• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)
You are here: Home / Gezondheid / Nogmaals Peter Gøtzsche over vaccinaties

Nogmaals Peter Gøtzsche over vaccinaties

12 February 2020 by Pepijn van Erp 17 Comments

Nogmaals Peter Gøtzsche over vaccinaties 1De controversiële Deense arts Peter Gøtzsche kondigde op Twitter de publicatie van zijn nieuwe boek over vaccinaties aan. Door het lezen van zijn vorige boek en wat recente akkefietjes rondom zijn persoon was ik toch wel nieuwsgierig naar het boek en heb het inmiddels gelezen.

In zijn vorige boek maakte Gøtzsche al duidelijk waar hij staat in discussies over vaccinaties. Dat werd eigenlijk ook wel tijd aangezien hij vaak door antivaxxers wordt aangehaald als een volkomen onafhankelijke expert, wars van enige BigPharma-invloed, die heel kritisch is over vaccins. Ja, van het griepvaccin en dat tegen HPV is Gøtzsche bepaald geen fan, maar de meeste vaccinaties die bij ons in het Rijksvaccinatieprogramma zitten, vindt hij fantastisch. In zijn net verschenen Vaccines: truth, lies and controversy diept hij het onderwerp verder uit.

Vaccinontkenners

Het eerste hoofdstuk gaat over het vaccindebat en de soms uiterste felle toon waarop dat plaatsvindt. Gøtzsche maakt zich er zorgen over dat uit angst de antivaxxers in de kaart te spelen, zo’n beetje elke kritiek op vaccins al snel als verdacht en ongewenst wordt weggezet.

People who reject all vaccines and are totally resistant to rational arguments and findings from high-quality science going against their beliefs are often called anti-vaxxers. I do not like calling people anti-something. People who criticise the huge consumption of psychiatric drugs for valid scientific reasons are often called anti-psychiatry by psychiatrists, which they are not; they are pro-people. I prefer to use the term vaccine deniers, since they deny the science, just as there are Holocaust deniers and people who deny that man ever set foot on the Moon.
The other camp I shall call vaccine advocates even though this term is too kind for those of them who are similarly unreasonable as the vaccine deniers when they say we should accept all vaccines without asking questions.

Het mag duidelijk zijn dat Gøtzsche zijn kritiek op bijvoorbeeld griepvaccinatie en het HPV-vaccin als volkomen redelijk ziet, en hij noemt onder de serieus te nemen kritiek ook regelmatig het werk van zijn collega Peter Aaby (waar ik ook eerder over geschreven heb).
Ook gaat Gøtzsche in dit hoofdstuk in op de enorme hoeveelheid desinformatie er te vinden is op internet over vaccins en de infectieziekten waar ze tegen moeten beschermen, en hij geeft de orthomoleculaire vitaminepushers er bijvoorbeeld stevig van langs. Aan de andere kant wijst hij ook op zaken die fout zijn gegaan bij vaccins en op de soms schimmige belangenverstrengeling tussen farmaceuten en instituten die onafhankelijk zouden moeten zijn, een stokpaardje van Gøtzsche.

Nogmaals Peter Gøtzsche over vaccinaties 2

In het volgende hoofdstuk gaat het om mazelen en in het bijzonder het hele verhaal over de frauduleuze studie van Andrew Wakefield. Hier komt ook het relletje naar voren dat ontstond toen Gøtzsche vorig jaar een uitnodiging bleek te hebben aangenomen om te komen spreken op een symposium dat duidelijk door antivaxxers was georganiseerd. Met name David Gorsky was daar uiterst kritisch over. Nu kunnen we lezen hoe Gøtzsche het heeft ervaren. Hij ging uiteindelijk niet en houdt het erop dat de organisatoren hem eigenlijk hebben misleid. Ergens ging hij ervan uit dat er wel ruimte was voor een serieuze uitwisseling van ideeën, een naïviteit die hij deels verklaart door het ontbreken van een fanatieke antivaxbeweging in Denemarken.
In ieder geval is dit het hoofdstuk dat antivaxxers niet erg zullen waarderen, onder boven aangehaalde tweet van Gøtzsche zijn al veel verontwaardigde reacties te lezen.

