Psycholoog Stephan Lewandowsky gooide in 2012 een bommetje in de voortgaande strijd van klimaatsceptici tegen de wetenschappelijk consensus rondom de menselijke invloed op de opwarming van de aarde. In een artikel getiteld NASA Faked the Moon Landing—Therefore, (Climate) Science Is a Hoax lijkt hij de klimaatsceptici als complotdenkers weg te zetten. Die reageerden natuurlijk verontwaardigd op hun eigen websites en in de commentaren bij blogs die erover berichten. En die online uitingen werden vervolgens weer onderzocht op complotdenken door Lewandowsky. Nieuw artikel, nieuwe verontwaardiging. En nu, een jaar later, ingetrokken.
LOG12 – Moon Landing
De volledige titel van het eerste artikel dat Lewandowsky schreef met Klaus Oberauer en Gilles Gignac is: “NASA Faked the Moon Landing—Therefore, (Climate) Science Is a Hoax – An Anatomy of the Motivated Rejection of Science” (afgekort LOG12, naar de beginletters van de auteurs) en is gepubliceerd in Psychological Science (hier een vrij toegankelijke versie). Het is pas in maart 2013 officieel verschenen, maar de commotie begon in juli 2012 toen het geaccepteerd was en online werd verspreid.
Het ‘resultaat’ werd gretig opgepakt door de media. Als (sociaal)psychologen ergens goed in zijn gebleken de laatste jaren, is het wel weinig overtuigende verbanden vertaald te krijgen in spraakmakende krantenkoppen. Niet verwonderlijk dat de klimaatsceptici op hun achterste benen stonden en uit alle macht probeerden de onzin van dit onderzoek aan te tonen.
Wat staat er nu eigenlijk voor schokkends in? Het onderzoek is gebaseerd op een vragenlijst die werd uitgezet via een aantal websites die over klimaatverandering gaan. De deelnemers werd gevraagd in hoeverre ze eens of oneens waren met zaken die in de klimaatdiscussie een rol spelen (‘verbranding van fossiele brandstoffen draagt bij aan de opwarming van de aarde’, ‘verbranden van fossiele brandstoffen heeft al negatieve gevolgen laten zien’). Maar ze kregen ook vragen over redelijk bekende complottheorieën (moord op Kennedy, die maanlandingshoax uit de titel), algemeen wetenschappelijk aanvaarde feiten (aids wordt veroorzaakt door hiv, roken veroorzaakt longkanker) en hoe ze dachten over de vrije markt.
De onderzoekers gooien al deze data in een vrij gecompliceerd statistisch model (Structural equation modeling) en daaruit komt dan met name een sterke samenhang tussen een voorkeur voor vrije markt en klimaatscepsis uit opborrelen. En eigenlijk ook dat maar weinig mensen waarde hechten aan complottheorieën; als ze dat al doen leidt dat eerder tot ongeloof in algemeen aanvaarde wetenschappelijk feiten dan in verwerpen van de theorie rond klimaatopwarming.
Belangrijkste kritiek op het onderzoek gaat over de manier waarop de deelnemers werden geselecteerd. Volgens de auteurs probeerden ze zowel volgers van de consensus rondom klimaatopwarming in hun onderzoek te krijgen als sceptici door de enquête aan te bieden via acht websites die pro-wetenschap zijn en vijf die je als klimaatsceptisch kunt aanduiden. Die laatsten deden echter niet mee. De sceptici in de enquête kwamen dus via de ‘reguliere’ sites binnen, maar er waren er wel genoeg voor de vergelijking (in totaal 1.145 bruikbare inzendingen). Bij uitkomen van het artikel gingen de websitebeheerders van sceptische blogs natuurlijk na of dat wel klopte van die afgeslagen uitnodiging. En daar lijkt toch een luchtje aan te zitten.
Ook het rekenwerk van Lewandowsky is niet direct helemaal transparant en lijkt voor een niet-ingewijde nodeloos ingewikkeld. De kans dat de uitkomst bewust vertekend is door een paar lieden die klimaatsceptici in een kwaad daglicht wilden stellen, is ook niet uit te sluiten bij zo’n Internet-poll en het lijkt erop dat daar maar weinig inspanning voor nodig was geweest. Er waren ook maar 10 respondenten die iets in de maanlandingshoax zagen, dus de titel lijkt sowieso wat overtrokken.
De verdediging van Lewandowsky rammelt ook wel wat. Zo heeft ie behoorlijk vaag gedaan over de vijf sceptische sites die geweigerd zouden hebben om zijn poll te plaatsen en zat zich te verkneukelen bij het idee dat al die boze klimaatscepsisbloggers ijverig hun mailboxen aan het doorpluizen zouden zijn om te zien of ze twee jaar eerder misschien een mailtje te snel hadden weg gegooid. Wat blijkt, is dat een assistent van hem die uitnodiging had gestuurd, zonder echter op te merken dat het om een onderzoek van Lewandowsky ging en vervolgens is er ook niet veel moeite gedaan om bij ‘geen antwoord’ of een weigering even door te drukken en het belang duidelijk te maken. En of de poll nu wel op SkepticalScience (de belangrijkste reguliere site) stond, is inmiddels ook de vraag (misschien was het alleen een oproep via Twitter of stond het in een reactie op de site).
Voor een lezer die niet heel erg op de hoogte is van de rollen die Lewandowsky, zijn mede auteurs en zijn opponenten in de echte discussie spelen (die over klimaatverandering) komen de reacties van Lewandowsky op de kritiek een beetje gemakkelijk over en hij lijkt ze wat lichtzinnig belachelijk te maken. Ik weet niet of dat nu zijn bedoeling was, maar bij mij werkt het eerder wat sympathie op voor de sceptici (op dit punt dan).
Recursive fury
Maar laten we even wel wezen, het is niet meer dan een Internet-poll! Misschien was de te verwachten commotie ook wel iets waar Lewandowsky stiekem op hoopte en zat hij al klaar voor het vervolgonderzoek: het analyseren van de reacties op blogs over zijn onderzoek en het verband met complotdenken! Dit mondde uit in een artikel: Recursive fury: Conspiracist ideation in the blogosphere in response to research on conspiracist ideation gepubliceerd in Frontiers in Psychology: Personality Science and Individual Differences. Dit keer deed Lewandowsky het samen met Oberauer, John Cook en Michael Marriott. Meteen was daarover zoveel trammelant dat het er toe leidde dat Frontiers het artikel uit voorzorg offline haalde.
