• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)

hiv/aids

Aids: de mythe van ‘patient zero’ is doorgeprikt

28 October 2016 by Gert Jan van 't Land 13 Comments

Aids: de mythe van 'patient zero' is doorgeprikt 1
Gaëtan Dugas (Wikimedia Commons)

Lange tijd was het verhaal dat één man Aids naar de VS had gebracht, ‘patient zero’ Gaëtan Dugas, een onverzadigbare steward die honderden Amerikaanse mannen zou hebben besmet. Zijn sexpartners zouden weer anderen hebben besmet en al snel zou de ziekte zich zo over het Noord-Amerikaanse continent hebben verspreid. Kort daarna kwamen overal groepen mensen om het leven door de enge en toen nog onbegrepen ziekte en volgens de wikipedia niet lang daarna ook in Europa.

Maar recent onderzoek pleit ‘een van de meest gedemoniseerde patiënten in de medische geschiedenis’ vrij. Dugas ‘blijkt slechts een van duizenden mensen te zijn die geïnfecteerd raakten met hiv in de jaren 70’, aldus dit interessante artikel van de VRT.  En de lekker bekkende term ‘patient zero’ klopt ook niet. In een vroeg onderzoek naar Aids werd hij aangeduid als ‘patiënt O’ met de O van Otto. De hoofdletter O werd in het onderzoek gebruikt als afkorting voor ‘Outside California’ omdat Dugas een buitenlander was. De O werd al snel een nul – dat klonk veel beter.

Lees het verhaal in het Nederlands bij de VRT of in het Engels in de Washington Post of de NPR (het meest uitgebreide artikel waarin in detail uitgelegd wordt hoe de hoofdletter O in een nul veranderde).

 

 

Filed Under: K-d-Weetjes Tagged With: aids, gaetan dugas, hiv/aids, mythe, mythes

Complotdenkers zijn niet altijd verwarde mensen

14 September 2016 by Pepijn van Erp 56 Comments

covercomplotNaar aanleiding van een overigens mislukte burgerinitiatief ‘Stop Chemtrails Nu’ sprak toenmalig VVD-fractievoorzitter Mark Rutte met Anton Teuben, oprichter van niburu.nl. Rutte was niet onder de indruk van Teuben en consorten, die hij omschreef als ‘warrige lieden met een verhaal waar geen touw aan vast te knopen was.’ Zijn al die complotgelovigen verwarde types? Journalist Maarten Reijnders kwam er bij het schrijven van ‘Complotdenkers – Hoe gevaarlijk is het geloof in samenzweringstheorieën?‘ achter dat het niet zo simpel ligt.

Reijnders begint zijn boek met zo’n ogenschijnlijk verward type: Tarik Z. die erop uit was om in het Achtuurjournaal een verklaring voor te lezen waarmee hij de Nederlandse bevolking wilde informeren over hoe de zaken werkelijk in elkaar steken. Hij gijzelde daartoe een bewaker met een neppistool. Volgens zijn advocaat is Z. helemaal niet verward, hij kan helder met zijn client communiceren. Volgens de deskundigen die hem onderzochten is Z. misschien wel bovengemiddeld achterdochtig en wat narcistisch. Een domme jongen is de student scheikunde niet, maar dat hij ergens op het verkeerde spoor beland is, lijkt wel duidelijk. Ook blijken complotdenkers in weerwil van hun soms hatelijke uitlatingen op internet, in levende lijve vaak heel gemoedelijk in de omgang. Uit de beschrijvingen van de ontmoetingen die Reijnders had met complotdenkers, krijg je inderdaad niet het idee dat het er in die gesprekken heftig aan toe ging.