Dan volgt er een hoofdstuk waarin Gøtzsche het eventuele verplichtstellen van vaccinaties behandelt. Daar ziet hij niets in. De individuele afweging gaat bij Gøtzsche eigenlijk altijd voor. Bij vaccinaties is er namelijk bijna nooit sprake van een acuut gevaar, dus zelfs bij kinderen zouden overheden niet mogen ingrijpen om besluiten van ouders om niet te vaccineren te omzeilen. Dat ligt anders dan bijvoorbeeld bij een kind van Jehova’s Getuigen dat een medisch noodzakelijke bloedtransfusie moet kunnen krijgen tegen de wens van de ouders in.

Griepvaccinatie

Dan een lang hoofdstuk over het griepvaccin. Gøtzsche is niet de enige die daar erg weinig in ziet. Hier wordt de lezer wel doodgegooid met oddsratio’s en de verschillende manieren waarop er, volgens Gøtzsche, met systematische reviews is gerommeld. Zelfs het bewijs dat het effectief zou zijn om personeel in de gezondheidszorg in te enten, acht hij benedenmaats. Tussen het gesmijt met al dan niet harde cijfers door, krijg je soms ook een blik op hoe Gøtzsche aankijkt tegen het leven. Het volgende citaat zal niet iedereen aanspreken, maar het raakt wel aan fundamentele zaken die soms ondergesneeuwd raken als je alleen kijkt naar de cijfertjes die moeten uitwijzen of een vaccin werkt of niet:

At the other end of life, it might not make much sense either to get vaccinated. People in nursery homes might die soon anyway, and for those whose lives are hardly worth living, e.g. because of serious dementia, urinary and faecal incontinence and other unpleasant ailments, it could be a relief to get an infection that will terminate life. We often talk about lives saved in healthcare but virtually never about which kind of lives we save. There is an enormous difference between saving an infant’s life and a seriously incapacitated person’s life.

In dit hoofdstuk zit Gøtzsche nog aardig op één lijn met de reviews van de Cochrane collaboration en moet vooral de Amerikaanse CDC het ontgelden. Maar de liefde tussen Cochrane en Gøtzsche is over, lang sluimerende onvrede over het eigengereide optreden van Gøtzsche leidde er vorig jaar toe dat hij uit het bestuur werd geknikkerd. Een volgens mij redelijk genuanceerde analyse van het conflict kun je hier lezen, Gøtzsche ziet het natuurlijk allemaal net wat anders. Die conflicten werden heel duidelijk rondom het HPV-vaccin, het onderwerp van hoofdstuk 5.

HPV-vaccinatie

Ook over deze vaccinatie is niet iedereen even enthousiast, hoewel de daling van het aantal infecties met het de virusvarianten waartegen ingeënt wordt, spectaculair is. De lezer krijgt hier heel duidelijk de controverse vanuit de ogen van Gøtzsche voorgeschoteld en als je ook wat leest wat de critici over zijn standpunten hebben geschreven, wordt duidelijk dat hij hier toch vooral alsnog zijn gelijk wil halen. Soms schiet hij daarbij echt door.
Zo haalt hij een studie aan die uitgevoerd was bij schapen waaruit zou blijken dat sommige toevoegingen in vaccins (aluminiumzouten) voor onverwachte neurologische problemen zouden kunnen zorgen. Die studie van Luján e.a. werd vrij snel ingetrokken. Gøtzsche maakt zich er boos over dat die intrekking niet helemaal volgens de regels lijkt te zijn plaatsgevonden. Het artikel staat niet meer online, terwijl dat wel zou moeten, natuurlijk wel met duidelijk ‘retracted’ rood afgedrukt over alle pagina’s. Dat dat niet is gebeurd, is weer een bewijs dat de uitgevers (hier Elsevier) niet zijn te vertrouwen. Doordat Gøtzsche de studie zelf volstrekt niet kritisch onder de loep neemt, krijgt de lezer ten onrechte de indruk dat die op zich wel deugt.

Kort samengevat komt het er op neer dat volgens Gøtzsche de mogelijke bijwerkingen van het HPV-vaccin niet voldoende in kaart zijn gebracht, dat het weinig toevoegt aan bestaande screeningsprogramma’s , en dat je het geld dat ermee gemoeid gaat veel beter kunt besteden aan bijvoorbeeld antirookcampagnes, dat heeft een veel duidelijker effect op het voorkomen van kanker en de sterfte die daarmee gepaard gaat. En dat de vaccinatie toch in vele landen is ingevoerd, ligt vooral aan de verderfelijke invloed van de farmaceutische industrie, die Gøtzsche overal terugziet.

