• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)

Skepticisme

TV-tip: Dat had je gedacht

20 November 2017 by Björn 22 Comments

Omroep Human zendt in november vier afleveringen uit van het programma ‘Dat had je gedacht’ met als presentator Johan Braeckman. De bekende Vlaamse filosoof gaat in deze vier afleveringen in op de volgende vragen “Waarom houden we onszelf zo vaak voor de gek? Waarom hebben we zoveel vooroordelen? Waarom zijn we zo slecht in het inschatten van risico’s? En waarom geloven we zo makkelijk in complotten?”

100 vrijwilligers illustreren door middel van het antwoorden op vragen de denkfouten die wij maken en de ‘biases’ die we hebben. Ook gebeurtenissen als het fiasco van de hogesnelheidslijn, de vietnamoorlog, de financiële crisis en Apartheid worden in het licht van denkfouten verklaard.

Er zijn inmiddels drie afleveringen verschenen die terug te kijken zijn via de website van ‘Dat had je gedacht‘.

De laatste aflevering over het geloven in complotten wordt aanstaande donderdag 23 november van 22:55 tot 23:20 uitgezonden op NPO 2.

Ook leuk: een test om te kijken hoe helder jij denkt!

Filed Under: Algemeen, Complottheorieën, Skepticisme, Skeptische TV Tagged With: complotdenken, johan braeckman, kritisch denken, televisie

March for Science

30 April 2017 by Willem-Jan van Zeist Leave a Comment

Skepsis present op NOS journaal.
Skepsis present op NOS journaal.

Zaterdag 22 april waren een aantal mede-skeptici aanwezig op de March for Science, alwaar wij onze passie voor de wetenschap deelden samen met een bonte groep van 3000 mensen.

Over de hele wereld werden gelijktijdig deze demonstraties gehouden, met veelal positieve media-aandacht. In het NOS-journaal werd ook aandacht besteed aan de Amsterdamse en overige protestmarsen, welke zelfs tot aan de Noordpool reikten. Op het Museumplein waren verschillende sprekers uitgenodigd die de positieve rol van wetenschap benadrukten in belangrijke maatschappelijke problemen. De insteek van de onderwerpen was breed: belang klimaatwetenschap, economische overwegingen, maar ook zaken als de vertegenwoordiging van vrouwen en minderheden in de wetenschappen zelf.

Met behulp van de mooie Skepsis- en Kloptdatwel.nl-bordjes wisten de skeptici elkaar snel te vinden, en we raakten aan de praat met lezers uit verschillende hoeken van het land. Die versterking konden we goed gebruiken toen we oog in oog met een HIV-ontkenner kwamen te staan (zie ook hieronder), dus dank aan iedereen die heeft meegedaan!

Op het Museumplein waren ook twee ‘Discovery Tents’ aanwezig alwaar enthousiaste, veelal jonge wetenschappers van verschillende universiteiten zowel de schoonheid als belang van wetenschap verkondigden. De onderwerpen liepen van astronomie tot onderzoek over obesitas, de organisatie had duidelijk moeite gestoken om de breedte van wetenschap te laten zien. Persoonlijk heb ik er verschillende dingen geleerd over de regelgeving rondom dierproeven in Europa. Er wordt bijvoorbeeld gewerkt met de drie V’s (vervangen, verminderen, verfijnen), met als einddoel om dierproeven overbodig te maken. De lastige vraag of dit haalbaar is, leek me een mooi onderwerp voor een volgende Skeptics in the Pub (Amsterdam) (datum nog te bevestigen, dus schrijf je in!).

March for Science 1
Klopt Dat Wel? was een zeer gewaardeerde slogan tijdens de mars!

Uiteraard trekken dit soort evenementen allerlei mensen aan, en we werden nog kort geïnterviewd door een ‘wetenschapsjournalist‘ die al snel begon over 9/11 en batterijen liet vallen om iets over zwaartekracht en vallende torens te bewijzen. Het mocht de pret verder niet drukken; PowNed heeft hem later ondervraagd maar waarschijnlijk gezien hun eerdere ervaring wijselijk besloten om het niet uit te zenden.

Filed Under: Algemeen, Bezochte activiteiten, Skepticisme Tagged With: Jeroen de Kreek, March for Science, skeptici

De vermeende successen van Gerard Croiset als paranormaal detective

14 January 2017 by Pepijn van Erp 23 Comments

Het archief van de beroemde paragnost Gerard Croiset zal na vijf jaar indexeerwerk binnenkort publiekelijk toegankelijk worden. Naar aanleiding hiervan verscheen in de NRC van zaterdag 14 januari 2017 een uitgebreid artikel over het werk van Croiset als paranormaal detective. Zijn bekendheid schuilt vooral in de (vermeende) successen die hij behaald zou hebben in het bijstaan van politiediensten over de gehele wereld bij vermissingszaken.

