• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)

Pseudowetenschap

Onzin over spininversie en elektrosmog

3 January 2014 by Martin Bier 44 Comments

GSM’s, computers, draadloze modems en zappers sturen straling de omgeving in. Zien kunnen we die “elektrosmog” niet. Maar straling was dodelijk in Fukushima. Met straling wordt je maaltijd razendsnel warm in de magnetronoven. Je gaat tumoren te lijf met straling. De radioloog kan er je binnenste mee bekijken zonder je open te hoeven snijden.  Het blijkt niet moeilijk om mensen bang te maken voor elektrosmog en ze vervolgens peperdure onzinproducten* aan te smeren om lichaam en ziel te reinigen en beschermen. Er zijn vooralsnog nauwelijks wetten die de claims en de handel beteugelen. Spininversion.nl is één van de bedrijven die dit soort producten aanbieden en aanprijzen met onzinpraatjes die overkomen als natuurwetenschappelijke theorieën.

Dit artikel is een enigszins aangepaste versie van het artikel dat eerder (juli 2013) op Kloptdatwel geplaatst werd. Zie onder voor de reden. (de redactie)

Spininversion.nl is het geesteskind van Mischa Philippsborn. Mischa is een Amsterdammer met een vlotte babbel. Hij heeft een natuurgeneeskundige praktijk [archief] vlakbij de Nieuwmarkt. In een lang interview met Duurzaam24.tv vertelt hij dat hij tot de leeftijd van ongeveer 35 een opleiding genoot die bestond uit “gewoon het leven zelf” en “een zoektocht naar met name liefde.” Nadien heeft hij blijkbaar een aantal cursussen gevolgd in zaken als elektro-acupunctuur. Z’n tarieven liegen er niet om. Zelfs voor een telefonisch consult moet 40 euro betaald worden.

De "Cuspis" is 10 centimeter hoog en wordt door spininversion.nl aangeboden voor 95 euro. Het is voer voor freudianen als we verder lezen: "De schone 'levens' energie straalt weer via de punt omhoog naar buiten toe" en "Hij is niet alleen effectief maar ook nog eens decoratief." De cuspis wordt geacht bijzonder geschikt te zijn om onder de stoel of het bed te plaatsen.
De “Cuspis” [archief] is 10 centimeter hoog en wordt door spininversion.nl aangeboden voor 95 euro. Het is voer voor freudianen als we verder lezen: “De schone ‘levens’ energie straalt weer via de punt omhoog naar buiten toe” en “Hij is niet alleen effectief maar ook nog eens decoratief.” De Cuspis wordt geacht bijzonder geschikt te zijn om onder stoel of bed te plaatsen. (foto: spininversion.nl)
Mischa timmert hard aan de weg. Hij geeft her en der in het land lezingen. De toegang en zelfs de koffie en de thee zijn gratis, maar reeds uit de samenvatting blijkt dat zo’n lezing weinig anders is dan reclame voor de producten van spininversion.nl. Het gaat met die producten om hangers (“een buitengewoon functioneel sieraad voor de gezondheid“), afgekapte piramides en een soort lichtgevende fallussymbolen (zie illustratie). Onder “product info” kunnen we lezen dat deze apparaten de schadelijke elektrosmog straling opzuigen, neutraliseren en dan weer afgeven als “levensenergie.” De vormgeving doet New-Age-achtig aan.  De beschrijving van de werkzame bestanddelen is even beknopt als vaag: ” … diverse organische harsen samengebracht. De natuurlijke bestandsdelen zijn spoelen, magnetische en niet magnetische mineralen en metalen, neodymium magneten en het spin inversie onderdeel“. Tsja, … zelfs kunstharsen zijn organische verbindingen en er is toch echt weinig natuurlijks aan spoelen en aan neodymium magneten. Neodymium magneten werden pas in 1982 voor het eerst gemaakt. De apparaten van Mischa staan ook vermeld in SKEPPs database van rare apparaten.

Op de Nationale Gezondheidsbeurs in 2012 in Utrecht had Mischa een stand. Het interview dat hij daar gaf aan een zekere Koen Groen staat op het internet. Mischa begint z’n pitch met “Het is eigenlijk een product wat helemaal van deze tijd is … ” Vervolgens verklaart de Mokummer zelfverzekerd: “Straling geeft een elektromagnetisch veld af die tegengesteld is aan ons lichamelijk magnetisch veld … .” In de tekst onder de link naar de video wordt dat verder toegelicht: “De magnetische lading van elektrosmog is tegengesteld aan die van het lichaam.” In het interview gaat Mischa verder: “Op het moment dat wij lang genoeg worden blootgesteld, dan wordt ons lichaam omgepoold.  Dat noemen ze spininversie.” Volgens onze natuurgeneeskundige gaat het lichaam “op slot” na die vermeende spininversie. Er is evenwel een oplossing: “Al de producten van spininversie zuigen die verkeerde energie naar zich toe en geven ‘t schoon af. En draait dat weer helemaal in de goede richting. Nou, en op dat moment wordt je lichaam weer van ‘t slot gehaald en je krijgt extra energie en gaat weer beter functioneren. Dat is eigenlijk heel kort in een notendop wat spininversie is.” De interviewer meldt daarna opgelucht dat hij dat een hele goede uitleg vindt.

Mischa vertelt hier grote onzin.  Elementaire natuurkunde vertelt een ander verhaal.

Magnetische veldlijnen kennen geen begin of einde. Ze sluiten weer netjes aan op zichzelf. De elektrische stroom voert van "+" naar "-" en de magnetische veldijnen vormen nette cirkels die eromheen lopen.
Magnetische veldlijnen kennen geen begin of einde. Ze sluiten weer netjes aan op zichzelf. De elektrische stroom voert van “+” naar “-” en de magnetische veldijnen vormen nette cirkels die eromheen lopen.

Ten eerste bestaan er geen magnetische ladingen. Elektrische veldlijnen beginnen en eindigen op elektrische ladingen. Maar magnetische veldlijnen vormen altijd een gesloten curve (zie illustratie). Met de termen “noord” en “zuid” wordt de richting van de veldlijn aangegeven (zie illustratie). Magnetische objecten “willen” hun veldlijnen parallel doen lopen. Het is daarom dat de magnetische kompasnaald zich richt naar het aardmagnetisch veld. Dit leert men normaliter op de middelbare school bij de eerste lessen over magnetisme. Het is teleurstellend dat men daar blijkbaar niet aan toe komt op de cursus over elektro-acupunctuur.

