Kloptdatwel?

Testje: ben jij goed in het schatten van kansen?

by 37 Comments

Stel – je bent bang dat iemand een bom meeneemt aan boord van het vliegtuig. Nou ja, zo vaak komt dat niet voor, blijkt uit een klein onderzoek. Toch besluit je geen enkel risico te nemen. Uit je onderzoekje blijkt dat het nog nooit is voorgekomen dat er twee bommen aan boord van een vliegtuig zijn gevonden. Helpt het als je zelf een bom zou meenemen aan boord? Zit je dan veilig omdat twee bommen aan boord nog nooit is voorgekomen?

 

Het antwoord is natuurlijk dat het niet uitmaakt of je zelf wel of niet een bom meeneemt aan boord. Immers – beide gebeurtenissen zijn onafhankelijk van elkaar. De kans op een tweede bom aan boord blijft erg klein maar verandert niet door het zelf meenemen van een bom.

Dit type redeneringen is voor mensen erg lastig.

Wij zijn over het algemeen slecht met het schatten van kansen. Helemaal wanneer we in het dagelijkse leven te maken krijgen met toeval. Een vriend belt op terwijl je net aan hem dacht (typische maar onterechte reactie: dat kan geen toeval zijn), op een blauwe maandagochtend heb je alle verkeerslichten tegen of je wint tien keer achtereen met rock-scissors-paper. Het zijn dingen die gebeuren en waar je geen bijzondere betekenis aan kunt toekennen. Maar in het dagelijkse leven blijkt dit juist veel te gebeuren.

Een bekend voorbeeld waar onze problematiek met kansberekening mooi ten toon wordt gesteld is het driedeurenprobleem, in het Nederlands ook wel het  Willem-Ruis probleem genoemd (naar de bekende spelpresentator op TV):

Je doet mee aan een spelshow en je hebt de keuze uit drie deuren. Achter 1 deur staat een mooie auto, achter de overige twee een geitje. Je kiest een deur. Vervolgens opent de gameshowhost een van de twee overgebleven deuren. Een geitje verschijnt. Willem Ruis stelt jouw daarop de vraag of je nog van deur wil wisselen. Wissel je van deur of blijf je bij je eerste keuze? 

Ook al ken je hem, hij blijft lastig.

Hoe goed ben jij met cijfers en kansen? Op de website van columnist Hans van Maanen kwam ik een testje van vier vragen tegen. (link naar de vragen vragen, als dit niet werkt kun je naar de website van Hans van Maanen en dan naar het 5e bericht ‘gecijferd’). Stem met de voorwaarden in, geef antwoord op de vragen, vul een aantal achtergrondkenmerken in en vervolgens krijg je de uitslag. Je mag pen en potlood gebruiken, maar geen rekenmachine.

Update 18-04 – 15:00
Let op! De antwoorden op enkele van bovenstaande vragen of testjes worden in de commentaren hieronder besproken. Pas dus op voor ‘spoilers’.

 

Illustratie voorpagina: het driedeurenprobleem (wikipedia).

Pseudowetenschap als dekmantel?

by 18 Comments

Aan de Université Paul Sabatier in Toulouse werd van 20 tot en met 22 maart een symposium georganiseerd in samenwerking met de Telesio-Galilei Academy of Science. Bij deze gelegenheid kreeg een aantal gerenommeerde wetenschappers een mooie medaille uitgereikt namens de stichting die is opgericht om openheid in wetenschap te bevorderen. Met die openheid zou het namelijk niet zo best gesteld zijn in reguliere wetenschappelijke kringen; de Telesio-Galilei Academy of Science geeft daarom ruimte aan tal van wetenschappers die zich bezighouden met theorieën aan de randen van wat algemeen als wetenschappelijk aanvaardbaar wordt gezien. Het is opmerkelijk dat de stichting bij het eerste lustrum van de uitreiking van haar prijzen een platform gevonden lijkt te hebben bij een respectabele universiteit. Maar deze stap richting bredere erkenning zou wel eens het begin van het einde kunnen zijn van deze wat geheimzinnige stichting. Ik neem je mee in een netwerk van stichtingen, prijzen, medailles, spookbedrijven en fantastische claims…. Er is zelfs een Nederlandse connectie.