De vermeende successen van Gerard Croiset als paranormaal detective 2
Artikel in NRC (of via Blendle €)

Het is nogal merkwaardig dat in het artikel maar heel summier aandacht is voor de kritiek op Croiset. Die kritiek vooral te danken aan het onderzoekswerk van journalist Piet Hein Hoebens (1948-1984), die niet eens wordt genoemd. Hoebens liet begin jaren 80 van de vorige eeuw zien dat het onderzoek dat professor Wilhelm Tenhaeff deed met Croiset alles behalve objectief was. Vooral Tenhaeffs status als serieuze wetenschapper heeft Croisets ster doen rijzen en diens prestaties tot mythische proporties doen aanzwellen. Nuchter beschouwd blijft er allemaal weinig van overeind. Hoebens schreef het in 1980-81 allemaal op in The Skeptical Inquirer en die stukken verschenen in 1988 in Nederlandse vertaling in de eerste jaargang van Skepter.

Paragnost Gerard Croiset en prof. Tenhaeff

In het stuk in NRC schrijft auteur Frank Schravesande ook: “De politie schakelt sporadisch nog steeds paragnosten in.” Hij verwijst hier naar de ‘Instructie Bijzondere Opsporingsmethoden’ die opdook bij kamervragen aan toenmalig minister Ivo Opstelten (zie Minister van Jusititie fan van paragnosten?). Ik ben echter nog nergens overtuigende verhalen tegengekomen dat de politie uit eigen initiatief een paragnost inschakelde, omdat ze er met normaal speurwerk niet uitkwamen. Wat wel vaker gebeurt is dat familie van een vermist persoon zich het advies van een paragnost laat aanleunen en daarmee de politie opzadelt. Enigszins begrijpelijk vanuit die familieleden, die alle strohalmen in die omstandigheid zullen aangrijpen. Het vergt waarschijnlijk nogal wat tact van de politie om hier goed mee om te gaan. Teveel manuren wil je niet verspillen met het nalopen van tips die op niet meer dan een vaag gevoel zijn gebaseerd, maar je wil ook niet het contact met de familie verstoren door de goedbedoelde ‘hulp’ resoluut af te wijzen. Zie bijvoorbeeld het recente voorbeeld van de vermissing van kickbokser Marc de Bonte.

Filed Under: Factchecking, Paranormaal, Skepticisme Tagged With: Gerard Croiset, paranormaal detective, Wilhelm Tenhaeff

Het spookt in het Paushuize

24 December 2016 by Dirk Koppenaal 6 Comments

Nu het daglicht op zijn kortst is, is het spokenjachtseizoen weer geopend. Althans in medialand. Van verschillende kanten wordt Skepsis momenteel gevraagd om commentaar te leveren op de filmbeeldtrofeeën, waarmee spokenjagers de aandacht van journalisten weten te trekken. Begin 2013 werd mij door de School voor Journalistiek in Utrecht gevraagd een dergelijke gebeurtenis te analyseren.

Drie studenten wilden wel eens weten hoe spookonderzoek wordt uitgevoerd en nodigden het paranormal activities team uit om een befaamd spook in het Paushuize in Utrecht op te sporen. Op het moment dat het medium de aanwezigheid van het spook voelde … viel de cameralamp uit. Was er sprake van contact of een los contactje?

De School voor Journalistiek in Utrecht levert regelmatig bijdrages voor RTV Utrecht. Begin 2013 werd Skepsis benaderd door een journalistiekstudente. Tijdens de spokenjacht in het kader van een opdracht hadden zich vreemde verschijnselen voorgedaan. Het is prachtig dat studenten in deze fase van hun opleiding journalistiek al zoveel vertrouwen in Skepsis en zijn medewerkers hebben. Als Agatha Christie’s miss Marple moest ik vanaf mijn stoel met logica de zaak proberen op te oplossen. Gelukkig staat mijn stoel voor mijn computer.

