Recent heeft de rechtbank te Breda een gastouder vrijgesproken die werd verdacht van doodslag op een baby van vier maanden. De vrouw zou het kind dusdanig hard door elkaar hebben geschud dat hersenschade ontstond waaraan het kind overleed. De rechtbank stelt dat de vrouw inderdaad het letsel heeft toegebracht, maar acht opzet niet bewezen. Daarom volgt vrijspraak. Deze zaak zou normaal gesproken niet echt interessant zijn voor dit blog, ware het niet dat de verdediging een zogenaamde deskundige naar voren schoof die gelooft dat het ‘shaken baby-syndroom’ eigenlijk vaak schade als gevolg van vaccinaties is. De rechtbank maakt in haar uitspraak duidelijk dat deze man, de gepensioneerde arts Jannes Koetsier, ter zake niet deskundig is.
Koetsier is in het verleden al eens terecht omschreven als ‘alterneutisch warhoofd’. Hij verkondigde bijvoorbeeld onzin over de Mexicaanse griepvaccinatie en liet zich lovend uit over de Italiaanse kankerkwakzalver Tullio Simoncini, die meent dat kanker een schimmel is. Ook probeerde hij met zijn Stichting Shakenbaby.nl via de rechter af te dwingen dat de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK) in haar richtlijnen op zou nemen dat eerst de mogelijkheid van vaccinatieschade moest worden uitgesloten alvorens een melding van kindermishandeling kon worden gedaan. Koetsier verloor die zaak kansloos. Recent mocht hij nog komen opdraven in een tendentieuze uitzending van het programma Zorg.nu over het HPV-vaccin. Want ook daar meent hij verstand van te hebben, daarin ongetwijfeld bevestigd door de programmamakers.
In de zaak van de gastouder en de vier maanden oude baby stuurde Koetsier een drietal rapportages in met mogelijke alternatieve oorzaken voor het letsel is, waaronder vaccinatieschade. De moeder van het overleden kind geloofde zijn ‘analyses’: die geeft nu de farmaceutische industrie de schuld (zie ook hier). Maar de rechtbank is veel kritischer:
“De rechtbank is voorts van oordeel dat dr. Koetsier, gelet op de hiervoor genoemde door de Hoge Raad geformuleerde criteria, in het onderhavige geval evenmin als deskundige kan worden aangemerkt. Dr. Koetsier is niet ingeschreven in het deskundigenregister en naar het oordeel van de rechtbank kan hij – op basis van de thans beschikbare informatie – niet als deskundige op het hier aan de orde zijnde specifieke terrein worden aangemerkt, nu niet is gebleken dat zijn expertise als gepensioneerd huisarts zich uitstrekt tot het voorwerp van onderzoek in deze zaak, het shaken-baby-syndrome. De omstandigheid dat hij, zoals hij naar voren heeft gebracht, zich in de diagnostiek en literatuur ten aanzien van shaken-baby-syndrome heeft verdiept, is daartoe onvoldoende.”
Kortom, je kunt wel (gepensioneerd) arts zijn en zeggen de literatuur over een syndroom bij te houden, maar dat maakt je nog geen deskundige. Ook zijn collega Spendlove (hier, hier) wordt geen expertise op het gebied van het shaken baby-syndroom toegedicht. De rechtbank beoordeelt vervolgens de rapportages van de beide niet-deskundigen ‘met de nodige terughoudendheid’. Dat leidt ertoe dat alle naar voren geschoven alternatieve theorieën van tafel worden geveegd met een beroep op de rapporten van personen die wel verstand van zaken hebben. De rechtbank wijst bij het ‘vaccinaties veroorzaken shaken baby-syndroom’ verhaal op de conclusies van een inschakelde forensisch arts van het UZ Leuven:
“Daarbij wordt nog specifiek benoemd dat de vaccinatie van [slachtoffer] niet de doodsoorzaak kan zijn geweest.”
Of de gastouder terecht is vrijgesproken, weet ik niet, maar bij twijfel hoort in het Nederlandse strafrecht altijd vrijspraak te volgen. Het belang van de uitspraak ligt voor mij vooral in het gegeven dat over Koetsier expliciet wordt opgemerkt dat hij geen deskundige is op dit terrein. Dat mocht wel eens gezegd worden. In de berichtgeving over deze zaak werd namelijk helaas door een aantal media iets anders gesuggereerd, wat weer een typisch geval van ‘false balance’ opleverde. Het AD noemde Koetsier weliswaar een gepensioneerde huisarts, maar voegde daar nog de woorden “die veel onderzoek doet naar shakenbaby-syndrom” aan toe. Koetsier heeft echter geen enkele wetenschappelijke publicatie over dit onderwerp op zijn naam. Hij beperkt zich tot kreten op internet. Ook de berichtgeving van Omroep Brabant – met zinnen en tweets in de trant van “deskundigen spreken elkaar tegen” – was niet best. In het licht van het voorgaande lijkt het me zeer nuttig als de journalistiek kennis neemt van deze uitspraak van de rechtbank te Breda.
Wilma S. says
Laurens Dragstra:
(**) Het belang van de uitspraak ligt voor mij vooral in het gegeven dat over Koetsier expliciet wordt opgemerkt dat hij geen deskundige is op dit terrein. Dat mocht wel eens gezegd worden. In de berichtgeving over deze zaak werd namelijk helaas door een aantal media iets anders gesuggereerd, wat weer een typisch geval van ‘false balance’ opleverde. (**)
Helemaal mee eens! Ik vind het onbegrijpelijk dat Jannes Koetsier na al die jaren nog als een deskundige gezien wordt. Alleen omdat hij dat zelf beweert zo lijkt het.