Het aardmagnetisch veld. Met de termen "noord" (N) en "zuid" (S) wordt de richting van de magnetische veldlijn aangeduid. Het afbeelden van een staafmagneet in het binnenste van de aarde is misleidend. Het binnenste van de aarde is vloeibaar, elektrisch goed geleidend en in beweging. Elektrische stromen in het binnenste van de aarde veroorzaken het aardmagnetisch veld.
Het aardmagnetisch veld. Met de termen “noord” (N) en “zuid” (S) wordt de richting van de magnetische veldlijn aangeduid. Het afbeelden van een staafmagneet in het binnenste van de aarde is misleidend. Het binnenste van de aarde is vloeibaar, elektrisch goed geleidend en in beweging. Elektrische stromen in het binnenste van de aarde veroorzaken het aardmagnetisch veld.

Ten tweede is er dat “omgepoold worden.” Het is mogelijk om een stukje magnetisch materiaal om te polen, d.w.z. van een noord een zuid maken en omgekeerd. Je doet dat door je stukje magnetisch materiaal bloot te stellen aan een veel groter magnetisch veld dat tegengesteld is gericht aan het inwendig magnetisch veld van het materiaal. Dit is, bijvoorbeeld, belangrijk voor de harde schijf in je computer. Die schijf bestaat uit miljarden magneetjes die elk in één van twee mogelijke richtingen staan. Met de magneetkop kan die richting eventueel worden “omgepoold.”  We weten allemaal dat de straling van een modem, zapper of GSM niet bij machte is om het geheugen van je computer weg te vagen. Dit is omdat bij elektromagnetische straling het elektrisch veld en het magnetisch veld beide snel op en neer gaan (zie illustratie). Voor een GSM is de betrokken frequentie ongeveer een gigahertz.  Dit betekent dat er zo’n miljard maal per seconde op en neer gegaan wordt. Bij straling van een GSM of modem zijn de veldsterkte en de energie zodanig laag dat geen enkele harde schijf er last van heeft.

Bij elektromagnetische straling veranderen het elektrisch veld en het magnetisch veld continu en in reactie op elkaar. De resulterende golf beweegt zich in de aangegeven richting.
Bij elektromagnetische straling veranderen het elektrisch veld en het magnetisch veld continu en in reactie op elkaar. De resulterende golf beweegt zich in de aangegeven richting.

Ten derde bestaat er geen “lichamelijk magnetisch veld” – behalve dan misschien in Mischa’s duim. IJzer en het ijzerbevattende mineraal magnetiet kunnen magnetisch zijn wanneer ze in vaste vorm verkeren.  Magnetische velden kunnen ook opgewekt worden door elektrische stromen. Maar de microampère pulsjes in ons zenuwstelsel zijn te klein om tot magnetisme van betekenis te leiden. In een MRI-scanner word je blootgesteld aan een magnetisch veld dat zo’n 20.000 maal sterker is dan het aardmagnetisch veld. Als je een ijzeren schroef in je lichaam hebt, dan wordt die er in de MRI-scanner bruut uitgerukt. Maar gewoonlijk merk je helemaal niets van zelfs het grootst mogelijke magnetisch veld.

Kortom, dat elektrosmog het “lichamelijk magnetisch” veld zou “ompolen” is volslagen lariekoek.  Mischa heeft dus óf totaal geen sjoege van de meest elementaire zaken over magnetisme, óf hij staat mensen welbewust onzin op de mouw te spelden.

Dat Mischa’s apparaten niets veranderen aan de straling in de omgeving kun je eenvoudig nagaan door naast zo’n apparaat mobiel te gaan bellen. Als de straling echt wordt opgezogen en in gewijzigde vorm wordt heruitgezonden, dan zou dat mobieltje niet langer moeten werken. Mischa claimt voor z’n producten “werkingsgebieden” die variëren van 30 tot 500 meter. Zowel bij het Duurzaam24.tv interview in de praktijk vlakbij de Nieuwmarkt als bij het interview op de Gezondheidsbeurs wordt de natuurgenezer omringd door z’n fantasievolle apparaten. Indien die apparaten echt zouden doen wat Mischa beweert dat ze doen, dan zou al het gebruik van GSM’s, zappers en draadloze modems op de Amsterdamse walletjes en in de Jaarbeurshallen volstrekt onmogelijk geweest moeten zijn. Gelukkig zijn al die claims grote onzin. Je kunt geen elektromagnetische straling aantrekken en opzuigen. Ook dat is elementaire natuurkunde.

Voorzichtigheid is trouwens geboden indien er echt neodymium magneten in de apparaten van spininversion.nl zitten. Met neodymium magneten kan het om hele grote veldsterkten gaan. De aantrekkingskracht van twee neodymium magneten kan een ertussen gestoken vinger verbrijzelen. Een neodymium magneet kan het GSM verkeer niet verstoren, maar je creditcards kunnen worden schoongewist wanneer ze te dicht in de buurt van een sterke magneet komen.

Een lading die draait in een horizontaal vlak veroorzaakt een magnetisch veld in verticale richting. Een ongepaard elektron draait zowel om z'n eigen as (de spin) als om de atoomkern (de baan). Wanneer deze beide cirkelbewegingen in dezelfde richting zijn, zoals in de figuur, dan zijn de veroorzaakte magneetvelden parallel gericht. Bij tegengestelde draairichtingen zijn de magneetvelden tegengesteld. Het energieverschil tussen de parallelle en de antiparallelle toestand komt ongeveer overeen met de energie van elektrosmogfotonen.
Een elektrische lading die draait in een horizontaal vlak veroorzaakt een magnetisch veld in verticale richting. Een ongepaard elektron draait zowel om z’n eigen as (de spin) als om de atoomkern (de baan). Wanneer deze beide cirkelbewegingen in dezelfde richting zijn, zoals in de figuur, dan zijn de veroorzaakte magneetvelden parallel gericht. Bij tegengestelde draairichtingen zijn de magneetvelden tegengesteld. Het energieverschil tussen de parallelle en de antiparallelle toestand komt ruwweg overeen met de energie van elektrosmogfotonen.