Het Paushuize (foto: Pepijntje | Wikimedia Commons)
Het Paushuize (foto: Pepijntje | Wikimedia Commons)

Het Paushuize is een monumentaal pand in het centrum van Utrecht. Kardinaal Adriaan Floriszoon Boeyens (1459-1523) gaf in 1517 opdracht het huis te bouwen. Hij heeft er echter nooit gewoond. Adriaan verbleef aan het hof van Karel V en toen hij in 1522 tot paus Adrianus VI werd gekozen verhuisde hij naar Rome.
Het Paushuize werd altijd als luxueus woonhuis en later als hotel gebruikt. In 1807 vond koning Lodewijk Napoleon er zijn tijdelijk onderkomen. Zijn vrouw – koningin Hortens Eugénie Cécile de Beauharnais (1783 – 1837) – had het er zo naar haar zin dat ze gezegd zou hebben dat haar ziel na haar dood naar dit huis zou gaan. Op dit moment wordt het Paushuize commercieel geëxploreerd als vergader- en conferentiecentrum.

Met wat googlen kom ik op de site van het paranormal activities team (PA-team), een groep enthousiaste spokenjagers uit Brabant. Wat blijkt: de hele jacht staat op hun YouTubekanaal. Het team gaat compleet anders te werk dan een groepje skeptici zou doen. Er is een medium, een wichelroedeloper en er zijn fotocamera’s en apparaatjes om elektromagnetische velden te detecteren. De verwachtingen zijn hooggespannen. De spookjagers zijn niet bang aangelegd en betreden het Paushuize met open geest. Skeptici zouden hun metingen zoveel mogelijk onafhankelijk van elkaar willen verrichten om dan op een later moment de indrukken te overleggen. Maar zo werkt dat niet als je spoken jaagt. Zodra een teamlid iets voelt, wordt het gedeeld met de andere leden. Uiteraard zijn de impressies van het medium leidend. Kennelijk heb ik teveel Hollywoodfilms gezien, want ik dacht altijd dat een medium een soort trance nodig had om met geesten uit het hiernamaals in contact te treden. Dit multitaskende medium kon haar paragnostische gaven gebruiken terwijl zij gewoon doorpraatte.

DIGITAL CAMERA
Spookmeisje of … ? (foto: Campusblog)

De parasensitieve jagers voelden angsten, een rechtspraak, een onthoofding, de zelfmoord van een vrouw en de aanwezigheid van een anderhalf jaar oud meisje. Op zo’n moment blijken moderne technische hulpmiddelen een uitkomst te bieden. Een vage foto met de weerkaatsing van een lichte deur op een glanzende vloer gaf uitsluitsel; het spook is een klein meisje. Het team toog naar de kille kelder waar de existentie van het spookje het sterkst werd gevoeld. Nu lossen de paranormale gebeurtenissen elkaar snel af. Het medium krijgt een naam door: ‘Marie Claire’. Tussen het geroesemoes, zijn twee tikjes hoorbaar, alsof er met steentjes wordt gegooid. Er klinkt een stem: ‘hellup’ of is het een kuchje. Het medium hoort het geluid of voelt iets, maar reageert en dan … valt de cameralamp uit. Het medium kijkt er niet van op, dit gebeurt. Spoken zijn ware batterijenvampiers en zuigen de energie op om sterker te worden, om zich te kunnen tonen. Warempel, een paar tellen later gaat de EMF-meter af. De moedergevoelens in het medium nemen de overhand. Zij probeert het spookje gerust te stellen, zodat het niet vlucht. De EMF-meter slaat verder uit als de lampdragende en spookjesaantrekkende studente wordt benaderd en … weer gaat de lamp uit. Een spokenjager vraagt of de entiteit contact wil maken met de EMF-meter en, ja het anderhalf jaar oude, reeds lang overleden spookje begrijpt zijn woorden. De meter slaat zowat op hol. Op dat moment wordt er ook een foto gemaakt. Er staat een lichtbol op waarin een gezichtje te herkennen is.

Wat weten we echt van spoken? Eigenlijk niets. Tegenwoordig zijn zelfs lang niet alle spoken dood. Sommige klopgeesten komen voort uit ongekende paranormale krachten van ontevreden pubers. Maar alles wijst er op dat het Paushuizespook een ouderwets spook is. Volgens de overlevering zijn klassieke spoken de zielen van mensen die nog niet ‘klaar’ zijn, die nog zaken moeten afhandelen. Het Paushuizespook lijkt ook hierop een uitzondering te zijn. Volgens de overlevering zou het spook koningin Hortense zijn. Koningin Hortense stierf in het slot Arenenberg in Zwitserland. Er was een tijd dat driemaal een rondje rond het kerkhof de magische cirkel tussen geest en lichaam doorbrak. Als de verhalen kloppen kon de geest van koningin Hortense echter de weg naar het gelukzalige Paushuize vinden en verkoos zij het boven het hemels paradijs. Als potentieel spookhuis stelt het Paushuize verder niets voor: geen moorden, executies, gruwelijke misdaden, dodelijke ongevallen of wegkwijnende bewoners. Zelfs geen zigeunervloek. Intussen zitten de uitbaters van het Paushuize met een ernstig probleem. Mag je het personeel wel blootstellen aan mogelijke spookaanvallen?