Koetsier is overigens geen gepensioneerde huisarts. Huisarts was ie voor het laatst ruim 25 jaar geleden. Jannes Koetsier is van 1948 en na zijn opleiding aan de Vrije Universiteit werkte hij maar acht jaar als praktiserend huisarts. (met toen al meerdere nevenfuncties) Pas in 2002 werd hij weer praktiserend arts, maar nu louter als bedrijfsarts. Voor zover ik weet noemt hij zich nu al meerdere jaren freelance arts. Het is m.i hoog tijd dat zijn BIG-registratie geschrapt wordt, want met de titel arts is hij een schande voor de beroepsgroep.
Jan Willem Nienhuys says
Koetsier is van 1948, dus wordt dit jaar op 3 november 69. Dat kan een reden zijn om hem “gepensioneerd” te noemen. Maar ik zie dat de rechtbank hem aanduidt met “dr. Koetsier”, kennelijk in de mening dat “dr.” de afkorting is van “dokter”. Dat is het niet.
Het moet zijn “drs. Koetsier”.
Zijn “Werkgroep Medische Missers” is sinds 4 maanden “on hold”
http://www.stichtingwmm.nl/
Die website geeft zijn naam trouwens verkeerd. Hij heet Jannes Theodoor, dus ergens heeft iemand J. Th. verkeerd begrepen en hijzelf is niet bij machte of niet geïnteresseerd geweest het te veranderen.
BIG-registratie stoppen is niet zo eenvoudig. Dan moet er een patiënt van hem klagen door hem verkeerd behandeld te zijn (verkeerde diagnose, verkeerde medische behandeling, schending geheimhoudingsplicht, of verboden relatie). Het verkopen van onzin valt niet onder het tuchtrecht.
Wilma S. says
Jan Willem N.:
Hoe zit het dan precies met Jannes Koetsier en herregistratie?: https://www.bigregister.nl/herregistratie/
Dat vind ik met name van de zotte. Wanpresteren en toch geregistreerd blijven zou niet samen moeten (kunnen) gaan.
Jan Willem Nienhuys says
Artsen die willen herregistreren moeten dat uiterlijk 31 december 2017 doen. Andere beroepsgroepen moesten herregistratie al eind 2016 klaar hebben.
Voor herregistratie geldt (citaat van de website van het BIG-register)
Het verlenen van zorg die niet tot de reguliere gezondheidszorg wordt gerekend mag niet als relevante werkervaring voor herregistratie in het BIG-register worden geteld. Hiertoe behoren homeopathie en acupunctuur maar ook andere interventies en therapieën die niet passen binnen de kaders van het deskundigheidsgebied waarvoor de zorgverlener in het BIG-register geregistreerd is.
Als Koetsier niet voldoende patiënten regulier behandeld heeft (de minimumnorm is 8 uur per week gemiddeld over vijf jaar) en/of niet voldoende bijscholing heeft gevolgd dan wordt hij dus kort na zijn 69ste verjaardag gewoon uitgeschreven. Hij mag dan nog wel “arts n.p.” achter zijn naam zetten.
Ik ben heel benieuwd hoe het dan verder gaat met al die alternatieve artsen die uitsluitend een alternatieve praktijk hebben. Ik vermoed dat de antroposofische artsenvereniging in een klap de grootste alternatieve artsenvereniging wordt. De AVIG telt op dit moment nog geen 300 leden, en 5/6 is alleen maar basisarts (daar zitten ook regulier actieve artsen bij). Het zal me benieuwen hoe de alto’s gaan proberen onder die herregistratie uit te komen.
FVerweven says
Iedereen kan zich toch expert of deskundige noemen? Het is toch geen beschermde titel? Er is toch geen criterium hoeveel je exact van iets moet weten voordat je expert bent?
Wat zegt een rechter dan precies als hij iemand géén deskundige vindt? Niet genoeg officiële opleiding?
Laurens Dragstra says
Zeker, iedereen mag zich deskundige noemen in het maatschappelijk verkeer, maar het gaat in deze zaak om de vraag of iedereen ook als deskundige kan optreden in een strafzaak. De deskundige is geregeld in het Wetboek van Strafvordering. Dat vereist “specifieke of bijzondere kennis” van het terrein waarop onderzoek moet worden gedaan of waarover een oordeel moet worden gegeven. De deskundige moet zijn verslag baseren “op wat zijn wetenschap en kennis hem leren omtrent datgene wat aan zijn oordeel onderworpen is”. Inschrijving in het deskundigenregister is niet per se vereist, maar is iemand niet ingeschreven, dan moet zijn deskundigheid ter zake gemotiveerd worden. Het genoemde arrest van de Hoge Raad ging over een orthopedisch schoenmaker en de vraag of die ook voldoende deskundig is op het gebied van het onderzoek van schoensporen. De Hoge Raad vond dat uit het gegeven dat iemand al jarenlang schoenmaker is en vele honderden voeten heeft gezien nog niet voortvloeit dat iemand ook schoensporen kan analyseren, methodologisch correct onderzoek kan doen e.d.
De rechtbank zegt dus in het geval van Koetsier: u bent wel arts, maar dat wil nog niet zeggen dat u ook specifieke kennis heeft van het shaken baby-syndroom. Een beetje de literatuur bijhouden is niet voldoende.
Hans1263 says
De Hoge Raad hanteert kennelijk (zoals hierboven te lezen) nauw omschreven criteria voor inschrijving in een deskundigenregister.