In de tekst onder de link naar het interview op de Gezondheidsbeurs staat ook dat het elektron een klein magneetje is. Temidden van al de flagrante flauwekul hebben we hier zowaar een bewering die correct is. Maar eigenlijk had deze bewering gevolgd moeten worden door de mededeling dat bij biomoleculen, zoals eiwitten en DNA, elektronen bijna altijd “gepaard” zijn. Dit houdt in dat elektronen met z’n tweeën in één en dezelfde baan zitten.  Die twee elektronen hebben tegengesteld gerichte magneetvelden en zodoende heeft het biomolecuul uiteindelijk geen magneetveld. Het is vandaar dat je dus niks voelt in de MRI. De reeds genoemde elektromagnetische straling komt in pakketjes, de zogenaamde “fotonen.”  De energie van een foton hangt af van de frequentie van de straling. Bij straling van de juiste frequentie kan een foton precies de juiste hoeveelheid energie hebben om een eventueel ongepaard elektron “om te polen.” De ompolingsenergie komt voort uit de zogenaamde spin-baan wisselwerking (zie illustratie).  Edoch, de betrokken biomoleculen zitten allemaal opgelost in het water waaruit het menselijk lichaam voor zo’n 70% bestaat. Het biomolecuul botst zo’n biljoen (1.000.000.000.000) maal per seconde met een watermolecuul. Dit is de zogenaamde Brownse beweging. Die botsingen hebben energieën die veel en veel groter zijn dan de energieën van de spin-baan wisselwerking, de ompoling en het ompolingsfoton. Die ompoling door een foton is zoiets als het halen van een kammetje door je haardos terwijl je middenin een grote orkaan staat. Uiteindelijk veranderen die stralingsfotonen niets aan de activiteit en de eigenschappen van de biomoleculen. “Spininversie” is een nieuw sleutelwoord in de marketing van onzinproducten.  Google geeft meer dan 4.000 hits. Het is met “spininversie” zoals het is met “biofotonen” en met “levensenergie.”

Ten slotte is er geen bewijs dat elektrosmog de gezondheid negatief beïnvloedt. In de eerste plaats is er geen biofysisch mechanisme. Bij hoogfrequente straling, zoals röntgenstraling en radioactieve straling, hebben de fotonen meer dan voldoende energie om DNA en eiwitten te beschadigen. Bij een magnetronoven is de frequentie te laag voor zulke schade, maar is het de intensiteit van de straling die voor opwarming zorgt. GSM’s werken met frequenties die vergelijkbaar zijn met die van de magnetronoven, maar met een vermogen dat te klein is om tot merkbare opwarming te leiden. Een kus of zonnestraal op je wang leidt tot veel meer opwarming dan mobiel bellen. In de tweede plaats blijkt keer op keer bij goed uitgevoerd dubbelblind onderzoek met een controlegroep dat elektrosmog geen waarneembaar effect op de gezondheid heeft. Het is hierom dat de producten van spininversion.nl vooral aan de man gebracht worden als remedies voor vage zaken als slaapproblemen, lichaam “op slot,” vermoeidheid, etc., met andere woorden zaken waar zelfsuggestie een grote rol kan spelen.

Spininversion.nl is niet meer dan een website vol pseudowetenschap, een assortiment glanzende onzinapparaten en een iDEAL account voor het snel en gemakkelijk afrekenen.

Noot van de redactie: dit is een licht aangepaste versie van het artikel dat Martin Bier op 22 juli 2013 op kloptdatwel publiceerde. De heer Philippsborn maakte bezwaar tegen een aantal zaken, waaronder het taalgebruik dat onnodig smadelijk zou zijn en het onrechtmatig gebruik van zijn foto’s. De redactie heeft de tekst daarop iets aangepast en één foto verwijderd. Het gebruik van de afbeelding van de ‘Cuspis’ valt volgens de redactie onder het beeldcitaatrecht (het bewuste product wordt in de tekst besproken).
Daarnaast schrijft de heer Philippsborn dat Bier zijn verhaal helemaal niet begrepen heeft: zijn ‘spininversie’ moet gezien worden als energetische spininversie wat volgens hem heel iets anders is dan de in de natuurkunde gebezigde term, die Bier gebruikt en op elektrische spininversie slaat. De redactie neemt daarvan akte, het is blijkbaar allemaal één groot misverstand, maar vraagt zich intussen wel af wie de ‘ze’ zijn waarover Philipsborn het heeft in de video van ‘Koen Groen’ als hij zegt: “Dat noemen ze spininversie.”
* Deze producten worden aan de man gebracht met claims die met de huidige wetenschappelijke kennis niet plausibel zijn en waarvoor geen deugdelijk wetenschappelijk bewijs wordt verstrekt. De producten die spininversion.nl aanbiedt tegen elektrosmog zijn volgens de redactie van het soort waartegen ook het Kennisplatform Elektromagnetische Velden waarschuwt.

titelafbeelding: screenshot website spininversion.nl

Filed Under: Alternatieve schade, Gezondheid, Pseudowetenschap Tagged With: Mischa Philippsborn, natuurkunde, onzinnige apparaten, spininversie, straling

Kustbescherming met Poul Jakobsen, innovatie of pseudowetenschap?

20 December 2013 by Pepijn van Erp 10 Comments

Engels - UK vlag 30x24Het klinkt eigenlijk te simpel: een strand laten aangroeien door er her en der wat plastic buizen in te steken. Maar daar komt de uitvinding van Deen Poul Jakobsen toch zo’n beetje op neer. Hij weet zelf ook niet precies hoe het werkt, maar haalt er naar eigen zeggen wel successen mee op verschillende plekken in de wereld. Aannemer Koninklijke BAM Groep was zo enthousiast dat het wel een proef wilde doen in samenwerking met Rijkswaterstaat. Op no-cure-no pay basis. Tussen 2006 en 2011 vond het experiment, project Ecobeach, plaats bij Egmond aan Zee. Wetenschappers zijn achteraf bepaald niet overtuigd van een positieve bijdrage van de buizen op de aangroei van het strand. Desondanks ontving BAM een bonus van Rijkswaterstaat – omdat niet onomstotelijk bewezen is dat de buizen niét werken.

jakobsen-640x250

Pressure Equalizing Modules

Jakobsen noemt zijn buizen Pressure Equalizing Modules (PEM) en brengt ze aan de man via zijn bedrijf Skagen Innovation Centre. De PEM zijn 2 tot 3 meter lang en de onderste helft is waterdoorlatend. Ze worden ingegraven in het strand in een rijtje loodrecht op de zee met een onderlinge afstand van een meter of 10. Over de breedte van het strand plaats je dan een aantal van die rijtjes telkens met een tussenruimte van 100 meter.
De PEM beïnvloeden volgens Jakobsen de waterafvoer van strand tussen hoogwater en laagwater, het strand valt eerder droog als het water zich terugtrekt. Het strand is dan langer droog en dus waait er misschien makkelijker zand van strand richting duinen. Maar er zijn meer theorieën over de werking. Zo zou via de openingen in de buizen in het zand opgesloten lucht makkelijker kunnen ontsnappen; golven zouden sneller voortbewegen over het ingeklonken strand en daardoor een minder eroderende werking hebben.

