Op Klopdatwel hebben we het al vaker gehad over het gevaarlijke kwakzalversmiddel MMS en de nietsontziende promotors van het goedje. In Nederland verspreidt onder andere de organisatie van de orthomoleculair arts Rob Elens, bekend van zijn hcq-cocktail, propaganda voor dit middel. Onbegrijpelijk en volstrekt onverantwoord.
Tijdens de corona pandemie zijn beruchte MMS-kwakzalvers als Andreas Kalcker er in geslaagd voet aan de grond te krijgen in Zuid-Amerika. In Bolivia werd het middel zelfs officieel goedgekeurd voor gebruik.
kwakzalverij
Bioresonantie toont aan: leverpaté net zo gezond als een mens
Op zijn weblog vestigde professor Edzard Ernst gisteren de aandacht op een hilarisch onderzoek naar de betrouwbaarheid van apparaten die gebruikt worden voor bioresonantie. De apparaten bleken voor een lijk, een leverpaté en een natte handdoek vergelijkbare resultaten op te leveren als voor gezonde proefpersonen. Bij proefpersonen die een serieuze aandoening onder de leden hadden, werd die niet gediagnosticeerd door de gebruikte bioresonantie-apparatuur.
Maar het verhaal is eigenlijk nog veel grappiger. Toen ik het hele volledige artikel doornam, las ik dat de onderzoekers hadden samengewerkt met de Duitse zender Bayerischer Rundfunk wat resulteerde in een uitzending van het programma Kontrovers in oktober 2018. Die uitzending kan nog online bekeken worden.
Klik op onderstaand screenshot, waarop je kunt zien hoe de meting met de leverpaté plaatsvond, om de 14 minuten durende aflevering te bekijken.
Het is dus nog een graadje erger dan je zou denken op basis van het stukje van Ernst, de apparaten meten helemaal niets!
Het computerprogramma dat bij de apparaten hoort genereert willekeurige uitkomsten en zorgt ervoor dat bij het testen van iemand die al waarschijnlijk al eens eerder getest is (wat bepaald wordt door de ingevoerde naam, geslacht en geboortedatum), de uitslagen niet al teveel afwijken. Als je dat geen oplichterij kunt noemen…
Meer over bioresonantie:
- Skepter 16.2 (2003): Meetrillen met de Bicom – Bioresonantietherapie gewogen
- Skepter 16.2 (2003): Bioresonatietherapie in de praktijk
- Skepsis Blog (2017): Dubieuze Resonanties
- Skepter 32.3 (2019): Meten met dr. Voll (niet online)
Peter Gøtzsche over vaccinaties en alternatieve behandelwijzen
De Deense arts Peter Gøtzsche staat bekend als een bijzonder fel criticus van de farmaceutische industrie en de toezichthouders die gaan over het goedkeuren van medicijnen. Zijn kritiek op (de invoering van) vaccinaties tegen de griep en HPV is ook niet bepaald mals. Mede daardoor ligt Gøtzsche wel lekker bij antivaxxers en aanhangers van allerlei alternatieve behandelwijzen. De vraag is voor hoe lang nog, want in zijn net verschenen boek Hoe overleef ik? betoont Gøtzsche zich een duidelijk voorstander van de vaccinaties tegen de bekende kinderziektes als mazelen, difterie, kinkhoest en polio, en veegt hij ook de vloer aan met kwakzalverij als homeopathie, acupunctuur en therapeutic touch.
Aanhangers van alternatieve behandelingen en andere antivaxxers brengen vaak de kritiek van Gøtzsche op Big Pharma – en die op de HPV-vaccinatie in het bijzonder – naar voren in discussies. Meestal met de impliciete veronderstelling dat zijn kritische houding tegenover het HPV-vaccin ook wel zal opgaan ten opzichte van bijvoorbeeld het vaccin tegen mazelen. Het zou natuurlijk handig zijn om dan te kunnen verwijzen naar een duidelijk standpunt van hem over die (andere) vaccinaties in het Rijksvaccinatieprogramma. Maar verder dan op zich heldere uitspraken in een interview voor een wat dubieuze Slovaaks website kwam ik echter niet.
