Eerder deze week zond de NCRV de documentaire ‘Een dansend hart‘ uit. Daarin wordt het verhaal verteld van de zwaar gehandicapte Niek Zervaas die door middel van Facilitated Communication zijn gedachten de wereld in kon sturen. Tennminste, als je gelooft dat Facilitated Communication werkt en betrouwbare communicatie mogelijk maakt met iemand die niet alleen, zonder ondersteuning, een toetsenbord of ander hulpmiddel kan bedienen.
Het bericht van woensdag hier op Kloptdatwel (‘En DWDD danste kritiekloos mee‘) over het kritiekloze gesprek met de ouders van de inmiddels overleden Niek in De Wereld Draait Door leidde tot een hoge bezoekersaantal en een stevige discussie, die nog voortduurt. Daarom leek het ons wel interessant om de Frontline documentaire ‘Prisoners of Silence’ uit 1993 te laten zien, waarin de methode al werd doorgeprikt.
Hier de samenvatting van 15 minuten:
Constantia Oomen says
Die eindconclusie en tevens laatste zin van de eerstgenoemde, ingekorte video sluit naadloos aan op de documentaire over Niek.
Deze inzichten – dat FC berust op foutieve aannames – zijn duidelijk niet goed genoeg doorgegeven respectievelijk niet goed genoeg door de wetenschap(pers) verspreid. Als dat wel het geval was geweest, had er misschien iemand ingegrepen toen Niek ‘ontvoerd’ werd door mensen die in hem iets wilden zien, wat ze zelf graag wilden zien, en hem dingen in de mond gingen leggen.
Blijft er nog een vraag: hoe zuiver is bijvoorbeeld die dame (Marianne Lens) die berichten doorgeeft ‘van gene zijde namens Niek’?
Vincendt says
Dat de tegenbewijzen zich hier opstapelen betekend niet automatisch dat de kwade intenties van de verzorgers van Niek stijgen. Laten we vooralsnog tactvol blijven naar de mensen die mensen die oprecht treuren om het verlies van Niek ook als ze eventueel misleid zijn of aan zelfmisleiding doen. Laten we woorden als ontvoeren alsjeblieft achterwege laten, want dat zal qua overtuigingskracht richting de prakstiseerders wellicht zelfs averechts werken.
Rudi Broeils says
Het zou Pepijn van Erp sieren als hij ook een genuanceerd voorbeeld liet zien waarbij je kunt voorstellen dat mensen juist vasthouden aan de methode. YouTube bevat een filmpje dat zelfs Pepijn als bewijs van onafhankelijke geest zag (zie mijn discussie met hem op twitter).
Het is dit YouTube filmpjeFacilitated Communication – “I would not get to this stage if I did not get full…”http://www.youtube.com/watch?v=279h9QJ9ptw
en een update daarvan:
Facilitated Communication – Update on progress – “I am no way being cued”http://www.youtube.com/watch?v=fuvAoM5eYE8Grof gebruik van deze methode loopt de kans snel te ontaarden. Dat bewijst bovenstaande documentaire, maar fijngevoelige benaderingen, die de uitzonderingen zijn, kunnen (misschien) opvallende resultaten opleveren.
Pepijn van Erp says
Via Twitter gaan discussies noodgedwongen nogal kort door de bocht. Ik gaf in mijn reactie aan dat ik geen twijfel had dat Tim Chan een onafhankelijke geest laat zien. Maar of ie alles zelf typt, kun je je nog steeds afvragen. Interessanter vond ik dat hij gewoon lijkt te luisteren naar instructies (‘kom weer even zitten voor een demonstratie’ of zoiets) en dat je dus echt dat toetsenbord niet nodig hebt om te toetsen of hij het allemaal zelf bedenkt of dat zijn moeder (nog) erg veel stuurt.
