Op 1 mei is op de website TheBestSchools.org een dialoog/debat begonnen tussen skepticus Michael Shermer en Rupert Sheldrake. Onderwerpen die aan bod komen zijn het materialisme, paranormale zaken als ESP, telepathie en telekinese, en tenslotte god en wetenschap. Om en om zullen de heren op elkaar reageren.
K-d-Weetjes
‘Notoir genezer’ Mayta Sickesz overleden
Op 21 april jl. is Mayta Sickesz overleden op 92-jarige leeftijd. Sickesz is een bekende naam in skeptische kringen: zij is de bedenker van de orthomanuele geneeskunde en voerde een lange juridische strijd tegen de Vereniging tegen de Kwakzalverij. De VtdK had haar op een lijst met de ‘Grootste Kwakzalvers’ van de 20ste eeuw opgenomen en toenmalig voorzitter Cees Renckens duidde haar later aan als ‘notoir genezer’ in zijn in 2001 bij Skepsis uitgegeven boekje ‘Genezen is het woord niet‘ (gratis te downloaden).
Het juridische gedoe over het gebruik van de term ‘kwakzalver’ sleepte tot 2013 voort, toen de VtdK eindelijk in het gelijk werd gesteld. Op de Skepsis website meer over Sickesz en haar praktijken en bij de VtdK zijn er natuurlijk ook veel artikelen over het geschil. En voor wie het aandurft, kan als ergertainment de column van Smalhout in de Telegraaf van afgelopen zaterdag over haar lezen.
Baarden zijn niet vies – je kunt een baarddrager zelfs veilig zoenen
Baarden zijn hip maar net zo vies als een toilet. Dat was de teneur van veel mediaberichten de afgelopen week. RTL schreef erover, evenals de krant AD, Spitsnieuws en zelfs tot in België drong het akelige nieuws door. De krant AD citeert de vermeende bron van het nieuws als volgt: ‘Microbioloog John Golobic van Quest Diagnostics in New Mexico ging met een wattenstaafje door een aantal baarden, op zoek naar bacteriën. Hoewel sommige baarden een normale hoeveelheid bacteriën bevatten, zaten in andere zóveel poepdeeltjes dat ze te vergelijken zijn met een wc’.
Gelukkig klopt er niets van dit verhaal. De media hebben flauwekul afgedrukt. De NOS legt dit goed uit op haar website en laat Jan-Willem Veening, microbioloog aan de Rijksuniversiteit Groningen aan het woord. Die vertelt ‘Nogal overdreven, … Onze huid zit vol bacteriën, dus het is logisch dat die ook in een baard te vinden zijn’. Wat hangt er dan wel in je baard, vraagt NOS: ‘In principe dezelfde bacteriën die as we speak over je huid kruipen. Dat zijn bacteriën die pas schadelijk zijn, zodra ze geactiveerd worden, zegt Veening. De Groninger microbioloog zegt verder: ‘Mijn advies is mannen met baarden gewoon te blijven zoenen’.
Wie Veening niet direct op z’n woord gelooft kan ook terecht bij de Engelse krant The Guardian. Die kraakt niet alleen het verhaal inhoudelijk maar maakt ook gehakt van de bron van dit nieuws: ‘However, as far as I can tell there was no proper study, no team of microbiologists and no poo in beards. The origin of the story appears to be this segment from a TV news network in New Mexico, which involved a reporter swabbing a “handful” of men’s beards and then sending the swabs to a microbiologist in a lab to culture any microbes present’ .
Voor de goede orde: er is geen conflict of interest: schrijver dezes is geen baarddrager.
