De ervaring van de aanwezigheid van spoken of geesten ontstaat spontaan als bepaalde hersengebieden niet goed werken of worden bestookt met onverwachte signalen. Dat schrijft de NRC van 10 november over een onderzoek van de Zwitserse hersenonderzoeker Olof Blanke. Mensen die een beschadiging hebben in een bepaald hersengebied nemen spoken of geesten waar. Nog interessanter: als mensen op een heel specifieke manier prikjes toegediend krijgen, dan ontstaat vanzelf het gevoel dat er iemand anders (een spook?) aanwezig is. Het lijkt er dus op dat geesten en spoken het product zijn van ons brein. Via Jan Broekhof. GJvtL.
K-d-Weetjes
Borstomvang als marketinginstrument
De Chinese internetwinkel Alibaba komt voor de dag met het bizarre idee dat de borstomvang van hun vrouwelijke klanten hun koopgedrag voorspelt: ‘Earlier this summer, a group of data crunchers looking at underwear sales at Alibaba came across a curious trend: women who bought larger bra sizes also tended to spend more’. Is het terecht dat de internetwinkel zijn verkoopstrategie mede bepaalt op basis van deze ‘big data’? Data (feiten) zijn niet per sé hetzefde als informatie, en informatie leidt niet per sé tot een nieuw inzicht. Zonder een goede verklaring voor de data heeft Alibaba nog niet veel in handen. Dat legt een statisticus uit in dit artikel in thecrunch.com.
Veel pseudowetenschap beroept zich op toevallige en nietszeggende samenloop van gegevens. Een bekend voorbeeld van zo’n toevallige samenloop is de afname van de ooievaren-populatie in Nederland en de afname van het aantal geboren kinderen. Het is glashelder dat je op dit soort ‘samenhangen’ geen beleid kunt baseren. De kans is dan ook groot, dat de ‘big data’ van Alibaba geen echte informatie of inzichten bevatten maar berusten op toeval of anderszins irrelevant zijn. Maar geinig is het natuurlijk wel en het maakt verder duidelijk hoe het gesteld is met je privacy bij deze webwinkel. Via Dirk Koppenaal. GJvtL.
Guerrilla Skepticism on Wikipedia: evidence is cool
Onder het motto: ‘evidence is cool’ is de missie van de skeptische wikipedia guerrilleros: meer skeptische content op wikipedia. De groep heeft actieve Nederlandse leden. Op hun website doen ze verslag van hun activiteiten en successen. Voorbeelden van resultaten zijn de Nederlandse Wikipedia-pagina’s over Simon Singh en over Cosmos: A Spacetime Odyssey, de serie van Neil deGrasse Tyson.
Ook zijn pagina’s toegevoegd of geredigeerd over Nederlandse skeptici, zoals Jan Willem Nienhuys en Rob Nanninga. Een recent ‘project’ is een pagina over ‘cognitive biases’. Deze pagina is er al wel in de Engelse Wikipedia, er wordt gewerkt aan een Nederlandse versie. GJvtL.
Steiner tentoonstelling in Kunsthal houdt (te) weinig afstand
Een goed idee van de Kunsthal in Rotterdam om een overzicht te geven van leven en werk van Rudolf Steiner en van de aanzienlijke invloed die hij ook nu nog heeft op o.a. gezondheid, scholen en architectuur. Ik schreef er onlangs over. Jammer dat de Kunsthal de ideeën van Rudolf Steiner vrijwel kritiekloos presenteert. Bij de entree van de tentoonstelling wordt nog wel aangekondigd dat de ideeën van Steiner leidden tot discussie en kritiek. Verderop in de tentoonstelling is daarvan niets meer te merken. De meeste onderwerpen in de tentoonstelling worden vanuit antroposofische invalshoek belicht. Dat wordt o.a. duidelijk bij de toelichting op de antroposofische geneeskunde. Daar lezen we: ‘Naast de traditionele (allopathische) en natuurlijke (homeopathische) geneeskunde … ontwikkelde Rudolf Steiner een geneeskundige school die enkele aspecten van de homeopathie in zich opnam, maar zichzelf toch eerder zag als een vertakking van de reguliere academische geneeskunde. Steiner volgde het gelijksoortigheidsbeginsel van Paracelsus – ‘wat de mens ziek maakt, geneest de mens ook’ – maar verruimde dit om zo ook antroposofische aspecten te kunnen omvatten. Volgens Steiner moest een algemene geneeskunde rekening houden met de zogeheten etherische en astrale lichamen’. De info vertelt verder dat Steiner bekende klinieken opende en dat ook nu nog antroposofische farma-producenten actief zijn. Als je niets weet van gezondheid, zou je denken, die bijdrage van Steiner aan de geneeskunde is niet mis zeg! We weten echter nu wel beter. Het zou denk ik goed geweest zijn als de Kunsthal de waarde van deze en andere begin 20e-eeuwse ideeën van Steiner duidelijk zou hebben besproken. GJvtL.
Rudolf Steiner
Jack the Ripper toch niet ontmaskerd
Met veel tromgeroffel kondigde zakenman Russell Edwards aan dat hij de ware identiteit van de seriemoordenaar Jack the Ripper had ontdekt. De NOS en andere media namen het nieuws zonder reserve over. Het verhaal bleek niet te kloppen.
Een kritische benadering van de theorie van Edwards zou op z’n plaats zijn geweest. Die theorie was namelijk gebouwd op DNA bewijs dat werd gevonden op een sjaal die in 2006 na een zwerftocht van meer dan een eeuw opdook op een veiling. Dit is geen sterk bewijs. Later bleek ook nog eens dat er niets klopt van het vermeende DNA-bewijs. O.a. de Nederlandse forensisch moleculair bioloog Mannis van Oven liet zien dat het DNA op de sjaal heel algemeen is en dus niets zegt over een mogelijke dader. De NOS corrigeerde haar eerdere bericht. Inmiddels is de volgende theorie over de identiteit van Jack the Ripper al weer in de krant verschenen. GJvtL.