De vraag is wat deze filmpjes zeggen over Facilitated Communication. In het geval van Tim zit er blijkbaar een progressie in die hem bijna in staat stelt om bijna zelfstandig te typen (waarom nog niet helemaal? met een iets groter toetsenbord of accepteren van veel foutjes). Maar bij Niek en Thiandi zag je dat helemaal niet. Heeft de ontwikkeling bij Tim wel echt iets te maken met Facilitated Communication of meer met gestructureerde aandacht en doorzettingsvermogen van zijn moeder?
Pepijn van Erp says
In de commentaren op http://www.science20.com/countering_tackling_woo/song_never_ends_facilitated_communication-88075 wordt ook ingegaan op wat Tim Chan hier laat zien. De vraag is of de ondersteuner niet toch ongemerkt ‘cues’ geeft. En door de jarenlange training zouden die juist steeds subtieler kunnen worden. in ieder geval is het antwoord op de vraag aan Tim of het zo gaat niet zo veelzeggend als hij die ondersteund beantwoordt.
Pepijn van Erp says
Nog een reactie 😉 Bij het bekijken van dat meer recente filmpje viel het me op dat het apparaat dat Tim gebruikt iets geavanceerder is dan je in eerste instantie misschien denkt. Zo rond 5.20 is duidelijk te zien dat het apparaat woorden suggereert na de eerste paar letters. Er staan in de onderregel ‘foot’ (wat Tim bedoelt) maar ook al ‘footage’ als suggestie. Het werkt denk ik net zoals de toetsenbordjes in tabletjes of smartphones. Dit zou het onbewust sturen door zijn moeder een stuk makkelijker maken. Een goed gecontroleerde test lijkt met nog steeds noodzakelijk om zeker te weten wat Tim zelf denkt en wat ‘ontstaat’ in het samenspel tussen hem en zijn moeder.
frankeren says
Het zou bij Tim toch makkelijk realiseerbaar moeten zijn om een opstelling te maken waarbij de moeder wel de hand op de schouder kan houden, maar waarbij zij het scherm niet kan aflezen.
Daarbovenop een situatie waarbij zij de hand en toetsenbord niet kan zien, en daar bovenop een situatie waarbij zij de vragen niet kan horen of een foto met hond/kat niet kan zien.
Pepijn van Erp says
Dat lijkt mij ook. Ik suggereerde aan @twitter-102980515:disqus (in ons Twitter-gesprekje) ook dat hij bijvoorbeeld kan lopen naar vakken ‘A’ of ‘B’ (of ‘C’, ‘D’ etc. multiple choice quizje?). Zie niet zo goed in wat daar tegen zou kunnen zijn en het verschaft veel meer inzicht.
Rudi Broeils says
Allemaal waar, maar toch blijft de manier waarop moeder haar kind dan stuurt opmerkelijk. Haar wens lijkt zijn bevelsverwachting te zijn. Hij voert perfect haar zwijgende onbewuste uit. De innerlijke nabootsing van Tim om haar (vermeende?) stille wens perfect uit te voeren, puur door haar zichtbare en licht voelbare aanwezigheid, toont hoe subtiel zijn gedrag op die van haar reageert.
Ger Rinck says
Het filmpje Rudi Broeils toont laat feitelijk geen ondersteunde(!) communicatie zien. De ondersteuner stuurt op geen enkele manier, en de autist kijkt steeds goed wat hij doet.
Hoe dan ook. In geval van twijfel, als de autist via zijn ondersteuner belangrijke beslissingen neemt, is het altijd raadzaam om eerst dat eenvoudige proefje te doen: kan hij typen wat hij heeft gezien of gehoord, maar de ondersteuner niet. De autist in het filmpje zou dat kunnen en dat is het criterium.
