Waren ze nog maar op de buis – Kees van Kooten en Wim de Bie met hun ‘Keek op de week’. Ik mis Berendien, het kruidenvrouwtje ‘ûûûût Wisp’ dat in 1991-92 wekelijks de Keek-kijkers voorzag van onnuttige en hilarische kruidentips. Zij werd gecreëerd naar aanleiding van de destijds mateloos populaire Klazien uut Zalk. De NCRV gaf haar ruim baan op tv voor het propageren van ‘natuurmiddeltjes’ voor allerlei kleine kwalen. In 2009 protesteerde Cees Renckens, toen voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij, tegen het vernoemen van een straat in Zalk naar het kruidenvrouwtje. Helaas zonder effect.
In deze clip wordt Berendien ontmaskerd als oplichtster (vanaf 2:35 – kijk zelf!). Verder wordt ze gebruikt om de bekende argumenten van de (gelovigen in) alternatieve geneeskunde op de hak te nemen en discussiëren Van Kooten en De Bie over zin en onzin van alternatieve geneeskunde (waarbij Van Kooten de rol speelt van gelovige en De Bie de scepticus is).
Uit de discussie van van Kooten en De Bie:
- 0:50 Van Kooten: ‘Baat ‘t niet, dan schaadt het niet’. De Bie: ‘Het schaadt altijd, omdat het de mensen terugverwijst naar de middeleeuwen.’
- 0:56 van Kooten: ‘Het is oeroude kennis uit vervlogen tijden die door wijze vrouwen als Berendien wordt doorgegeven’. De Bie: ‘Dat zijn sprookjes.’
- 1:57 ‘[reguliere geneeskunde is beter] omdat de mensen de natuur hebben verbeterd’, Van Kooten: ‘Daar is het fout gegaan.’
- 2:15 Van Kooten: ‘In zo’n [grote] aardappel zit toch meer dan in zo’n klein pilletje?’
- 3:18 De Bie: ‘Dat is je reinste kwakzalverij, daar moeten we niet aan mee doen.’
Berendien maakt geneesmiddelen en haar critici verdacht:
- 1:12 Berendien: ‘De Bie is een harde jongen, die gelooft alleen maar in de chemische pillen van de dokter. ‘t Zou me niets verbazen als die centen vangt, die krijgt geld toegeschoven van de farmaceutische industrie om mij van de televisie te weren’.
- 1:26 Berendien: ‘De chemische heren deinzen nergens voor terug, als ze het niet kunnen bewijzen in laboratoria dan deug’ het niet, terwijl ik honderden mensen heb genezen, gelukkige mensen nu, van alle rangen en standen’.
Steun Kloptdatwel
Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).
NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.
ik heb nog wat andere filmpjes bij elkaar gezocht. De echte deconfiture van Berendien is in afl. 77.
Najaar 1991
http://www.youtube.com/watch?v=eThZCI4O6-E
eikels, aflevering 73, 13 oktober 1991
http://www.youtube.com/watch?v=2jUpEgq6Ao0&feature=relmfu
kastanjes, aflevering 74, 20 oktober 1991
niet gevonden als filmpje
aardappels, aflevering 75, 27 oktober 1991
http://www.youtube.com/watch?v=s0Nx-FVJasU
kwakzalverij (boven) aflevering 76, 3 november 1991
http://www.youtube.com/watch?v=6keWIIFoQ5U
artisjokken, aflevering 77, 10 november 1991
http://www.youtube.com/watch?v=Fi5jhQPUHKI
dille, aflevering 78, 17 november 1991 met de echte Klazien en Rosalien uut Drost
http://www.youtube.com/watch?v=baBAAPQhy8U&feature=related
huisdieren, aflevering 79, 24 november 1991
voor 1 december zie onder
http://www.youtube.com/watch?v=zL1wWRSSKWE&feature=related
rugpijn, aflevering 81, 8 december 1991 Karel Timofeeff
http://zomobo.net/play.php?id=gvJ9iK41Mjg
Koot in Wisp, aflevering 81, 8 december 1991