Andere vaccins

De afsluitende hoofdstukken zijn wat korter. Eerst een over het vaccin voor Japanse encefalitis, dat Gøtzsche gebruikt om te laten zien hoe je volgens hem de voor- en nadelen van het nemen van een vaccinatie zou moeten afwegen. Daarna een hoofdstuk waarin hij de de vaccinaties tegen kinderziekten langsloopt die je in de vaccinatiesprogramma’s kunt aantreffen. Als het gaat om vaccinaties die hij niet al eerder genoemd heeft (mazelen, DKTP), geeft Gøtzsche nauwelijks informatie waar je wat aan hebt en lijkt het erop dat hij zich er wat van af heeft gemaakt. Zo staat er over de meningkokkenvaccinatie eigenlijk alleen dat meningkokken heel gevaarlijk kunnen zijn en dat je er heel snel bij moet zijn als je het vermoeden hebt dat je hebt. Wat hij vindt van de vaccins kon ik er niet in ontdekken. Het een na laatste hoofdstuk gaat over ziektes die we of niet meer tegenkomen, of alleen buiten onze contreien aantreffen: pokken, gele koorts, dengue, rabiës.

In zijn afsluitende hoofdstuk vat Gøtzsche het allemaal als volgt samen:

If anyone wants to speak about vaccines in a general way, without differentiating between them, the scientific facts are very convincing: It is vastly better to get all the recommended vaccines than to refuse all of them. It is far more likely that we will be seriously or fatally injured by diseases that could have been prevented by vaccines than by the vaccines themselves.

Voor wie Gøtzsche dit boek nu precies geschreven heeft is mij niet heel duidelijk, voor een breed publiek is het in ieder geval regelmatig veel te ingewikkeld. Voor iemand die geïnteresseerd is in de details van discussies over het griep- en HPV-vaccin heeft met  Vaccines: truth, lies and controversy nu zijn kant van het verhaal wel handzaam bijelkaar. Voor het verhaal over Wakefield en zijn desastreuze invloed kun je misschien beter wachten op het boek van Brian Deer dat binnenkort uitkomt.

Steun Kloptdatwel

Nogmaals Peter Gøtzsche over vaccinaties 3Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).

NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.

« Previous Entry
De linke weekendbijlage (6-2020)
Next Entry »
De linke weekendbijlage (7-2020)

Filed Under: Gezondheid Tagged With: Peter Gøtzsche, vaccinatie

Reader Interactions

Comments

  1. Jan Willem Nienhuys says

    14 February 2020 at 20:39

    “People in nursery homes might die soon anyway”

    ik vind dat geen goed argument. Daarmee zou je allerhande soorten laks omgaan met gezondheids- en veiligheidsrisico’s in verpleeghuizen kunnen vergoelijken.

    Stel je voor dat een familielid toevertrouwt aan een verpleeghuis omdat he thuissituatie onhoudbaar is geworden. Wat zou je dan zeggen als een vertegenwoordiger van zo’n instelling zou zeggen ‘wij gaan onstpannen om met hygiëne want de meeste mensen hier gaan toch gauw dood, meestal aan een salmonella infectie of omdat ze griep oplopen van iemand van het personeel, gelukkig zijn ze dan doorgaans nog niet erg dement of incontinent.’ Het is nog net niet dat men er Soylent Green eet.
    Ik denk dat de meeste mensen dan verder zouden zoeken naar een plek voor hun dierbare.

    Log in to Reply
    • Hans1263 says

      15 February 2020 at 14:00

      Zoals hij het opschrijft: “… whose lives are hardly worth living… ” vind ik buitengewoon bot overkomen. Het wordt nl. niet door hem beslist of iemands leven nog de moeite waard is. Anderzijds denk ik wel te begrijpen wat hij mogelijk bedoelt te zeggen, nl.: je moet je altijd afvragen hoe lang je door moet gaan met behandelen en waar je de grens overgaat. Het criterium zou moeten zijn, denk ik, je ernstig afvragen wat de patiënt zélf wil of zou hebben gewild – in samenhang natuurlijk wat technisch en practisch mogelijk is. Als je een dierbare aan de zorg van een verpleeghuis toevertrouwt, zul je zelf die empathie en die twijfels en overwegingen moeten kunnen opbrengen en zal je die empathie etc. eveneens moeten ervaren in het verpleeghuis.