Rudi Broeils says
Tijdens onze Twitter sessie wees je terecht op het gevaar van over-interpretatie. Dat geldt natuurlijk ook voor jezelf. (smile) Moeder van Tim geeft vertrouwen en structuur dat wat autist als Tim nodig heeft om überhaupt te communiceren. Daar begint het al. Die betrokkenheid kan je hier niet als doorslaggevend zien. Ze is juist heel rusitg. Tim zelf typt er met behoorlijke vaart op los. Als Tim (onbewust?) van zijn moeder kan aflezen wat hij moet typen dan is dat al opmerkelijk. Maar idd bij dat smart display van het toestenbordje kan je zeker vraagtekens zetten. Maar als de moeder dat onbewust weet te sturen dan blijft Tim’s vertaling daarvan echt opvallend.
Het geval van Niek kan je terecht heel veel serieuze kantekeningen bij plaatsen, maar om daar met een gelijkhebberig toon mensen direct hard te diskwalificeren is te makkelijk en dan ga je gevoelloos voorbij aan de fundamentele tragiek tussen opvoeders en zwaar gehandicapt kind. (Hun dweperige ‘New age’ sfeer is daar natuurlijk debet aan…dan staat een skepticus direct op scherp).
Dit alles maakt die documentaire nog opmerkelijker dan het al was.
Dat DWDD kritiekloos alles liet passeren… moet ze te denken geven, maar nadenken en navoelen kost tijd…. de titel v/h programma past daar niet bij. Het programma “Atijd Wat” is daar ‘wat’ meer geschikt voor… net als “Document” ook NCRV.
Pepijn van Erp says
Ik heb in mijn eerdere blog de zweverige kant van de zaak bewust er buiten gelaten. Dat de twee bekende gevallen in Nederland (Thiandi en Niek) zich in alternatieve kring afspelen is misschien niet helemaal toevallig, maar de gevallen (van valse beschuldigingen van misbruik) in de VS geven geen reden om aan te nemen dat dat een belangrijke voorwaarde is. Hoe het bij Niek uitpakt, vind ik wel stuitend, maar dat zit zeker iets van een soort anti-spirituele Pavlov-reactie bij, die menig skepticus niet vreemd zal voorkomen 😉
Jonathan van het Reve schreef vandaag in zijn column in de Volkskrant: ‘Het allerergste scenario is dat Niek inderdaad slim was en machteloos heeft moeten toezien hoe al die woorden in zijn mond werden gelegd.’ Ik vraag me stiekem een beetje af of hij een andere tweet van mij gelezen had:
Maar goed, het staat iedereen vrij om in dit soort zweritis zijn heil te zoeken. In mijn blog heb ik er dan ook voor gekozen om in eerste instantie alleen de mensen die wat verder op afstand staan aan te spreken op hun kritiekloze houding, de documentairemaker, redactie van DWDD en de mogelijk betrokken medici.
Renate1 says
Dit is lastig. Op het moment dat het gaat om iemand die ons medeleven verdient, worden skeptici wel eens wat al te gemakkelijk als gevoelloos weggezet op het moment dat men kritische kanttekeningen wil maken. Dit zie ik ook vaak als er negatief wordt gereageerd op kankerkwakzalvers, als mensen geld voor een behandeling in willen zamelen. Zodra een skepticus aangeeft dat het een en ander kwakzalverij betreft en dat het alleen maar valse hoop biedt, wordt er maar al te gemakkelijk geroepen dat de skeptici gevoelloos zijn, terwijl het daar uiteindelijk helemaal niet om gaat.
Niemand is erbij gebaat als mensen geloven dat iets wat niet klopt, toch wel mogelijk is.
Het gaat niet om wat mensen willen geloven dat waar is, maar om wat werkelijk waar is.
Nu heeft Thiandi een universitair papiertje, maar uiteindelijk stelt het niets voor, omdat het niet aangeeft wat zij werkelijk kan, maar wat haar hulp-handen kunnen.