Vorige week berichtte weblog Retraction Watch dat het nu ook formeel is ingetrokken. Belangrijkste reden is dat Frontiers de juridische aansprakelijkheid niet aandurft. Een aantal personen die in het artikel of in de supplementen met naam genoemd zijn (of waarvan hun opmerkingen zo tot de persoon zijn terug te leiden), zijn van mening dat er sprake is van smaad. In die supplementen zijn bijvoorbeeld ook reacties van mensen opgenomen die geen uitgesproken klimaatsceptici zijn, maar die suggestie wordt wel gewekt door onhandige benaming van het stuk. Een ander punt is dat minstens één van de auteurs (Marriott) ook in de onderzoeksperiode blogs schreef waarin hij flink kritiek uitte op sommige klimaatsceptici die in het artikel worden genoemd. Dat lijkt mij inderdaad wat dubieus.
Het stuk staat nog wel online (pdf) op de site van de University of Western Australia, waar Lewandowsky tot januari dit jaar werkzaam was. Het is onderhoudend leesvoer, maar of het faire wetenschap is, waag ik te betwijfelen. Ik kan me goed voorstellen dat het op de klimaatsceptici overkomt als een lafhartige aanval vanuit de veilige ivoren toren van het afgeschermde academisch wereldje. De groep die bekeken wordt, is stiekem ook verschoven van de bezoekers van klimaatblogs naar de auteurs van de sceptische blogs (want daarvan komt het merendeel van de onderzochte commentaren). Zowel de sceptici die zich door LOG12 onheus bejegend voelen als Lewendowski maken dat onderscheid eigenlijk niet.
Plos One – absence of any role of free-market worldview or conservatism in the rejection of GM foods
Misschien is het maar beter om die twee onderzoekjes te vergeten en alleen te kijken naar een ander onderzoek van Lewandowsky dat vorig jaar verscheen in Open Access journal Plos One: “The Role of Conspiracist Ideation and Worldviews in Predicting Rejection of Science“. Dit is gebaseerd op een representatieve steekproef onder de Amerikaanse bevolking uitgevoerd door een onafhankelijk onderzoeksbureau, dus hoeven we ons minder druk te maken over bias in de selectie. Volgens Lewandowsky bevestigen de resultaten die van LOG12. Dat klopt wel aardig, maar ook hier haalt Lewandowsky het complotdenken naar voren door het in de titel op te nemen, terwijl het dus helemaal niet zo’n grote en duidelijke rol speelt. In een FAQ bij het artikel, waarin Lewandowsky zelf een aantal vragen bedenkt en beantwoordt, geeft hij zelf wat het belangrijkste resultaat van de studie was:
The involvement of conspiratorial thinking in the rejection of science is not very surprising, given the existing body of literature that we review in the paper. Similarly, the important role of free-market worldviews in the rejection of climate science is also not surprising in light of previous results […] What is surprising, and in our view quite remarkable, is the absence of any role of free-market worldview or conservatism in the rejection of GM foods, and their rather weak (and mutually opposing) role in the rejection of vaccinations.
In een stuk van Tania Lombrozo komt ook naar voren dat Lewandowsky meer maakt van dat complotdenkersaspect dan misschien gerechtvaardigd is op grond van zijn onderzoek:
I asked Lewandowsky about his experience as a researcher working on the psychology of science denial, and in particular his take on the blogospheric reception to his forthcoming paper. He suggested that the paper engendered such hostility because it not only “cast people who rejected climate science in a less than favorable light,” but also because “it was too close to the truth.” Of course, he points out, “the way the blogosphere responded was really by confirming my finding. What they basically did was spin one conspiracy theory after another, trying to invalidate the data.”
Uh? Zo maakt Lewandowsky zich er wel een beetje gemakkelijk vanaf. Je zou zelfs kunnen zeggen dat hij de kritiek op zijn studie vergelijkt met de aanvallen op de klimaatwetenschap zelf op basis van idiote complottheorieën. Alleen gaat die vlieger niet op omdat zijn Internet-poll zich moeilijk laat vergelijken met het inmiddels tamelijk robuuste bewijs voor de menselijke invloed op de klimaatopwarming dat berust op talloze onderzoeken van een groot aantal onderzoekers uit verschillende disciplines.
Lewandowsky stelt ook her en der dat er nog helemaal geen academische artikelen zijn verschenen die kritiek uiten op LOG12. Daarmee impliceert hij dat hij de kritiek van de sceptici niet al te serieus neemt. Beetje makkelijk is dat wel, want dat soort artikelen zou dan geschreven moeten worden door (zich aangevallen voelende) personen die misschien soms wel wetenschappelijk ervaring hebben, maar niet thuis zijn in hoe het binnen de psychologie werkt. Of van andere psychologen die het werk van Lewandowsky belangrijk genoeg vinden om eens kritisch door te pluizen. En dat laatste gebeurde de laatste jaren juist niet zoveel in die kringen …
Hier wat Lewandowsky er zelf over te zeggen heeft. Hij gaat dus toch wel in op kritiek en doet dus zelf lekker mee op het niet peer reviewed strijdtoneel. Maar lees ook de comments, daarin staan weer links naar de reacties op de sites van klimaatsceptici. In een net verschenen video legt Lewandowsky de hele gang van zaken uit vanuit zijn perspectief en vertelt ook iets over de zaken die zich niet zo in het openbaar afspelen (de ‘Subterranean War on Science‘ ):
Lewandowsky kwam eerder ter sprake op Kloptdatwel in de bespreking van ‘The Debunking Handbook‘ dat hij samen met Cook schreef, één van de co-auteurs van Recursive Fury en één van de mensen achter de website SkepticalScience.com.
Update 11 april 2014: over de retractie is ook al weer een heleboel afgeblogd en gediscussieerd in commentaren op die blogs. Frontiers heeft tot twee keer toe een toelichting geven, telkens iets duidelijker. In het laatste bericht stelt de Editor-in-Chief dat het artikel eigenlijk nooit gepubliceerd had mogen worden, omdat de individuen aan wie kenmerken van complotdenken werden toegeschreven, geïdentificeerd konden worden en daarvoor geen toestemming hadden gegeven:
For Frontiers, publishing the identities of human subjects without consent cannot be justified in a scientific paper. Some have argued that the subjects and their statements were in the public domain and hence it was acceptable to identify them in a scientific paper, but accepting this will set a dangerous precedent. With so much information of each of us in the public domain, think of a situation where scientists use, for example, machine learning to cluster your public statements and attribute to you personality characteristics, and then name you on the cluster and publish it as a scientific fact in a reputable journal. While the subjects and their statements were public, they did not give their consent to a public psychological diagnosis in a scientific study. Science cannot be abused to specifically label and point out individuals in the public domain.
