Op de website StopUMTS! staat een artikel met de alarmerende titel Skepsis en de Vereniging tegen de Kwakzalverij 2018 – Incompetentie en/of bedrog? Het is geschreven naar aanleiding van een bezoek aan de Gezondheidsbeurs in Utrecht (1 t/m 4 februari 2018), waar Skepsis en de Vereniging tegen de Kwakzalverij met een gezamenlijke stand aanwezig waren. De auteur, Leendert Vriens, heeft een aantal punten van kritiek op de ter plekke uitgedeelde folder ‘Straling – Wat moet ik daarmee’.
Ik heb zelf een dag op de stand van Skepsis gestaan, en o.a. deze folder uitgedeeld. Omdat ik het niet leuk vind om indirect van incompetentie en/of bedrog beticht te worden (weliswaar met een vraagteken, maar toch) heb ik de behoefte om een persoonlijke reactie te geven.
Ik heb zelf geen moeite met de genoemde folder. (Voor de duidelijkheid: deze gaat uitsluitend over elektromagnetische straling van telefoons e.d. De mogelijke invloed van magneetvelden, waar de Gezondheidsraad onlangs een advies over uitbracht, is een ander onderwerp).
De tekst van de Skepsis folder is af en toe kort door de bocht, maar als je in elke zin alle wetenschappelijke nuances moet weergeven, wordt zo’n tekst onleesbaar. Het is wel zo dat sommige formuleringen aanleiding tot misverstand kunnen geven. De heer Vriens geeft de volgende citaten uit de folder (voor de goede orde: er zijn er nog meer waar hij kritiek op heeft, maar ik beperk mij hier tot deze twee):
Het menselijk lichaam is ingewikkeld, en het is natuurlijk denkbaar dat het gevoelig is voor
andere effecten van niet-ioniserende straling dan alleen warmte-effecten.
Die zijn echter nooit gevonden, hoewel er hard naar gezocht is (…)
Op grond van het weinige onderzoek dat er is, heeft de Wereldgezondheidsorganisatie
in 2011 GSM-straling in de op een na laagste risicoklasse geplaatst (…).
In reactie hierop verwijst de heer Vriens naar https://www.emf-portal.org/en/topics, een website van de universiteit Aken waar veel wetenschappelijke publicaties over dit onderwerp te vinden zijn, en concludeert: Een grotere tegenstelling is bijna niet mogelijk, bijna 9100 publicaties over biologische effecten van niet-ioniserende straling en Skepsis c.s. durven te beweren dat dergelijke effecten nooit gevonden zijn.
Wat moet je hier nu van denken? Het is inderdaad duidelijk dat er een groot aantal studies op dit gebied gedaan is, maar het aantal studies zegt op zich niet zoveel. Het gaat om de resultaten van die studies. Wordt daarin het bestaan van de genoemde gezondheidseffecten bevestigd, of juist ontkracht?
Om hier een indruk van te krijgen heb ik een klein onderzoekje gedaan. Ik ben geen natuurkundige (ik heb sociale wetenschappen gestudeerd) maar voel mij wel in staat om in een wetenschappelijke discussie mijn eigen mening te bepalen. Ik heb daarom wat rondgekeken op de genoemde website. Deze biedt o.a. de mogelijkheid om de databank met wetenschappelijke publicaties hierover te doorzoeken. Hierbij worden de volgende soorten onderzoeken onderscheiden, waarvan ik er willekeurig een klein aantal bekeken heb (aantallen d.d. 23-2-18):
# in database | # door mij bekeken | |
Mobile communications | ||
a. Population studies | 267 | 1 |
b. Experimental studies | 1163 | 3 |
50/60 Hz | ||
c. Population studies | 468 | 1 |
d. Experimental studies (magnetic fields) | 1572 | 3 |
e. Experimental studies (electric fields) | 302 | 1 |
Children and young animals | ||
f. Population studies | 258 | 1 |
g. Experimental studies | 532 | 1 |
Static fields | ||
h. Experimental studies (magnetic fields) | 1357 | – |
i. Experimental studies (electric fields) | 125 | – |
(Van de onderzoeken in categorieën h en i worden geen samenvattingen gegeven. Deze heb ik buiten beschouwing gelaten.)