Pseudowetenschap als dekmantel? 1
Francesco Fucilla

De ene vage club onderzoekt de andere

De Telesio-Galilei Academy of Science (TGA) is in 2007 opgericht door Francesco Fucilla, in eerste instantie onder de naam Santilli-Galilei Foundation, waaraan ik al eerder kort aandacht heb gegeven in het artikel de fantastische wetenschap van Ruggero Santilli. Toen heb ik de stichting beschreven als een club wat aparte wetenschappers die er plezier aan beleven om elkaar bij toerbeurt mooie medailles uit te reiken. Ik had me al voorgenomen om het eens wat verder uit te zoeken, maar nu komt er opeens een heleboel naar boven over de achtergrond van Francesco Fucilla. Vreemd genoeg vanuit een bron die door skeptici in eerste instantie niet serieus genomen zou worden, maar even fools are right sometimes.

Een van de beoogde laureaten bedankte voor een onderscheiding van de TGA. Het gaat om Arkadiusz Jadczyk, een mathematisch fysicus, verbonden aan de Universiteit in Toulouse. Maar hij leidt samen met zijn vrouw, Laura Knight-Jadczyk, ook de Quantum Future Group. De website (www.sott.net) die door deze organisatie wordt bijgehouden, oogt in eerste instantie als een soort ‘Niburu light’ en besteedt aandacht aan allerlei ‘alternatief’ nieuws. In het bijbehorende forum ontspon zich de afgelopen weken een interessante zoektocht naar de achtergronden van de TGA en die zijn nu samengevat in een artikel getiteld Corruption in Science: Francesco Fucilla and the Telesio-Galilei Academy of Science. Ik kwam toevallig uit op het bewuste draadje in het forum, omdat er ergens een stukje uit mijn artikel hier op kloptdatwel wordt aangehaald.

Ik begon te lezen en volgde het met steeds groter wordende verbazing.

Het zakelijke netwerk van Fucilla cs.

Het bestuur van de TGA bestond tot voor kort uit de volgende personen:

  • Francesco Fucilla, Founding Father (Scientist)
  • Waldyr Alves Rodrigues Jr., Chairman (Physicist – Mathematician)
  • Franco Selleri, Deputy Chairman (Physicist – Mathematician)
  • Jeremy Dunning-Davies, President (Physicist – Mathematician)
  • Terrance Clifford Amos, Vice President (Scientist)
  • Christian Corda, (Physicist – Mathematician)
  • Jacques S. Boedels, Legal Advisor To The Board
  • William A. Fucilla, Legal Advisor To The Board

Deze namen kom je in verschillende samenstellingen ook tegen in de directies van enkele tientallen bedrijven die ingeschreven zijn op hetzelfde adres in Londen. Francesco Fucilla staat meestal te boek als eigenaar of directeur van deze firma’s die zich voor een groot deel bezighouden met (alternatieve) energie of grondstoffen. Opmerkelijk is dat al een heel stel van deze bedrijven inmiddels failliet zijn en dat een aantal financiële dienstverleners die nauw verbonden zijn met dit netwerk boetes hebben gekregen van Financial Services Authority (FSA), een financiële toezichthouder in het Verenigd Koninkrijk. Een aantal bedrijven houdt zich bezig met de verkoop van producten die skeptici wel bekend zullen voorkomen. Global Energy Technology richt zich bijvoorbeeld op de ontwikkeling van de H-Booster, een waterstofgenerator voor in je auto, (onzintechnologie waar ik eerder over schreef). En Steriwave Quantum Computer Plc levert allerlei apparaatjes die met vage filmpjes worden aangeprezen voor een hele berg aandoeningen:

“Steriwave QC Plc–AltiMed” offers a wide spectrum of innovative ground breaking medical equipment. These devices are based on a pioneering, quantum chemistry approach to diagnosing and treating a wide range of medical conditions.

Ik kon deze apparaten overigens nog niet zo snel terugvinden op de lijst met ‘rare apparaten’ op de website van de Belgische sceptici (Skepp).

Penny stocks en vermeende  ‘pump-and-dump’ praktijken

De schrijvers van het artikel op Sott.net, Joe Quinn en Niall Bradley, zijn er redelijk zeker van dat het hier gaat om een netwerk dat er op gericht is om onder valse voorwendselen geld van investeerders aan te trekken. De bedrijven schrijven zogenaamde ‘Penny Stocks‘ uit, aandelen die heel laag geprijsd zijn, vaak minder dan één euro per stuk. Het totale bedrag dat met de aandelenuitgifte opgehaald moet worden, bedraagt echter dikwijls enkele miljoenen. Dit soort aandelen wordt meestal niet via de beurs verhandeld, maar via tussenhandelaren (brokers).

Een veel voorkomende fraude met dit soort aandelen heet pump-and-dump: via een misleidende marketing campagne worden de aandelen aangeprezen als zeer interessant, waarna de prijs omhoog gaat. Dat kan via allerlei trucjes, één ervan is de aankoop van een grote hoeveelheid aandelen door een bevriende partij, waardoor het voor de niet-ingewijde lijkt alsof er grote belangstelling bestaat voor het aandeel. Ook zijn er voorbeelden van agressieve telefooncampagnes om mogelijke klanten over te halen.