Onder complotdenkers verstaat Reijnders personen die heel veel verschillende complottheorieën geloven of vergaande consequenties trekken uit zo’n samenzweringsgeloof. Deze complotdenkers samen noemt hij de samenzweringskerk. Dat is een brede kerk, met veel afsplitsingen. Met rekkelijken en preciezen. Met zachtaardige ongevaarlijke gelovigen, maar ook met enkele extremistische fundamentalisten.
En bijna iedereen lijkt in zekere mate gevoelig voor complotdenken. Daar zijn ook wel redenen voor aan te wijzen, de mens is geneigd om overal patronen in te zien, ook al zijn die er niet altijd echt. Het is het bekende (evolutionaire) argument dat je je beter vaak kunt vergissen dat er een roofdier achter een boom zit, maar dus ook ontkomen als er inderdaad eentje zat, dan dat je er ten onrechte van uitgaat dat er geen gevaar dreigt (Reijnders verwoordt dat overigens vreemd: “Liever negen keer ten onrechte denken dat we iets verdachts hebben gezien dan de tiende keer ten prooi vallen aan een leeuw.”).

Complotdenken heeft veel weg van bijgeloof en religie. Soms blijkt religieus geloof ook een directe rol te spelen bij het complotdenken. Bij voorbeeld bij ene Rita van der Meijden, waar Reijnders op bezoek gaat. Zij behoort tot een kleine christelijke gemeente die gelooft dat het einde der tijden nabij is. Volgens haar zelf haalt ze alles uit haar geloof. Ze ziet Satan als handlanger van de Illuminati, die overal invloed uitoefenen. Belangrijke rol in haar denken speelt een Illuminati kaartspel, waarin kaarten zitten met afbeeldingen die vooruit zouden wijzen naar 9/11. Aan dit kaartspel is zo’n beetje elke complottheorie op te hangen, van schadelijke vaccins tot een olieramp in de golf van Mexico.

Kaartjes die in 1994 uitkwamen! Leg dat maar eens uit.
Kaartjes die in 1995 uitkwamen! Leg dat maar eens uit.

Wie komt er zoal nog meer langs in het boek? Reijnders behandelt vooral de extremistische types en interviewde een aantal van hen. Sommigen hebben we hier op Kloptdatwel ook regelmatig  voorbij zien komen in artikelen of de commentaren. Anton Teuben bijvoorbeeld, oprichter van niburu.nl; Désirée Röver, de antivaccinatie-activiste met antisemitische denkbeelden; en Johan Oldenkamp, allround pseudowetenschapper en ook al Holocaustbetwijfelaar.
Maar ook complotdenkers als Micha Kat en Wim Dankbaar, die zich vooral bezighouden met de affaire-Demmink, vermeende pedofielennetwerken en wat ze er allemaal niet aan vast proberen te knopen. Onderwerpen die we hier op Kloptdatwel onbesproken hebben gelaten. Intussen lijkt er overigens aardig de klad te zitten in de plotterwebsites, die zich hiermee bezig houden. Zelfs Barracuda.nl dat veel over deze lieden schrijft, is daarom op een wat lager pitje aan het draaien. Een aantal complotdenkers denkt overigens nog steeds dat Maarten Reijnders achter dat weblog (en zijn voorganger) zit.
Micha Kat krijgt veel aandacht in het boek. Reijnders vergelijkt hem wel met Alex Jones, de bekende en invloedrijke complotdenker uit de Verenigde Staten (Donald Trump is fan en was op bezoek in zijn show die op YouTube veel kijkers trekt). Reijnders schrijft herhaaldelijk in zijn boek eind 2012 met Kat gesproken te hebben, maar die heeft inmiddels laten weten (middels een ‘zeer, zeer, zeer urgent call‘) dat dat jaren eerder moet zijn geweest. Alleen daarom al is het boek een grote schande volgens Kat, een volgende stap in de hetze tegen complotdenkers – overigens  zonder het boek gelezen te hebben.

