In februari van dit jaar bracht Paul McCartney een nieuwe CD uit (‘Kisses on the Bottom’) en zijn single ‘My Valentine’ stond op 9 januari 2012 op nr. 93 in de Nederlandse Single Top 100. Toch zou Paul al in 1966 om het leven zijn gekomen en zijn vervangen door een dubbelganger. Deze Urban Legend stak in 1969 de kop op en is sindsdien niet meer weggegaan. Onze Belgische Skepp-collega’s plaatsten een paar dagen geleden een artikel op hun website dat in detail de ‘Paul is dood’-mythe onderzoekt.
Paul zou in 1966 om het leven zijn gekomen bij een auto-ongeluk. Er circuleren verschillende versies – Paul zou bij voorbeeld zijn afgeleid door een bevallige dame of hij zou dronken in slaap zijn gevallen achter het stuur. Over één ding zijn de versies het eens: Paul kwam om het leven en onder druk van de Engelse overheid die de belastinginkomsten van de Beatles nodig had, werd Paul snel vervangen door een dubbelganger. De andere Beatles kregen een zwijgplicht opgelegd.
Skepp onderzoekt wat de bewijzen zijn voor deze buitengewone bewering. Er zijn geen harde bewijzen, zoals een autowrak. Geen wonder, zeggen de gelovigen: alle bewijzen zijn weggehaald in een doofpotoperatie. Maar zou iedereen die bij deze operatie betrokken zou zijn geweest in de afgelopen (bijna) 50 jaar z’n mond hebben kunnen houden? Zou er nooit iets zijn uitgelekt? Niet erg waarschijnlijk.
De gelovigen halen vooral veel ‘circumstantial evidence’ aan, indirect bewijs. Paul zou er na het ongeluk anders uit zijn gaan zien (maar dat deden de andere Beatles ook), hij had ineens een litteken (dat kan kloppen, want hij had in 1966 een klein ongelukje), vergelijking van Pauls stem voor en na 1966 laat verschillen zien (maar volgens Skepp deugt het onderzoek hiernaar niet), Pauls relatie met Jane Asher loopt vrij snel na het vermeende ongeluk op de klippen (zou Jane het niet hebben gemerkt als Paul door een double was vervangen?) en zo gaat het door.
En dan zijn er nog de diehards die soundtracks achterstevoren draaien en tussen alle vreemde geluiden berichten menen op te pikken als ‘Paul is dead’. De verklaring die hiervoor wordt aangedragen is dat de andere Beatles het moeilijk kregen met hun zwijgplicht en rebelleerden door geheime boodschappen in tracks en foto’s te verstoppen. Elk schijnbaar betekenisloos detail wordt op deze manier een argument. Voorbeelden te over volgens Skepp:
‘Alleen al met betrekking tot de hoes van het album ‘Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band’ (1967) zijn de voorbeelden van overinterpretatie quasi eindeloos. Zo zouden de bloemen onderaan wijzen op een graf. De pop helemaal rechts heeft op haar schoot – veelbetekenend! – een speelgoed-Aston Martin liggen, de auto waarmee ook Paul reed, en links ervan ligt een ‘bebloede rijhandschoen’. De badge op McCartneys linkerschouder zou het opschrift ‘OPD’ dragen, ofte ‘officially pronounced dead’. Een plausibeler verklaring is echter dat er ‘OPP’ staat, een afkorting voor ‘Ontario Provincial Police’. Zo’n badge bestaat én McCartney heeft verklaard er één ontvangen te hebben na een optreden in Ontario. Ook de hoes van ‘Abbey Road’ is voorwerp geweest van hineininterpretierung. McCartney loopt er op blote voeten (een verwijzing naar zijn dood), John Lennon is gekleed in het wit (de priester), Ringo Starr in het zwart (de begrafenisondernemer) en George Harrison draagt jeans (de grafdelver). De nummerplaat van de geparkeerde auto leest ‘28 IF’, Pauls leeftijd indien hij niet gestorven was’.
Skepp concludeert terecht dat de ontstaansgeschiedenis van de ‘Paul is dead’-mythe illustreert hoe gemakkelijk een klein verzinsel kan uitgroeien tot een samenzweringstheorie. Alles begon immers met een anoniem telefoontje aan een radiostation, waarna er een zekere hysterie ontstond en kritische vragen verstomden.
Lees meer details op de website van Skepp. Daar ook een literatuurlijst.
De geciteerde tekst is eigendom van Joost Lambert, 2012 – Copyleft, artikel uit het tijdschrift “Wonder en is gheen Wonder”, SKEPP. Woordelijk kopiëren en distribueren van dit artikel is toegestaan in elke vorm, mits behoud van deze copyleft-noot – 29-04-12
Hans1263 says
Als je om economische redenen zoiets zou willen verzinnen, dan verzin je toch niet daarnaast allerlei cryptische sleutels om het grote geheim te kunnen doorzien? Wie zou zo gek zijn?
Misha Davids says
Brian Moriarty, ooit een pionier in het ontwerpen van games, heeft alweer wat jaartjes geleden een prachtige presentatie gehouden over het ‘Paul is dood’ verhaal. Hij deed dat op een congres voor gamedesigners. Wat de link is blijkt aan het einde. Maar het is een geweldige, grondige en bovendien zeer humoristisch gebracht overzicht van de hele mythe, ondersteund met heel veel beeld-, en geluidsmateriaal. Als je een uurtje over hebt is het een aanrader om dit te bekijken. Een video van de hele presentatie is te vinden op http://ludix.com/moriarty/paul.html, waar ook een volledige trancriptie te lezen is.
Dennis says
Briljant verhaal. Bedankt. Het doet me denken deze mooie stelling, die aan Christopher Columbus toegeschreven wordt:
“Life has more imagination than we carry in our dreams”.
Ramon DJV says
Ik heb altijd zo mijn bedenkingen bij van dit soort verhalen, maar toen ik mijn partner (die niks van dit ‘Paul-is-dead-verhaal’ wist), vroeg of haar doorheen de jaren iets is opgevallen aan Paul McCartney, zei ze me: ‘Hij heeft met de jaren wel een groot langwerpig hoofd gekregen’.
En toen ben ik eens wat gaan rondneuzen op het internet en kwam ik op deze website http://digilander.libero.it/jamespaul/fc1.html
En als je hem pagina voor pagina doorneemt, vind ik het een heel vreemd verhaal worden. Afgaande op de fysieke verschillen zie ik op die website twee verschillende McCartneys.
Ragnar45 says
Die economische redenen zet ik mijn vraagtekens al bij, bovendien na verspreiding van wat sensationele geruchten doet ons eindeloos psychisch voorstellingsvermogen vanzelf wel de rest.
Trouwens of die man nu leeft of niet meer leeft, who cares.