Rudi Broeils says
Dit onderwerp heeft iets fundamenteels, Ik denk hier aan een onderschatte constatering van Elias Canetti in zijn Massa&Macht: “Bevel is ouder dan taal…” Dat is precies wat deze documentaires ons toont. Liefde en betrokkenheid uit zich in een richting die onbewust dwingend is. Opvoeden van een zwaar gehandicapt kind is niet makkelijk. Je kan van ouders niet verwachten dat ze alles weten en hoop snel opgeven. Kans was heel klein dat Niek niet door zijn milieu is beinvloed. Niek had waarschijnlijk veel weerstaand in zijn lichamelijk gedrag (hoofdschudden etc) vertoond als hem iets echt niet zinde. Ook een gehandicapte kan door bepaalde non-verbale uitingen zeer dwingend zijn.
Hierbij speelt interpretatie een grote rol. En dan begint het precair te worden: de taal.
Tristan_Noelmans says
Na het zien van het filmpje van DWDD stel ik mezelf de volgende vraag: als die Amerikaanse het heeft ontwikkeld en de beste zou moeten zijn, waarom besteed ze het dan uit aan een Nederlandse FC’er? Voorstel voor testje: laat anderstalige FC’ers een patiënt begeleiden. Vermits de patiënt de antwoorden geeft, moet het toch in zijn moedertaal gebeuren, niet?
En begrijp me niet verkeerd, ik snap die ouders wel, maar het is zoals iemand die naar een medium gaat om contact te hebben met een overleden persoon: het verandert de feiten niet van wat ze zijn, maar het kan voor de personen in kwestie gemoedsrust brengen. Natuurlijk als er zware beschuldigingen worden geuit zitten we ineens wel in heel gevaarlijk water.
Maar zoals in het filmpje hierboven wordt gezegd: ze kunnen veel beter aangepaste begeleiding krijgen ipv deze onzin.
Pepijn van Erp says
De discussie ging opeens van het onderwerp Facilitated Communication naar iets heel anders, nl of het leven van mensen met de beperkingen als die Niek had überhaupt de moeite waard is. Die reacties werden mij wat te ongenuanceerd voor zo’n precair onderwerp.Ik heb ze daarom verwijderd, niet omdat ik het per se met de ene of de andere visie oneens zou zijn.
Als iemand die discussie hier op Kloptdatwel al wil voortzetten, dan graag in het https://kloptdatwel.nl/skeptisch-chatten/
Rudi Broeils says
COMMUNICATIIE? YouTube (etc) is een faciliteerder van belang
Wat konden de ouders van Niek over de kritek betreffende FC weten? Tuurlijk er zijn academische artikelen etc. maar voor de gemiddelde gebruiker van informatie zijn bovenstaande documentaires veel overtuigender. ‘Zien is geloven’. Terwijl lezen meer ‘geloven is zien’.. is. YouTube is wat dat betreft een belang van de eerste orde. Verbijsterend is dat bovenstaande documentaires, ondanks hun enorme betekenis, pas zeer recent voor de ‘massa’ te zien zijn. Prisoners of silence” is gepubliceerd op 7 maart 2012, Eerste ‘voorpublicatie’ was op 5 januari 2012….
Wat ik in bovenstaande reactie ‘dwingend’ noem is in gangbaar taalgebruik emotie. De psycholoog Nico H. Frijda zag emotie als ‘de manifestatie van toestand van actiebereidheid’. Het verhaal van Niek is een emotioneel onderwerp. Reacties zijn dan ook logisch genoeg moralistisch geladen; “Dit had niet mogen gebeuren”. Maar ouders met een zwaargehandicapt kind staan niet vaak midden in de belangstelling van de massamedia… Het belang ervan bepaalt de mate van actiebereidheid rond een onderwerp. Voor de ouders, en andere direct betrokkenen, is het kind een constante bron van actiebereidheid dat urgente interpretatie vergt. Dat is een heel andere sfeer dan die van academici, columnisten en… massamedia.