Lijkt mij ook.
Steun Kloptdatwel
Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).
NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.
U noemt “het inmiddels tamelijk robuuste bewijs voor de menselijke invloed op de klimaatopwarming”.
Daar is geen empirisch bewijs voor, enkel gebaseerd op klimaat-modellen die aantoonbaar steeds verder afwijken van de werkelijkheid. Het onderzoek is inmiddels zover gepolitiseerd dat de klimaat-religie nu naar middelen grijpt zoals in het stuk beschreven. Zwart schilderen van sceptici en het gebruik van labels als “klimaat-ontkenner”. Dat maakt dat de Godwin al is geïntroduceerd door de klimaatalarmisme-nazi’s voordat de discussie is begonnen.
“Geen empirisch bewijs, klimaatmodellen zeggen niets..” de ontken-drones wijken in elk geval nooit erg af van het script.
http://www.skepticalscience.com/empirical-evidence-for-global-warming.htm
Lees die eerste zinnen eens van uw link “chain of evidence”. iets van: omdat u een aardbei eet, kan een ander deze niet meer eten, daarom is er honger in de wereld. Je kunt niet steeds maar de basis theorie (antropogeen CO2) uitbreiden met sub-theorieen, wanneer een significant onderdeel van je oorspronkelijke stelling weerlegt is. Zie “Occam’s Razor” http://wattsupwiththat.com/2014/03/22/occams-razor-and-climate-change/
Bovendien legt u mij woorden in de mond die ik niet gezegd heb (een veel gebruikte stro-man tactiek), namelijk dat klimaatmodellen niets zouden zeggen. Dat heb ik niet gezegd. Als klimaatmodellen steeds verder AFWIJKEN van de metingen, dan zegt dat iets over de modellen en waarschijnlijk ook iets over de zogenaamde “consensus” die er zou zijn.
En als laatste. U noemt mij een “drone”. Terwijl, het eerste wat u waarschijnlijk heeft gedaan is op skeptical science het betreffende onderwerp opgezocht, in de lijst met standaard “antwoorden” uit de AGW-bijbel, en gezagsgetrouw de voorgekookte link hier geplakt.
Ik neem de moeite al lang niet meer om standaard flauwekul van standaard drones te antwoorden met non-standaard antwoorden.
Ik richt mij tot de eventuele passerende lezer die niet beter weet en die de standaard flauwekul van “skeptici” per ongeluk aanziet voor iets wat serieus te nemen is.
Met deze site hebben ze gelijk ook de mogelijkheid om alle standaard flauwekul die door “skeptici” wordt opgedreund te ontzenuwen. En omdat die onzin, net zomin als bij creationisten, pardon evolutie-skeptici, adaptief is aan verandering van inzicht, is deze doorzoekbare lijst blijvend up to date:
http://scienceblogs.com/illconsidered/2008/07/how-to-talk-to-a-sceptic/
Jouw taalgebruik is een perfect voorbeeld van hoe wetenschappelijke krititiek wordt weggewuifd op basis van autoriteit i.p.v. op basis van wetenschappelijke argumentatie…
Ik snap dat je je aangesproken voelt. Maar in jouw geval is het slechts onwetendheid en het nemen van een verkeerde afslag ergens die je rechtstreeks in het moeras van pseudo-scepticisme heeft gedreven op dit specifieke onderwerp. En je begint ook al een beetje de praatpunten over te nemen (ijskernen zouden bewijzen dat CO2 een gevolg is van temperatuurstijging, IPCC is religieus, CO2 is niet antropogeen, waterdamp wordt weggemoffeld etc.)
Ik zou zeggen die link is voor jou erg nuttig.
Precies! Daar is KDW voor, de klimaatsceptici gaan we niet overtuigen. Dank voor de vele interessante links die ik nog niet kende.
Dit soort zaken geven heel goed het probleem van de klimaat discussie aan. Een ieder die (wetenschappelijke) kritiek heeft op het onderzoek wordt per definitie als idioot en complotdenker in de hoek gezet. En dat maakt de discussie bijzonder onzuiver.
En juist de klimaat discussie kan wel wat extra wetenschappelijkheid gebruiken. Immers, het IPCC had vanaf het allereerste begin de schuldige al gevonden (CO2 door menselijk handelen) en is alleen bezig daar hun bewijzen daarvoor te vinden. En dat is dus wel degelijk tegengesteld aan de wetenschappelijke methoden, en heeft meer overeenkomsten met bijvoorbeeld de creationisten… Grote hiaten in de theorie, bijvoorbeeld dat in de ijsmeetingen de temperatuur variatie altijd een paar honderd jaar vóór loopt op de CO2 variatie, (hetgeen pleit voor CO2 als gevolg, en niet als oorzaak van temperatuur variatie) worden weggemoffeld.
NB: Onder de noemer van klimaat verandering wordt heel veel goede wetenschap bedreven. Maar juist het overkoepelende orgaan, en de politieke discussie is meer religieus dan wetenschappelijk. En deze Lewandowsky lijkt daar een goed voorbeeld van.
Ik denk dat het probleem meer zit in het feit dat er aan beide kanten mensen zijn, die incidenten gaan zien als bewijs voor hun gelijk.
Noodweer in Groot Brittanië, of orkaan op de Filipijnen – Zie je wel, dat komt door de klimaatverandering.
Koude winter, of normale zomer – Zie je wel, er is niets aan de hand.
Op rechts-rellerige sites wordt vaak de vlag uitgehangen als er bijvoorbeeld een strenge winter in de US is. Dat dat nu elke 25 jaar voorkomt maar vroeger elke 10 jaar, dat weten ze niet. Dat we tegelijkertijd hier een van de zachtste winters ooit hebben gehad is dan blijkbaar geen nieuws.
Een mooie manier om extremen te bekijken is een grafiek met dagrecords van temperatuur per jaar. Dus laagste temperatuur ooit op 10 maart en hoogste temperatuur ooit op 10 maart. Dan zie je de records in lage temperaturen de laatste decennia als sneeuw voor de zon smelten (pun intended).
http://sargasso.nl/de-trend-temperatuurrecords-van-de-bilt/
Met dank aan datamartelaar “Steeph”.