Medewerker van BAM met een PEM
Medewerker van BAM met een PEM

Een probleem met al die ideeën is dat de effecten lokaal rondom zo’n PEM nog wel voorstelbaar zijn, maar dat niet goed begrepen wordt waarom het over een heel strand effect kan hebben als er in verhouding zo weinig lijken te staan. Of het ook echt werkt in de praktijk, is niet zo makkelijk te bepalen. De natuurlijke variatie in strandaanwas en afkalving is groot en het effect van een ingreep is moeilijk op conto van zo’n ingreep te schrijven als je niet over langere periode meet.
Op de website van Jakobsen staan zijn succesverhalen, maar de onderbouwing daarvan is niet bepaald overtuigend. Of je moet je tevreden stellen met de foto’s van een tijd vóór en ná aanbrenging van de PEM op diverse stranden over de wereld. Of die foto’s wel bij vergelijkbaar tij, wind en andere atmosferische omstandigheden zijn genomen, is niet makkelijk vast te stellen. Twijfels genoeg, maar toch wekt Jakobsens vinding de interesse van sommige wetenschappers en aannemers.

Ecobeach

De Koninklijke BAM Groep wil de PEM wel uitproberen en zet in 2006 met Rijkswaterstaat het project Ecobeach op. De proef lijkt goed doordacht. Op één strook strand worden PEM aangebracht en een vergelijkbare strook er vlakbij zal dienen als controle. Als de buizen echt werken, zou je verwachten dat het teststrand meer aangroeit dan het referentiegebied.
Ook wordt er samengewerkt met de TU Delft en onderzoeksinstituut Deltares, die wetenschappers zullen het project monitoren en bekijken of het systeem nou echt werkt of niet.
De buizen worden vanaf november 2006 het strand ingeboord en de website gaat de lucht in. De kosten van het project bedragen bijna een miljoen euro; ruim de helft gaat op aan installatie, licentie, onderzoek, onderhoud en verwijderen van de PEM en de rest aan monitoring en analyse.
Na één jaar komt er een tussenrapportage, daaruit blijkt dat die periode te kort is om een trendbreuk waar te nemen. De natuurlijke dynamiek is groot, onder andere door een storm in januari 2007 en een periode met vooral oostenwind tot mei. Niet voor niets was de proefperiode ook op drie jaar gezet. Afwachten dus.

‘Something is rotten in the state of Denmark’

In Denemarken loopt al langer een proef, bij Hvide Sands. Maar al snel beginnen de wetenschappers en het Deense Kystdirektorat te twijfelen aan de werking. Er wordt een commissie ingesteld om het te onderzoeken, omdat Jakobsen het niet eens is met de negatieve conclusies. Professor Hans Burcharth die eerder nog positief was over de vinding van Jakobsen en door hem was voorgedragen als lid van de evaluatiecommissie komt nu ook tot een negatief oordeel (in 2008). Ook andere hoogleraren en deskundigen vellen vernietigende oordelen (rapporten bij het Kystdirektorat). Maar dat legt Jakobsen allemaal naast zich neer. Die hoogleraren zijn natuurlijk betaald door het  Kystdirektorat om die conclusies te trekken en alleen zijn eigen rapporten zijn wetenschappelijk betrouwbaar. Politici vonden Jakobsen blijkbaar nog geloofwaardig; lopende proeven worden voortgezet en nieuwe projecten voorbereid. Een wisseling van de macht en een nieuwe minister betekenen echter een einde voor het geëxperimenteer in november 2011.
Ook op andere plekken op de wereld waar Jakobsen bezig is met zijn PEM weet hij mensen tegen de haren in te strijken. In Australië kwam een negatief rapport uit, maar ook daar zet Jakobsen een eigen positief rapport tegenover. Dat directe counteren van kritiek ligt hem wel. Het volgende item van de Deense televisie laat zien dat de kustbewaking in januari 2013 eindelijk de buizen bij Hvide Sande verwijdert. Jakobsen staat doodleuk een eindje verderop nieuwe buizen het strand in te boren. Het leidde  tot een aangifte bij de politie tegen Jakobsen voor het zonder toestemming plaatsen van PEMs. En die gaf op zijn beurt het Kystdirekorat aan voor het beschadigen van de bestaande PEM-installatie. Gezellig.

Evaluatie?

In 2011 werden in Nederland de buizen verwijderd. De eindevaluatie liet echter op zich wachten. De website van Ecobeach laat niets nieuws zien sinds september 2008 (zie naschrift 15/1/2014). Een kennis uit Denemarken vroeg diverse malen bij Rijkswaterstaat hoe het stond met het eindrapport. Dat zou eerst in in juli 2011 moeten komen, maar de verschijningsdatum werd telkens opgeschoven. Ik belde zelf in maart dit jaar eens met Rijkswaterstaat: het tweede kwartaal van 2013 zou het er dan moeten zijn. Inmiddels is duidelijk dat zo’n eindverslag er voorlopig nog niet komt, wel kwam er een folder uit, waarin de resultaten van het experiment en de bijzondere samenwerkingsvorm tussen Rijkswaterstaat en BAM in staan beschreven. Die folder is nog niet online te vinden bij Rijkswaterstaat of de Ecobeach-site, maar nu hier wel (zie naschrift).

Uit die folder:

De resultaten tot nu en de bijdrage van Ecobeach hieraan zijn moeilijk verklaarbaar met de bestaande wetenschappelijke inzichten. Dit leidt tot veel discussie, zowel in Denemarken als in Nederland. Als een eventuele werking niet met de bestaande theorieën uitgelegd kan worden, leidt dit snel tot de conclusie dat het niet kan werken. De resultaten zijn echter veelbelovend. Daarom is Rijkswaterstaat benieuwd naar verder onderzoek.
Kennisinstituut Deltares voerde voor Rijkswaterstaat de analyses van de resultaten uit. Ook hier ontstond discussie over de interpretatie en de conclusies die daaruit kunnen worden afgeleid. Rijkswaterstaat en BAM onderschrijven niet alle interpretaties en onderbouwingen uit de analyse van Deltares.