Pepijn van Erp says
De ouders zijn er mee in aanraking gekomen via Marilyn Chadwick, die ze toch wel verteld zal hebben dat het om een controversiele methode gaat. Als dat niet zo is, dan zou je ernstig moeten twijfelen aan haar integriteit als hulpverlener.
En al vrij snel nadat Niek ermee leerde werken, startte moeder en tante een stichting waar je deze methode kunt leren (de stichting SaMENS). Het lijkt me sterk dat als je zo verdiept in deze methode, je ook niet de kritiek tegenkomt. Of je die de kans geeft tot je door te laten dringen is wat anders.
Dennis says
Even een aanmoediging voor wie het nodig heeft, om vooral ook de hele documentaire te kijken. Indrukwekkend, zelfs nadat je de korte versie al gezien hebt…
Rudi Broeils says
Rob Nanninga in Skepter: “Er waren tot nu toe geen journalisten die aan Thiandi’s vermogens twijfelden”.
Ik denk dat blindheid voor kritiek vooral door emotie bepaald wordt. En de FC methode bevat alle elementen waarbij je jezelf makkelijk voor de gek houdt. Autosuggestie, zelfsuggestie…inbeelding blijken hier een belangrijke rol te spelen. Hoe subtiel het kan bewijst misschien wel Tim. Bij “Een Dansend Hart” viel me de verhouding tussen beide ouders op. Niek was, volgens hen, de spil daarin, zonder hem was de relatie op de klippen gelopen. Maar eigenlijk ging het om hoe geloofwaardig de FC methode was. Pa had zijn bedenkingen, maar hij liet zich overtuigen doordat verschillende faciliteerders een redelijk uniform resultaat gaven. Ik ging tijdens het kijken lichtelijk met hem mee… maar bleef in mijn achterhoofd bedenkingen hebben. Ik wist niets van het onderwerp. Ik kende het stuk van Reve niet, dat filmpje van BNN ook niet, het zou hier ook geplaatst moeten worden*, het laat goed zien dat de faciliteerder cruciaal is. Moeder van Tim is veel subtieler aanwezig, het contrast met vele andere faciliteerders is groot.
*kan het zelf ook linken natuurlijk: http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=_eBquunqQvI#!
Het opmerkelijk stuk (2012) van Jonathan van het Reve over bovenstaande BNN item: http://www.jonathanvanhetreve.nl/index.php?page=9&columnId=135
De ouders van Niek waren gevangen in emoties, maar specialisten (zijn er geen begeleidende psychologen etc?) die hadden beter kunnen weten. Interventie…een heikel issue. Ouders en/of verzorgers denken het kind het beste te kennen en specialisten zijn voor hen vaak theoretische buitenstaanders.
Communicatie en emotie (Frijda abstract: toestand van actiebereidheid, bij Canetti direct: sfeer van bevel) is precair als het om intieme zorg gaat.
Vincendt says
Na het zien van de docu (met hier en daar fast-forward) viel me nog wat op.
De meeste uit de documentaire zijn ook lang niet zo verlamd als Niek eerder zoals Thiandi. Desondanks worden ze als locked-in gekwalificeerd. Hoe komen ze er bij dat Thiandi, nooit op een andere manier haar geestelijk leven naar buiten heeft kunnen brengen? Ze zal weliswaar niet iets fijnzinnigs als een toetsenbord kunnen bedienen. Desondanks wordt ´haar lichaam niet onder controle´ erg vreemd gedefinieerd, want bij BNN gaan ze zwemmen, lopen en een biertje drinken. Thiandi staat op tijdens het interview op de bank. Valerio vraagt of ze er mee wilde ophouden, waarna er ge-FC’t wordt ‘nee hoor’. Bij het etentje neemt Thiandi zelfstandig een slok van haar eigen biertje tijdens het FC’en. Het glas wordt weggezet en ze moet met een afwezige blik weer op het papiertje typen. Wordt zelfs zo’n blijk van eigen initiatief ook geïnterpreteerd als het lichaam niet onder controle hebben?
