Meer dan 1000 jaar geleden waren mensen ook al op zoek naar succes, liefde en geluk. En dus waren ze ook op zoek naar magische methoden om het gewenste resultaat te bereiken. Een handig zakboekje gaf de nodige aanwijzingen. ‘Men neme twee spijkers, bezweert ze met gezang en hamert deze aan weerszijden van de deur’ zo beschrijft de krant NRC (5/12/14) het recept om een vervelende buurman onder de duim te krijgen. Het boekje bevat een lijst met 27 bezweringen. Het boekje is onlangs ontdekt en het ‘is not only a substantial new addition to the corpus of magical texts from Egypt, but, in its opening invocation, also provides new evidence for Sethian Gnostic thought in Coptic texts’, aldus de uitgever. Het boekje is te koop bij Amazon. Wil je het daadwerkelijk gebruiken, koop dan ook een cursus koptisch erbij, want de bezweringen werken alleen in die taal, aldus NRC. Via Jan Broekhof, Dirk Koppenaal. GJvtL.
‘A Rare and Beautiful Thing’ – Daniel Loxton op TAM 2014
Iedereen die zich tot het skepticisme voelt aangetrokken, krijgt wel eens de vraag waar die rare hobby nu goed voor is. In zijn presentatie op The Amazing Meeting 2014 gaat Daniel Loxton in op die vraag. Loxton is redacteur van Junior Skeptic, onderdeel van Skeptic Magazine en speciaal gericht op kinderen. Zijn antwoord is dat skepticisme een vorm van humanisme is, een project om mensen te beschermen tegen kwalijke zaken. In zijn betoog keert hij terug naar voorbeelden uit het verleden om in ieder geval één belangrijk aspect van skepticisme naar voren te brengen: het ontmaskeren van bedriegers, mediums, wonderdoeners en kwakzalvers. Hij begint 1800 jaar geleden met Lucianus van Samosata en wandelt daarna door naar bijvoorbeeld Houdini.
Wie het verhaal van Lucianus van Samosata wil nalezen, is hier een Engelse vertaling van zijn verhaal over zijn ervaring met Alexander van Abonouteichos. Over de slangencultus Glykon van Alexander is meer te lezen op Livius.org, de website van historicus Jona Lendering.
Het occulte Rusland
Twee uitstekende longreads geven inzicht in de belangrijke plek die het paranormale inneemt in de Russische samenleving.
Een artikel uit 2010 in de Engelse krant The Guardian beschrijft de opkomst en ondergang van de gebedsgenezer Anatoli Kasjpirovski. Volgens The Guardian is de Russische samenleving doordrenkt van geloof in het paranormale: ‘Behind the facade of today’s Russia is a bizarre place unknown to most westerners, a world where businesspeople turn to urban witches for solutions to their problems and lawyers consult psychics to predict the results of upcoming cases. Although it’s hard to get exact figures, there are an estimated 100,000 professional occultists and psychics in Russia, with the business worth at least $15m in Moscow alone’.
Het blog Vocativ heeft een artikel over Grigori Grabovoj die zichzelf de teruggekeerde christus noemt. Grabovoj keeg veel aandacht toen hij probeerde kinderen tot leven te wekken die om het leven waren gekomen bij een schietpartij op een school in Beslan. Pepijn schreef onlangs over deze grappenmaker op KDW: hij propageert nu dat je onheil kunt afwenden door snel aan een bepaald getal te denken…. GJvtL.
Wat is de overeenkomst tussen sinterklaas en homeopathie?
Die vraag beantwoordt Catherine de Jong, voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij in haar column in het blad Arts en Auto. Als een kind erachter komt dat Sinterklaas niet bestaat is een mengeling van emoties het gevolg: ‘blijheid, omdat het vermoeden dat er iets niet klopte, wordt bevestigd en boosheid omdat ze zijn gefopt’. En de homeopathie-gelovige? Volgens Catherine de Jong: ‘Het is dezelfde enorme boosheid die je ziet bij iemand die in homeopathie gelooft als hem wordt verteld dat homeopathie onzin is en niet werkt’. De Jong heeft ook een advies: ‘een pittig Sinterklaasgedicht kan hen misschien met beide benen op de grond zetten’. Ze is wel zo reëel om toe te geven dat deze aanpak niet in alle gevallen zal werken. GJvtL.
Catherine de Jong
Helpt jazz de golfer?
Ali Boolani en collega’s schrijven in het Journal of Athletic Enhancement dat muziek de spelkwaliteit van de golfer beïnvloedt: ‘while any kind of music improves performance compared to listening to no music at all, jazz is the most effective musical genre for improving putting’. Ze concluderen dit op basis van een onderzoek met 22 golfers. Boolani is een optimistische man: “Other research has shown that country music improves batting, rap music improves jump shots and running is improved by any up-temp music. But the benefit of music in fine motor control situations was relatively unknown. Hopefully, this is the first step in answering this question’. De werkelijkheid is dat er geen aanwijzingen zijn dat muziektherapie werkt (zie dit KDW-artikel). De proefopzet van de enthousiaste Boulani heeft de nodige beperkingen: kleine groep, niet dubbelblind (is natuurlijk ook erg moeilijk), het was een exploratief onderzoek (er werd dus geen hypothese getoetst) en de muziekvoorkeur van de deelnemers was niet bekend. En we weten niet wat voor jazz werd gedraaid: de soepele smooth jazz van David Sanborn die half forensend Nederland op de autoradio heeft staan of de moeilijk toegankelijke Steve Coleman?
Hoewel hij zich in de pers enthousiast uitlaat, wijst Boolani in zijn artikel wél op alle beperkingen van zijn onderzoek. Z’n foto doet vermoeden dat hij veel plezier heeft gehad met het onderzoek! Dank aan Dirk Koppenaal. GJvtL.