http://www.youtube.com/watch?v=w1YBw_019VU
bjoetieboerderij, aflevering 82, 15 december 1991, met Ben Scheffer (executive manager Berendiens bjoetieboerderij)
http://www.youtube.com/watch?v=d790qIJCRZw&feature=related
alternatieve geneeswijze 83, 2 februari 1992, Dré Kolstee (hypnotiseur/voetzool-reflextherapeut) Huub Klop (magnetiseur/gebedsgenezer/organist)
http://www.youtube.com/watch?v=Q5cZetVB5Jo
Piet Vroon Instituut / Oormerk aflevering 83, 2 februari 1992, met dr. Fons de Block (interdisciplinist) en drs. Hans van Oostrom (momentoloog)
http://www.youtube.com/watch?v=GN2l5a4T90w
stilteweekend aflevering 86, 23 februari 1992, met Kolstee en Klop van het Stiltecentrum te Wisp
http://www.youtube.com/watch?v=2dLVGo_nz3U
hemel en aarde, aflevering 89, 15 maart 1992, met weer Kolstee en Klop, en ook:
dr. Fons de Block en drs. Han van Oostrom van het Piet Vroon Instituut
Meer over het Piet Vroon Instituut op
http://www.youtube.com/watch?v=YTj57ky0REk
wildeman, aflevering 89, 15 maart 1992, weer met Kolstee en Klop in het Herborium te Wisp
op 1 december 1991 verscheen Renckens zelf in de uitzending.
(geen filmpje gevonden), maar de tekst is te vinden in het artikel ‘Lang leve bhet Simplistisch Verbond’
in het Actieblad tegen de Kwakzalverij 103.2 (april 1992), http://www.kwakzalverij.nl/179/Actieblad_tegen_de_Kwakzalverij_1992
Het was tamelijk uitzonderlijk dat ‘echte’ personages iets kwamen vertellen in de uitzending.
(NB: het leerde de VPRO 23 opzeggingen op en 8000 nieuwe leden).
Koot: En dan gaan we nu voor onze lichamelijke gezondheid over naar Berendien uut Wisp!
Bie: Nee, sorry. Geen Berendien vandaag!
Koot: Waarom niet? Is ze ziek? Oh, nee, dat kan natuurlijk niet. Nee, sorry.
Bie: O, je hebt het niet gelezen? Nee, tegen Berendien is een klacht ingediend en dat is niet zo best voor jouw Berendien!
Koot: Een klacht?
Bie: Ja. Een klacht, die is gedeponeerd bij het Commissariaat voor de Media en die is ingediend door de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Mijnheer Renckens, waarom heeft Berendien een klacht aan haar rokken gekregen?
Renckens: Ja, mijnheer de Bie, wij worden op het ogenblik in de media geteisterd door een golf van ordinaire reclame-uitingen voor alternatieve geneeswijzen, homeopathie, etc. En Berendien is wat dat betreft nog niet eens de meest schadelijke. Wij hebben recent series uitzendingen gezien bij
NCRV en AVRO, waarin onder het mom van wetenschappelijke voorlichting de grootst mogelijke onzin wordt rondgestrooid.
Bie: Ja, de natuurgeneeswijzen bloeien als nooit tevoren in Nederland. De homeopathie is heel erg populair. Wat vindt uw vereniging daarvan?
Renckens: Dat is een heel merkwaardig fenomeen. Met name die homeopathie met zijn eindeloos schuddende en verdunnende manier, waarop zij hun middelen bereiden. Elke HAVO-scholier die iets weet van de samenstelling van oplossingen, die kan bedenken dat er op een gegeven ogenblik in het
eindeloos verdunde aconietje of keukenzoutkorreltje geen enkel molecuul meer in het medicijn zit. En de homeopaat maar beweren, dat de werkzaamheid van het middel steeds maar toeneemt.
Bie: Onzin?
Renckens: Bolle waanzin!
Bie: Veel reguliere medici gaan mee met de stroom: geven het erbij. Homeopathie, acupunctuur. Wat vindt u daarvan?