Pseudowetenschap als dekmantel? 2
Een gedeelte uit de aanbieding van aandelen in Global Energy Technology. Opmerkelijk is dat er meteen 40% van de inleg verdwijnt naar twee firma’s die al boetes hebben gekregen van de FSA. (klik voor vergroting)

Na verloop van tijd blijkt dat het bedrijf eigenlijk helemaal geen economische activiteiten ontplooit en bijvoorbeeld alleen salarissen betaalt aan directieleden en consultants van buiten af. Op die manier kan redelijk snel het opgehaalde vermogen weggesluisd worden en blijft er een lege huls over. De investeerders kunnen dan fluiten naar hun geld.

Twee bedrijven die optraden als brokers voor de uitzet van de aandelen van bedrijven van Fucilla, blijken door één van zijn zoons geleid te zijn. Op zich is daar niets crimineels aan, maar het geeft toch wel te denken dat die twee bedrijven flinke boetes hebben gekregen van de FSA en werden opgedoekt vanwege overtreding van de regels. De voorbeelden die genoemd worden in het artikel wekken de suggestie dat de zaken van Fucilla niet helemaal koosjer zijn. De geïnteresseerde kan het allemaal nalezen op sott.net. De beschuldiging is natuurlijk fors te noemen, in de woorden van de auteurs:

If this was just a case of wealthy philanthropists throwing money at scientists in hopes of realising life-long dreams (and maybe making a buck or two along the way), then there would be nothing to see here. It would just be business as usual, as much as it would just be ‘science as usual’. Where there is cause for concern, however, is the fact that many of these companies operated or directed by Fucilla et al also appear to raise public funding for their ventures through the persistent use of high pressure sales tactics and misleading information to sell customers shares they do not want or cannot afford. There is also evidence that the companies themselves fit the profile of ‘shell companies’ that engage in little if any actual work.

Het stuk op sott.net ziet er op zich goed onderbouwd uit en de gebruikte bronnen zijn voor iedereen te vinden op het Internet. Het zal financiële experts echter nog best veel tijd en moeite kosten om het helemaal uit te pluizen, denk ik. Aangezien ik die expertise niet in huis heb, zal ik me van een definitief oordeel onthouden.

De auteurs van het artikel hebben inmiddels naar eigen zeggen al hun gevonden informatie over het zakelijke netwerk van Fucilla aan Interpol doorgegeven. Fucilla is er niet zo blij mee natuurlijk, maar de manier waarop hij sott.net onder druk probeert te zetten, komt hilarisch over op een buitenstaander. De liefhebbers raad ik aan het volgende draadje op het Cassiopaea-forum te lezen: Francesco Fucilla & Co. Steriwave Stock Scam. Hierbij moet wel opgemerkt worden dat ik de authenticiteit van de e-mails van Fucilla niet kon checken, maar het taalgebruik is wel in lijn met wat hij elders bezigt. Intussen verschijnen op de website van TGA en die van Global Energy Technology verklaringen waarin Fucilla juist de mensen achter sott.net beschuldigt (link1, link2).

Wat zou Fucilla dan eigenlijk aan de TGA hebben?

Waarom doen Fucilla en zijn zakenpartners zoveel moeite om de schijn te wekken dat ze ook een wetenschappelijke organisatie runnen. Is dat dan echt zo’n aanbeveling voor de activiteiten die ze ernaast ontplooien? Misschien wel. Bij de oprichting in 2007 was de belangrijkste ‘wetenschappelijke coryfee’ in de organisatie Ruggero Santilli en was de stichting zelfs naar hem genoemd. Kort na de eerste uitreiking van prijzen is er blijkbaar een breuk ontstaan met Santilli. Dat is volgens mij gekomen door het binnenhalen van Professor Waldyr A. Rodrigues Jr.

Pseudowetenschap als dekmantel? 3
Professor Waldyr A. Rodrigues Jr. ontvangt de eremedaille van de Université Paul Sabatier

In zijn relaas ‘A sad story‘ rekent hij af met Santilli en je kunt er duidelijk uit opmaken dat hij alleen door wilde gaan met de TGA van Fucilla als die de relaties met een aantal vage wetenschappers verbrak (met name Santilli en Myron Evans). Aangezien Rodrigues nog steeds te boek staat als een serieus wetenschapper, heeft Fucilla blijkbaar gedacht dat het verstandiger was alleen met hem door te gaan. Rodrigues lijkt inderdaad een vettere vis dan Santilli. Intussen zit hij zelf ook  in flink wat van de directies van de bedrijven van Fucilla, maar ik houd het nog wel voor mogelijk dat hij (de omvang van) de mogelijk dubieuze zaakjes tot nu toe niet doorzien heeft.