Dit soort opmerkingen voegen niets toe. De kwestie is NIET of de temperatuur gemiddeld is gestegen. De kwestie is of dat door menselijk handelen komt. En dat kun je onmogelijk bewijzen met warmte record statistieken. Je kunt geen oorzaak uit die statistieken halen.
Ik had een toevoeging op Renate’s opmerking, niet op uw stukje, en dat voegt dus wel degelijk wat toe.
Dat u erkent dat de aarde opwarmt is meegenomen, maar hele volksmassa’s geloven dat nog steeds niet. Ik heb dan ook nergens gezegd dat de statistieken die ik gaf aantoonden dat de mens verantwoordelijk is, die draai geeft u er zelf aan.
De suggestie wordt gewekt alsof er eerst opwarming werd geconstateerd en daarna werd “bedacht” dat dat wel eens door de toegenomen concentratie CO2 zou kunnen komen. De werkelijkheid is precies omgekeerd. Al rond 1900 formuleerde Arrhenius de theorie van de broeikasgassen, onder andere als verklaring voor de discrepantie van 30° C tussen de te berekenen temperatuur en de werkelijke temperatuur. Hij voorspelde dat de toenemende CO2-concentratie voor opwarming zou kunnen zorgen. In de jaren ’50 van de 20e eeuw lieten berekeningen zien dat dit inderdaad het geval was. Er was tot in de jaren ’70 nog wel discussie over de mogelijkheid dat de luchtverontreiniging (Aerosolen o.a.) een sterker afkoelend effect zou kunnen hebben (dit werd door een minderheid van klimaatwetenschappers aangehangen). Vanaf ongeveer 1980 zette de opwarming definitief door, waarschijnlijk ironisch genoeg mede doordat de luchtvervuiling steeds beter werd bestreden.
En dan dat uitgekauwde argument dat de CO2-concentratie tijdens de ijstijden achterliep op de temperatuur: geen enkele klimaatwetenschapper heeft ooit beweerd dat de temperatuur alleen door CO2 kon veranderen. Vanzelfsprekend is de hoofdrolspeler in de paleoklimatologie de Zon. Daarnaast spelen op zeer grote tijdschalen ook de ligging van continenten en zeestromen een rol. Vrijwel algemeen aanvaard is dat de temperatuurvariaties tijdens de afgelopen paar honderdduizend jaar werden getriggerd door de Milankovich-variaties in de aardbaanparameters, waardoor dan weer de zomer-insolatie op het noordelijk (land-)halfrond varieert. Het leuke is dat je vrij aardig kunt uitrekenen hoe sterk dat effect is en dan blijkt dat het bij lange na niet toereikend is om de sterke temperatuurschommelingen te verklaren. En daar komt de CO2 in het spel, als positieve terugkoppeling in het klimaatsysteem: stijgende temperatuur maakt meer CO2 vrij (inderdaad) (en andere broeikasgassen, zoals CH4) die op zijn beurt de temperatuur verder doet stijgen, etc, CO2 kan dus zowel gevolg als oorzaak zijn van temperatuurverandering. En op dit moment is het de belangrijkste oorzaak
De werkelijkheid is dat het hele idee van versterkt broeikas effect pas is begonnen te spelen naar aanleiding van de ijskern metingen. Die gaven een correlatie aan tussen CO2 en temperatuur, en dát is de aanleiding geweest om te postuleren dat het effect van CO2 zó groot is dat de extra uitstoot een klimaat verandering teweeg kan brengen. Dit is dan ook de reden waarom CO2, en alléén CO2 als boosdoener aangemerkt wordt. Een ander bewijs dan de ijskern metingen is er simpelweg niet, omdat onze kennis over het klimaat en de rol van CO2 daarin volledig ontoerijkend is. En dat ijskern bewijs blijkt nu gewoon niet te kloppen. In het verleden is CO2 duidelijk een oorzaak, en niet een gevolg.
We hebben een veel efficienter broeikasgas in de vorm van waterdamp. Iets dat altijd zorgvuldig verzwegen wordt, aangezien zowel de hoeveelheid als efficientie 2 ordes van grootte hoger zijn dan CO2, en het totaal effect van waterdamp dus absurd veel hoger is dan CO2. Maar dáár wordt geen onderzoek naar gedaan door het IPCC. Die hebben immers al besloten dat CO2 de schuldige is, en dus heeft het geen zin naar een andere oorzaak te zoeken.
Nou nee, methaan wordt bijvoorbeeld door iedereen als een sterker broeikasgas aangemerkt dan CO2.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Broeikasgassen
Dat waterdamp ook een broeikasgas is wordt helemaal nergens verzwegen maar toenemende waterdampconcentratie wordt vooral gezien als gevolg en daardoor als versterker (+30%) en niet als veroorzaker. Zie onderzoek:
http://www.sciencemag.org/content/327/5970/1219.abstract?sid=7458b0b9-6b55-4fb2-adb7-451efa4f810e
Wanneer zijn die ijskernen bestudeerd? Want in 1958 waarschuwde een door een bedrijf gesponsord wetenschapsprogramma al voor CO2. Terwijl het juist bedrijven zijn die last van CO2 taks hebben.
http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=qF9WdV8pUPk
http://scienceblogs.com/illconsidered/2006/02/climate-scientists-hide-water-vapor/
Je blijft hardnekkig vasthouden aan die mantra van de ijskernen, die de klimaatwetenschappers op het idee gebracht zouden hebben,…
Lees deze beknopte geschiedenis eens:
http://www.lenntech.com/greenhouse-effect/global-warming-history.htm
Waterdamp levert inderdaad de grootste bijdrage aan het broeikaseffect. Maar geen 2 ordes van grootte meer (waar haal je dát vandaan?). De verhouding is ongeveer waterdamp 50%, wolken 25 %, CO2 19%, de rest door CH4, O3, etc. http://chriscolose.wordpress.com/2010/08/27/adding-up-the-greenhouse-effect-attributing-the-contributions/
De waterdampconcentratie hangt zelf weer van de temperatuur af en werkt daardoor niet als een oorzaak (forcing) van temperatuurverandering, maar als positieve tergkoppeling. Dat je meent dat het IPCC geen melding doet van onderzoek naar het effect van waterdamp (IPCC doet zelf geen onderzoek, zij verzamelt gegevens van klimaatwetenschappers) toont aan dat je nog niet de moeite hebt genomen rapporten van het IPCC te lezen, want daar staat duidelijk in dat het effect van de stijgende CO2-concentratie door de extra waterdamp wordt versterkt.