Testgebied van Ecobeach. Let ook op de 'nourishments' die hoogstwaarschijnlijk verantwoordelijk zijn voor de aangroei tijdens de testperiode
Testgebied van Ecobeach. Let ook op de ‘nourishments’ die hoogstwaarschijnlijk verantwoordelijk zijn voor de aangroei tijdens de testperiode

Interessant, een discussie. Het was al wel eerder duidelijk dat er een verschil van inzicht was ontstaan tussen BAM enerzijds en de bij het project betrokken wetenschappers anderzijds. Eén van de scripties die geschreven werd door een masterstudent van de TU Delft (oktober 2011) wordt in de online versie (pdf) voorafgegaan door drie pagina’s van BAM. Daarin geeft BAM aan dat het bepaalde conclusies in de scriptie niet deelt.

Het eindrapport van Deltares staat wel online en dat dateert al van november 2012, daar zijn mijn kennis en ik nooit op gewezen door Rijkswaterstaat. De conclusie van Deltares is inderdaad heel wat minder positief:

As both areas exhibit similar trend breaks, the evidence for identifying and quantifying a possible effect of the Ecobeach system is inconclusive.

The possible influence of the PEM on the local beach and dune morphology falls within the range of natural variability in the study area.

Er staat ook in dat de aangroei die gezien werd in overeenstemming is met de verwachtte aangroei door suppleties die in 2004 en 2005 net ten noorden en zuiden van Ecobeach waren uitgevoerd. Ik kan dit bij elkaar niet veel anders vertalen dan dat er geen aanwijzingen zijn dat de buizen een positieve bijdrage hebben geleverd. Uit alle wetenschappelijk onderbouwde stukken die ik nu over Ecobeach gezien heb, komt ditzelfde beeld naar voren. Waarom is Rijkswaterstaat dan toch zo positief in die folder?

Verschil van inzicht is een bonus waard

Deltares wilde verder geen toelichting geven op het verschil van inzicht en gaf aan dat alles wat ze erover te zeggen hadden in hun rapport staat. Ook bij Rijkswaterstaat klopte ik aan en daar vroeg ik ook hoe het nu zat met die bonus die BAM tegemoet kon zien als de proef zou slagen. In de folder stond daarover:

Het is bijzonder dat deze financiële afspraken zijn gemaakt zonder in detail vast te leggen en te weten waar het onderzoek toe zou leiden. Het was ook de eerste keer dat zo’n financiële prikkel in een innovatieproject van Rijkswaterstaat is toegepast.

En:

Zowel BAM als Rijkswaterstaat zien de financiële prikkel (de ‘bonusregeling’) uit het contract als een positieve stimulans om intensief samen te werken.

Rijkswaterstaat was echter niet veel spraakzamer dan Deltares:

Verschil van inzicht tussen RWS & BAM enerzijds en Deltares anderzijds
Het onderzoek heeft van mei 2005 tot oktober 2011 gelopen. Er zijn zeker belovende resultaten te zien zoals meer zand en de samenstelling van het zand is in de proefperiode veranderd. Deltares kan op basis van het onderzoek niet bewijzen dat Ecobeach niet werkt. Rijkswaterstaat en de BAM willen de effecten van Ecobeach duiden en willen daarom een vervolgonderzoek.

Financiële afspraken
De uitbetaling van de BAM was gerelateerd aan de groei van het strand (uitgedrukt in toename m3 zand). Het strand is gegroeid en dus is de BAM betaald.

Deltares kan ‘niet bewijzen dat Ecobeach niet werkt’ en daarom is de bonus aan BAM uitbetaald? Dat klinkt toch wat merkwaardig. Of is Deltares niet betrouwbaar, omdat ze concurrentie zien in de vinding, zoals Jakobsen in een interview (2008) stelde? Dat klinkt nog merkwaardiger. Het lijkt er eerder op dat Rijkswaterstaat gewoonweg héél graag die bonus wilde uitkeren. Misschien vanwege de bijzondere vorm van samenwerking die zo goed bevallen is?

Dit artikel was niet tot stand gekomen zonder de eerste tip van Robin de Nijs en zijn waardevolle inbreng in het vervolg.

Naschrift 15 januari 2014: het zal wel helemaal niets te maken hebben met het WOB-verzoek dat ik ingediend heb, maar opeens is de Ecobeach-site weer bijgewerkt. Toen ik belde met Rijkswaterstaat in maart 2013 was het laatste bericht van september 2008. Nu staat er heel wat meer, maar de datums die staan bij de berichten zijn dus niet de publicatiedatum! Ook de folder staat nu daar online. Jammer dat er een bericht van 20 december 2013 ontbreekt bij ‘In het nieuws’ 😉

 

Update 10 oktober 2014: Met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur heb ik documenten verkregen, die iets meer helderheid bieden over de gang van zaken. Zie het vervolg:  Ecobeach – hoe een mislukt experiment beloond werd met een staatsbonus

Filed Under: Factchecking, Pseudowetenschap Tagged With: BAM, Deltares, Denemarken, ecobeach, kustbescherming, PEM, Poul Jakobsen, Rijkswaterstaat

Amateurarcheologen nemen illegaal monsters in piramide van Cheops

4 December 2013 by Pepijn van Erp 10 Comments

Om bewijs te verzamelen voor een wilde theorie dat de piramides van Gizeh veel ouder zijn dan algemeen wordt aangenomen, schraapten twee Duitse amateurarcheologen fragmenten van een cartouche in de Grote Piramide. Stefan Erdmann en Dominique Görlitz voerden deze illegale handeling al enige tijd geleden uit en wisten de monsters mee terug te nemen naar Duitsland, waar ze die aanboden voor onderzoek aan een universitair instituut in Dresden. In Egypte kwamen ze er pas onlangs achter toen een YouTube filmpje van dit vandalisme opdook en de autoriteiten zijn in rep en roer over deze overtredingen van internationale verdragen. Terugkeren naar Egypte lijkt voorlopig uitgesloten voor de twee piramidevandalen. 

Dominique Görlitz en Stefan Erdmanns op het plateau van Gizeh
Dominique Görlitz en Stefan Erdmann op het plateau van Gizeh

Görlitz en Erdmann willen met hun actie bewijs verzamelen voor de theorie dat de piramides duizenden jaren ouder zijn dan met de huidige wetenschappelijke kennis wordt aangenomen. Dat de piramide van Cheops dus niet van 2.560 BCE zou zijn, maar van liefst 20.000 jaar geleden. Het zouden restanten zijn van een verloren beschaving, die door de Egyptenaren onder de farao’s zijn hergebruikt als koninklijke graftombes. De aanval op de gangbare theorie spitst zich toe op een cartouche van de naam van Cheops, die in 1837 ontdekt werd door Richard William Howard Vyse in één van de ruimtes boven de Koningskamer. Die ruimtes zijn ontworpen om de enorme druk van de bovenliggende steenmassa slim te verdelen, zodat de Koningskamer niet zou instorten. Howard Vyse verschafte zich met explosieven toegang tot die sinds de bouw nooit betreden ruimtes en ontdekte o.a. die cartouche, een soort graffiti die door de bouwers zou zijn achtergelaten.

