van de DRC, Joseph Kabila) langs vanuit Congo. En er gaan zelfs geruchten dat ook de in niet al te beste gezondheid verkerende Mandela en Mugabe een kopje zijn komen drinken in Samunge…
Hoe dat overigens precies gaat met die hooggeplaatste personen die voor de kuur komen, weet ik niet (in de video verderop is wel de aankomst van een helikopter te zien, waar belangrijke personen mee aankomen). Mwasupile heeft zelf namelijk gezegd dat de kuur niet werkt als je voordringt, maar dat was nog in maart. Later heeft hij o.a. kinderloosheid aan zijn lijstje met geneesbare aandoeningen toegevoegd. Hij verandert dus nog wel eens van gedachten.
Ligging van Loliondo
Intussen zijn er natuurlijk een hoop mensen die belang hebben bij het voortzetten van deze business. Zo wordt er goed geld verdiend aan de transporten naar Samunge en slaat ook het district er een slaatje uit door een belasting te heffen op de weg naar Samunge. De regio’s zien er ook wat in om er buitenlandse toeristen mee te trekken.
Er is wel kritiek, natuurlijk van artsen die zien dat HIV/AIDS-patiënten hun aidsremmers laten staan na een bezoek aan Mwasupile. Vanuit religieuze hoek schijnen er casettebandjes verspreid te worden en zelfs radiospotjes uitgezonden te zijn, die waarschuwen tegen deze praktijk. Maar die kritiek wordt o.a door de voormalige baas van de pastoor Bisschop Laizer gepareerd: “The Loliondo cure is a gift from God to the nation of Tanzania and through it we have heard thousands of people from all over the world coming to Samunge, many have testified to have been healed“. Er speelt vermoedelijk ook concurrentie tussen de verschillende religieuze richtingen mee.
Verder onderzoek in samenwerking met de WHO
In november werden er vragen gesteld in het parlement. Verschillende MP’s dringen aan op snelle resultaten van onderzoek naar de wonderkuur. Een suggestie van MP Iddi Azzan om de parlementsleden en ministers die de kuur hadden genomen te laten testen, werd verworpen door de minister van Gezondheid Dr. Hadji Mponda, omdat er gestreefd wordt naar een onderzoek onder minstens 200 personen. Hij deelde ook mede dat inmiddels bijna alles gereed is voor het vervolgonderzoek in samenwerking met de WHO, geldgebrek zou de reden zijn voor de vertraging. De WHO is al langer op de hoogte van de toestand in Loliondo blijkens mededelingen van de WHO vertegenwoordiger op een Internetforum, maar zo te zien is de belangstelling alleen gericht op het achterhalen of het ‘medicijn’ kan werken.
Mwasupile kan zijn gang blijven gaan
Diezelfde Mponda beweert overigens intussen dat de overheid met het eerder besproken rapport alleen maar had gesteld dat de kuur veilig is en dat ze niet kan ingrijpen omdat het een geloofskwestie betreft. Een erg vreemde interpretatie van het eigen rapport. Maar misschien komt dat omdat er inmiddels al zo’n 200 doden zijn gevallen tijdens het wachten in Samunge en dat hij de behoefte voelt om zich alvast wat in te dekken.
Aan de andere kant kan de overheid Mwasupile alleen zijn gang laten gaan als gebedsgenezer, omdat hij niet geregistreerd is als Traditional Heath Practioner. Daar is namelijk wetgeving voor (The Traditional and Alternative Medicine Act No. 23 of 2002), waaraan hij niet voldoet.
Mponda’s collega in Kenya houdt een verstandiger betoog: “Long road to good health is better than instant recovery that Loliondo promises”. De Tanzaniaanse overheid voert een riskant beleid. Aan de ene kant benadert ze het fenomeen als een geloofskwestie (wat ook Mwasupile zelf doet). Maar aan de andere kant gaat ze op volstrekt onduidelijke gronden onderzoek doen naar de mogelijke werking van het drankje en geeft daarmee geloofwaardigheid aan de claims van miraculeuze genezingen. Het komt blijkbaar bij niemand in Tanzaniaanse overheidskringen op dat het misschien belangrijker is om eerlijke informatie te verstrekken en de massahysterie te bestrijden.
Eigenlijk is de hele affaire een veel te ingewikkeld en uitgebreid verhaal voor één blog. Geïnteresseerden raad ik aan de Tanzaniaanse (kranten)sites te raadplegen, bijvoorbeeld Daily News of In2eastafrica.net. Een Keniaanse documentaire over het fenomeen van Loliondo is het bekijken waard (2 delen):
Ik ben erg benieuwd hoe het verhaal zich verder gaat ontwikkelen. Vermoedelijk zal de belangstelling voor Babu wa Loliondo geleidelijk afnemen. Misschien versterkt door meer verhalen van mensen die genezen dachten te zijn van HIV/AIDS en toch verraderlijk snel stierven toen ze stopten met hun aidsremmers. Of omdat iedereen die gevoelig is voor dit soort onzin er zo meteen al een beker heeft gedronken. Mwasupile heeft namelijk aangegeven dat je maar één keer van het medicijn gebruik kunt maken (marketingtechnisch dan weer niet zo handig).
Voordat het ophoudt, zullen er echter nog wel veel slachtoffers vallen. Maar dat weegt in landen als Tanzania, waar ziekte en dood wat dichter om de hoek liggen dan hier, blijkbaar minder zwaar voor de overheid dan ingrijpen in geloofskwesties. ‘Bahati mbaya’ zullen ze achteraf wel zeggen (‘bad luck’).