      Log in to Reply
      • RV says

        15 February 2020 at 14:40

        Ik sluit me bij de beide heren, JW en Hans, aan. Goed, dit is geen bijvalforum. Ik weet het. Maar wellicht is het toch zinnig om te melden dat heel wat zogeheten sceptici geen cynici zijn maar zoiets als humanisten, al zit natuurlijk de sociale werkelijkheid best wel her en der cynisch in elkaar.

        Log in to Reply
      • Renate1 says

        15 February 2020 at 16:49

        Inderdaad, maar het lijkt me niet de taak van de heer Gøtzsche om dit te bepalen. Wat voor de een nog een leefbaar leven is, zal dat voor de ander niet meer zijn. Niet iedereen die in een verpleeghuis zit, zal dement zijn.

        Natuurlijk moet je kijken hoe lang medisch handelen nog zinvol is, maar over de kwaliteit van leven kunnen alleen de persoon zelf en z’n naasten oordelen. Het komt wat cynisch over om te zeggen dat het leven in een verpleeghuis er voor de patiënten niet meer toe doet. Dat zal van de persoon afhangen en wat men nog kan doen.

        Log in to Reply
        • Hans1263 says

          15 February 2020 at 16:57

          Het zal vast af en toe fout gaan, maar naar mijn ervaring gaat men in verpleeghuizen empathisch met patiënten om en gaat men er echt niet a priori vanuit dat ze wel snel zullen overlijden. Als je niet empathisch met mensen kunt omgaan, zul je het er als personeelslid beslist niet lang uithouden.

        • Renate1 says

          15 February 2020 at 19:52

          Inderdaad. Ik ga er ook niet van uit dat men in een verpleeghuis met een houding zoals die van de heer Gøtzsche ver zal komen.

  2. Jan Willem Nienhuys says

    16 February 2020 at 08:15

    Renate en Hans spreken over de empathie van verpleeghuispersoneel. Maar ik vrees dat die doorgaans niet zover gaat dat men zich laat inenten tegen de griep. In 2018 is, gewoon door intensiever reclame maken, de vaccinatiegraad onder verpleegkundigen bijna verdubbeld (van 13% naar 24%). Het is natuurlijk in het belang van de ziekenhuizen zelf. Als van 100 personeelsleden er 10 griep krijgen zijn dat zo 50 werkdagen; als je met vaccinatie van alle honderd er nog maar 5 griep krijgen is dat 25 werkdagen verdiend. Plus dat men doorgaans de dag voordat men ziek wordt besmettelijk wordt, dus je voorkomt zo vijf keer dat een virussproeier een dag lang intensief contact heeft met de patiënten.
    Maar 24% is nog steeds belachelijk weinig. Zou het wat zijn om mondkapjes verplicht te stellen voor iedereen die de laatste seizoensprik niet gehaald heeft? Dan kan iedereen zien wie er niet gevaccineerd is.
    Je zou om te beginnen zo’n maatregel in een random gekozen helft van de verpleeg- en ziekenhuizen kunnen invoeren, en dan dan een jaar kijken wat de effecten zijn.

    Log in to Reply
    • Jan Willem Nienhuys says

      16 February 2020 at 08:30

      PS. Kijk eens bij de reacties onder
      https://www.nursing.nl/magazine-artikelen/een-verplichte-griepprik-voor-verpleegkundigen-kan-dat/
      Het begint met iemand die denkt dat een gevaccineerde na contact met het virus niet ziek maar wel besmettelijk is.
      Het inzicht dat de kansen op ziek of besmettelijk zijn verminderd worden, hoewel ze niet nul worden, ontbreekt doorgaans.
      Of men denkt dat je door ziekte ‘sterk’ wordt. Laats hoorde ik op de Nationale Gezondheidsbeurs een gepensioneerde verpleegkundige de mening verkondigen dat ze liever niet wilde dat haar immuunsysteem lui zou worden van zo’n vaccinatie. Het zijn volgens mij allemaal rationalisaties. Achteraf bedachte argeumenten.

      Log in to Reply
      • Renate1 says

        16 February 2020 at 09:01

        Het ging ook meer om de argumentatie van de heer Gøtzsche, dan om de verpleegkundigen. Ik wil niet hun empathie in twijfel trekken, ondanks het feit dat er genoeg zijn die zich helaas niet tegen de griep in laten enten.

        De rationalisaties van verpleegkundigen die zich niet in laten enten, vind ik te zot voor woorden. Het lui worden van het immuunsysteem vind ik wel heel sterk. Ik zou bijna vragen of ze misschien ook ongetraind besluiten een marathon te gaan lopen.