De cartouche van Cheops uit de Grote Piramide
De cartouche van Cheops uit de Grote Piramide

Er zijn echter mensen die denken dat Howard Vyse deze cartouche vervalst heeft, onder andere de fantast Zecharia Sitchin, die ook verantwoordelijk is voor die bizarre Nibiru-verhalen. Er zijn echter weinig redenen om te denken dat wetenschappers er compleet naast zitten met de leeftijd van de piramides van Gizeh, die is met heel wat meer vondsten ondersteund dan alleen die cartouche.
De schade die de twee Duitsers hebben aangericht, lijkt overigens wel mee te vallen. De monsters die ze namen zijn slechts millimeters groot en zijn niet van de cartouche zelf, als we ze kunnen geloven, maar van de witte laag eromheen. De monsters zouden niet in Egypte zelf onderzocht kunnen worden en daarom boden ze die aan aan het Fresenius Instituut in Dresden. Echter zonder erbij te zeggen waar de fragmenten vandaan kwamen. Görlitz en Erdmann zeggen de ophef niet zo te begrijpen en hebben een brief met excuses gestuurd naar de Egyptische autoriteiten en zijn bereid alsnog te betalen voor het nemen van de monsters.

De YouTube video die leidde tot de ophef in Egypte rondom deze zaak is overigens niet meer te bekijken. Het blijkt dat deze onbezonnen actie onderdeel uitmaakte van het plan een documentaire te maken, waarvoor ze ook geld inzamelden via crowdfunding.

Verder lezen:

  • Protest aus Ägypten: Deutsche Hobbyforscher kratzen Proben aus der Cheops-Pyramide
  • Two German students have vandalised part of the Pyramid of Khufu to help ‘prove’ their Lost Civilisation theory
  • Rogue amateur archaeologists stole samples to “prove” a conspiracy theory
  • Das Cheops Projekt (crowdfunding-pagina)

En zie ook het Skepterartikel ‘Piramidomanie -Nieuwe onthullingen uit het oude Egypte‘ van Marcel Hulspas (Skepter 13.1, 2000) voor meer pseudowetenschappelijke ideeën over de leeftijd van de Egyptische monumenten.

Filed Under: Buitenland, Pseudowetenschap Tagged With: archeologie, cartouche, Cheops, Dominique Görlitz, piramide, Stefan Erdmann

De Xenomide van Vita Producten – stralingspreventie met een piramide

28 November 2013 by Pepijn van Erp 31 Comments

Straling komt op ons af vanuit allerlei bronnen. Elektromagnetische pulsvelden van GSM, UMTS, WIFI, Bluetooth, DECT, C 2000 en HAARP. En terrestrische straling of aardstralen van waterstromen en geologische verzakkingen, Currynet, Hartmannlijnen en Kosmische ionisatie. Althans, zo stelt Vita Producten dit voor. Die straling is natuurlijk heel erg eng, alleen al vanwege die afkortingen die ervoor gebruikt worden. Maar gelukkig heeft Vita Producten wel oplossingen voor dit probleem: stralingspreventie in de vorm van piramides. Het werd uitgelegd in het RTL programma ‘Life is Beautiful’:

http://www.youtube.com/watch?v=K77TQygSpAU

Het RTL programma ‘Life is Beautiful’ laat zich niet onbetuigd in het uitzenden van grote onzin. Twee weken terug was er wat ophef rondom het verschijnen van René Broekhuijse , die levenslang geschorst is als arts vanwege zijn betrokkenheid bij het overlijden van Sylvia Millecam. RTL verklaarde dat te betreuren en de uitzending van afgelopen zondag werd voorafgegaan door een soort rectificatie. Die rectificatie sloeg alleen op de persoon Broekhuijse, niet op het verhaaltje wat hij afstak over frequentiemiddelen tegen ziektes als Lyme en CVS. Die onzin mag dus gewoon verteld worden van RTL als het maar niet uit de mond komt van iemand die ooit veroordeeld is.

De “Xenomide” van Vita Producten wordt verkocht met minstens zulke onzin. Wat is dat ‘-0- punt principe’ volgens Vita Producten? Het doet in naam wat denken aan ‘nulpuntsenergie’ maar als je de folders leest, blijkt het daar toch niets mee te maken te hebben. Misschien kunnen ze het zelf het beste uitleggen (zie de folder):

Het -0- punt is een imaginair punt dat in onze verbeelding de overgang betekent van -1 naar +1. Het punt zelf is als punt niet waarneembaar en bestaat feitelijk uitsluitend in en als bewustzijnspunt. Dat wat wij -0- punt noemen is geen punt. In de wiskunde kennen wij de zogenaamde Asymptoot. Dit is een grafische kromme in een assenstelsel (X en Y as) waarvan de grafische waarde -hoe klein die waarde ook wordt- altijd neigt tot -0-, maar die -0- tot in de eeuwigheid nooit zal bereiken. Het -0- punt is onze aanraking met het eeuwige. Dat is dus het creatiepunt, het levenspunt, het herstelpunt. Dit -0- punt is een zijnsvoorwaarde voor alles dat is.

En zo gaat het nog wel even verder. Er wordt nog een verband gelegd met de koningskamer in de grote piramide van Cheops, die ligt immers ook op 1/3 van de hoogte. En o ja, die koningskamer heeft een balkenstructuur van graniet, dat bestaat uit “Kwartskristallen, veldspaat en mica die door de hoge druk van de piramide een elektrisch veld genereren waardoor het -0- punt van de piramide wordt geëxtensiveerd. Dit is te vergelijken met de kristallen bol in de “Xenomide” en het Piëzo fenomeen.” Weten we dat ook weer en het klinkt logisch toch? Ooit in Egyptische teksten gelezen dat ze toen last hadden van elektrosmog? Nee toch zeker? Zie je wel dat het toen fantastisch werkte …

Het zal hopelijk als grote onzin overkomen op de lezer, maar wacht even, het is toch allemaal wetenschappelijk onderzocht? Ja, door het Internationale Gesellschaft für Elektrosmog-Forschung natuurlijk, dat van die onzinnige certificaten verkoopt. Nu begrijpen we ook meteen waarom die piramides zo verschrikkelijk duur zijn, die peperdure licenties moeten terugverdiend worden.