Omwisselen oorzaak en gevolg door pseudo-sceptische klimaatontkenners:
https://www.skepticalscience.com/co2-lags-temperature.htm
Beter toch maar even weer overnieuw beginnen:
http://climatekids.nasa.gov/greenhouse-effect/
Klimaatsceptici spreken van van een complot van geitenwollen sokkendragers om ons naar de alternatieve energie te dwingen. Dat ze zelf deel van een komplot zijn lijken ze zelf niet in de gaten te hebben:
Billion-dollar climate denial network exposed
http://www.wired.co.uk/news/archive/2013-12/21/denial
Ik las ergens eens dat de veel wetenschappers die nu in de denktanks werken die de klimaatopwarming ontkennen voorheen voor de tabaksindustrie werkzaam waren.
Als de wetenschappers met alarmerende rapporten komen dan worden zij wel eens uitgescholden voor klimaatalarmisme-nazi’s door gefrustreerde klimaat-opwarming-ontkenners. Gefrustreerd, want zelfs zij moeten na eigen onderzoek bekennen dat de aarde opwarmt. Dus nu ontkennen zij dat de mens daarin een rol speelt.
Leuk is dan ook dat laatst een rapport van ontkenners kwam dat regelrecht klimaatalarmisme genoemd kan worden. Zij bestreden dat de opwarming aan het eind van de eeuw zo hoog zou zij als het IPCC berekende. Hun berekeningen kwamen weliswaar lager uit maar waren nog steeds alarmistisch te noemen, vooral omdat in hun berekening een forse beperking van de uitstoot van CO2 was meegenomen, iets waar ze fel tegen strijden en waarvan de doelstellingen ook niet gehaald gaan worden.:
Verrassing: klimaatsceptici produceren alarmerend rapport
http://sargasso.nl/verrassing-klimaatsceptici-maken-alarmerend-rapport/
– hoeveel warmt de aarde op
– hoeveel is natuurlijke variabiliteit
– hoeveel draagt de mens daaraan bij
en dan de gevolgen
– hoeveel kan de mens überhaupt het klimaat sturen
(alsof we aan de thermostaat van de aarde kunnen draaien)
– tegen welke kosten en inspanningen met welk resultaat
(te verwachten resultaat wordt zelden besproken)
– eigenlijk zouden er minder mensen op aarde moeten zijn
– eigenlijk zouden we kariger moeten leven
(die laatste twee zijn levensgevaarlijke maakbaarheids-proposities)
Skeptici worden vaak (ook hierboven weer) beschuldigd van financiele belangen. De echte graaiers zijn de krachten achter het klimaat-alarmisme. Belangen in CO2 ruilhandel en ruilbeurzen. Het VN-REDD programma (bomen als kapitaalinvestering voor CO2 ruilhandel) en de overheid-kers op de taart, CO2-belasting.
Lomborg had een prachtige lijst met wereldproblemen die voor een fractie van de kosten, in één keer opgelost kunnen worden. Drinkwater,honger, malaria en andere ziektes. Ik zou daar graag echte milieuvervuiling aan toe willen voegen. Daar moeten we wat tegen doen (plastic, dioxines, benzeen, etc. etc.)
Het valt op hoe vaak de klimaatsceptici de woorden kosten en belasting in de mond nemen, is dat de drijfveer van hun verzet?
Stel dat de opwarming een niet menselijke oorzaak heeft dan nog wil je de gevolgen en gigatorenhoge kosten en catastrofale gewelddadige gevolgen van opwarming voorkomen.
De klimaatsceptici in Nederland moeten dan voorstellen om aan het klimaat te gaan sleutelen of geld vrij te maken voor hogere dijken dan wel volksverhuizingen. Doen ze dat? Neen! Hoor je Duitse klimaatsceptici voorstellen om alvast een muur om Nederland te plaatsen vanwege de te verwachten 10 miljoen West-Nederlandse overstromingsvluchtelingen? Neen!
Liever straks in een fantastisch schone omgeving zonder plastic, dioxines en benzeen oorlog voeren tegen de mediterrane volken die de oprukkende Sahara ontvluchten, dan nu meer belasting betalen voor een toekomst voor je kinderen.
Kop in het zand en “na mij de zondvloed”.
ja, dijken ophogen is veel zinvoller dan CO2-belasting.
En nu ga ik niet verder in op jouw trol-gedrag.
Toe maar, trol-gedrag. Drogreden omdat u geen tegenargumenten meer heeft?
Stel dat CO2 niet de oorzaak is maar verlaging daarvan wel de klimaatopwarming kan verminderen. Dan is CO2 belasting toch uiterst wenselijk? En goedkoper dan de dijken wereldwijd verhogen.
http://www.joop.nl/opinies/detail/artikel/1949_klimaatwetenschap_is_geen_bokswedstrijd_tussen_sceptici_en_hysterici/
Ik geloof dat de aarde opwarmt en zelfs dat wij daarin een belangrijke factor zijn.
Maar kunnen we het voorkomen? Is dat noodzakelijk?
Persoonlijk denk ik dat vervuiling van het milieu een belangrijker probleem is.
En nog erger, we gaan voedsel in onze tank stoppen (verplicht bijmengen biobrandstof) gelukkig komt de VN (en de EU gedeeltelijk) terug van die absurde beleidspunten. brrrr.
Geloof is irrelevant. Opwarming is een feit en menselijk handelen is de oorzaak. Dat is naast alle convergerende bewijs (bijv. halogenen, NOx, CH4, ozon in troposfeer) ook direct aangetoond middels de isotopische samenstelling van het koolstof.
De discussie is al lang over. Het enige enigszins verdedigbare excuus dat je nu nog hebt om “een klimaatskepticus” te zijn is onwetendheid.
Kunnen we het voorkomen? Nee en ja, dat wil zeggen het is al aan de gang, maar er zijn maatregelen te nemen waarmee we een beetje op de rem kunnen gaan staan i.p.v. extra gas richting afgrond te nemen.
Is het noodzakelijk? Ja. Het gaat niet alleen om het gooien van een reddingsboei naar een ijsbeer. Het gaat om politieke instabiliteit (= oorlogen), voedselvoorziening, drinkwatervoorziening, verspreiding van ziekten, overstromingen, intensivering van catastrofale weerfenomenen als stormen, droogte (bosbranden) en nog veel meer leuks om een volgende generatie na te laten.