Renckens: Ja, dat betreuren wij. Gelukkig valt het in de praktijk nogal mee. Er zijn in ons land ongeveer 1000 artsen, die actief alternatieve geneeswijzen toepassen. Dat is ongeveer 3 procent van de totale beroepsgroep van medici in ons land. En dat komt omdat de artsenopleiding een universitaire, wetenschappelijke opleiding, die zijn vruchten wat dat betreft wel afwerpt. En die 3 procent, dat komt ongeveer overeen met het percentage zwakke broeders, warhoofden en oplichters dat je in elke beroepsgroep aantreft.
Koot: Ja, hallo, mag ik nou even? Die middelen van Berendien zijn toch veel onschuldiger dan die peperdure farmaceutica? Baat het niet, dan schaadt het niet, ja! Hè?
Bie: Baat het niet, schaadt het niet. Een bekende kreet.
Renckens: Ja, dat hoor je vaak. Toch is dat niet helemaal juist. Er is vrijwel altijd financiële schade. De mensen betalen ervoor, terwijl de voornaamste verlichting die zij ervaren vooral die is van hun portemonnee en veel minder die van hun klachten. Daarnaast krijgen patiënten in de alternatieve
geneeskunde vaak absurde ideeën bijgebracht over het ontstaan van ziekten en de behandeling ervan. Terwijl, tenslotte, in de alternatieve geneeskunde een belangrijk percentage van de mensen helemaal niets mankeert en zich dus beter überhaupt niet zou moeten laten behandelen.
Bie: Ja, tot slot dit. Willen alle VPRO-leden, die in een of andere vorm van kwakzalverij geloven hun lidmaatschap opzeggen?
Zouden er dan echt maar 23 leden van de VPRO in kwakzalverij geloofd hebben? Daar geloof ik helemaal niets van.
Er waren, aldus de VPRO 23 opzeggers (die dus zo boos waren dat ze ook opzegden). Maar in elke organisatie heb je opzeggers, al was het maar door verhuizing naar buitenland of overlijden. De VPRO in 1994 ca. 500.000 leden. Hoe dat in 1991 was weet ik niet. Dat betekent dat er per dag misschien wel 20 +/- 10 opzeggingen door overlijden binnenkomen. Misschien hebben ze echt alleen opzeggingen geteld waarbij deze uitzending(en) als reden werd opgegeven.
Nee, maar als alle leden van de VPRO die in kwakzalverij geloofden, hun lidmaatschap opgezegd zouden hebben, hiertoe aangespoord door de heer De Bie, zouden het er toch wel wat meer dan 23 moeten zijn.
Ik weet ook wel dat mensen hun lidmaatschap om diverse redenen opzeggen en dat de meeste mensen dat helemaal niet zo snel doen. Ik laat me ook niet weerhouden om op een bepaalde partij te stemmen, hoewel ik het niet eens ben met hun standpunten over kwakzalverij.
Prachtig, deze Berendien!
Je zit je continu af te vragen van welke kwakzalver je allerlei prietpraat eerder hebt gehoord.
Ach, je kunt het zo gek niet verzinnen of er is wel een onzinverkoper die er werkelijk in gelooft, of in ieder geval mensen zo ver weet te krijgen, dat ze het geloven.
Van Kooten en De Bie zijn begonnen als de ‘Klisjeemannetjes’ waar ze al een talent bleken te hebben voor het oppikken van algemeen gangbare prietpraat.
Ik weet het, dat is juist hun grote kracht, in vrijwel alles wat ze hebben vertoond. Helaas is nadat ze zijn gestopt, die kwaliteit vrijwel verdwenen van de TV. Ik heb enkele DVD’s met hun sketches en merkwaardigerwijs zijn die na jaren nog steeds actueel. Berendien is een mooi voorbeeld daarvan.
Het alleraardigste weblog ‘Licht Uit Spot Uit’ (waar men ‘bijna vergeten Nederlanders’ aan de vergetelheid ontrukt) besteedde vorige week toevallig ook aandacht aan Klazien:
http://lichtuitspotuit.nl/kruidige-dame/