De Franse Université Paul Sabatier belegde van 20-22 maart een symposium dat werd georganiseerd door het wiskundig instituut  C.A.I.R.O.S (Clifford Algebras International Research Open Studies), waar Rodrigues assistent-coördinator van is, niet geheel toevallig waarschijnlijk. De universiteit heeft waarschijnlijk nooit onderzoek gedaan naar de achtergronden van de TGA en beloonde Rodrigues en Fucilla bij dezelfde gelegenheid in Toulouse met een eigen eremedaille.

Dat gedoe met die medailles werkt bij mij nogal op de lachspieren, maar blijkbaar streelt het de ego’s van alle betrokkenen nogal. Voormalig minister van onderwijs in Frankrijk, Luc Ferry, hield op het symposium bijvoorbeeld ook een lezing en werd alvast een Telesio-Galilei award voor 2013 aangeboden. En die heeft hij ook geaccepteerd volgens de TGA.

De ledenlijst van de TGA is momenteel nogal aan verandering onderhevig: opeens is nu ook Pierre Anglès, de baas van C.A.I.R.O.S., toegetreden tot het bestuur. Maar er zijn ook wat gewone en ere-leden die zich hebben laten schrappen van de lijst. Het rommelt dus nogal, waarschijnlijk naar aanleiding van de berichtgeving op sott.net. Ik denk overigens dat de TGA iedereen die ooit iets met ze maken heeft gemaakt ‘lid’ noemt, in de zin dat je op hun mailinglist staat, of zo. Luc Ferry staat er inmiddels ook bij.

Een Nederlandse connectie?

Een belangrijke Nederlandse connectie met de Telesio-Galilei Academy of Science vond  ik tot dusver niet. Zakelijk gezien zijn er wel relaties. Ik heb inmiddels contact gehad met een Nederlander die in een rol speelt in één van de bedrijven van Fucilla. Later deze week meer daarover.

Wordt vervolgd!

 

 

Zonneactiviteit zou invloed hebben op de hersens

by 52 Comments

Op 11 april jongstleden publiceerde het blog Bovendien het artikel: ‘Geomagnetische activiteit op de zon heeft invloed op onze gedachten‘. Ik dacht dat het een grap was, maar er stond toch echt een extra 1.

Desalniettemin leest het artikel toch als een grap, zo zou het een bekend gegeven zijn dat “zonneactiviteit het menselijk bewustzijn beïnvloeden” [sic]. En dit zou ook niet zonder gevolgen blijven. Enkele veronderstelde effecten van de zon/zonnevlammen op een rijtje:

Zonneactiviteit zou invloed hebben op de hersens 4
Zonnevlam uit 2007 (bron: Wikipedia)

Zonnevlammen beïnvloeden [volgens Bovendien, red.]:

* het centrale zenuwstelsel (maagslijmvlies)
* alle hersenactiviteit (inclusief evenwicht)
* het menselijk gedrag op alle psycho-fysiologische vlakken (mentaal-emotioneel-fysiek)

Zonnevlammen kunnen [volgens Bovendien, red.] de volgende klachten veroorzaken:
– nervositeit
– angstgevoelens
– je zorgelijk voelen
– gejaagd gevoel
– duizeligheid
– beverig
– prikkelbaar
– slaperig
– uitgeput
– problemen met korte termijn geheugen
– hartkloppingen
– misselijk gevoel
– druk in de onderschedel en hoofdpijn

We merken [volgens Bovendien, red.] steeds meer nieuwe symptomen op:
• Tijd en ruimte beginnen steeds irritanter te schommelen.
• We raken de grip op tijd steeds meer kwijt
• De dag verdwijnt steeds meer in het niets
• We slapen weer onrustig….dus niet goed
• We woelen en draaien s’nachts en velen hebben ongewone dromen
• We voelen enorme stroomstoten in het lichaam gevolgd door een compleet gevloerd zijn.
• Er zijn veel meldingen over misselijkheid, fysieke pijnen, hartritmestoornissen en duizeligheid.
• Velen voelen een intens verdriet.
• Sommigen hebben het gevoel over water te lopen en niet geaard te zijn.
• Anderen vertellen dat wanneer ze s’nachts de ogen sluiten alles gaat draaien.
• Verder nog:
– visuele stoornissen
– binnenoor problemen
– oorsuizen
– keel en de schildklier problemen
– koude voeten
– bronchitis en langdurige hoestproblemen
– zelfs een drogetong hebben

Hoe zou dit volgens Bovendien allemaal werken?