Gebruik je internet en je verstand, liefst tegelijkertijd.
Ik weet niet precies wat je verstaat onder vervuiling van het milieu, maar als je daar bezorgd over bent dan loop je als je eenmaal de onwetendheid voorbij bent de kans op behoorlijk diepe groeven van in je voorhoofd.
Persoonlijke aanvallen en beledigingen als argumentatie zijn typische argumentatie methoden van religies, en niet van wetenschap…
Mijn reactie op Albert was weggevallen:
Zie hier, met de reactie van Albert, hoe weer de doelpalen voortdurend verplaatst worden om vooral politieke standpunten en beleid te beïnvloeden.
– eerst: Global warming – maar er is geen “global” warming…
– Klimaatverandering – het klimaat verandert altijd (ook middeleeuwen)
– Geopolitieke stabiliteit, energieonafhankelijkheid. Doe het dan in ieder geval zodat we niet afhankelijk zijn van olie van derden.
– Recent: Oceaanverzuring
De hele discussie heeft verdraaid weinig meer met de wetenschappelijke vragen te maken over “antropogene catastrofale globale opwarming” waar het allemaal mee begon (of wacht, het begon met de kans op een nieuwe ijstijd in de jaren ’70).
Het lijkt voornamelijk nu een oefening voor het vergoelijken van o.a. SDE (subsidie op windmolens en bijstook van noord-amerikaanse houtsnippers in kolencentrales. Wie profiteert?), CO2-aflaten (ver)kopen op ruilbeurzen (wie profiteert?) en binnenkort CO2-belasting (die bij uitblijven tegengeluid zeker gaat komen).
Het heeft allang niets meer te maken met wetenschap en/of gevolgen van mogelijke menselijke bijdragen aan klimaat en oplossingen voor mogelijke mitigatie en/of adaptatie.
Jij bent inderdaad heel erg vooringenomen.
Zo erg zelfs dat je niet doorhebt dat ik het feit van de opwarming erken.
Dat is iets dat we weten, daar is bewijs voor. Blijkt uit metingen.
De gevolgen zijn echter minder goed in te schatten en nog minder goed is in te schatten wat de gevolgen zullen zijn van onze pogingen hierop invloed uit te oefenen. Alsof we dan een rustige en regelmatige aarde zullen krijgen.
Klinkt een beetje als de verwachting van het Nieuwe Jeruzalem.
Wat we in ieder geval zeker weten is dat het veel geld kost.
En daar kunnen we ook andere dingen mee doen.
Het had toch mogelijk moeten zijn om in twee maanden tijd iets bij te leren.
🙂
Was je vergeten, maar je hebt gelijk; zal voortaan eerder reageren.
Leerpuntje. Dank.
Het is mooi dat je jezelf niet in dat kamp van klimaatontkenner wilt plaatsen. Ik geloof dat wel. Het gaat er hierom dat – oprecht als je bent – de ernst van de situatie nog steeds niet is doorgedrongen.
Maar er is ook een deel van klimaatontkenners die deze lijn volgen. Ze nemen dan zogenaamd de wetenschap serieus en kiezen dan vervolgens uit een keuzemenu een verder te verdedigen standpunt dat: 1) het is al te laat om nog iets te kunnen doen; 2) het is onverstandig om iets te doen want dat kost ons teveel en we hebben dat nodig om de gevolgen te kunnen betalen; 3) we moeten niks doen want probleem X is veel erger en ook; 4) wetenschappers worden betaald om te overdrijven en bovendien; 5) klimaat is sowieso altijd aan verandering onderhevig of; 6) een willekeurige andere smoes.
Ik vind het jammer dat je in twee maanden tijd niet verder bent gekomen dan een paar standaard smoezen uit dit repertoire in elkaar te vlechten in plaats van gewoon te lezen wat de wetenschap hierover te melden heeft.
Dat ik vooringenomen ben, een arrogante klootzak met een lelijke rotkop en over het geheel genomen een zeer onplezierige karakter heb klopt als een bus, maar dat is weer totaal onbelangrijk.
Steve McIntyre, een van de klimaatsceptici die zich het meest aangesproken voelde door Recursive Fury, heeft op zijn blog een uitgebreid artikel geschreven over de resultaten van de vragen (via de Freedom of Information act) die aan de universiteit van Lewandowsky zijn gesteld nav het eerst artikel (Moon hoax): http://climateaudit.org/2014/03/24/lewandowsky-ghost-wrote-conclusions-of-uwa-ethics-investigation-into-hoax/
Ik neem even aan dat de weergave van de feiten daarin wel kloppen (heb niet gekeken naar de FOI documenten zelf), maar dan komt er toch wel een rare gang van zaken naar boven, met name omtrent de afhandeling van de klachten. Lewandowsky heeft in feite het antwoord van de universiteit gedicteerd en van enig onafhankelijk onderzoek naar de ethische kant van de zaak, blijkt helemaal niets.
wat het meeste bijblijft Pepijn, is dat de “klimaat-religie” terugvalt op “smear-campaign” tactieken om mensen (skeptici) die vragen en twijfels hebben (over de gevolgen, maar ook over de “goede” bedoelingen), in een kwaad daglicht te zetten.
“Du moment” dat tijdens een discussie of debat duidelijk wordt dat iemand oprecht vragen heeft, wordt de beerput opengetrokken en begint het moddergooien. Dit Lewandowsky-voorval toont dit abjecte gedrag in z’n volle glorie.
Met modder gooien gebeurt vermoedelijk door de wat fanatiekere personen aan beide kanten van de discussie, maar ik heb daar niet zo’n goed overzicht over. Wat mij in deze interesseert is dat iemand van één van deze twee partijen de moeite neemt om een vrij discutabel onderzoek op te zetten om zijn eigen standpunt (‘de klimaatsceptici zijn een stelletje complotdenkers’) wetenschappelijk te onderbouwen, dan eigenlijk op grond van dat onderzoek de conclusie zou moeten trekken dat hij daarvoor geen bewijs vindt, vervolgens wel doet alsof dat zo is en dan verontwaardigd reageert als hij daarop gewezen wordt.