Voor de duidelijkheid: ik heb gewoon wat titels genomen die mij inhoudelijk interessant leken, zonder van tevoren naar de conclusies te kijken. (Dit is dus geen ‘cherrypicking’). De door mij bekeken onderzoeken laten zich als volgt samenvatten:
• Effect van straling gevonden: 3 publicaties
• Onduidelijk (mogelijk effect van straling gevonden): 3 publicaties
• Geen effect van straling gevonden: 5 publicaties
Het is voor mij ondoenlijk om een substantieel aantal van de genoemde studies te bestuderen. Toch wil ik mijn mening kunnen bepalen. Ik heb de volgende overwegingen:
In een aantal studies (lang niet alle) worden bepaalde verbanden geconstateerd tussen straling en gezondheidsverschijnselen. Omdat het vaak om statistische verbanden gaat (met bijbehorende kans op vals positieve resultaten) is het belangrijk dat dat soort resultaten herhaald kan worden in later onderzoek. Ik krijg daar tot nu toe geen overtuigende signalen over.
Verder blijft het volstrekt onduidelijk via welk mechanisme de straling die verbanden zou veroorzaken (‘hoe werkt dat dan?’ Bij een duidelijk verband zou je bijvoorbeeld ook dosis-gerelateerde effecten verwachten). Dat vind ik niet zo overtuigend.
Ik zal de eerste zijn om toe te geven dat je op basis van mijn piepkleine steekproef geen algemene conclusies kan trekken. Anderzijds is het ook niet zo dat door deze onderzoeken bij mij allerlei alarmbellen gaan rinkelen. De meeste wetenschappers die zich in alle afzonderlijke studies verdiept hebben, komen eveneens tot de conclusie dat het beeld helemaal niet zo duidelijk is. Met name ook wetenschappers van onafhankelijke instellingen als de Gezondheidsraad of de Britse organisatie Sense about Science (zie de links aan het eind van dit stukje).
Als laatste een citaat uit de brochure Making sense of Radiation van de genoemde Britse organisatie:
The fact that research is carried out on a precautionary basis to establish whether risks exist, has been presented by some commentators as evidence of danger.
Oftewel: dat onderzocht wordt of er iets aan de hand is, betekent niet automatisch dat er iets aan de hand is.
Niemand weet natuurlijk wat er in de toekomst hierover allemaal nog ontdekt zal worden. Ook degenen die zich nu ongerust maken, niet. Ik hou het voorlopig toch maar op de ‘officiële’ wetenschappelijke consensus dat er vooralsnog weinig reden tot ongerustheid is. Met alle respect, mijnheer Vriens.
Links
Gezondheidsraad
- Mobiele telefoons en kanker. Deel 1. Epidemiologie van tumoren in het hoofd
Mobile phones and cancer / Part 2. Animal studies on carcinogenesis - Mobile phones and cancer: Part 3. Update and overall conclusions from epidemiological and animal studies
Sense about Science
- Making Sense of Radiation (N.B. brochure uit 2008)
Stralingsfolder uitgedeeld op de Gezondheidsbeurs
Pepijn van Erp says
In zijn commentaar op de zin uit de folder:
‘Op grond van het weinige onderzoek dat er is, heeft de Wereldgezondheidsorganisatie in 2011 GSM-straling in de op een na laagste risicoklasse (2B, ‘mogelijk kankerverwekkend’) geplaatst, samen met koffie en augurken en zo.’ stelt Vriens ook:
Dat ‘een na laagste risicoklasse’ is een slordigheidsfoutje, maar het is duidelijk welke klasse bedoeld is. Het klopt dat hete dranken (gedronken op een temperatuur van 65 graden of hoger) in 2016 in een hogere categorie zijn geplaatst, maar dus alleen vanwege het waarschijnlijk nadelige effect van die hoge temperatuur, koffie als stof staat nu juist lager, in categorie 3. De folder is van voor 2016, dus dit is niet zo vreemd.