Twee maanden terug besloot ik Gøtzsche maar eens te mailen en legde hem voor of zo’n publiek standpunt niet een goed idee zou zijn, daarbij wijzend op het succes van de Twitter-campagne #ikvaccineer. Gøtzsche antwoordde dat hij er in zijn nog te verschijnen boek over geschreven had en dat dat mij wel zou bevallen. Toen zijn boek deze week verscheen heb ik natuurlijk snel gekeken wat hij daarin schrijft over vaccinatie. Ik zal hier nu alleen wat citaten geven:
Sommige mensen hebben principiële bezwaren tegen vaccinaties. Ik heb het idee achter dit soort fundamentalisme nooit begrepen. Vooral niet als ouders niet alleen hun eigen kinderen maar ook andere kinderen blootstellen aan vermijdbare risico’s door de gebruikelijke kindervaccinaties te weigeren. Kudde-immuniteit is belangrijk. Om te voorkomen dat er epidemieën ontstaan van bijvoorbeeld mazelen is een hoge vaccinatiegraad onder de bevolking vereist,
En over de antivaxxers:
De meest onverzettelijke voorstanders [van het idee dat je beter de ziekte kunt doormaken dan ertegen te vaccineren] zijn zo immuun voor rationele argumenten en ondubbelzinnige bewijzen afkomstig uit zeer gedegen wetenschappelijke studies die tegen hun ideeën indruisen, dat je deze mensen welhaast religieus kunt noemen, of wat artsen ‘onbehandelbaar’ noemen. Ze propageren veel schade met het propageren van hun leugens.
Het volgende citaat maakt ook volstrekt duidelijk hoe Gøtzsche over de meeste vaccins denkt:
Natuurlijk staat ook zijn kritiek op de griepvaccinaties en de controverse rondom het HPV-vaccin in het boek, maar hij legt ook duidelijk uit dat het bij die vaccins heel anders staat met de voors en tegens. Vanuit het perscpectief van de volksgezondheid ziet hij best goede argumenten voor die vaccins, maar hij legt er meer de nadruk op dat er weinig bewijs is dat die vaccins voor een individu een verstandige keuze zijn.
‘Alternatieve geneeswijzen zijn niet de oplossing’
In een ander hoofdstuk veegt Gøtzsche de vloer aan met een hele reeks alternatieve behandelwijzen. Hij moet er niets van hebben en waarschuwt ook nadrukkelijk tegen het stellen van diagnoses door alternatieve behandelaars. Ook hier volsta ik voor nu met een paar citaten.
Waarom de kwakzalvers toch vaak succes lijken te hebben:
Sommige beoefenaars van alternatieve geneeswijzen hebben een zeer goed psychologisch inzicht en kunnen soms cliënten helpen die last hebben van stress, buitensporig perfectionisme, een gebrek aan eigenwaarde, angst, verdriet en depressie. Dit is dan echter te danken aan hun menselijke kwaliteiten en heeft niets van doen met de alternatieve behandelingen die ze toepassen.
De bespreking van onderzoeken naar het effect van bidden voor genezing is erg geestig. Ook de auteurs van Cochrane reviews die hierover verschenen zijn, blijken herhaaldelijk in frauduleuze studies gestonken te zijn of grappig bedoelde artikelen in het kerstummer van het British Medical Journal serieus te hebben genomen.
Over homeopathie:
Een absurdere vorm van gezondheidszorg bestaat er niet.
In dit ‘zelfhulpboek’ dat de lezer moet helpen zichzelf goed te informeren over medicijnen en behandelingen die hem mogelijk door artsen worden aangeraden, is het advies van Gøtzsche over de alternatieve behandelwijzen volstrekt helder:
Het enige wat we tegen dit soort waanzin kunnen doen, is zelf geen homeopathische of andere alternatieve middelen nemen, en deze ook niet aan onze dierbaren geven.
Het boek is overigens uitgegeven bij Lemniscaat, de uitgeverij die vorige week nog stevige kritiek kreeg vanwege de antivaccinatie boeken in haar assortiment.
