• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)
You are here: Home / Alternatieve schade / ‘Water is goed, lucht is beter en zonlicht is het beste van deze drie’

‘Water is goed, lucht is beter en zonlicht is het beste van deze drie’

2 October 2011 by Gert Jan van 't Land Leave a Comment

In het kasteelmuseum van Bled (Slovenië) is een zaaltje gewijd aan de charismatische ‘zonnedokter’ Arnold Rikli (1823-1906) die in de tweede helft van de 19e eeuw allerlei ziektes probeerde te genezen met zonlicht, lucht en het heldere water van een Sloveens bergmeer. Niet altijd met succes. Rikli is één van de grondleggers van het naturisme. Zijn ‘atmosferische therapie’ wordt ook heden ten dage nog aangeboden.

'Water is goed, lucht is beter en zonlicht is het beste van deze drie' 1
Pizzeria Rikli in het Sloveense Bled

In Bled, Slovenië wordt de herinnering aan Rikli gekoesterd. Het lokale museum heeft een zaal aan Rikli gewijd, je kunt er nog steeds ‘atmosferische kuren’ ondergaan en er is zelfs een pizzeria naar Arnold Rikli vernoemd. Daar kwam ik achter toen ik afgelopen week op vakantie was in Slovenië.

De jonge Arnold Rikli was voorbestemd om te gaan werken in het bedrijf van zijn vader. Maar hij had al vroeg meer interesse in de natuurgeneeskunde. Dit was (en is nog steeds) een alternatieve behandelwijze die gebaseerd is op de theorie dat de natuur het lichaam kan helpen om zichzelf te genezen. Deze gedachte is oeroud. Al in de middeleeuwen (en eerder) zochten mensen bijvoorbeeld heil door te baden in bronnen waarvan ze dachten dat die geneeskrachtig waren. Mede omdat het arsenaal van de reguliere geneeskunde in de 19e eeuw nog beperkt was, ontwikkelden allerlei medici en niet-medici in de 19e eeuw uiteenlopende natuurgeneeswijzen. De natuurgeneeskunde werd ongekend populair. Een bekend voorbeeld is de katholieke priester Sebastian Kneipp die met zijn therapie op basis van koud water wereldberoemd werd en ook heden te dage nog veel aanhangers heeft.  Onderzoek heeft echter nooit bewijzen opgeleverd voor de natuurgeneeskunde (lees de b.v. Wikipedia-lemma’s onder de links in deze paragraaf, of dit stuk over natuurgeneeskunde in de encyclopedie van de Vereniging tegen de Kwakzalverij).

'Water is goed, lucht is beter en zonlicht is het beste van deze drie' 2

Ook Arnold Rikli ontwikkelde zijn eigen vorm van natuurgeneeskunde. In 1855 begon hij in het Sloveense Bled het ‘Natuurlijk Gezondheids Instituut voor Helio-Hydrotherapie’. Hier bood hij ‘atmosferische therapie’ aan. Patiënten verbleven in ‘luchthutten’ (rond de eeuwwisseling stonden er vele tientallen langs de oever van het Bled-meer), en werden geacht (vrijwel) naakt te wandelen en te rusten in de buitenlucht, lichamelijke oefening te verrichten, stoombaden te ondergaan en te zwemmen in het koude water van het bergmeer. Ook een vegetarisch dieet en massages waren scharnieren van Rikli’s therapie. Mede omdat Rikli zich toelegde op chronische en niet-levensbedreigende kwalen, ontwikkelde zijn kuuroord zich tot een topattractie voor Europa’s Rich and Famous. In 1918 moet het kuuroord de deuren sluiten door de sterk veranderde maatschappelijke en economische omstandigheden.

'Water is goed, lucht is beter en zonlicht is het beste van deze drie' 3

Een goed biografisch artikel geeft achtergrondinformatie over Rikli en zijn therapie. Rikli’s theorie was dat de afwisselende prikkels van water, licht en lucht zouden helpen om het lichamelijke en geestelijke evenwicht terug te vinden. Waardoor ziektes zouden genezen. Hij stelde dat de mens één gezondheid heeft en dat alle kwalen dus ook in de basis terug te voeren zouden zijn tot één kwaal. Hij zocht de oorzaak van ziektes bij wat hij noemde een ‘kringloopstoornis’. Rikli was niet medisch geschoold en baseerde zich niet op objectief onderzoek. Hij baseerde zich vooral op de volksgeneeskunde en op al in 1850 verouderde medische literatuur. Er zijn nooit bewijzen gevonden voor zijn behandeling. Maar de atmosferische therapie wordt ook heden ten dage nog aangeboden.