De augurken zijn, denk ik, genoemd, omdat dat ook in andere artikelen over de (vermeende) risico’s van elektromagnetische velden wel wordt gegeven als voorbeeld van een product in cat. 2B, zie bijvoorbeeld hier). Ik vermoed dat het gebaseerd is op de classificatie van ‘Pickled vegetables’, maar bij IARC staat daar wel achter dat het gaat om ingelegde groenten zoals ze bereid en gegeten worden in voornamelijk China en Japan. Of de ons bekende ingemaakte augurken ook in cat 2B terecht zouden komen als ze onderzocht zouden worden, weet ik niet.
Je kunt in een nieuwe versie van de folder misschien betere voorbeelden geven dan koffie en augurken, maar om hier te spreken van een “het zoveelste verzinsel van Skepsis c.s” is mijns inziens een voorbeeldje van het leggen van zout op iedere slak – en dan niet als methode om die in te maken.
Arie Bombarie says
De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat Vriens een stuk zorgvuldiger te werk gaat dan Skepsis in deze. Een folder die niet up-to-date is, “slordigheidsfoutje”, “De augurken zijn, denk ik….”, “Ik vermoed dat…..”, “… worden, weet ik niet” en gemakshalve verwijzen naar een artikeltje van de denieuwereporter.nl, getuigen niet van een grote behoefte de zaken netjes en zorgvuldig uit te zoeken. Een econoom (wie was dat overigens?) bij een stand zetten getuigt evenmin van behoefte aan inhoudelijke discussies. Ik bespeur enige desinteresse bij Skepsis op dit onderwerp.
Pepijn van Erp says
Pff, ‘desinteresse bij Skepsis’, omdat een het duiden van de betekenis van die categorie 2B, een achterhaald en een misschien niet heel treffend voorbeeld zijn gegeven? Die zaken zijn volstrekt van ondergeschikt belang in de boodschap van de folder. En het feit dat Rob Biemond de moeite neemt dit stuk te schrijven, en ik de moeite neem om de kritiek van Vriens serieus te bekijken en waar hij een punt heeft, dat gewoon toe te geven – hoe onbelangrijk het ook is – is zeker ook een bewijs van desinteresse?
Arie Bombarie says
Rob Biemond heeft een steekproefje gedaan. Wetenschap valt en staat bij herhaling. Dus als Skepsis dit serieus neemt herhaalt men de proef enige keren. En wie was die econoom overigens, die bij de stand stond?
Pepijn van Erp says
Dat steekproefje laat in ieder geval zien, dat die enorme verzameling artikelen helemaal niet allemaal wijzen op het bestaan van (relevante) invloeden van elektromagnetische velden. Dus op zijn minst is Vriens weinig specifiek ik zijn kritiek. En als hij dan wel met specifiek artikelen aankomt zetten, valt het op dat het oeroude artikelen zijn, die zich weer voor een belangrijk deel (waar het mogelijke schadelijke invloeden betreft) beroepen op nauwelijks toegankelijke onderzoeken gedaan in de Sovjet Unie .Tsja.
Arie Bombarie says
Maar wie de econoom was in de stand op de beurs, die vraag is te moeilijk om te beantwoorden? Wat is er mis met transparantie hieromtrent?
Pepijn van Erp says
Ik weet het gewoon niet, ik ken namelijk niet iedereen die op de stand heeft gestaan en weet zeker niet met wie Vriens gesproken heeft op welke dag. Maakt verder ook niets uit, mijns inziens, want we moeten het vooralsnog doen met wat Vriens van dat gesprek heeft onthouden. Ik denk eerlijk gezegd niet dat hij de vragen over vaccinaties zo gesteld heeft dat bij zijn gesprekspartner duidelijk was dat het ging om de ‘absolute veiligheid’ zoals Vriens die ziet. Ook op die andere punten komt het eerder over dat hij Skepsis en de VtdK graag willen betrappen op foutjes, ook al zijn die van geen enkel belang voor de discussie, of gaat het om semantische details.