Snopes ontkracht bizarre complottheorie dat de bemanning van ruimteveer Challenger nog leeft
Op 28 januari 1986 kwamen alle bemanningsleden van space shuttle Challenger om het leven. Sommigen op het internet denken daar anders over en zeggen bewijzen te hebben dat de Challenger zonder bemanning ten onder is gegaan. Alle bemanningsleden zouden ergens rustig in de Verenigde Staten zijn neergestreken. Weliswaar onder een andere naam, maar die naam zou dan toch erg lijken op hun eigen naam. De website ‘Fellowship of the Minds’ zet het op de rij: Shuttle-commandant Francis Richard Scobee leeft onder bijna zijn eigen naam (Richard Scobee) in Chicago en is daar nu directeur van een advertentiebureau. Michael J. Smith, piloot, is onder zijn eigen naam werkzaam als hoogleraar en zo gaat het lijstje verder. De website ‘Fellowship etc’ doet er ook per bemanningslid foto’s en een verhaaltje bij die moeten bewijzen dat het allemaal klopt. Maar er klopt natuurlijk niets van. En dat wordt uit de doeken gedaan op snopes.com. Voor ieder bemanningslid heeft Snopes uitgezocht hoe het wel zit. Zo schrijft Snopes over de beide Scobees: ‘These two Scobees are similar in appearance, but there are distinct differences that can’t be accounted for by the passage of years (such as the difference in ear shapes). Moreover, at the time that Francis Richard Scobee, the former Air Force pilot, was training with NASA as an astronaut and serving as an instructor pilot for the shuttle’s 747 carrier aircraft, Richard Scobee, the current CEO of Cows in Trees, was serving as CEO and President of The Marketing Edge, Inc. in Chicago. The same man couldn’t have been holding down two such disparate jobs, in two widely separated geographic locations, at the same time’. Enzovoort. Hoe verzin je het. Via Michael Shermer.
NRC schrijft over cupping (bloedtrekken): kwakzalverij in opkomst en populair onder moslims
De krant NRC had afgelopen weekend een groot artikel over een vorm van kwakzalverij die in Nederland volgens de krant sterk in opkomst is: cupping. Dit is een methode om bloed uit het lichaam te trekken. NRC schrijft dat de Tweede Kamer een onderzoek wil naar deze vorm van kwakzalverij. NRC schrijft: ‘Uit onderzoek van deze krant blijkt dat de therapie, populair in moslimkringen, op tientallen plaatsen in Nederland wordt aangeboden. Dat is mogelijk in strijd met de wet, omdat er zonder medisch toezicht wordt gesneden in het menselijk lichaam’. Er zouden ook infectierisico’s zijn en als je per ongeluk een sneetje maakt in een bloedvat dan kan dat gevaarlijk zijn.
NRC beschrijft hoe het bloedtrekken werkt: ‘Bij de therapie worden sneetjes in het lichaam gemaakt om er met koppen bloed uit te zuigen. Er is ook een variant waarbij niet wordt gesneden, zogenoemde dry cupping. Moslims geloven dat de therapie allerlei kwalen kan verhelpen, omdat de profeet Mohammed de geneeswijze aanbeveelt in islamitische geschriften’.
De claims zijn fors. NRC schrijft over Bas van Noppen, die cupping-workshops geeft: ‘Als je de behandeling vaak ondergaat, zul je merken dat je „minder vaak verkouden bent, dat je minder last van eczeem hebt en minder last van allergieën hebt”, zei hij tijdens een lezing in maart 2013 in een moskee in Culemborg. Ook helpt cupping bij „het vermijden van kanker”, zei hij. „Mensen krijgen kanker omdat het niet gevoed wordt door vers bloed.” Met cupping houden ze hun gezin „kankervrij”. En net zoals bij andere vormen van kwakzalverij zijn er tevreden klanten. NRC schrijft over moskeebestuurder Jacob van der Blom: ‘Een therapeut plaatste een cup in zijn nek, maakte een paar sneetjes, en het bloed vloeide eruit. Daarna voelde hij zich genezen, zegt Van der Blom. „Het was alsof ik een pakje paracetamol had opgegeten.” Hij heeft nooit meer migraine gehad’.