De lezer die nog niet zo thuis is in deze materie zal zich misschien verbazen over alle kruisverbanden binnen dit relatief kleine wereldje. Hardnekkige complotdenkers hangen meestal meerdere samenzweringstheorieën aan, ze trekken dan ook vaak samen op. Maar even zo vaak vechten ze elkaar even later al weer de tent uit. De samenzweringskerk lijkt inderdaad veel op de protestantse, zoals Reijnders schrijft: ‘Neem een protestant en je hebt een overtuiging. Neem er twee en je hebt een kerk. Voeg er een derde aan toe en je hebt een kerkscheuring.’
Reijnders loopt veel voorbeelden van complotdenken en complotdenkers langs. Erg veel extreme complotdenkers blijken er op het moment toch niet rond te lopen in Nederland. De personen die Reijnders noemt, zouden ook mijn lijstje voorkomen en veel zou ik er niet bij weten te verzinnen. Wel veel andersdenkenden die meer in esoterische sferen verkeren en vaak aanschurken tegen de hardcore complotdenkers.
Als mogelijke motivatie voor complotdenken miste ik misschien het stangen en stoken. Autoriteiten uitdagen, of het nu de overheid of de gevestigde wetenschap is, just for the fun of it. Ik heb wel eens het idee dat dat bij sommige complotdenkers een rol speelt. Dat ze het meer als een spel zien, zoals je bij een debatwedstrijd ook wel eens een standpunt moet verdedigen waar je zelf helemaal niet achter hoeft te staan. Lekker trollen. Maar misschien speelt dat alleen bij de regelmatige bezoeker van de samenzweringskerk, en niet bij de fundamentalistische voorbeelden die Reijnders bespreekt.

Complotdenken kan zeker gevaarlijk zijn, betoogt Reijnders, des temeer als het personen in hogere functies ‘besmet’. Het kan leiden tot het wegzetten van onschuldige personen en minderheden, waarvan we nog steeds genoeg ellende zien. En we kennen ook het voorbeeld van het desastreuze hiv/aids-beleid in Zuid-Afrika onder Mbeki, gebaseerd op volstrekt pseudowetenschappelijke ideeën, dat tot de vroegtijdige dood van naar schatting 330.000 mensen heeft geleid.
Veel complottheorieën lijken onschuldig, maar geloof erin maakt vatbaar voor extremistischer opvattingen. Ook journalisten moeten daarom oppassen om er niet te makkelijk in mee te gaan, ook al scoren programma’s waarin complotdenkers bijna vrij baan krijgen goed. Reijnders haalt bijvoorbeeld een programma aan van Peter R. de Vries over de moord op JFK (met Wim Dankbaar), uitzendingen van Netwerk over vaccinaties tegen Mexicaanse griep waarin antivaccinatie-activisten vrij spel kregen, het uitzenden van de 9/11-samenzweringsdocumentaire Loose change door BNN en de Brandpuntuitzending over ufo’s.

Veel eigenschappen van complotdenkers zijn op zich helemaal niet verkeerd: kritisch zoeken naar de waarheid, niet zomaar vertrouwen op autoriteit, betrokkenheid, out-of-the box denken. Ze schieten alleen nogal door. Echt begrijpen waarom vaak intelligente mensen zulke extreme complotdenkers  kunnen worden, doe ik nog steeds niet. Met de analyse van Reijnders van allerlei facetten die er een rol in spelen, kan ik wel instemmen. Het boek is volgens mij een wel geslaagd overzicht van de belangrijkste complottheorieën en complotdenkers van de laatste tijd in Nederland. De lezer zal het intussen wel doorhebben: dit boek is een aanrader voor sheeple 😉

Met 300 pagina’s lijkt het boek een stevige kluif, maar dat valt erg mee – de tekst is ruim opgezet en het is vlot geschreven. Een hoofdstuk uit het boek is te lezen op de website complotdenkers.nl.

Complotdenkers zijn niet altijd verwarde mensen 2
Complotdenkers zijn niet altijd verwarde mensen 3

Filed Under: (Bij)Geloof, Complottheorieën Tagged With: 9/11, complotdenken, Demmink, Désirée Röver, hiv/aids, Micha Kat

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • SKEPP
  • SBM
Prestigieuze Lasker Award voor Piet Borst
22 September 2023 - Pepijn van Erp

Piet Borst ontvangt de Lasker Award, de belangrijkste Amerikaanse prijs voor biomedisch onderzoek! Het bericht Prestigieuze Lasker Award voor Piet Borst verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Skepter 36.3 – herfstnummer 2023
31 August 2023 - SkepsisBlogBeheerder
Skepter 36.3 – herfstnummer 2023

Geloof in het paranormale daalt fors, SCP rapport over coronasceptici rammelt, weinig muziek in Mozart-effect, en nog veel meer. Het bericht Skepter 36.3 – herfstnummer 2023 verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Skepter 36.2 – Zomernummer 2023
27 May 2023 - Pepijn van Erp
Skepter 36.2 – Zomernummer 2023