Om Pepijns citaat van zichzelf erbij te halen.
@titchener nachtmerrie: als skepticus met ‘locked-in’ syndroom zo’n FC’er met jouw hand zulke zweveritis zien typen j.mp/W1sbzQ— Pepijn van Erp
Neem iemand als Stephen Hawking, daarvan mag duidelijk zijn dat hij een goed stel hersens heeft (al was het maar uit de tijd van voor zijn verlamming) én dat hij vrijwel niets van zijn lichaam onder controle heeft. Hem zou je best ‘locked-in’ kunnen noemen (ik weet overigens niet of die term duidelijk gedefinieerd is). Ondanks zijn steeds verder uitvallende lichaamsfuncties probeert hij uit alle macht te communiceren. Momenteel is dit gereduceerd tot oogbewegingen en een apparaatje in zijn mond en wat hij er mee doet zonder facilitator is des te bewonderenswaardiger. Des te pijnlijker is het om te zien hoe Thiandi’s signalen genegeerd worden.
Rudi Broeils says
Ondersteuners lijken… er van overtuigd te zijn dat Thiandi daadwerkelijk communiceert…. maar is dat in alle gevallen zo? Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat er meer aan de hand is. De werkstudenten verdienen er een leuk zakcentje bij. De primitiefheid, om niet te zeggen onverschilligheid, van de methode is verbijsterend… vergelijk dat met Tim. Maar als ze te goeder trouw zijn dan is het onbewuste, waar taal door zelfsuggestie het medium is, opvallend zichtbaar.
Hamvraag: speelt de ondersteuner onbewust een rol zoals bij liefdevolle ouders, of is men zich daar meer van bewust. zoals ondersteuners die er aan verdienen…
Ger Rinck says
Zojuist pas zag ik dat er een nieuw onderwerp was gestart, speciaal over ondersteunde communicatie. De documentaire zou voor iedere wetenschapper overtuigend moeten zijn.
Een aanhanger in de film werpt nog tegen dat deze autisten misschien weldegelijk het voorwerp zien, bv een hond, maar door een hersenstoornis niet het woord kunnen “zeggen”. Dat is inderdaad een verschijnsel dat zich voor kan doen. Dan komt er iets onzinnigs uit, of niets.
Maar in deze gevallen was er niet alleen geen enkel antwoord goed, het was zelfs niet willekeurig fout. Nee, het was steeds het antwoord dat de ondersteuner zag! Graag had ik de “wetenschappelijk” geschoolde aanhanger hiermee nog geconfronteerd gezien.
Ger Rinck says
Omdat het hier goed past herhaal ik hier deze bijdrage:
Dit is een tv-verslag van het door Rob Nanninga genoemde geval van beweerd seksueel misbruik:
http://abcnews.go.com/2020/video/moment-truth-15310056
Te zien is hoe voor de rechter een ondersteuner, facilitator, probeert te bewijzen dat het de gehandicapte is die spreekt. Ze moet het simpele proefje doen: bij haar afwezigheid wordt de gehandicapte een vraag gesteld die de facilitator bij terugkomst moet laten beantwoorden.
Zelfs in de rechtszaal wordt in eerste instantie geprobeerd hiermee te frauderen door de ondersteuner een koptelefoon op te geven die het verstaan van de gestelde vraag onmogelijk zou maken. In feite ging het om een koptelefoon die het geluid juist versterkte door achtergrondruis weg te drukken!
En inderdaad valt de ondersteuner door de mand: ze kan alleen onzin typen.
Maar dan komt de bekende smoes: de gehandicapte “tikt” nu: ik ben bang”. En daar wordt de verklaring voor de foute antwoorden gelegd. Hemeltergend.