De verschillende piramides van Vita Producten
De verschillende piramides van Vita Producten

De opname voor het item in ‘Life is Beautiful’ werd gemaakt op de beurs Internationaal Therapeut, waar ook het door RTL betreurde item met Broekhuijse werd opgenomen. De Vereniging tegen de Kwakzalverij viel het op dat het bedrijf Vita Producten ook cursussen verzorgt waarbij een aantal bekenden zijn opwachting maakt, onder andere Erik Dankmeijer (ook bekend uit de Millecam-zaak) en John Kamsteeg, die ook al eens door TROS Radar werd ontmaskerd.
Er zijn meer items van deelnemers aan die beurs vertoond in het programma, en steevast stonden die ook vermeld bij de sponsoring. De deelnemerlijst van de beurs laat nog heel wat namen zien van bedrijven en organisaties waaraan Kloptdatwel, Skepsis en de Vereniging tegen de Kwakzalverij al eerder aandacht aan gaven. Dat belooft misschien nog wat voor de volgende afleveringen.

Filed Under: Gezondheid, Pseudowetenschap Tagged With: certificaat, elektrosmog, IGEF, Life is Beautiful, piramide, RTL, straling, Vita Producten, xenomide

Het onzinnige IGEF certificaat

27 November 2013 by Pepijn van Erp 18 Comments

Engels - UK vlag 30x24Stel, je hebt je toch een beetje bang laten maken voor de mogelijk negatieve gevolgen van straling van mobiele telefoons, Wi-Fi of DECT. Of van magnetrons. Of van aardstralen, voor mijn part. En je gaat op zoek naar beschermende maatregelen. Dan zul je er versteld van staan hoeveel producten er met de meest bizarre claims worden aangeboden. Wat is nu iets dat echt werkt? Een keurmerk zou misschien uitkomst kunnen bieden.
Het IGEF certificaatzegelEn dat is er ook, namelijk het certificaat van de Internationale Gesellschaft für Elektrosmog-Forschung (IGEF). Er is alleen een probleempje. De certificering van IGEF is een wassen neus.

De methoden van IGEF

De bedrijven die producten tegen elektrosmog aanbieden claimen vaak dat hun producten wetenschappelijk onderzocht en gecertificeerd zijn. Bij navraag blijken dat wetenschappelijk onderzoek en de certificatie op hetzelfde te slaan, een rapportje van IGEF waarin hun producten getest zijn met apparaten voor bioresonantie, hartritmevariabiliteit of middels een Levend Bloed Analyse. Deze methoden zijn wetenschappelijk gezien waardeloos en kunnen ook niets zeggen over de quasi-natuurwetenschappelijke theorieën waarmee de piramides, hangers of stickers tegen elektrosmog aan de man worden gebracht.

Als voorbeeld van hoe een IGEF onderzoek eruit ziet, geef ik het resultaat van een meting bij één proefpersoon die de Akaija-Iloa testte. ‘De Akaija creëert eigenlijk een miniatuur tornado van lichtenergie’ en dat in de zilveren uitvoering voor maar € 55. Hier werd telkens de hartritmevariabiliteit voor en na het dragen van het sieraad gemeten:

voor het dragen van de Akaija Iloja
voor het dragen van de Akaija Iloa

De percentages in de rechterkolom van de tabel moeten we als volgt lezen: de 12,26% betekent dat in een vergelijkbare groep personen er 87,74% een betere score hadden. RMSSD staat voor ‘root mean square of successive differences’, maar wie de details wil weten van die metingen, kan beter zelf het hele rapport doorlezen.  Belangrijker is dat we na het dragen van de Akaija vanzelfsprekend een betere resultaat zien:

na enige dagen dragen van het sierraad
na enige dagen dragen van het sieraad

In het Skepterartikel ‘Ademen via je hart – vraagtekens bij hartcoherentietraining‘ van Janneke Donkerlo (Skepter 25.2) kun je lezen wat ze eigenlijk met hartcoherentie bedoelen. De hartslagfrequentie hangt onder andere samen met je ademhaling en veranderingen in je bloeddruk. Met die hartcoherentietraining leer je via directe feedback van je hartslag, die fluctuaties in hartritme regelmatiger te maken, dat zou stress reduceren. Of dat nu zinvol is of niet, in ieder geval is het dus vrij eenvoudig om de hartritmevariabiliteit (al dan niet bewust) te beïnvloeden. Ook zijn al deze tests natuurlijk niet dubbelblind uitgevoerd.
Dus zelfs al zou die hartritmevariabiliteit iets kunnen zeggen over de vermeende schadelijke effecten van elektromagnetische straling, dan nog zou je weinig waarde aan dit rapport moeten hechten. Het is gewoon prutswerk. Maar daar gaat het de afnemers natuurlijk niet om, die zijn tevreden met het certificaat in zoveel talen als ze maar willen.

Wat is het IGEF eigenlijk?

IGEF is gevestigd in Birmingham, het staat daar althans in het handelsregister ingeschreven. Op de certificaten staat echter een adres op Tenerife. Daar woont de voorzitter van IGEF, Wulf-Dietrich Rose (afkomstig uit Memel, Oost-Pruisen, tegenwoordig in Litouwen gelegen) en zijn handtekening staat onder alle certificaten vanaf 2010. Voor die tijd werden de tests uitgevoerd in het ‘laboratorium’ van medewerker Paul Sommer in Schleussingen (Dld). Zowel Rose als Sommer zijn ‘bouwbiologen‘ en houden zich dus bezig met allerlei zaken die een invloed kunnen hebben op een gezond leefklimaat. Dat klinkt nog redelijk, maar in de praktijk blijken degenen die zich ‘bouwbioloog’ noemen, allerlei pseudowetenschappelijke ideeën aan te hangen en dito apparaten te gebruiken om die invloeden te meten.

Wulf Dietrich Rose, voorzitter van IGEF
Wulf-Dietrich Rose, voorzitter van IGEF

In alternatieve kringen is het leveren van kritiek op elkaar niet al te gebruikelijk, maar onder de titel ‘Betrügerische Gutachten der IGEF zu unwirksamen Abschirmprodukten‘ (frauduleuze rapporten van IGEF over onwerkzame beschermingsproducten) levert Claus Scheingraber van de Arbeitskreis Elektrobiologie stevige kritiek op de methoden van IGEF. Interessant is dat Sommer daar op reageerde (zijn e-mail is in de eerste reactie op dat blog opgenomen) en verklaarde dat hij met Rose gebroken had in 2010. De reden was dat hij erachter was gekomen dat Rose een certificaat had uitgegeven voor een antistralingssticker, waarvan Sommer had vastgesteld dat die niet werkte. Rose had gewoon een oud rapport aangepast en op grond daarvan een nieuw certificaat uitgegeven. Volgens Sommer kan Rose zelf helemaal geen tests uitvoeren! De vraag of er überhaupt onderzoeken aan de IGEF certificaten van na 2010 ten grondslag liggen, lijkt dus gerechtvaardigd.