Arie Bombarie says
Niemand weet het blijkbaar. De econoom in kwestie bezoekt deze site blijkbaar niet. De mede standhouder ook niet. Kunnen jullie de volgende keer net zo goed clown Bassie (die van Adriaan) neerzetten. Die kan ook folders uitdelen. En Bassie zal men zich wel kunnen herinneren. Trekt vast ook extra volk.
Pepijn van Erp says
Wat is het belang om precies te weten wie t was? Als Vriens een officieel standpunt van de VtdK of Skepsis had willen vernemen over de veiligheid van vaccins, had ie dat gewoon wel even per mail kunnen vragen. Er was ook altijd een arts aanwezig op de stand, dus die had m ook wel in meer detail kunnen uitleggen hoe het zit.
FVerweven says
Wat verwacht je? Dat Skepsis op een stand even een blik OxBridge professoren opentrekt met een vaccinatie expert, demolition expert, contrail expert, stralingsexpert en zo voorts?
Je hebt meer aan een persoon met goed verstand die zich verdiept heeft in de argumentatie en denkwijze van de opponenten, dan een professor die zich nog nooit in die discussie heeft gemengd.
Bijvoorbeeld Dawkins en Hitchens (overleden), een bioloog en een journalist, hadden zich zo grondig in religies verdiept, dat ze de discussie met elke hoge geestelijke van welke religie dan ook aankonden.
AAtsouPier says
@ FVerweven 7 mei 2018
“Wat verwacht je? Dat Skepsis op een stand even een blik OxBridge professoren opentrekt met een vaccinatie expert, demolition expert, contrail expert, stralingsexpert en zo voorts?”
Inderdaad, dat is een probleem. Mooi moment om te herinneren aan wat op internet de Wet van Brandolini wordt genoemd :
” The bullshit asymmetry : the amount of energy needed to refute bullshit is an order of magnitude bigger than to produce it.”
“Je hebt meer aan een persoon met goed verstand die zich verdiept heeft in de argumentatie en denkwijze van de opponenten, dan een professor die zich nog nooit in die discussie heeft gemengd.
Bijvoorbeeld Dawkins en Hitchens (overleden), een bioloog en een journalist, hadden zich zo grondig in religies verdiept, dat ze de discussie met elke hoge geestelijke van welke religie dan ook aankonden.”
Nou, nee. De heren Dawkings en Hitchens bedien(d)en zich van zoveel neoatheistische retoriek dat een normaal denkend mens, indachtig de Wet van Brandolini, acuut de neiging krijgt zich tot een van de monotheismen te bekeren.
Hans1263 says
Je mag dus wel atheist zijn (ofschoon ik het een afschuwelijk woord vind) maar enigerlei kritiek op theisme is uit den boze?
Peter Koopman says
“De heren Dawkings en Hitchens bedien(d)en zich van zoveel neoatheistische retoriek dat een normaal denkend mens, indachtig de Wet van Brandolini, acuut de neiging krijgt zich tot een van de monotheismen te bekeren.”
In uw eigen woorden: nou nee.
Dawkins en Hitchens staan er nu juist om bekend dat zij zich juist níet van retoriek bedienen, van welke denominatie ook, maar in vrijwel elke omstandigheid en voor elk publiek met argumenten komen. Dat zij daarbij in herhaling vervallen is natuurlijk logisch en verdedigbaar, maar zo’n herhaling van argumenten is nog geen retoriek. Retoriek is bombastisch en hol, en dat waren en zijn Dawkins en Hitchens geenszins, noch inhoudelijk noch stilistisch.
O ja: ik ben benieuwd naar de betekenis van uw “neoatheistisch.” Wat is dat voor iets? Waar zit hem dat ‘neo’ in? Kunt u dat toelichten?
Hans1263 says
Meneer Vriens “een stuk zorgvuldiger”?
Dan moet u dat stukje van hem (zie link in het artikel) toch nog maar eens zorgvuldig nalezen.
De onjuistheden en verdachtmakingen vliegen je om de oren. Teveel om hier in kort bestek op te reageren.
Renate1 says
Zorgvuldiger zal bij Arie wel betekenen dat het meer overeenkomt met de ideeën van Arie Bombarie.