        Log in to Reply
      • Hans1263 says

        16 February 2020 at 09:27

        Ik heb hier al vaker betoogd dat vaccinatie verplicht zou moeten zijn, voor iedereen dus, en niet alleen voor verplegend personeel. Bij weigering een boycot. Maar ja, ik heb nog nooit zulke draaierige en ontwijkende standpunten gehoord als van onze diepchristelijke zogenaamd rationele staatssecretaris.

        Log in to Reply
        • Renate1 says

          16 February 2020 at 13:32

          Inderdaad, maar ik denk dat dit nooit zal gebeuren. Ik heb vorig jaar voor het eerst een uitnodiging voor de griepprik gehad en die ben ik natuurlijk onmiddellijk gaan halen. Als het niet voor mezelf is, dan toch wel voor m’n vader.

        • Jan Willem Nienhuys says

          16 February 2020 at 14:56

          Dingen verplicht stellen, dat werkt niet zo goed. Intensief overreden en het goede voorbeeld geven. De artsen in een ziekenhuis zouden voorop moeten gaan. Eerlijk gezegd weet ik niet of ze dat wel doen.

        • FVerweven says

          16 February 2020 at 15:16

          [ verplicht stellen, dat werkt niet zo goed. ]

          Als ik flink verzwakt in het ziekenhuis lig hoop ik toch dat ongevaccineerde verplegers e.d. verboden wordt zich in mijn omgeving te bevinden.

          Met andere woorden, zulke mensen moeten eigenlijk worden uitgesloten van bepaalde werkzaamheden of patiënttypes.

  3. Jos Vollebergh says

    22 February 2020 at 12:29

    Dank voor deze bespreking, Pepijn. Het geeft een mooi overzicht van hoe Gøtzsche hierover denkt, en hoe onterecht het is dat hij vaak als voorbeeld gebruikt wordt door ‘vaccine deniers’.
    Overigens prima om die groep zo te noemen, maar daaronder bevinden zich ook de ‘echte’ anti-vaxxers en daarmee valt sowieso geen land te bezeilen. Ik reken me graag tot de ‘vaccine advocates’ maar dan zonder de redelijkheid uit het oog te verliezen.
    Zijn opmerking over het verpleeghuis (die je volledig herhaalt, maar wellicht wat uit context) betekent volgens mij niets anders dan dat voor een deel van de mensen daar de griep wel eens een ‘zachte verlosser’ is…

    Log in to Reply

Trackbacks

  1. Peter Gøtzsche over vaccinaties en alternatieve behandelwijzen - Kloptdatwel? says:
    12 February 2020 at 15:00

    […] Update 12 februari 2020: in een nieuw boek gaat Gøtzsche dieper in op het thema vaccinaties. Zie voor een bespreking: Nogmaals Peter Gøtzsche over vaccinaties. […]

    Log in to Reply
  2. Nogmaals Peter Gøtzsche over vaccinaties - Sargasso says:
    26 February 2020 at 11:00

    […] RECENSIE – een gastbijdrage van Pepijn van Erp eerder verschenen op KloptDatWel.nl […]

    Log in to Reply
  3. 2bludgeon says:
    12 January 2022 at 23:46

    3happiness

    Log in to Reply

Leave a Reply Cancel reply

You must be logged in to post a comment.

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • SKEPP
  • SBM
European Skeptics Congress 2022 vindt plaats in september te Wenen
15 May 2022 - Pepijn van Erp

  Het tweejaarlijks georganiseerde congres van de koepel van Europese skeptische organisaties ECSO zal komende keer plaatvinden in Wenen, van 8 t/m 11 september. Een uitgelezen moment om actieve skeptici te onmoeten en te horen waar die zich zoal mee bezighouden in hun landen. Zeker nu het het weer het eerste congres is na het ... Meer lezen Het bericht European Skeptics Congress 2022 vindt plaats in september te Wenen verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Gauquelin’s Mars Effect
9 March 2022 - Jan Willem Nienhuys
Gauquelin’s Mars Effect

For Dutch version click on flag.   The Mars Effect kept skeptics quite busy for quite some time. One of the amazing things is how easily all kinds of skeptics were fooled and how quickly they launched themselves into investigations without examining properly the source of this effect. Rereading the original articles doesn’t lessen this ... Meer lezen Het bericht Gauquelin’s Mars Effect verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Skepter 35.1 – themanummer over reuk
26 February 2022 - Pepijn van Erp
Skepter 35.1 – themanummer over reuk

