• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)
You are here: Home / Wetenschap / Ig Nobel voor poepende honden met extreem richtingsgevoel

Ig Nobel voor poepende honden met extreem richtingsgevoel

26 September 2014 by Pepijn van Erp 11 Comments

Vorige week was het weer tijd voor de uitreiking van de Ig Nobels, de onderscheidingen voor wetenschappelijk onderzoek “dat je eerst aan het lachen maakt, en dan aan het denken zet.” Dit jaar vielen onderzoekers in de prijzen met onderzoek naar wat er gebeurt in de hersenen van mensen die het gezicht van Jezus zien in een geroosterde boterham en anderen met hun onderzoek naar tampons van gepekelde varkensvleesreepjes die helpen om een bloedneus te stelpen. En dan waren er ook nog de honden die hun behoefte het liefst in noord-zuidrichting bleken te doen. Maar dat laatste onderzoek lijkt wel erg dunnetjes.

Op de Nederlandse Ig Nobel Night-website staat het zo:

Ig Nobel Biologieprijs 2014 (Tsjechië, Duitsland)
Vlastimil Hart, Petra Nováková, Erich Pascal Malkemper, Sabine Begall, Vladimír Hanzal, Miloš Ježek, Tomáš Kušta, Veronika Němcová, Jana Adámková, Kateřina Benediktová, Jaroslav Červený & Hynek Burda,
Voor het zorgvuldig documenteren dat poepende en plassende honden hun lichaamsas bij voorkeur in lijn houden met het noord-zuid gerichte aardmagnetische veld.

Op het eerste gezicht inderdaad typisch zo’n onderzoekje dat de quasi serieuze Ig Nobelprijs wel lijkt te verdienen. Maar stinkt dit onderzoek toch niet een beetje? Als je kijkt naar het resultaat zoals dat in het artikel zelf is gegeven, valt al meteen wat op:

Results

Dogs preferred to excrete with the body being aligned along the North–South axis under calm MF conditions. This directional behavior was abolished under unstable MF. The best predictor of the behavioral switch was the rate of change in declination, i.e., polar orientation of the MF.

Zo werd de richting van de poepende hond vastgesteld: "measured as a compass direction of the thoracic spine (between scapulae) towards the head"
Zo werd de richting van de poepende hond vastgesteld: “measured as a compass direction of the thoracic spine (between scapulae) towards the head”

De bevinding is dus veel specifieker dan je zou denken als je alleen afgaat op de berichtgeving in de pers en wat de IgNobel jury er zelf over schrijft. De onderzoekers vonden namelijk juist géén bewijs voor hun oorspronkelijke hypothese dat honden zich zouden richten op het magnetisch veld. Geen correlatie met hun houding tijdens het poepen of plassen met de noord-zuidrichting. Maar toen ze achteraf(!) gingen zitten vissen in hun data vonden ze zo’n correlatie wel bij een subgroep: bij die poepsessies die hadden plaatsgevonden op locaties waar er nauwelijks variatie was in het magnetisch veld. Eigenlijk nog specifieker, het gaat om de variatie in de declinatie van het magnetisch veld, het verschil in richting tussen het ware noorden en de richting die de naald van een magnetisch kompas aangeeft. Als je denkt dat het allemaal klopt, moeten die honden dus niet alleen heel gevoelig zijn voor de richting van het magnetisch veld, maar ook een absoluut richtingsgevoel hebben dat ze in staat zou stellen perfect het kaartnoorden aan te wijzen!

Als je het volgende fragment onder Discussion in het artikel leest, weet je eigenlijk genoeg hoe dit resultaat tot stand is gekomen:

Although the observers were acquainted with our previous studies on magnetic alignment in animals and could have consciously or unconsciously biased the results, no one, not even the coordinators of the study, hypothesized that expression of alignment could have been affected by the geomagnetic situation, and particularly by such subtle changes of the magnetic declination. The idea leading to the discovery of the correlation emerged after sampling was closed and the first statistical analyses (with rather negative results, cf. Figure 1) had been performed. Also, the acquisition of data on magnetic declination was carried out without knowledge of heading values on the respective time and date.