Rikli is ook naar hedendaagse maatstaven zeer herkenbaar als een sterk van zichzelf overtuigde, charismatische leider van een beweging van gelovigen. Zelfs nu nog bestaat rond zijn persoon de nodige mythologie. Zo wordt in het museum in Bled met enige bewondering gesuggereerd dat hij op eigen kracht en ‘tot ongenoegen van zijn artsen’ zichzelf zou hebben genezen van dysenterie. Ook wordt op verschillende plaatsen (waaronder in het kasteelmuseum in Bled en in verschillende Wikipedia-artikelen) gesuggereerd dat hij in 1852 naar Bled kwam om op te knappen nadat hij ziek zou zijn geworden van chemicaliën die werden gebruikt in de leerververij van zijn vader en zo de kracht van het meer van Bled ontdekte. In het aangehaalde biografische artikel zijn daarvoor echter geen aanwijzingen te vinden. Uit dit artikel wordt duidelijk dat Rikli al jong gegrepen was door de watergeneeskunde en al patiënten begon te behandelen voordat hij naar Slovenië kwam. In 1854 brak hij met het bedrijf van zijn vader en ging zich full-time aan de geneeskunde wijden. Hoewel hij zich vooral toelegde op de behandeling van chronische, niet-levensbedreigende aandoeningen, deinsde hij niet terug voor de behandeling van acute ziektes. Hierin laat hij de nodige mislukte behandelingen zien, o.a. bij verschillende pokkenpatiënten. Ook overleden enkele van zijn eigen kinderen onder zijn behandeling. De overheid was hem lang niet altijd goed gezind, zo werd zijn geschrift ‘Die Fieberkrankheiten’ (de koortsziekten) in 1900 door de Oostenrijkse autoriteiten verboden. Toch bleef hij met een grenzeloze zelfverzekerdheid zijn therapie uitdragen en had hij een trouwe schare van bewonderaars, waaronder ook artsen. Rikli en zijn ‘Riklianer’ wisten het zeker: zon, lucht en water, tezamen met vegetarisme, nudisme en massages brengen genezing voor elke kwaal.

'Water is goed, lucht is beter en zonlicht is het beste van deze drie' 4

Van Rikli is niet alleen zijn ongefundeerde therapie overgebleven. Hij wordt ook gezien als een grondlegger van het hedendaagse naturisme. En hij is (tamelijk ironisch) de naamgever van een serieuze wetenschappelijke prijs – de Rikli award.

 

Illustratie voorzijde: kasteelmuseum Bled

Steun Kloptdatwel

'Water is goed, lucht is beter en zonlicht is het beste van deze drie' 5Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).

NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.

« Previous Entry
Hier Zijn Draken!
Next Entry »
Paniek na homeopathie-lek

Filed Under: Alternatieve schade, Gezondheid Tagged With: alternatieve behandelwijzen, arnold rikli, atmosferische therapie, bled, kwakzalverij, natuurgeneeskunde, slovenie

Reader Interactions

Leave a Reply Cancel reply

You must be logged in to post a comment.

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • SKEPP
  • SBM
Skepter 36.2 – Zomernummer 2023
27 May 2023 - Pepijn van Erp
Skepter 36.2 – Zomernummer 2023

Met oa de grote Replicatiequiz en de zoektocht naar buitenaardse intelligenties (en of we ons daarmee kunnen voortplanten). Het bericht Skepter 36.2 – Zomernummer 2023 verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Dag tegen de homeopathie 10 april
6 April 2023 - Pepijn van Erp

Op 10 april 2023, om 10 uur 23, zal een aantal rationalisten collectief een ‘homeopathische zelfmoordpoging’ doen bij het standbeeld van Multatuli in Amsterdam. Om te laten zien dat homeopathie geen geneesmiddel is, maar slechts ‘boerenbedrog’. Deze gezamenlijke overdosis is een initiatief van de Stichting Skepsis en de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Het bericht Dag tegen de homeopathie 10 april verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Skepter 36.1 – Lentenummer 2023
25 February 2023 - SkepsisBlogBeheerder
Skepter 36.1 – Lentenummer 2023