Constantia Oomen says
Amazing hoe die aanklager, David Gorcyca, op grond van FC zat te blunderen, wat een afgang.
http://www.freep.com/article/20110616/NEWS03/106160488/Prosecutor-Gorcyca-asks-end-Wendrow-case
Pepijn van Erp says
Op de site van Stichting Inclusief Onderwijs (van Trix Grooff, moeder van Thiandi) kwam ik een nieuwsberichtje van 22 juli 2012 tegen:
Het artikel dat aangehaald wordt is getiteld Sound and Fury: When Opposition to Facilitated Communication Functions as Hate Speech. Ik heb het enigszins vluchtig doorgelezen, maar het komt er op neer dat de tegenstanders van Facilitated Communication geen oog zouden hebben voor succesvolle studies en dat hun tegenstand daarom neer zou komen op het ontzeggen van de mogelijkheid om zich te uiten voor de personen die baat zouden hebben bij FC.
Ik heb niet die studies opgezocht, waarin FC als een succes naar voren zou komen. Ik ga er eerlijk gezegd een beetje vanuit dat die wel in de overzichtsartikelen meegenomen zijn die in het stuk over Thiandi op de Skepsis-site worden aangehaald. Maar als je het artikel leest is er zo ook al genoeg om je over te verbazen. Het stuk zit vol insinuaties en redeneringen die niet kloppen. Een voorbeeldje:
Critici van FC stellen in eerste instantie alleen vast dat de zogenaamde communicatie niet betrouwbaar is. Het is op zich voorstelbaar dat er zich wel rijk geestelijk leven afspeelt in de hoofden van mensen die zich niet kunnen uitdrukken, hoewel de kans me erg lijkt klein. Accepteren van FC, terwijl je kunt testen of het werkt of niet, houdt alleen maar de zoektocht naar werkzame vormen van communicatie tegen. Er zijn wel wat ontwikkelingen die gebruik van fMRI, maar dan bij mensen van wie we weten dat ze een geestelijk leven hadden voordat ze in een coma raakten. Dit staat ook allemaal in de kinderschoenen en resultaten zijn nog niet zo overtuigend.De methoden die de sceptici gebruiken zijn ook niet goed of zeggen niet alles, volgens de auteur:
In mijn ogen komt dit bijna neer op een ‘Manufactroversy‘, doen alsof er werkelijk discussie bestaat of mogelijk is over een zaak die in individuele gevallen gemakkelijk onderzocht kan worden met die blinde tests. Ik heb nog geen enkel overtuigend argument gevonden tegen zulke testjes.
Rudi Broeils says
Als alleen al “Prisoners of silent” geen twijfel oproept bij de voorstander van FC en men zelfkritisch de rol van ondersteuner weigert te onderzoeken, dan geeft dat reden tot alarm.
FC is een sterk geloof omdat het mensen direct hoop geeft met.taal als voertuig van de (spirituele) geest. Een overtuiging is diep met zelfsuggestie verbonden…en dus is de weerstand groot als men kritiek levert. De ondersteuner, zonder zelfreflectie, zal geneigd zijn zichzelf als de uitzondering op de regel te zien: een test bewijst niets.
(als ik het goed herinner was de vader van Niek, die twijfels had bij FC, niet te zien als ondersteuner…)
Ervaring leert trouwens dat een ‘medium’ (ondersteuners in velerlei alternatieve vormen) nogal hardnekkig in de ontkenning schiet ook als men met keiharde feiten komt. Des te pijnlijker wordt het als betrokken ouders die ‘rol’ (bewust of onbewust) hebben.
AAtsouPier says
Nog iemand die kritisch is over facilitated communication :
http://wllmkalb.wordpress.com/2013/02/20/niek-zervaas-spiritueel-wonder-zonder-twijfel/
En bij de reacties ook iemand die vraagtekens zet bij het stoppen van de medicatie.
Jan Kuitenbrouwer had 28-02-13 een opiniestuk in de NRC onder de titel “Buikspreken” (niet op site zo te zien). Ook zeer kritisch ten aanzien van de facilitated communication van zowel Thiandi als Niek Zervaas.