Er staat nauwelijks iets over hoeveel mogelijke verbanden tussen de poeprichting en aspecten van het magnetisch veld ze hebben zitten vergelijken, maar te zien aan het superspecifieke subgroepje waarvoor ze een ‘significant’ resultaat vinden, zijn dat er vermoedelijk behoorlijk wat geweest. Dan moet je natuurlijk wel corrigeren voor meervoudig toetsen, maar daarover staat niets in het artikel. Dat ‘significant’ stelt dus niet zo veel voor. En als je dan toch achteraf wil gaan zitten vissen naar mogelijke verbanden, is het wel een beetje jammer dat je allerlei andere mogelijke invloeden, zoals windrichting en zonposities niet in je data hebt meegenomen (daarvan hadden de onderzoekers vooraf al bedacht dat die irrelevant zouden zijn).
Al in januari dit jaar las ik kritisch commentaar op dit onderzoek, dat er weinig van heel laat. Nu ik weer opnieuw zocht naar besprekingen, kwam ik uit dezelfde periode meer kritiek tegen. Misschien hebben ze dit bij Ig Nobel allemaal gemist, omdat het niet in de vorm is gegoten van wetenschappelijke artikelen of commentaar bij het artikel zelf (maar dat is er ook!). Maar je zou eigenlijk denken dat ze wel zouden weten dat je voor kritische beschouwingen van dit soort vrij onbenullig onderzoek misschien beter op blogs kunt kijken.

Dat dieren gevoelig kunnen zijn voor het aards magnetisch veld is niet zo’n gekke gedachte, maar dat honden zich iets zouden aantrekken van minimale variaties in de declinatie daarvan bij het poepen en plassen (als ze die al zouden kunnen waarnemen), lijkt me uiterst onwaarschijnlijk. Vincent Icke zei het ook al in De Wereld Draait Door (vanaf 7:40): “Dit zal geen stand houden, volgens mij kunnen we dit zo in de Ig Nobelprullenbak gooien.” Terugtrekken dus, deze Ig Nobelprijs!

Steun Kloptdatwel

Ig Nobel voor poepende honden met extreem richtingsgevoel 1Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).

NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.

« Previous Entry
Previous Post
Next Entry »
Next Post

Filed Under: Wetenschap Tagged With: declinatie, honden, hondenpoep, Ig Nobel, magnetisch veld, magnetisme, statistiek

Reader Interactions

Comments

  1. JennyJ0 says

    26 September 2014 at 07:37

    Enfin, ik heb dus een hond en die poept vrolijk in alle richtingen, met één uitzondering: als het heel hard waait, zoekt ze een plekje uit de wind en als dat niet kan omdat we midden in de polder lopen, poept ze tegen de wind in. Maar ja, N=1=niks. Misschien is mijn hond wel gewoon gek.

    Log in to Reply
  2. Ragnar764 says

    26 September 2014 at 12:05

    Ik zal volgend keer mijn kompas meenemen als ik mijn hond uitlaat. 🙂

    Log in to Reply
  3. Jan Willem Nienhuys says

    26 September 2014 at 23:45

    Sommige van die IgNobels zijn wel voor iets dat ergens op slaat, maar vroeger had je winnaars als Benveniste, vicepresident Dan Quayle, von Däniken, de uitvindster van blauwe gelatinepudding, Mack & Jacobs (voor onderzoek naar Alien Abduction), John Hagelin, de redacteurs die Sokals grap lieten gebeuren, het parlement van Taiwan etc. etc.

    Kort na 2000 kwam de klad erin. Kennelijk was er daarna niet mee genoeg echte onzin.

    Er is dus geen reden om iets zo onzinnig te vinden dat het geen IgNobel waard is.

    Log in to Reply
    • Pepijn van Erp says

      27 September 2014 at 10:55

      Ik heb de lijst met oud-winnaars nog eens nagelezen, daar zitten inderdaad opvallende namen tussen! Wat te denken ook van

      LITERATURE (1994): L. Ron Hubbard, ardent author of science fiction and founding father of Scientology, for his crackling Good Book, “Dianetics,” which is highly profitable to mankind or to a portion thereof.

      Nogal wat Ig Nobels zijn waarschijnlijk eerder als pure scherts bedoeld dan als onderzoek “dat je eerst aan het lachen maakt, en dan aan het denken zet.” (tenzij het denken dan moet gaan richting: ‘hoe is het in vredesnaam mogelijk dat ook maar iemand die mensen serieus neemt?’) Dat is meestal ook wel uit de omschrijving duidelijk. Even een uit de lucht gegrepen vuistregel: als er geen verwijzing bij staat naar een artikel in een wetenschappelijk tijdschrift, gaat het om scherts!?

      Log in to Reply
      • Wilmamazone says

        28 September 2014 at 12:19

        Even een uit de lucht gegrepen vuistregel: als er geen verwijzing bij staat naar een artikel in een wetenschappelijk tijdschrift, gaat het om scherts!?