Hans1263 says
Nomen est omen, vindt u ook niet?
Arie Bombarie says
Hans, dan moet je wel specifiek zijn in wat er volgens jou wel en niet zorgvuldig is aan het stukje van Vriens. Concreet zijn svp.
Nee Renate1, ik ben het meestal niet eens met Vriens, maar vindt de reactie van Skepsis in deze erg zwak. Jij niet? Als Skepsis de zaak niet serieus neemt (zie mijn bovenstaande punten) is dat prima wat mij betreft, maar erken dat dan ook en zet geen mensen bij een stand op een beurs die inhoudelijk onvoldoende op de hoogte zijn. Als gezegd, ik bespeur desinteresse bij Skepsis op dit onderwerp. En dat betreur ik.
Hans1263 says
Hebt u het beoogde stuk van Vriens gelezen en vond u dat betrouwbaar?
Moet ík nu beide publicaties vergelijken en van beide de zorgvuldigheid in een percentage weergeven?
Arie Bombarie says
Ja Hans, waar is Vriens concreet en betrouwbaar en waar niet. Concreet graag. Tot die tijd zijn je kwalificaties niet meer dan holle retoriek.
Hans1263 says
Nou, dan moet u het toch maar met rethoriek blijven doen.
Ofwel: zoek het zelf maar even uit en zet niet een ander aan het werk zonder zelf iets te lezen en te controleren.
Arie Bombarie says
Hans, je kunt het ermee eens zijn of niet, maar ik onderbouw mijn standpunt in ieder geval, zie mijn eerste reactie op Pepijn. Jij kunt je er niet toe zetten jouw standpunt te onderbouwen. Dat voedt mijn beeld van desinteresse bij Skepsis op dit onderwerp. En daar laten we het dan maar bij.
Hans1263 says
Toch moet u eerst Vriens maar eens aandachtig bestuderen.
Dan mag u verder zeuren.
AAtsouPier says
@ Hanss 1263 07-05-18
“Je mag dus wel atheist zijn (ofschoon ik het een afschuwelijk woord vind) maar enigerlei kritiek op theisme is uit den boze?”
Niets tegen een respectvolle discussie tussen atheïsten en gelovigen. Maar Dawkins en Hitchens behoren/behoorden tot het Nieuwe Atheïsme (zie Wiki), wat een ideologie is met een duidelijke agenda : alle religies de wereld uit (vooral de islam), en de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging hebben we niet meer nodig.
Dan zijn we dus het stadium van een normale discussie voorbij, vooral als (wat nogal eens voorkomt) de Nieuwe Atheist de gelovige gaat uitleggen wat hij wel of niet moet geloven.
Renate1 says
En wat is er mis met het willen afschaffen van religie?
Religies hebben eeuwen andersdenkenden willen afschaffen, door vernietiging, of bekering. En nog steeds moet men vaak niet al te veel hebben van andersdenkenden. Zie ook de meest recente uitspraken van bisschop Eijk.
Maar als religie eens een koekje van eigen deeg krijgt, dan is het ineens mis.
RV says
Waarom zou je religie willen afschaffen? Zij geeft mensen troost en zin. Wie ben ik om ze dat te misgunnen? Iets anders is dat religies getemd moeten worden. Dit is met het christendom tamelijk gelukt, met de islam is dat minder gelukt. En natuurlijk moeten wij als ongelovigen de volle vrijheid hebben om religies te bekritiseren. Zelf ben ik een voorstander van genuanceerde kritiek. Niet van houwdegenkritiek.
Hans1263 says
Vergelijk het maar met kwakzalverij, ook placebo.
RV says
Beste Hans
We zullen het niet eens worden. Maar volgens mij is kwakzalverij een ergere vorm van bedrog en zelfbedrog dan een geloof in een bovennatuurlijke God. Wel vind ik dat godsgeloof op geen enkele wijze de wetenschappen in de wielen mag rijden. Creationisme is gewoon knettergek. Niet omdat creationisten in God geloven maar omdat creationisten antiwetenschappelijk zijn en niet het verschil weten tussen wetenschap en geloof.