Ruikt de mens wel echt zo slecht als wordt beweerd? Wat is er voor bewijs voor de werkzaamheid van aromatherapie? Welke rol spelen feromonen in ons liefdesleven? Maar we keken ook de documentaires over Jomanda en verdiepten ons in het verband tussen complotdenken en populisme. Het bericht Skepter 35.1 – themanummer over reuk verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

De onzin in HR is nog lang niet dood - Het artikel dat u drie jaar lang niet mocht lezen...
9 May 2022 - Paul De Belder
De onzin in HR is nog lang niet dood - Het artikel dat u drie jaar lang niet mocht lezen...

Twee jaar geleden (maart 2016) gaf Patrick een TED talk over de onzin in human resources. Ondanks het duidelijke succes bij een Human Resources (HR) publiek is daarmee de onzin duidelijk de wereld nog niet uit.  We bespreken in dit artikel één recent én een langlopend voorbeeld van wat je allemaal kunt aantreffen in de HR-wereld, of zakenwereld tout court. Enkele jaren geleden schreef Patrick een kritisch artikel over het Carl Van De Velde Instituut (CVI). Carl Van de Velde (52) leidt het instituut dat naar hem is vernoemd en is naar eigen zeggen een self-made man die zonder hogere studies zich opwerpt als coach of goeroe van mensen die – tsja, snel rijk willen worden… [...]

Sapiens – Een beeldverhaal – Een misleidende verweving van wetenschappelijke feiten en fantasierijke interpretaties
17 May 2022 - Paul De Belder

Fictieve wetenschappers Harari brengt enkele (relatief) nieuwe wetenschappelijke inzichten. We waren niet uniek. Nog niet zo lang geleden leefden we samen met andere moderne mensensoorten, zoals de Neanderthalers en de Denisovamens. De Neanderthaler werd in het verleden schromelijk onderschat, maar blijkt nu erg slim te zijn geweest, met grote survivalskills. Enkel Sapiens overleefde en veroverde de hele wereld. Dat hebben we te danken aan onze taal en het vermogen om mythen en verhalen te creëren die collectieve intelligentie, sociale samenhang en grote samenlevingen mogelijk maakten. Het leidde ook tot grote variëteit in gezins- en samenlevingsvormen en culturele gewoonten. Maar Sapiens ontpopte zich ook tot een intercontinentale seriemoordenaar van andere diersoorten. Harari brengt die inzichten door vier personages als wetenschapper op… [...]

‘Dokter Google is een kwakzalver’
11 May 2022 - tayson

De voorbije twee jaar werden we overspoeld met desinformatie over corona en covid. Nu we in de staart van de pandemie lijken te zitten, is het hopelijk voor iedereen duidelijk dat het virus niet mee surft met de elektromagnetische stralen uit onze smartphone, covid niet onvruchtbaar maakt (tijdens de pandemie werden meer kinderen geboren) en de coronavaccins geen microchips bevatten die onze handel en wandel in kaart brengen. [...]

Vaccines Don’t Save Lives
20 May 2022 - Jonathan Howard

Fostering basic critical thinking skills and countering medical misinformation is a vital undertaking. The post Vaccines Don’t Save Lives first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Yes. I Remember it Well. A COVID 45 Retrospective
19 May 2022 - Mark Crislip

With faltering memory, questionable opinions, and sketchy references, an infectious disease revenant reflects on the last 2.5 years of COVID 45. Grizzly bear assault free. As in no assault, not the price of a Grizzly bear assault. The post Yes. I Remember it Well. A COVID 45 Retrospective first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Homeopathy and Pre-Registered Trials
18 May 2022 - Steven Novella

Preregistering clinical trials is a great idea, but we have to actually track registration. The post Homeopathy and Pre-Registered Trials first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (20-2022)Gossie!
  • Wilma S. on De linke weekendbijlage (20-2022)@Hans1263 Vanuit jouw standpunt gezien, heb je gelijk.
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (20-2022)Humor ist wenn man trotzdem lacht.
  • Wilma S. on De linke weekendbijlage (20-2022)@Hans1263 Hij (RV red.) zei slechts dat het genoemde drietal eigenlijk het beste liefdevol kon worden verzorgd… etc. Is het
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (20-2022)U schreef zelf, mw. S.: "wat wil je dan doen met"... gevolgd door een serie namen. Het leek me niet

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2022 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in