        Nee dus:
        http://www.frontiersinzoology.com/content/10/1/80/abstract

        Dogs are sensitive to small variations of the Earth’s magnetic field

        Vlastimil Hart1, Petra Nováková1, Erich Pascal Malkemper2†, Sabine Begall2†, Vladimír Hanzal1, Miloš Ježek1, Tomáš Kušta1, Veronika Němcová1, Jana Adámková1, Kateřina Benediktová1, Jaroslav Červený1and Hynek Burda12*

        *Corresponding author: Hynek Burda hynek.burda@uni-due.de

        † Equal contributors

        Author AffiliationsFor all author emails, please log on.Frontiers in Zoology 2013, 10:80 doi:10.1186/1742-9994-10-80Published: 27 December 2013

        Via bron: http://cryptocheilus.wordpress.com/2014/09/20/ig-nobelprijzen-2014-onwaarschijnlijk-onderzoek-beloond/

        SEPTEMBER 20, 2014

        Zoals gebruikelijk komt Kees Moeliker ook nu weer met een toelichting:

        Log in to Reply
        • Pepijn van Erp says

          28 September 2014 at 16:31

          Ik volg deze reactie niet helemaal, maar ‘m beantwoorden met “Huh!!!???” zal denk ik niet de gewenste verheldering opleveren, dan maar wat uitgebreider:

          Jan Willem Nienhuys wijst mij er op dat de Ig Nobel prijs niet per se toegekend wordt aan onderzoek dat nog wel enigszins serieus genomen kan worden, omdat er sterke staaltjes zijn van toekenningen aan volkomen onzin. Dus misschien weet de jury drommels goed dat het onderzoek flauwekul is en is het niet zinvol ze aan te spreken op onvolkomenheden in de studie, omdat dat mogelijk geen enkele rol speelt in de overwegingen voor een toekenning.
          OK, dat vond ik wel een enigszins verassende kijk op de zaak, omdat ik de indruk had dat het bij de Ig Nobels in wetenschappelijke categorieën toch wel moest gaan om onderzoek dat op zijn minst netjes was gedaan en in principe serieus genomen zou kunnen worden.

          Ik doe vervolgens de suggestie dat je wellicht het onderscheid kunt maken tussen de puur satirisch bedoelde toekenningen en de wat serieuzere, die je zou kunnen scharen onder onderzoek “dat je eerst aan het lachen maakt, en dan aan het denken zet” door naar de wetenschappelijk referenties te kijken. Het hondenpoeponderzoek zou dan volgens die vuistregel nog steeds een onterechte winnaar zijn, omdat het gewoon slechte wetenschap is. Of wil je juist betogen dat de jury, als je er even van uitgaat dat mijn vuistregel zou kloppen, deze toekenning sowieso als scherts bedoeld heeft en dat dáárom de vuistregel niet opgaat?

          Andersom zie ik wel een uitzondering op de regel: de chemieprijs 2012 lijkt uitgereikt te zijn aan serieus onderzoek, dat niet vergezeld gaat van een wetenschappelijk referentie. Misschien kan ik mijn vuistregel aanscherpen door de categorie ‘scherts’ verder te beperken tot die prijzen die ook niet zijn opgehaald in persoon. Maar die informatie staat op de Ig Nobelwebsite er alleen vanaf 2003 bij, dus daar is vast ook wel weer een uitzondering op te vinden.

          In mijn stuk staat overigens al een link naar het oorspronkelijk artikel en je link naar het blog van Moeliker levert ook niets nieuws op, de Nederlandse tekst die daar over het hondenpoep artikel staat, is de dezelfde als die ik heb geciteerd van het andere blog (ook bijgehouden door Moeliker volgens mij).

          In de registratie van de uitreiking op YouTube, komt deze Ig Nobel aan de orde vanaf 52:32. En dan wordt wel correct opgemerkt dat het niet zomaar ging om een noord-zuidvoorkeur, maar alleen bij een ‘kalm’ magnetisch veld.

        • Wilmamazone says

          28 September 2014 at 17:48

          Ik pakte deze tekst van jou gewoon letterlijk, maar blijkbaar las ik wat anders dan jij bedoelde:

          Even een uit de lucht gegrepen vuistregel: als er geen verwijzing bij staat naar een artikel in een wetenschappelijk tijdschrift, gaat het om scherts!?

          (vet door mij)

          Het hondenpoeponderzoek zou dan volgens die vuistregel nog steeds een onterechte winnaar zijn, omdat het gewoon slechte wetenschap is.