Renate1 says
Uitwassen zien we bij alle religies, ook bij het christendom. Zie de invloed van orthodoxe missionarissen in Afrika, waar deze, veelal uit de VS afkomstige fundamentalisten mede verantwoordelijk zijn voor de vervolging van homoseksuelen.
En wat te denken van fundamentalistische hindoes in India, of het gedrag van de boeddhistische regering in Myamar jegens groepen met een ander geloof.
Zonder religie zouden we echt geen ideale wereld hebben en ik begrijp ook wel dat mensen misschien troost kunnen vinden in religie en dat er ook mensen zijn die zich door religie tot mooie dingen laten inspireren.
Dat neemt echter niet weg, dat m’n haren een beetje overeind beginnen te staan als mensen gedrag dat een beetje lijkt op het gedrag dat gelovigen eeuwenlang hebben gepraktiseerd , namelijk onverdraagzaamheid jegens andersdenkenden , onaanvaardbaar vinden, als dit van ongelovigen komt.
En die zogenaamde nieuwe atheïsten (wat ik een non-begrip vind) zijn wat mij betreft gematigd, vergeleken bij het gedrag van diverse geloven, richting elkaar en zeker naar ongelovigen. Ook die zogenaamd nieuwe atheïsten, vervolgen geen gelovigen en vermoorden ze ook niet. Ze geven alleen aan dat mensen beter af zouden zijn als ze niet religieus zouden zijn. Vergelijk dat eens met het gedrag van diverse geloven.
RV says
Aan Renate
Gelovigen mogen de wetenschap niet voor de voeten lopen en ook niet de mensenrechten saboteren. Val een ander niet lastig met je geloofje. Maar niet alleen religieuze geloofjes kunnen ergerlijk zijn, ook seculiere geloofjes kunnen dat zijn, bijvoorbeeld inderdaad de kwakzalverij.
Renate1 says
@ RV
Het probleem van gelovigen is nu juist dat ze vaak wel de neiging hebben om anderen lastig te vallen, maar zodra ongelovigen zich een beetje assertiever opstellen en qua gedrag maar een klein beetje op gelovigen gaan lijken, dan worden ze onmiddellijk als nieuwe atheïsten verkettert.
Hans1263 says
RV, is er eigenlijk wel een verschil tussen religieus en seculier geloof?
Pepijn van Erp says
Deze discussie over geloof is hier wel erg off-topic, graag elders voortzetten.
Hans1263 says
Er is in het verleden – en dat is nog steeds gaande – zoveel grondig misgegaan in diverse religies, dat ik me toch maar veroorloof van mening te zijn dat het het beste zou zijn dat religies verdwijnen, liefst zo snel mogelijk, in ons land bijvoorbeeld te beginnen door middel van een totale scheiding tussen kerk en staat. Ik neem aan dat ik u niet hoef te vervelen met wát er misgegaan is? Gelukkig verloopt de secularisatie in Nederland m.i. in een verheugend tempo, al ben ik bang dat velen het ene sprookje vervangen door een ander. Ik ben wel vóór vrijheid van godsdienst en levensovertuiging mits die vrijheid natuurlijk niet wordt misbruikt voor zaken als halal rasp. koosjer slachten, voor besnijdenis, voor allerlei vormen van discriminatie (waaronder discriminatie van o.a. ongelovigen, bijvoorbeeld door de islam) of simpelweg voor het lastig vallen van ongelovigen op straat en aan de deur en in de brievenbus.
AAtsouPier says
@ Hans1263 08-05-17
“Er is in het verleden – en dat is nog steeds gaande – zoveel grondig misgegaan in diverse religies”
Ongetwijfeld, en in het atheïsme is er ook heel veel grondig misgegaan, als ik even denk aan de Franse Revolutie, het nazisme, Stalin, Mao, Pol Pot, enz.
Het punt is dat bij (burger)oorlogen religie zelden de hoofdoorzaak is, maar vooral wordt gebruikt ter legitimatie, temidden van economische, geografische, sociale, enz. factoren. Wat ook logisch is, want de mens wordt zelden geheel bepaald door de religie of levensovertuiging die hij aanhangt.