Mooie handel, certificaten opstellen op basis van mogelijk niet werkelijk uitgevoerd onderzoek met pseudowetenschappelijke methoden voor een hoogst waarschijnlijk niet bestaand fenomeen. En lucratief. Ik informeerde hoeveel zo’n certificering zou kosten met een minimaal benodigd aantal proefpersonen. Rose liet me weten dat ik dan toch aan minimaal twaalf proefpersonen moest denken, wat iets van 1.700 euro zou gaan kosten. En daarbij komt nog jaarlijks 500 euro voor de licentie om het zegel in reclame-uitingen te mogen gebruiken.

Rose is tevens als onderzoeker betrokken bij The Clean Natural Solutions Group, ook op Tenerife gevestigd. Die organisatie zegt zich in te spannen voor oplossingen voor milieurampen als olievervuiling, vervuiling van zoet water en elektrosmog. Een andere onderzoeker daaraan verbonden is de Rus Konstantin Korotkov. Die doet iets met bio-elektrische fotografie, voortbordurend op de Kirlianfotografie. Hij beweert zelfs zielen te hebben gefotografeerd met zijn techniek, die uit het lichaam van een net gestorven persoon ontsnapt waren.  Het zou mij niet verbazen als deze aurafotografie binnenkort aan de IGEF-meetmethoden wordt toegevoegd.

Meer informatie over IGEF is te vinden bij PSIRAM. Zie ook het artikel over de waarschuwing van het Kennisplatform Elektromagnetische Velden tegen onzinproducten die zouden beschermen tegen straling. En voor meer achtergrond waarom je eigenlijk niet bang hoeft te zijn voor die straling, moet je vooral het artikel van Dirk Koppenaal op de Skepsis-site lezen: ‘Bang voor GSM-straling?‘ (Skepter 22.1)

Filed Under: Alternatieve schade, Pseudowetenschap Tagged With: Akaija, bioresonantie, bouwbiologie, certificaat, elektrosmog, hartritmevariabiliteit, IGEF, Internationale Gesellschaft für Elektrosmog Forschung, Levend Bloed Analyse, Paul Sommer, Wulf Dietrich Rose

  • « Go to Previous Page
  • Page 1
  • Interim pages omitted …
  • Page 16
  • Page 17
  • Page 18
  • Page 19
  • Page 20
  • Interim pages omitted …
  • Page 41
  • Go to Next Page »

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
Hebben we minder gemeenschapszin dan vroeger?
16 September 2025 - Ward van Beek
Hebben we minder gemeenschapszin dan vroeger?

.In het dagelijks leven loop je als skepticus tegen heel andere zaken aan dan klassieke skeptische thema’s als homeopathie of een platte aarde. Dubieuze kleurentests op werk, vasten zou gezond zijn, en de kracht van positieve mindsets. Skepsis-podcastpresentator Richard Engelfriet sluist u door alledaagse…Lees meer Hebben we minder gemeenschapszin dan vroeger? › [...]

KNAW symposium “Debating the Facts”
8 September 2025 - Ward van Beek
KNAW symposium “Debating the Facts”

. Maandagmiddag 15 september organiseert de KNAW het symposium “Debating the Facts”, met onder andere Nobelprijs-winnaar Guido Imbens en onze Skepsis-voorzitter, Eric-Jan Wagenmakers. Hoe te voorkomen dat feiten ‘ook maar een mening’ worden… Er zijn nog een paar plaatsen. Voor meer…Lees meer KNAW symposium “Debating the Facts” › [...]

Global Skeptics in The Pub-marathon
18 August 2025 - Ward van Beek
Global Skeptics in The Pub-marathon

 Verspreid over de wereld zijn er talloze organisaties die zich inzetten voor het bevorderen van kritisch denken. En op vrijdag 22 augustus 2025 kunnen zij elkaar online ontmoeten!Die dag duiken skeptici vanuit de gehele wereld gezamenlijk (voor de tweede keer)…Lees meer Global Skeptics in The Pub-marathon › [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

Natural History
16 September 2025 - Mark Crislip

It usually takes me several weeks to write these essays, in part because I am slow, and in part I have more to do in retirement than I ever did when working. But as this goes live, I am recovering from a new knee replacement. As I age I am having everything that fails and either be replaced or removed. Orchiectomy next? […] The post Natural History first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Robert F. Kennedy, Jr. is definitely coming for your vaccines, part 2: VAERS, the FDA, and ACIP
15 September 2025 - David Gorski

The Food and Drug Administration appears to be about to weaponize a classic antivax trope against COVID-19 vaccines, the abuse of reports to the Vaccine Adverse Events Reporting System to falsely portray them as deadly, even as news reports suggest that RFK Jr. will further restrict access to COVID-19 and three childhood vaccines. Here we go again. The post Robert F. Kennedy, Jr. is definitely coming for your vaccines, part 2: VAERS, the FDA, and ACIP first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Dr. Jay Bhattacharya: From Massively Overhyping to Limiting and Defunding Vaccines in 4 Years
12 September 2025 - Jonathan Howard

Who could be to blame for the lack of trust in mRNA vaccines? The post Dr. Jay Bhattacharya: From Massively Overhyping to Limiting and Defunding Vaccines in 4 Years first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (37-2025)Inderdaad, iets te snel getikt. Van mij mogen vormen van plicht ook wel, b.v. vaccinatie om toegang voor kinderen te
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (37-2025)Ik neem aan dat u RFK bedoelt. Over het geheel genomen ben ik hert wel met Sjamadriaan eens, hoewel ik
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (37-2025)Helemaal eens met Sjamadriaan. Ook ik erger me aan programma's waarin zonodig tegenover de deskundige een totale onbenul op het
  • Renate1 on Astrologie in het Teylers MuseumPlacebo vind ik ook onethisch. Maar de 'logica' van platte-aarde-gelovigen is niet zo ver verwijderd van de 'logica' van mensen
  • Hans1263 on Astrologie in het Teylers MuseumJe kunt toch ook zo'n goed gesprek beginnen zonder die malle verzinsels met sterrenbeelden en planeten? Maar OK, misschien geeft

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in