Met oa de grote Replicatiequiz en de zoektocht naar buitenaardse intelligenties (en of we ons daarmee kunnen voortplanten). Het bericht Skepter 36.2 – Zomernummer 2023 verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

“Wij pikken waarschijnlijk ook maar een topje van de ijsberg op.”
16 September 2023 - Ledenadmin Skepp

Dr. Bik is microbiologe en deed lange tijd onderzoek aan o.a. Stanford University. De woede toen ze ontdekte dat iemand haar werk geplagieerd had, bracht haar echter op een ander pad. Inmiddels is ze datadetective die in een poging om een bijdrage te leveren aan een zuiverder, eer­lijke en integere wetenschap op zoek gaat naar fouten en fraude in gepubliceerde wetenschappelijke artikels. Ze heeft in­middels 938 ingetrokken artikels en 957 correcties van wetenschappelijke artikels op haar conto. [...]

‘Homeopathische kankertherapie verkort het leven’
9 August 2023 - Ledenadmin Skepp

TikTok-influencer Ellen Baetens kon niet vermijden dat haar moeder, hervallen van borstkanker, koos voor een homeopathische behandeling en chemotherapie resoluut weigerde. Ze stierf veel te vroeg, op 52-jarige leeftijd. Het volledige artikel kan u lezen op de Knack-Website   De pakkende getuigenis van Ellen Baetens kan u bekijken op haar TikTok-account: [...]

Door een overdreven focus op preventie worden al bij al gezonde mensen geklasseerd als (potentieel) ziek
24 July 2023 - Paul De Belder

Suikerziekte versus suiker-ziekte [...]

Health misinformation now has powerful allies
25 September 2023 - David Gorski

Misinformation and conspiracy theories about health had long been a growing problem before the pandemic, but it took COVID-19 to get the government and researchers to take it seriously. Now, a new report in The Washington Post adds to previous reporting from multiple sources describing how allies of misinformation—and not just health misinformation—are striking back under the guise of defending "free speech." The post Health misinformation now has powerful allies first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Part 1: “Don’t Minimize Myocarditis From The Vaccine”, By the Author of “Don’t Fear Literal Death From COVID”.
24 September 2023 - Jonathan Howard

Once a doctor has minimized *literal death*, how can we take them seriously when they scold us for minimizing something not as severe as, say, *literal death*? The post Part 1: “Don’t Minimize Myocarditis From The Vaccine”, By the Author of “Don’t Fear Literal Death From COVID”. first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Doctors on Measles: “NEVER Listen to the Anti-Vax Cult When They Say This ‘Natural’ Disease is Harmless”. Doctors on COVID: 😂
22 September 2023 - Jonathan Howard

Measles and COVID are different, of course, but they are not categorically different. With both viruses, unvaccinated children suffer the most. Yet, doctors who rightly said "measles can be a devastating childhood illness" also said it was "breathless fear-mongering" to acknowledge that COVID can also be a devastating childhood illness. The post Doctors on Measles: “NEVER Listen to the Anti-Vax Cult When They Say This ‘Natural’ Disease is Harmless”. Doctors on COVID: 😂 first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Renate1 on De linke weekendbijlage (37-2023)Kanker.nl weer op de shortlist voor de Meester Kackadorisprijs. Het zal weer niet en dan hoor ik op de radio
  • UFO symposium aan KU Leuven gecanceld. De vloek van de mummie? - Kloptdatwel? on De UFO van Mussolini[…] West en Steven Greenstreet op het getuigenverhoor voor het Amerikaanse Congres. Of lees over de Italiaanse ufo-casus/hoax,
  • UFO symposium aan KU Leuven gecanceld. De vloek van de mummie? - Kloptdatwel? on Teleurstellend getuigenverhoor over UAP voor Amerikaanse Congres[…] David Grusch. Zie de recente Skepter voor waar dat ook al weer om draait of kijk het commentaar van
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (35-2023)U bedoelt waarschijnlijk "De roeping van de mens is mens te zijn" (in moderne spelling). Dat "men moet toch iets
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (35-2023)Zeker, dat ook. Maar dat is een andere uitspraak.

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2023 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in