          Het is inderdaad slechte wetenschap, maar ik keek er dus op een andere manier naar.

          De poepende honden zijn bijvoorbeeld ook op PubMed te vinden:
          http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=Dogs+are+sensitive+to+small+variations+of+the+Earth’s+magnetic+field

          Als iets op PubMed te vinden is, wordt al snel aangenomen, en ook regelmatig als argument gebruikt, dat het per definitie om serieus onderzoek gaat.

          De leek zal dus al helemaal moeilijk onderscheid kunnen maken tussen de puur satirisch bedoelde toekenningen en de wat serieuzere door louter naar de wetenschappelijke referenties te (moeten) kijken.

        • Pepijn van Erp says

          28 September 2014 at 18:11

          Een betere vuistregel zou je waarschijnlijk kunnen baseren op wat de Ig Nobel organisatie zelf stelt over de nominaties:

          Nominees: We do NOT release a list of nominees. There are two reasons for this: (1) the nominees are too numerous — in a typical year we receive approximately 9000 new nominations; and (2) in almost all cases, when we select winners we give them the opportunity to quietly decline the honor. If someone says no, we do not award them the prize, and we do not release any information about them or their achievement. Happily, most of the people who are offered an Ig Nobel Prize do decide to accept it, and to attend the ceremony.

          [vet door mij]

          Die vuistregel zou dan luiden: “als er geen gelegenheid is geboden om de prijs te weigeren, dan is de toekenning puur als scherts bedoeld.” Ik kan me namelijk niet zo goed voorstellen dat personen als Dan Quayle en Alexander Lukashenko in de gelegenheid gesteld zijn om hun onderscheiding te weigeren. Van anderen die JW Nienhuys noemde is dat maar de vraag (waarschijnlijk voelde bijvoorbeeld John Mack zich niet zo geschoffeerd door de prijs). En het kan ook zijn dat de toekenning in de loop van de tijd wat van karakter veranderd is.

          Maar ja, daar hebben we als buitenstaanders niet zoveel aan. Misschien moet ik Kees Moeliker maar s om commentaar vragen over deze weinig transparante gang van zaken 😉

      • Martin_Bier says

        28 September 2014 at 23:16

        Die IgNobel prijzen zijn tegenwoordig ook bedoeld “to celebrate the unusual and honour the imaginative.” Aan het begin van de jaren 90 werd er vooral stompzinnigheid en kwaadaardigheid aan de kaak gesteld. Maar dat is niet langer het geval. Een collega van me, met wie ik veel heb samengewerkt, heeft in 2009 een IgNobel gekregen voor Public Health. Z’n team had een BH ontwikkeld die je, in geval van brand en rookontwikkeling, van je lijf kunt rukken en dan kunt omtoveren tot twee gasmaskers. Hij heeft de prijs dankbaar aanvaard. Het hele team was er erg trots op.

        https://www.youtube.com/watch?v=Kxf3HK21BWI

        Log in to Reply
  4. FVerweven says

    2 October 2014 at 15:55

    Heeft iemand wel eens gefilosofeerd wat het evolutionaire voordeel zou kunnen zijn van noord-zuid poepen?
    Of noord-zuid liggen zoals koeien zouden doen?

    Log in to Reply

Trackbacks

  1. 2accountability says:
    13 January 2022 at 02:11

    2instructor

    Log in to Reply

Leave a Reply Cancel reply

You must be logged in to post a comment.

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • SKEPP
  • SBM
Skepter 35.2 – Zomernummer 2022
8 June 2022 - Pepijn van Erp
Skepter 35.2 – Zomernummer 2022

Subliminale reclameboodschappen, communicerende planten, intelligente dieren en een uitgebreide quiz om denkfouten te ontdekken. En hoe zit dat nu met het populaire mindfulness? Lees erover in het nieuwe nummer van Skepter. Het bericht Skepter 35.2 – Zomernummer 2022 verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

European Skeptics Congress 2022 vindt plaats in september te Wenen
15 May 2022 - Pepijn van Erp

  Het tweejaarlijks georganiseerde congres van de koepel van Europese skeptische organisaties ECSO zal komende keer plaatvinden in Wenen, van 8 t/m 11 september. Een uitgelezen moment om actieve skeptici te onmoeten en te horen waar die zich zoal mee bezighouden in hun landen. Zeker nu het het weer het eerste congres is na het ... Meer lezen Het bericht European Skeptics Congress 2022 vindt plaats in september te Wenen verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Gauquelin’s Mars Effect
9 March 2022 - Jan Willem Nienhuys
Gauquelin’s Mars Effect

