• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)

ideomotor effect

James Randi test een wichelroedeloper

26 November 2011 by Maarten Koller 7 Comments

Dit is een oud fragment uit een tv-show van James Randi waarin hij bijzondere claims test. In de onderstaande via test hij een wichelroedeloper:

De wichelroedeloper laat eerst zien dat zijn wichelroede een duidelijke uitslag geeft bij de steentje in de doos. Let wel: hij weet hier zelf al het antwoord.

De duidelijke uitslag van de wichelroede wordt veroorzaakt door het ideomotoreffect. Er zijn allerlei websites die dit psychologische effect omschrijven, ik citeer hier de Wikipediapagina ‘ideomotorisch effect‘:

Het ideomotorisch effect is het psychologisch fenomeen dat mensen spierbewegingen maken nadat ze deze onbewust bij anderen hebben waargenomen of doordat ze er onbewust aan denken. Het ideomotorisch effect verklaart de werking van vermeend paranormale of bovennatuurlijke zaken zoals het Ouijabord, automatisch schrift, de wichelroede en telekinese. Beoefenaars van deze paranormale bezigheden menen vaak – ten onrechte – dat de geproduceerde bewegingen afkomstig zijn van een kracht buiten henzelf. Ideomotorische effecten komen ook voor bij het televisiekijken, mensen die actief meeleven met hun favoriete sporter vertonen spierspanning in dezelfde spieren als de sporter.

(…)

Wetenschappelijke tests door onder meer Michael Faraday, Michel Chevreul, William James en Ray Hyman hebben aangetoond dat allerlei fenomenen die dikwijls worden toegeschreven aan spirituele of paranormale krachten of “energieën”, feitelijk veroorzaakt worden door het ideomotorisch effect. De tests tonen verder aan dat “eerlijke, intelligente mensen onbewust musculaire activiteit vertonen die consistent is met hun verwachtingen” (Hyman 1999).

In de test scoort de wichelroedeloper precies volgens kans (een willekeurig iemand uit het publiek had het net zo goed gedaan). Daarmee is dus geen bewijs gevonden dat deze man kan wat hij zegt te kunnen, of dat een wichelroede kan werken. Helaas. Op naar de volgende wichelroedelopers.

Filed Under: Kort, Paranormaal, Skepticisme, Skeptische TV, Wetenschap Tagged With: ideomotor effect, james randi, wichelroede

Wichelroede: gevaarlijke onzin

8 February 2011 by Maarten Koller 8 Comments

Begin vorig jaar kwamen er nieuwsberichten over een “explosievendetector” die niet zou werken en in Engeland werd verboden. Het bleek om een wichelroede te gaan, en dat werkt nou eenmaal niet. Als een wichelroede wordt gebruikt om explosieven te detecteren dan kunnen er levens verloren gaan. Het ding wordt gebruikt in o.a. Irak om z’n werk te doen bij controleposten.

Uit een BBC-uitzending van Newsnight (Bogus Dowsing Rod ‘Bomb Detector’ Update, 27 januari 2011); blijkt dat de dingen nog altijd verkocht worden: (sommige beelden zijn niet geschikt voor jonge kinderen)

Hoe kan het toch dat mensen hier nog altijd in trappen? Het ideomotorisch effect. Het ideomotoreffect is simpelweg een proces waarbij er onbewust spierbewegingen plaatsvinden. De leek kan zichzelf door dit effect voor de gek houden; het effect kan soms erg overtuigend zijn.

In deze video van James Randi kun je een wichelroedeloper te werk zien en de ‘rigoureuze’ test die de beste man zichzelf oplegt. Vervolgens daagt hij James Randi uit om hem de kans te geven om het miljoen dollar op te komen halen (dat klaar ligt voor eenieder die na een test van James Randi iets paranormaals kan). Je kunt het ideomotoreffect duidelijk in de video zien gebeuren.

Chris French heeft (i.s.m. Richard Dawkins) tests gedaan waaruit bleek dat het niet werkt:

——————————————————————————————–

Achtergrond bij de explosievendetector:
Bekijk dit filmpje als geheugenverfrisser voor de berichtgeving (22 januari 2010):

http://www.youtube.com/watch?v=rQMwXo1SSVo

James Randi vertelt nog even hoe het zit:

Filed Under: Algemeen, Buitenland, Pseudowetenschap, Uit het nieuws Tagged With: controle post, explosieven, gevaarlijk, ideomotor effect, irak, wichelroede

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
Fluoride-angst?
30 June 2025 - Ward van Beek
Fluoride-angst?

Raad eens’, vraagt Cor van Loveren: ‘Het is begin jaren zeventig. Hoeveel gaatjes denk je dat een kind van vijf gemiddeld had?’ Het antwoord: achttien. ‘In haast elke tand zat wel een gat.’ Gemiddeld genomen dan. Er waren ook tanden…Lees meer Fluoride-angst? › [...]

James Randi test wichelroedelopers in Australië
11 June 2025 - SkepsisSiteBeheerder
James Randi test wichelroedelopers in Australië

In 1980 bezocht James Randi Australië op uitnodiging van Dick Smith om daar een test uit te voeren met wichelroedelopers.Lees meer James Randi test wichelroedelopers in Australië › [...]

Polarisatie juist goed voor democratie?
5 June 2025 - Ward van Beek
Polarisatie juist goed voor democratie?

.Soms lijkt het wel alsof we elkaar de hele dag de tent uit vechten. Op social media, bij verjaardagsfeestjes en in talkshows zijn we het oneens over vaccins, over Gaza, over vrouwenrechten. Dat blijkt ook uit onderzoek van het Sociaal…Lees meer Polarisatie juist goed voor democratie? › [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

The Book “The War on Science” Reveals How 39 Renowned Scientists and Scholars Enabled the War on Science
1 August 2025 - Jonathan Howard

While many "progressives" tried to warn about Trump's threat to science, these renown scientists and scholars sat on the sidelines and undermined them. The post The Book “The War on Science” Reveals How 39 Renowned Scientists and Scholars Enabled the War on Science first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Ivermectin to Control Malaria — A Cluster-Randomized Trial
31 July 2025 - Tim Noonan

Another use for Ivermectin from last week's NEJM The post Ivermectin to Control Malaria — A Cluster-Randomized Trial first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Review Recommends High Dose Statins
30 July 2025 - Steven Novella

The exact role of different types of dietary fat and the best approach to prevention in cardiovascular disease has been somewhat controversial. However, the level of controversy among experts is much less than that being generated in the public by outliers and contrarians. Since cardiovascular disease remains a major source of morbidity and mortality, it’s important for the public to be kept […] The post Review Recommends High Dose Statins first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (29-2025)@Renate1 Het klinkt eerder walgelijk dan sympathiek.
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (29-2025)Inmiddels heeft een andere redacteur van De Volkskrant een behoorlijk kritisch artikel over de uitspraken van mevrouw Timmer geschreven, waa
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (29-2025)@Renate1 Haha, dan zie ik meteen voor me dat men het heeft over positieve resp. negatieve energie. En dus het
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (29-2025)@ Hans, Dat wist ik niet. Maar kwakzalvers gebruiken wel vaker begrippen waarvan ze de betekenis niet echt begrijpen. Kijk
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (29-2025)@Renate1 Wikipedia geeft beide spellingen die volgens het Groene Boekje beide juist zouden zijn. Hoe het ook zij: kwakzalvers gebruiken

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in