Update 12 februari 2020: in een nieuw boek gaat Gøtzsche dieper in op het thema vaccinaties. Zie voor een bespreking: Nogmaals Peter Gøtzsche over vaccinaties.
New Age Goeroe Deepak Chopra brengt ‘moderne kwakzalverij’ tegen Alzheimer
De Volkskrant schreef vorige week dat er grote verlegenheid is ontstaan over de prominente rol van Deepak Chopra op een symposium over Alzheimer dat begin juni plaatsvindt in Amsterdam. Chopra bepleit een therapie die is gebaseerd op Ayurveda, een ‘5000 jaar oude hindoeïstische gezondheidsleer’. Chopra’s alternatieve geneeswijze voor Alzheimer bestaat uit een combinatie van yoga, meditatie, vegetarisch eten en goed slapen. De Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK) wil dat staatssecretaris Gezondheidszorg, Martin van Rijn, het symposium mijdt. De VtdK vindt dat het congres onvoldoende niveau heeft, noemt Chopra een regelrechte charlatan die ‘wartaal’ uitslaat en heeft de staatssecretaris een brief gestuurd met het verzoek weg te blijven van het congres. De organisator van het congres, vastgoedmagnaat Fred Matser, zegt in het dagblad Trouw dat de kritiek op Chopra flauwekul is. Matser is van mening dat er ‘meer is dan wetenschap’ bij de behandeling van Alzheimer. Matser: ‘Ik wil juist verder kijken. Er is zoveel meer dan wat de wetenschap al heeft vastgesteld. Daarom heb ik er voor gekozen om niet alleen de gevestigde orde aan het woord te laten, maar ook iemand anders uit te nodigen die veel in zijn mars heeft’. Op het congres spreekt ook neurowetenschapper Rudolph Tanzi die in opdracht van Chopra’s stichting onderzoek doet naar de Alzheimer-therapie van Chopra. Lijkt me een lastig startpunt voor objectief onderzoek. Het lijkt me beter dat de staatssecretaris wegblijft van dit zweeffeestje.
Wie meer over Chopra wil weten kan dit gesprek tussen Deepak Chopra en Michael Shermer bekijken of deze artikelen van Kloptdatwel nog eens nalezen: de Chopra generator en ‘Chopra slaat terug en mist’. Volgens mij geeft de Wikipedia de kritiek op Chopra heel goed weer: ‘His beliefs and ideas are criticized by scientists and medical professionals[14] who say that his treatments rely on the placebo effect,[7] that he misuses terms and ideas from quantum physics (quantum mysticism), and that he provides people with false hope which obscures the possibility of effective medical treatment.[15] The medical and scientific communities’ opinion of him ranges from dismissive to damning; criticism includes statements that his approach could lure sick people away from effective treatments’ .[14]
Foodblogger Belle Gibson’s claim dat ze kanker genas door goede voeding klopt niet
Ze was wereldberoemd op Instagram: de Australische food- en wellness blogger Belle Gibson. Haar recepten-app stond klaar voor de Apple Watch. Haar verhaal? Ze vertelde dat ze kanker had gehad en dat goede voeding haar had genezen. Een boodschap die het goed deed op internet. Detectivewerk van lokale kranten bracht aan het licht dat van dat verhaal niet veel lijkt te kloppen. Het lijkt er op dat ze haar ziektegeschiedenis heeft verzonnen. Ze verdedigt door te zeggen dat ze een foute diagnose heeft ontvangen. Dat is lachen omdat ze vertelt dat ze die diagnose heeft gekregen van TV-persoonlijkheid Dr. Phil. Ook ander onheil kwam aan het licht – ze heeft gejokt over haar leeftijd en het is niet duidelijk waar een grote hoeveelheid geld is gebleven die ze heeft ingezameld voor goede doelen. Gibson’s val is diep. Apple heeft haar app uit de store gehaald en de woede op internet is aanzienlijk. Er worden nu ook vragen gesteld bij een ‘bijna dood ervaring’ die ze in 2009 rapporteerde tijdens een ziekenhuisopname. Via Maarten Koller. GJvtL.