For Dutch version click on flag.   The Mars Effect kept skeptics quite busy for quite some time. One of the amazing things is how easily all kinds of skeptics were fooled and how quickly they launched themselves into investigations without examining properly the source of this effect. Rereading the original articles doesn’t lessen this ... Meer lezen Het bericht Gauquelin’s Mars Effect verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

SKEPP reikt jaarlijkse prijzen uit
14 June 2022 - tayson

Sinds 1996 reikt SKEPP, de Studiekring voor Kritische Evaluatie van Pseudowetenschap en het Paranormale, jaarlijks twee prijzen uit. De Zesde Vijs wordt uitgereikt aan iemand die zich het voorbije jaar verdienstelijk heeft gemaakt in het verspreiden van objectieve wetenschappelijke kennis. De twijfelachtige eer van de Skeptische Put gaat naar een persoon of organisatie die zich tegen de verwachtingen in uitzonderlijk onkritisch heeft opgesteld inzake wetenschap. [...]

Expertengroep GEMS wint Zesde Vijs - Laudatio
14 June 2022 - tayson

Goed twee jaar geleden, op 18 maart 2020, ging ons land voor de eerste keer in lockdown. Niet-essentiële winkels gingen dicht, thuiswerken werd de norm, de horeca sloot de deuren, niet-essentiële verplaatsingen werden verboden, op school werden lessen opgeschort en zelfs de grenzen gingen gedeeltelijk toe. Het concept bubbel werd ingevoerd, waardoor ook contacten met familie en vrienden fors werden ingeperkt. In een rusthuis in Brussel stierf diezelfde maand de eerste Belgische burger aan covid-19. Iedere dag zagen we de nieuwsberichten over stijgende coronacijfers. [...]

SKEPP op Nerdland - illusies en vraagstukken
8 June 2022 - Paul De Belder

Ben je niet op het festival geraakt? Of wil je nog eens nalezen hoe het weer in elkaar stak? Op deze pagina vind je een beschrijving van alle vraagstukken waar onze bezoekers zich het hoofd over braken. De oplossing en verklaring zit telkens weggestopt achter een link. Probeer het eerst zelf, voor je gaat "spieken". Sommige proeven of illusies konden enkel ter plaatse worden uitgevoerd of ervaren, omdat er specifieke objecten voor nodig waren. [...]

COVID Associated With Neurodegenerative Disorders
29 June 2022 - Steven Novella

COVID infection has been associated with an increased risk of neurodegenerative and neurovascular disease - another reason to keep our eye on this serious illness. The post COVID Associated With Neurodegenerative Disorders first appeared on Science-Based Medicine. [...]

The Role of Liquid Biopsies in Oncology
28 June 2022 - Harriet Hall

Liquid biopsies can be used to reduce the amount of chemotherapy used for patients with stage II colon cancer. The post The Role of Liquid Biopsies in Oncology first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Legislative alchemy and abortion: How the fall of Roe v. Wade will degrade science-based medicine
27 June 2022 - David Gorski

The U.S. Supreme Court overturned Roe v. Wade on Friday, eliminating the federal right to an abortion. What does that mean for science-based reproductive health and science-based medicine in general? Hint: It's not good, even for areas of medicine outside of reproductive health. The post Legislative alchemy and abortion: How the fall of Roe v. Wade will degrade science-based medicine first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Renate1 on Kwakzalverij voor welgestelden – Sander en de kloofKunt u zich nader verklaren, zonder reclame te maken voor een website die apparaten verkoopt om water te demineraliseren?
  • Wilma S. on De linke weekendbijlage (26-2022)Chris klomp vandaag met 'Het valse frame van rechtsfilosoof Raisa: https://chrisklomp.nl/het-valse-frame-van-rechtsfilosoof-raisa/ Framen is
  • Sven Maseland on Kwakzalverij voor welgestelden – Sander en de kloofDIt is pure onzin! Sander lult uit zijn nek. https://gruenbeck.nl/oplossingen/omgekeerde-osmose/
  • Wilma S. on De linke weekendbijlage (26-2022)@Renate1 Het is misschien wel harteloos, maar misschien niet zo bedoeld.Ik vind het al niet te filmen dat een openbare
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (26-2022)Een beetje merkwaardig om naar de moord op Pim Fortuin te wijzen, terwijl men het rijtje zelf aan wil vullen

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2022 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in