De eerste Skepter van 2023 is eergisteren van de drukker gekomen en zit in de verzending. Hij zal ergens komende week wel bij abonnees en donateurs bezorgd worden. Weer veel moois in dit nummer. Herkent u zich in het portret hier rechts? Dit is volgens de kunstmatig intelligente plaatjesgenerator DALL·E hoe een skepticus eruitziet. Gert Jan van ’t ... Meer lezen Het bericht Skepter 36.1 – Lentenummer 2023 verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Belgisch UFO-meldpunt wint 'De Zesde Vijs' 2022
1 May 2023 - Ledenadmin Skepp

Op 29 april 2023 reikte Skepp in het sfeervolle kader van het House of Mysteries in Gent haar jaarlijkse prijzen uit. De Zesde Vijs ging ditmaal naar het Belgisch UFO-meldpunt, en werd in ontvangst genomen door mede-oprichter en coördinator van het meldpunt Frederick Delaere, die aansluitend een hoogst interessante en verhelderende lezing gaf. [...]

Uitreiking Zesde Vijs en Skeptische Put 2022 - 29 april
25 March 2023 - Jan Van Haver

De Zesde Vijs wordt toegekend aan iemand die zich het voorbije jaar verdienstelijk heeft gemaakt in het verspreiden van objectieve kennis inzake pseudo-wetenschap en het paranormale. De Skeptische Put wordt jaarlijks gegeven aan een persoon of organisatie die zich uitzonderlijk onkritisch heeft opgesteld, en de verspreiding of popularisering van kennis en wetenschap totaal verkeerd heeft begrepen. [...]

Komeet van Halley in “Het verhaal van Vlaanderen”?
13 February 2023 - Paul De Belder

De aflevering van ‘Het verhaal van Vlaanderen’ over de Guldensporenslag heeft ongetwijfeld de meeste commentaar opgewekt. Ook vanuit de astronomie valt er kritiek op te leveren. Inderdaad begon de bewuste aflevering met een voorstelling van de komeet van Halley.  Bij het kijken dacht ik heel even dat ik in een documentaire over sterrenkunde en niet over geschiedenis zat. Maar meteen werd de band duidelijk. [...]

Pegcetacoplan, a new treatment for macular degeneration
6 June 2023 - David Weinberg

FDA approves a new treatment for macular degeneration: the good, the bad, and the disappointing. The post Pegcetacoplan, a new treatment for macular degeneration first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Steve Kirsch: How “anti-COVID-19 vaccine” antivax often becomes radicalized and just plain antivaccine
5 June 2023 - David Gorski

Tech bro turned COVID-19 misinformation superspreader and antivaxxer has now fully embraced "old school" vaccine-autism conspiracy theories, demonstrating how anti-COVID-19 vaccine antivaxxers frequently become just antivaxxers. The post Steve Kirsch: How “anti-COVID-19 vaccine” antivax often becomes radicalized and just plain antivaccine first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Dr. Jay Bhattacharya Responds to Words I Never Said
4 June 2023 - Jonathan Howard

My critics lack the courage to accurately quote me. That tells you everything about them and nothing about me. The post Dr. Jay Bhattacharya Responds to Words I Never Said first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Hans1263 on De UFO van MussoliniEen "UFO" zegt natuurlijk helemaal niets over een buitenaardse beschaving. De term betekent alleen dat men iets heeft (of meent
  • De linke weekendbijlage (22-2023) - Kloptdatwel? on Firehosen met klimaatscepticus Ferdinand Meeus[…] RvdJ (B): Meeus t/ Factcheck.Vlaanderen – De strapatsen van de lievelingsklimaatontkenner van Ongehoord Nederland be
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (21-2023)Arme Charles. Hij onderstreept weer eens mijn stelling dat geloof, kwakzalverij en complotgeloof een pot nat is. Kwalijk vocht.
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (21-2023)Een werkelijk uitstekend artikel van Chris Klomp. Het beruchte kamerlid dat orakelde (pardon, ik bedoelde kakelde) over tribunalen moet zich
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (19-2023)Er zijn natuurlijk allerlei soorten druivenrassen en soorten wijn. Zou je b.v. voor een optimale Moezelwijn Duitse hoempamuziek moeten toedi

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2023 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in