Als spoken verdwaalde zielen zouden zijn met een zwak elektromagnetisch veld, waarom meten die EMF-apparaten dan niet diezelfde energie als we nog leven? En dit zou in nog sterkere mate moeten gelden voor een medium dat immers energie gebruikt en afstaat om te ‘communiceren’. De EMF-meter in de handen van het PA medium doet echter meestal niets, ook niet als ze probeert verbinding te maken. Waarom de meters af en toe uitsloegen is vanaf mijn stoel niet goed te reconstrueren. De telefoon in de broekzak van de lampdragende journaliste stond aan en de EMF-meter zou hierop kunnen reageren en verder uitslaan naarmate de afstand tot de telefoon kleiner werd. Misschien speelden andere apparaten buiten het zicht ook een rol.

Een boze Newton laat van zich weten
Een boze Newton laat van zich weten

Er moeten in de zeventiende eeuw toen Newton de basis legde voor de klassieke mechanica niet veel spoken hebben rondgedwaald in Cambridge. De manier waarop spoken met hun een energieveld steentjes kunnen gooien en de lucht laten trillen om ‘help’ te roepen, gaan lijnrecht in tegen zijn derde wet: actie = -reactie. Maar ook als we er gewoon logisch over nadenken zijn er genoeg vragen. Waar vindt het spook in het schone Paushuize steentjes om te gooien? Waarom zou een spook eigenlijk ‘help’ roepen? Sterker waarom zou het Paushuizespookje bang voor mensen zijn? Zijn de hedendaagse normen en waarden zo slecht dat wij zelfs spoken vrees aanjagen?

Veel paranormale onderzoekers hechten waarde aan de verschijning van kleine lichtbollen – orbs – tijdens het nemen van een foto in een mysterieuze omgeving. Ook het PA team hangt deze theorie aan. Men erkent dat de flitser vuildeeltjes kan laten oplichten, maar die zien er heel anders uit. Zij onderscheiden witte positieve orbs, en gele en blauwe orbs die bescherming bieden. Kijk uit voor rode orbs, dat zijn uitingen van een contrair verschijnsel: ‘negatieve energie’. Op de PA-site staan aanwijzingen om het onderscheid te maken: ‘Als Paranormale onderzoeker moet je daar zeker rekening mee houden en sceptisch op zijn’. Helaas leggen de onderzoekers niet uit op welke wijze de spoken zich voor iedereen onzichtbaar maken en zich alleen voor goedkope camera’s kunnen manifesteren. Als skepticus denk ik: ‘koop een goede camera met externe flitser’.

Tijdens de spokenjacht wordt verondersteld dat de entiteit kan communiceren door zijn elektromagnetisch veld sterker te maken. Waar komt die extra energie vandaan? Het medium denkt dat spoken de energie van batterijen kunnen leegzuigen. Dat heeft het PA team al eerder meegemaakt. Tijdens een spokenjacht was plots een mobieltje helemaal leeg. Zo’n opgeladen entiteit heeft natuurlijk een sterk elektromagnetisch veld. Hoe een spook dit allemaal kan en weet is voor mij een raadsel. De meeste hadden levenden lijven in een tijd dat batterijen en accu’s nog niet zo gebruikelijk waren. Helemaal vreemd is dat ons Paushuizespookje als energiebron voor een accu zou kiezen. Er zaten diverse stopcontacten op kindhoogte, welke peuter kan die weerstaan? Natuurlijk past het wel in de aard van een spook om alle natuurkundige wetten te tarten en met de opgezogen energie – dus vaste hoeveelheid – het EMF-veld te laten fluctueren. Helaas voor het medium klopt haar theorie niet bij dit spookje. De lamp ging wel uit, maar de accu bleek achteraf gewoon vol te zijn. Hoewel de journalisten goede videolampen gebruikten, waren het geen nieuwe lampen. Het valt niet uit te sluiten dat tijdens het vervoer van de videoapparatuur ergens een probleem in het elektriciteitscircuit van de lamp is ontstaan. Als de lamp aanstaat en heet wordt zou dat tot uitval kunnen leiden.

ghost-radar-appIs er een spook in het Paushuize? Mijn antwoord is stellig: nee! Tijdens mijn interview wilden de studioschermen niet starten. Vreemd dat gebeurt anders nooit. Waarschijnlijk was het spookje meegereisd met de vriendelijke studenten. Toen ik op mijn werk terugkwam vertoonde mijn computer kuren, die met geen woorden te beschrijven zijn. Misschien had ik wel ongemerkt hand in hand met het spookje terug gewandeld naar mijn werk. Mijn app om spoken op te sporen gaf uitsluitsel: het Paushuize is weer veilig!

