Vorige keer deelde ik mijn metingen over de temperatuurveranderende effecten van het maanlicht. Dit keer staat de vraag wat het maanlicht eigenlijk is centraal.
Sommige mensen menen dat de maan een projectie is of dat het zijn eigen licht opwekt. De alledaagse opvatting is dat de maan licht weerkaatst van de zon, ook het zonlicht dat door de aarde wordt gereflecteerd. Dit heb ik geprobeerd uit te zoeken.
Ten eerste het fenomeen dat in de meme wordt getoond. De maan als schijnbaar lichtpunt. Dit is te verklaren door de camera’s stellingen waardoor de maan overbelicht op de foto wordt vastgelegd. Als je dit aanpast verdwijnt het fenomeen.
Belichting en schaduw door de zon
Een eerste methode is bruikbaar als je de maan overdag ziet. Houd een bal op armlengte in de zon en observeer hoe het zonlicht op de bal valt. Vergelijk dit met de maan.
Zoals hierboven te zien is lijkt de lichtval van de zon op de bal overeen te komen met de verlichting van de maan. Een eerste aanwijzing dat de maan verlicht wordt door de zon.
Schaduwen op de maan
Een tweede observatie zijn de schaduwen op de maan. Als de maan zijn eigen licht was zou je de schaduwen niet zien omdat die door het licht verdwijnen. Deze observatie komt dus ook overeen dat de maan ergens anders zijn licht vandaan krijgt. Het beste moment om de schaduwen te zien is tijdens de halve maan. Deze observatie kan met een verrekijker bevestigd worden.
Spectrometer
Een andere methode is het gebruik van een spectrometer. Dit apparaat geeft de golflengten van het licht weer. Als het licht van de maan door de zon komt dan verwacht je een overlap tussen de golflengten. Mijn observaties bevestigen dit. Echter is het de vraag of mijn spectrometer nauwkeurig genoeg is om verschillen weer te geven. Aan de andere kant komen mijn observaties overeen met wat andere amateur astronomen gevonden hebben. Dus hoewel er over dit resultaat twijfels bestaan liggen ze wel in lijn der verwachtingen.
Maanfasen, maans- en zonsverduisteringen
Ook komt de hypothese van de maan die zonlicht weerkaatst overeen met onze kennis van de astronomie qua plaats en positie van de zon en de maan. Dit is te controleren via Stellarium wiens posities van de hemellichamen je kan controleren met je eigen waarnemingen.
Een eerste observatie is dat de maanfasen overeenkomen met de positie ten opzichte van de aarde en de zon. Oftewel de verlichte zijden van de maan komen overeen met wat je verwacht aan de hand van de positie van de zon.
Daarnaast kunnen we met behulp van maansverduisteringen zien dat als het licht van de zon geblokkeerd wordt door de aarde de maan precies het licht mist dat geblokkeerd zou worden. En anders schijnt de maan bij een volledige verduistering door reflectie van het weerkaatste zonlicht door de aarde.
Bij een zonsverduistering zien we dat de maan donker is als het voor de zon komt. Dus lijkt het geen eigen licht te hebben.
Deze observaties bij elkaar genomen geven wat mij betreft genoeg vertrouwen om te concluderen dat de maan geen eigen licht is maar het licht reflecteert van andere lichtbronnen, hoofdzakelijk de zon.
Steun Kloptdatwel
Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).
NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.
Paar opmerkingen:
1. Platte-Aarde-Gelovigen (verder PAGes genoemd — de enige hoek vanwaaruit ik argumenten over “eigen maanlicht” heb horen komen)zullen vrees ik niet onder de indruk zijn van het experiment met het groene balletje; ze plaatsen vaak filmpjes waarbij de (halfverlichte) maan in de ene richting staat, met het verlichte deel “schuin omhoog”, en dan draaien ze de camera naar de zon die laag boven de horizon staat. Zij menen dan dat dat niet kan: het verlichte deel van de maan zou volgens hen omlaag moeten “kijken” naar de zon. Voor hun gevoel staan maan en zon op dezelfde geringe afstand aan de blauwe hemel, zij zijn niet in staat een mentaal beeld te vormen van de maan die al ver weg staat en een zon die nog eens 400x zo ver weg staat, in combinatie met een waarnemer op de aardbol met een horizon ten opzichte waarvan het aarde-maan-zon vlak een hoek maakt afhankelijk van de breedtegraad.
2. Bij het stukje over de maansverduistering fronste ik mijn wenkbrauwen. “…de maan precies het licht mist dat geblokkeerd zou worden.” Wat moet ik begrijpen als het licht dat geblokkeerd “zou” worden? De berekende positie van de (veronderstelde?) aardschaduw? Misschien gewoon de aardschaduw noemen.
“En anders schijnt de maan bij een volledige verduistering door reflectie van het weerkaatste zonlicht door de aarde.”
Dit is gewoon onjuist. Bij een volledige (maans-) verduistering schijnt de maan, donkerrood, door reflectie van door de aardatmosfeer gebroken zonlicht — van de maan af gezien is de aarde een zwart rond ding met een rood verlichte rand. Een volledige maansverduistering is alleen te zien vanaf de onverlichte nachtzijde van de aarde (afgezien van soms tijdens maansopkomst of -ondergang) en die kant reflecteert geen zonlicht.
Het komt wel voor dat we naast een smal helder maansikkeltje de rest donkergrijs enigszins verlicht zien, en dat is inderdaad door de maan gereflecteerd “aardlicht” (asgrauw schijnsel in goed Nederlands) — zonlicht dat dan weer door de aarde gereflecteerd wordt –, maar dat is altijd kort voor of na nieuwe maan, niet tijdens een maansverduistering.