Men zou even goed kunnen zeggen dat ONDANKS religie het paradijs op aarde nog steeds niet is aangebroken.
“Ik ben wel vóór vrijheid van godsdienst en levensovertuiging mits die vrijheid natuurlijk niet wordt misbruikt voor zaken als halal rasp. (resp. ?) koosjer slachten …”
Hier zit er een fout in uw logica. U kunt niet voor een vrijheid zijn en vervolgens zeggen dat een ander die niet moet misbruiken, alsof alleen uw invulling van die vrijheid de juiste zou zijn. Dat is inconsistent.
De vrijheid van godsdienst en levensovertuiging is nu juist vastgelegd in Grondwet en internationale verdragen ter bescherming van mensen die er een religie of levensovertuiging op na houden die niet gedeeld wordt door anderen, of door de meerderheid van de bevolking. Het is dus niet de bedoeling dat Hans1263 zijn religie/levensovertuiging oplegt, via wetten of anderszins, aan degenen die er anders over denken.
Om die reden is men in een fatsoenlijke rechtsstaat uiterst voorzichtig met wetgeving die de grondwettelijke vrijheden aantast. (Zie wat er momenteel met de media en de rechterlijke macht in Oost-Europa gebeurt.)
Anders gezegd, we zouden de vrijheid van godsdienst en levensovertuiging, van meningsvrijheid, van vergadering, van onderwijs, meningsuiting, enz., best wel kunnen afschaffen MITS we allemaal te allen tijde over alle zaken dezelfde ideeën zouden hebben. U zult met mij eens zijn dat dat niet het geval is, en ook nooit is geweest, behalve in totalitaire staten.
Excusez KDW, dit is wel wat off topic geworden.
FVerweven says
Excuus, maar ik moet dit nog even zeggen en dan stop ik meteen weer:
Stalin, Mao, Pol Pot, Hitler en zo voorts maakten zichzelf tot god met verering, gedragsregels, hun eigen boek en alom aanwezige portretten.
Hans1263 says
@ mw. Atsou-Pier
Ik antwoord op uw post bij Skeptisch Chatten
Pepijn van Erp says
Wie Leendert Vriens nog enige credits wilde geven, moet zijn recentste stukje maar eens lezen, over hoe glyfosaat, elektromagnetische velden en vaccins allemaal zorgen dat in 2047 ieder kind autistisch zal zijn.Nou ja, hij geeft nognet aan dat dat wel enige beperking stelt aan zijn modellering. Ik kan hem nu echt helemaal niet meer serieus nemen, dit is gewoon te stom voor woorden.
Jan Willem Nienhuys says
Op Science Based Medicin las ik kort geleden dat de stijging in het aantal autismediagnoses diverse oorzaken heeft
1. door veel betere screening komen er ook minder ernstige gevallen die
meetellen. Dat is altijd zo als je intensief gaat screenen, niet alleen bij autisme
2. Los daarvan is de definitie van autisme opgerekt (bijv. Asperger)
3. Als je uitgaat van de oorspronkelijke definitie, blijkt het aantal gevallen
van ‘echt’ autisme helemaal niet te stijgen.
RV says
De definitie is zeer, zeer opgerekt.
Renate1 says
Volgens sommige critici zelfs veel te ver.
Ik kan me een artikel in De Volkskrant herinneren van iemand die van mening was dat men te veel mensen als autistisch bestempelde, die in haar ogen helemaal niet autistisch waren.
Arie Bombarie says
Dit is een heel zwak stuk van Vriens. Een peer review zou er niets van heel laten. Het deed mij direct denken aan de extrapolatie uitgevoerd door Hallberg en Oberfeld in https://www.criirem.org/wp-content/uploads/2006/03/ehs2006_hallbergoberfeld.pdf
In 2006 voorspelde men dat in 2017 50% van de bevolking elektrosensitief zou zijn. Het is inmiddels 2018…. Vriens heeft niets geleerd van de fouten uit het verleden.
Hans1263 says
Tja, (door iemand hierboven) over zorgvuldigheid gesproken…