De discussie over Lewandowsky’s onderzoek zou in principe los moeten staan van de discussie over klimaatopwarming, daarom zou het goed zijn als een vakgenoot die niet actief is geweest in de klimaatdiscussie die twee artikelen eens zou bespreken. Misschien is dat al wel ergens gebeurd, maar ik kon het niet vinden.
Dit Lewandowsky-voorval is een slechte zaak voor het tegengaan van de opwarming van de aarde. Fraude ten behoeve van het eigen gelijk of ego doet uiteindelijk altijd meer kwaad dan goed. Wat vóór de wetenschap pleit is dat ze dat ook erkent en openlijk bespreekt. Ik hoop dat de klimaatsceptici dat ook doen.
“Slechte zaak voor tegengaan opwarming” ??? je bedoelt waarschijnlijk: slechte zaak voor de “alarmistische kant in de discussie over” opwarming van de aarde.
en dan: “Wat vóór de wetenschap pleit is dat ze dat ook erkent en openlijk bespreekt”. Nee, nou breekt m’n klomp. Dit is precies het argument waar dit hele artikel over gaat! Dat de stelling van Lewandowsky wetenschappelijk niet houdbaar is, en hij “vervolgens wel doet alsof dat zo is en dan verontwaardigd reageert als hij daarop gewezen wordt”.
Volgens mij snapt u er geen jota van.
Als iemand fraudeert en het komt uit dan is dat slecht voor de zaak die hij nastreeft. Onafhankelijk aan welke kant hij staat.
Dat soort gevallen aan “onze kant” worden hier openlijk besproken en afgekeurd en niet weggemoffeld. Aan “uw kant” ook?
FVerweven: Als ik de hele discussie zo nalees denk ik juist dat jij er zelf helemaal geen jota van begrijpt, Belneste heeft wel gelijk, zeer zeker als je als argument invoert dat, ik citeer je even: Dit Lewandowsky-voorval is een slechte zaak voor het tegengaan van de opwarming van de aarde??
Dan nog jouw reactie inzake de onderliggende teneur van het artikel, dat Lewandowsky nogal in de verdediging schiet als hij erop wordt gewezen dat zijn stelling wetenschappelijk gezien niet houdbaar is.
Misschien zou je de column nog eens goed moeten doorlezen.
Ik wil het nog wel een 3e keer uitleggen hoor:
Stel dat de premier van Nederland zegt dat de belastingen
omhoog moeten omdat vanwege lagere gasopbrengsten en lagere accijnsopbrengsten het begrotingstekort gevaarlijk oploopt.
Als bekend wordt dat hij liegt over lagere gasopbrengsten
kunnen mensen gaan denken dat hij ook liegt over lagere accijnsopbrengsten, ja dat hij zelfs liegt over het “oplopende” begrotingstekort.
Dus dat liegen van de premier, als het bekend wordt, is slecht
voor het begrotingstekort.
Dus dat liegen van Lewandowsky , als het bekend wordt, is slecht
voor de klimaatopwarming.
Zo duidelijk?
Huh? Over welke reactie heeft u het in vredesnaam? Misschien zou u alle reacties nog eens goed moeten doorlezen.
Nee, niet duidelijk. Je formulering en redeneringen raken kant noch wal. Er is in beide gevallen geen enkel direct oorzakelijk verband, zelfs niet een indirecte:
– (liegen -> begrotingstekort)
– (liegen -> klimaatverandering)
Hooguit kun je stellen dat het liegen in beide gevallen de discussie bemoeilijkt OVER het onderwerp. Tot zover deze meta discussie.
Uw: “Huh? Over welke reactie heeft u het in vredesnaam?” geeft aan dat u de discussie niet (echt) volgt. U stelde namelijk iets verder terug dat – wetenschap zo goed werkt omdat ze fraude openlijk erkent en bespreekt – terwijl dat juist in het artikel wordt aangekaart dat dat niet gebeurt. Niet alleen Lewandowsky schiet in de verdediging, ook Michael Mann en CRU bijten extreem fel van zich af toen bijvoorbeeld hun bron-data werd opgevraagd om stellingen en beweringen te kunnen verifiëren.
Ik heb nergens “een direct en oorzakelijk verband” genoemd, dat voegt u zelf toe.
Liegen bemoeilijkt de discussie in het algemeen niet zozeer, de waarheid komt toch wel boven, het kan wel leiden tot wantrouwen. En met wantrouwen kun je politiek draagvlak verliezen voor je maatregelen. En dat is slecht voor het bestrijden van de klimaatopwarming. Als u dat niet snapt of wilt accepteren, pech gehad.
Blijkbaar bent op beter op de hoogte van wat meneer Ragnar bedoelt dan hijzelf, want op “Huh?” kan hij zelf geen eens antwoord geven.
Ik hoef toch niet de respons van Belneste te herhalen, hij was me al voor in zijn reactie.
Je bent nog niet eens in staat een column goed te lezen en de bottomline te begrijpen blijkbaar. Dat blijkt wel uit je reacties.
Wat is nu “Huh”? Je zou er haast depris van worden.
FVerweven, een paar koppen sterke koffie ‘s ochtend wil ook nogal eens helpen, of tweede mogelijkheid, als het onderwerp je niet echt interesseert, waarom zou je dan nog reageren, inzake andere topics ben je trouwens meestal wel goed geïnformeerd.
Zolang u in het luchtledige blijft kletsen in plaats van aantonen wat en dat er iets in mijn reacties niet klopt, heb ik gewoon gelijk.
Die argumenten had ik al in mijn post van negen uur geleden al gegeven, maar je ziet het, of je ziet het niet.
Ik voel niet behoefte om dat nu weer verder te gaan uitdiepen, dat heeft Belneste overigens al gedaan.
We zijn er al aan gewend dat u in het nauw gedreven gaat kletsen en draaien en weigeren uw standpunten te verduidelijken of toe te lichten. Niets nieuws onder de zon.
FVerweren: Wij?, wie zijn wij, spreek voor jezelf, het betrof jouw post, ik had mijn kritiek op jouw schrijven toch al vermeld, dat jij niet in staat bent goed te lezen, kan ik niet helpen.
Ik hoef toch niet eindeloos in herhaling te blijven vallen, als het kwartje niet valt dan…etc.
U heeft uw onduidelijke reactie nooit herhaalt laat staan beter uitgelegd.
Wederom geklets dus.
FVerweven: Lees nu eens wat voor onzin je zoal debiteert
Je schreef: Fraude “ten behoeve van het eigen gelijk of ego” doet uiteindelijk altijd meer kwaad dan goed?