Zo’n panacee tegen de genoemde reeks kwalen bestaat niet, zelfs niet als het drankje antivirale eigenschappen heeft. Antiviraal wil echt niet zeggen dat het middel tegen alle virussen werkzaam zou zijn. En in de genoemde reeks kwalen tref ik bovendien niet- virale ziekten aan.
Misschien heeft de genoemde plant antivirale eigenschappen, maar is dat in vitro getest of op mensen resp. proefdieren? Uit het verhaal maak ik niet meer op dan dat er snel even een testje zou zijn gedaan.
Het is bovendien uiterst merkwaardig te noemen dat 1 dosis voldoende zou zijn voor genezing, dat kan beslist niet kloppen. En dat alles genezen zou kunnen worden met een oraal toegediend middel, is ook bijzonder ongeloofwaardig. Als het opperwezen deze kuur zou hebben gesuggereerd, heeft hij er zich met een buitengewoon onlogisch en tegen zijn eigen natuurwetten indruisend Jantje van Leiden afgemaakt. Kortom: het is op niets berustend geloof, resp. een ernstige vorm van kwakzalverij.
Er is nog iets raars aan de verwijzing naar Tylor in het rapport. Die dissertatie uit 1996 is helemaal niet geschreven door “Tylor, S.R.S.L.” maar door Robin S.L. Taylor. Ik kan de link naar de dissertatie van Taylor niet openen, en via Google lukt het downloaden me ook niet zo goed.
Dat het spul onzin is, lijkt me evident. Maar interessant is, dat het zo’n hype is, en dat de WHO meedoet.
Ik heb de link aangepast! Stond wat overbodige zoekinfo achter, die blijkbaar niet meegepakt wordt vanuit WordPress. Zou nou moeten werken.
Het is overigens wel zo dat ze in Tanzania niet zo ‘klinkervast’ zijn. Dat heeft wel met het gesproken Swahili te maken. Malaria wordt bijvoorbeeld vaak verhaspeld tot marelia en wat ze van mijn voornaam maakten, zal ik je maar besparen 😉
Meh. Als er geen uitgeperste albino in zit hoef ik het niet.
Die kwestie met die albino’s die worden vermoord in Tanzania (en Burundi) is gruwelijk en intrigerend. Ook omdat ik me niet zo goed kan voorstellen dat de medicijnmannen, die de lichaamsdelen van albino’s zouden gebruiken in hun poeders, dat als reclame gebruiken om hun middelen aan te prijzen. Dat lijkt me veel te riskant voor ze. Wat is dan de reden dat er toch een markt voor is? Ze zullen er wel echt in geloven of ze brengen het pas ter sprake als ze een nauwe band met hun klant hebben.
Kijk maar eens wat er in China op obscure marktjes te koop is aan onderdelen van dieren waaraan een geneeskrachtige of potentie- verhogende werking wordt toegeschreven. Die mensen maken natuurlijk ook geen reclame. Daar bestaat de markt ook uit gelovigen. Daar mag het officieel natuurlijk ook niet. Als er al eens politie komt, dan is het zeiltje razendsnel omgevormd tot een buidel met de spullen erin. Ik heb er eens een foto van gemaakt, maar dat stelden die lieden niet op prijs.
Laatste nieuws over deze kwestie: http://www.dailynews.co.tz/home/?n=26382
Voorlopige bevindingen:
Kan het rapport zelf helaas nog niet online vinden.
Nog een verslag van een zeer recent bezoek aan Loliondo:
http://matadornetwork.com/notebook/in-search-of-tanzanias-miracle-healer/?utm_source=twitterfeed&utm_medium=twitter&utm_campaign=Feed%3A+MatadorNetwork+%28Matador+Network%29
Hij kondigt nu aan binnenkort met een nog krachtiger medicijn te komen:
http://www.ippmedia.com/frontend/index.php?l=37855 …
Een lang verhaal over hoe het staat met Babu wa Loliondo:
http://in2eastafrica.net/samunge-the-cup-and-pastors-quick-millions/
Er komen nu nog maar 20 mensen per dag voor de ‘kuur’. Reden waarom het nu minder loopt volgens Masapila:
En over de doden die vielen doordat ze na het drinken bijvoorbeeld stopten met het slikken van hun HIV-remmers:
Uitslag van het onderzoek naar de wonderdrank is blijkbaar bekend.De minister van volksgezondheid heeft er het een en ander over gezegd in het parlement:
‘Dawa ya Babu wa Loliondo ni feki’
http://ippmedia.com/frontend/index.php?l=44267 Als je Kiswahili niet zo goed is, krijg je wel een aardig beeld met de Google translator 😉
Toegevoegd: er is toch een Engelse versie http://www.ippmedia.com/frontend/index.php?l=44254
Kijk, uw reactie verschaft tenminste definitief duidelijkheid! 🙂
Ik neem aan dat jij jij niet bent en dat jij in dienst ben van een oplichter. Je vertaalmachine is nogal slecht. Zit je in Nigeria?
Je zult wel niet reageren.
Afijn, zulke oplichterij steunt eerder het scepticisme dan het geloof in niet-werkzame wondermiddeltjes. Ik hoop dus dat de moderatie je oplichterij niet wegmodereert.
We zijn dus blij met je. Maar ik raad iedereen af om jou te e-mailen. Want we hebben te maken met een criminele organisatie.