Fraaie zin : “Bij Niek nam de communicatie een hoge vlucht : er bleek een geducht spiritueel denker in hem te schuilen.
Hij constateert dat DWDD noch de documentairemakers kritische vragen stelden. Van mij had de NCRV die de documentaire uitzond ook wel eens mogen nadenken alvorens de documentaire uit te zenden.
Kuitenbrouwer had Skepsis wel even mogen noemen, die voor zover ik weet als eerste uitgebreid over facilitated communicatie schreef. En aan het eind wordt hij helaas een beetje onsmakelijk door te suggereren dat de “wens” van Niek om met medicatie te stoppen wel eens de wens van de vader zou kunnen zijn die graag “pal in de wind” wilde rijden in zijn gele Alfa Romeo cabriolet die slechts twee zitplaatsen heeft.
Pepijn van Erp says
Twee dagen terug stond er ook een stukje op GeenStijl over, maar zoals gebruikelijk niet bepaald genuanceerd. Het is wel jammer dat de NCRV nauwelijks en DWDD helemaal niets van zich laten horen. Ik had even de hoop dat op de facebook pagina van NCRV Dokument iets van een discussie met de documentaire maker zou kunnen ontstaan. Maar na zijn verklaring dat Niek overleed voordat er overleg was geweest met de neuroloog over het mogelijk stoppen van zijn medicijnen, vroeg ik daar hoe we dan die vrij stellige uitspraken daarover van de vader van Niek moesten zien, die toch weinig twijfel geven aan de kijker. Dit was zijn antwoord 9voor degenen die niet op FB zitten):
Ik heb daar weer op geregeerd met:
Maar dat was alweer afgelopen dinsdag en sindsdien is er niets bijgekomen.Misschien dat de wat minder subtiele columns van Nanninga (GeenStijl) en Kuitenbrouwer uiteindelijk wat meer druk op de ketel zetten.
AAtsouPier says
Geen Facebook hebbende, zat ik net te denken : theoretisch is het nog mogelijk dat in beide uitzendingen een stuk is geknipt tussen het moment waar de ouders zeggen dat ze het risico op sterven van hun zoon op de koop toenemen en de beelden van de intensive care. En dat de jongen dus stierf aan een andere ernstige ziekte. Dat zou dan helemaal misleiding van de kijkers zijn geweest.
Gezien het antwoord van de filmer lijkt dat niet het geval te zijn geweest.
Bizar contrast : de ouders van een overleden kind met meerdere ziektes waarvan de doodsoorzaak volstrekt duidelijk was moesten naar de rechter om te voorkomen dat hun zoon geautopsieerd zou worden teneinde de medische nieuwsgierigheid van de artsen te bevredigen. De rechter gaf hen gelijk.
Ger Rinck says
AAtsouPier schreef: theoretisch is het nog mogelijk dat in beide uitzendingen een stuk is
geknipt tussen het moment waar de ouders zeggen dat ze het risico op
sterven van hun zoon op de koop toenemen en de beelden van de intensive
care.
DWDD wordt live uitgezonden en de vader was daar ondubbelzinnig stellig: het stoppen met de medicijnen betekende voor Niek het einde.
AAtsouPier says
Ja, dat is ook zo.
AAtsouPier says
DWDD in de Volkskrant van vandaag : “We waren verblind door het wonder …”
Zie http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2664/Nieuws/article/detail/3403993/2013/03/05/DWDD-We-waren-verblind-door-het-wonder-van-Niek-Zervaas.dhtml
Pepijn van Erp says
In het andere draadje (https://kloptdatwel.nl/2013/02/20/en-dwdd-danste-kritiekloos-mee/ ) zijn daar ook al opmerkingen over geplaatst.
Frank ter Braak says
De eerste link lijkt dood. Ik denk dat je deze bedoeld https://www.npostart.nl/ncrv-dokument/18-02-2013/NCRV_1602195