Zie je de inconsequentie wel in van deze bewering?
Je schreef: Dus dat liegen van Lewandowsky , als het bekend wordt, is slecht
voor de klimaatopwarming.
Het liegen van Lewandowsky is slecht voor de klimaatopwarming???
En dan zet je er ook nog eens onder, zo duidelijk? 🙂
Ik zie echt het oorzakelijk verband niet.
Ik zal je niet als trol kwalificeren heer Verweven, maar mijn klomp is tevens gebroken toen ik zoal je posten las.
Eerst gaat u selectief quotes maken, volledig uit hun verband gerukt. En dan roepen dat u het oorzakelijk verband niet ziet.
zo kan ik de boel ook belazeren.
FVerweven: Ik was toch ook niet de enige die je erover aansprak, maar je zal het allemaal wel goed bedoelen.
Zullen we dit gehakketak maar even laten zitten? Voor mij is het best duidelijk wat @FVerweven:disqus bedoelde. Vanuit uit zijn standpunt is het belangrijk dat het publiek op de goed op de hoogte is van de gevolgen van de (door menselijk handelen veroorzaakte) opwarming en wat daar mogelijk aan te doen is, de consensus visie zeg maar. Als er iemand in dat kamp zit te stuntelen straalt dat slecht af op iedereen die zich onvoorwaardelijk met die persoon geassocieerd heeft.
Dat ik hier in een blog wat kritische kanttekeningen zet bij het onderzoek van Lewandowsky, wil overigens nog niet zeggen dat “ons kamp” zelfcorrigerend optreedt. Dat moet ik nog maar zien, ik zie nog weinig kritische geluiden in het kamp van de pro-science blogs op klimaatgebied.
Dank!
Van mij mag het verwijderd worden wegens niet interessant voor passanten.
Dat er hier en ongetwijfeld elders gedebatteerd wordt is voor mij voldoende aanwijzing van correctie ook al wordt die niet direct door iedereen erkend en uitgevoerd.
Getuige je artikelen over de Wageningse perikelen zijn ze aan die universiteit ook nog niet erg zelfreinigend.
Pepijn: Je hoeft je niet alleen op mij te focussen in deze kwestie, FVerweven neemt toch ook niet bepaald een blad voor de mond, zoals je wel hebt kunnen lezen, er waren bovendien meer posters die niet goed begrepen wat Ferweven nu precies met een bepaalde zin bedoelde en bovendien suggereerden evenals ondergetekende dat hij niet snapte wat de onderliggende teneur van het artikel nu was, zijn stelling kwam inderdaad wat merkwaardig, zelfs onzinnig over, wat de opwarming betreft, die is helaas ook inherent aan menselijk handelen, zonder meer, dat posters, die in grote lijnen hierover toch wel gelijkgestemd zijn, onderling van mening blijven verschillen en elkaar daar op aanspreken heeft waarschijnlijk te maken hoe de desbetreffende standpunten hieromtrent verwoord worden, als jij best begrijpt wat iemand bedoelt, hoeft dat nog niet te betekenen dat het ook voor een ander geldt, de één leest nu eenmaal gemakkelijker tussen de regels door dan de ander en een ieder hanteert zijn eigen schrijfstijl, als iemand mij zou aanvallen op mijn (in zijn of haar perceptie) ook niet altijd even heldere taalgebruik, zou ik daar persoonlijk geen enkel probleem mee hebben.
Een nieuw bericht van Frontiers over de retractie geeft toch een wat ander beeld dan Lewandowsky voorschildert:
Zie: http://www.frontiersin.org/blog/Retraction_of_Recursive_Fury_A_Statement/812
En de onduidelijkheid bleef blijkbaar zo lang voortduren dat Frontiers nu bij monde van de Editor-in-Chief het nog een keer moest toelichten: http://www.frontiersin.org/blog/Rights_of_Human_Subjects_in_Scientific_Papers/830
Komt toch duidelijk uit naar voren dat Lewandowsky zijn zaakjes niet goed geregeld had en het ook niet naar behoren kon oplossen.
Onder het bericht van de Editor-in-Chief van Frontiers dat ik in de update aanhaal is de discussie lekker bezig. De Editor-in-Chief geeft in een reactie ook nog zijn persoonlijke opvatting die er niet om liegt:
Dat gaat lijnrecht in tegen de verdedigers van Lewandowsky, waarvan er één bijvoorbeeld columns schrijft in de Guardian: http://www.theguardian.com/environment/climate-consensus-97-per-cent/2014/apr/14/climate-contrarian-backlash-journal-difficult-lesson
Boeiend!
Een interessante blog van ‘Neuroskeptic’ over deze kwestie: http://blogs.discovermagazine.com/neuroskeptic/2014/04/29/recursive-fury-ethics-criticism/#.U2K_hIF_usY en de discussie daaronder is misschien nog wel boeiender.
Een volgend hoofdstuk in deze soap: Recursive Fury is nu als onderdeel van een nieuw artikel in een ander tijdschrift opnieuw gepubliceerd, zie http://retractionwatch.com/2015/07/08/recursive-recursiveness-retracted-lewandowsky-et-al-conspiracy-ideation-study-republished/
Met dat Plos One artikel bleek ook nogal wat loos. Was al langer bekend dat de gegevens die gebruikt waren niet erg kritisch waren opgeschoond. Daardoor zat er bijv. een persoon in die meer dan 32.000 jaar oud zou zijn. Lijkt niet erg, maar als je bedenkt dat er ook analyses met leeftijd als variabele werden gedaan, is dat toch zorgelijk. Je zou zeggen, dat de auteurs dat gewoon ruiterlijk zouden toegeven en even snel een officiële correctie zouden doen, maar nee, hoor. Ook in dit geval zetten Lewandowsky cs. de voeten stevig in het zand en wilden het laten bij een (onopvallende) reactie onder het stuk, die menig lezer zou ontgaan. Uiteindelijk heeft Plos One ze er wel toe gedwongen om een duidelijk reactie te plaatsen, maar die is weer heel erg vaag geformuleerd. Fijne puinhoop.
Zie het blog van Jose Duarte die de klacht bij Plos One over de gang van zaken indiende: http://www.joseduarte.com/blog/minors-lewandowsky-and-ceremonial-ethics
Lewandowsky is benoemd als CS-fellow http://j.mp/1RFMICk nogal verbazingwekkend als je het mij vraagt, gezien het gedoe rondom zijn artikelen.