Gedeelte van de uitzending op RTV Utrecht:

Filed Under: (Bij)Geloof, Skepticisme Tagged With: paranormal activities team, Paushuize, spoken, spokenjagers

Voordeelactie Skepsis

7 December 2016 by Pepijn van Erp 2 Comments

De nieuwe Skepter is net uitgekomen. Een extra dik nummer, weer boordevol interessante artikelen. Een abonnement op Skepter is al niet heel duur (23 euro per jaar), maar wie nu abonnee of donateur wordt voor 2017 doet helemaal goede zaken: niet alleen krijg je de vier nummers die in 2017 gaan uitkomen, maar ook dit laatste nummer van 2016!

Aanmelden als abonnee of donateur

Inhoud Skepter 29.4

cover-skepter294-550x778

Filed Under: Skepticisme Tagged With: abonnee, donateur, Skepsis, skepter

  • « Go to Previous Page
  • Page 1
  • Interim pages omitted …
  • Page 5
  • Page 6
  • Page 7
  • Page 8
  • Page 9
  • Interim pages omitted …
  • Page 43
  • Go to Next Page »

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
James Randi test wichelroedelopers in Australië
11 June 2025 - SkepsisSiteBeheerder
James Randi test wichelroedelopers in Australië

In 1980 bezocht James Randi Australië op uitnodiging van Dick Smith om daar een test uit te voeren met wichelroedelopers.Lees meer James Randi test wichelroedelopers in Australië › [...]

Polarisatie juist goed voor democratie?
5 June 2025 - Ward van Beek
Polarisatie juist goed voor democratie?

.Soms lijkt het wel alsof we elkaar de hele dag de tent uit vechten. Op social media, bij verjaardagsfeestjes en in talkshows zijn we het oneens over vaccins, over Gaza, over vrouwenrechten. Dat blijkt ook uit onderzoek van het Sociaal…Lees meer Polarisatie juist goed voor democratie? › [...]

Ype & Ionica zijn Skeptisch
5 June 2025 - Ward van Beek
Ype & Ionica zijn Skeptisch

Zier hier de hele strip!  [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

As Trust in our Medical Establishment Justifiably Collapses, They Are Making Cheerful Propaganda Podcasts From Their Safe Spaces
27 June 2025 - Jonathan Howard

Some of us believe in civil debate and discussion, even though Drs. Vinay Prasad, Marty Makary, and Jay Bhattacharya do not. The post As Trust in our Medical Establishment Justifiably Collapses, They Are Making Cheerful Propaganda Podcasts From Their Safe Spaces first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Oregano Snake Oil
25 June 2025 - Steven Novella

Oregano oil is being marketed with a variety of health claims, including as a treatment for various infections, inflammatory disorders, and skin conditions. This TikTok video by an “Ayervedic specialist” is typical of the claims made for this product. The claims suffer all the usual problems of the supplement industry, which we can go through them in some detail. But here is […] The post Oregano Snake Oil first appeared on Science-Based Medicine. [...]

HHS explains new vaccine recommendations: Is this the “gold standard science” we were promised?
24 June 2025 - David Weinberg

FAQ sent to Congress looks more like fake gold The post HHS explains new vaccine recommendations: Is this the “gold standard science” we were promised? first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (24-2025)Benieuwd naar het resultaat. Vaak is de klokkeluider de kwaaie pier.
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (24-2025)@ Hans Hier hebben we 2 psychologen die kennelijk vinden dat Trump psychisch gestoord is. https://www.youtube.com/watch?v=Ga3Ft15_-tA
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (24-2025)Ik weet het @ Renate. Maar er zal toch wel een Democraat zijn te vinden die proleet T. zo haat
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (24-2025)@ Hans Ik denk dat psychologen en psychiaters vinden dat ze geen oordeel mogen uitspreken over mensen die ze niet
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (24-2025)Ik bedoelde psychiaters en psychologen. Zo moeilijk is een beoordeling toch niet, ook niet als je Trump niet zelf onder

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in