De zonnevlammen en fotonen golven veranderen de structuur van onze fysieke werkelijkheid. Dit heeft een krachtig effect op onze fysieke cellulaire niveau, waardoor onze cellulaire herinneringen ontwaken en helder worden.We ervaren dit fysieke opwarmen vaak als “opvliegers”.

Onze lagere emoties zijn lage frequentie golven, opgeslagen in de cellen, met herinneringen en trauma’s uit het verleden die we ooit hebben meegemaakt maar nooit verwerkt. Foton energie is een veel hogere frequentie energie die de lagere emotionele frequentie naar de oppervlakte trekt zodat het kan kalibreren tot een veel hogere frequentie. Hierbij laten we deze lagere emoties los en ervaren emotiegolven van verdriet en rouw zonder daadwerkelijk te weten waarom.

Deze emotiegolven duren meestal niet langer dan een minuut of twintig minuten waarna we onszelf verwonderd afvragen waar deze gevoelens zomaar uit het niets vandaan kwamen. De elementen van onze blauwdruk zijn gekoppeld aan het cellulaire bewustzijn en wanneer de blauwdruk wordt versterkt door middel van foton energieën, duiken verschillende elementen van onze blauwdruk op in ons bewustzijn en beginnen we beetje bij beetje ons zielsdoel te herinneren.

Natuurlijk komt het allemaal weer door die vervelende ‘frequenties’! Maar gelukkig zitten er ook positieve kanten aan:

Het unieke van deze energie is, omdat het afkomstig is van een hogere frequentie, het de onmiddellijke manifestatie van onze gedachten kracht in gang zet. Dit houdt in dat alles wat we bedenken, we dit direct kunnen creëren. Dit is nog nooit eerder gebeurd in ons leven en is de reden waarom tegenwoordig veel mensen boeken schrijven over het onderwerp “De kracht van het creëren”. Fotonische energie maakt verbinding met onze gedachten.

Ook nu word je weer verantwoordelijk gehouden voor je eigen ongeluk:

Zit je echter nog in een slachtofferrol aan het verleden vast, vol woede en wrok etc. dan blijf je dit net zo lang manifesteren totdat je klaar bent het los te laten.

Maar moet je je er nu druk om maken, dat de zin dit allemaal met ons doet? Nee hoor!:

Ervaart u een van deze symptomen?
Dit is niet iets om bang voor te zijn … wordt bewust wat het is en geef het een plekje.
Neem extra rust en drink veel water.

Gelukkig maar 🙂 Ik zou er pas echt bang van worden als er bewijzen zouden worden geleverd. Want die ontbreken nogal sterk. Dat lijstje met symptomen zegt natuurlijk niets, die zijn zo algemeen en komen zo vaak voor dat ze door van alles ‘veroorzaakt’ kunnen worden. Ik zet veroorzaakt tussen aanhalingstekens want veel van die dingen horen natuurlijk gewoon bij het leven. Als ik Bovendien was geweest dan had ik het artikel toch 10 dagen eerder gepubliceerd.

De complottheorieën van Samuel Morse

by 7 Comments

Samuel Morse (1791-1872) was er heilig van overtuigd: de rooms-katholieke kerk was van plan om de Verenigde Staten over te nemen. Morse had een intens wantrouwen tegen iedereen die niet wit en protestant was. Morse zag de telegraafmachine als een manier om Amerika tegen deze dreiging te beschermen. Hoewel hij schatrijk werd door de telegraaf bereikte Morse precies het tegenovergestelde van wat hij wilde: de telegraaf werd een motor voor immigratie. De schrijver David Bodanis beschrijft de levensloop van Morse in het boek Electric Universe (2005). De Engelse krant The Guardian publiceerde een samenvatting van het boek.

De complottheorieën van Samuel Morse 5
Samuel Morse schilderde in 1828 dit portret van de Amerikaanse politicus Jonas Platt (Brooklyn Museum).

Samuel Morse studeerde aan Yale College, de voorloper van de bekende Amerikaanse Yale Universiteit de onderwerpen religieuze filosofie, wiskunde en paardenwetenschap. Maar zijn echte passie was schilderen. Morse kon na het afronden van zijn studie goed leven van zijn schilderwerk. Hij vond het wel teleurstellend dat hij niet een topschilder werd zoals hij zich had voorgesteld.

Gaandeweg trok de politiek meer zijn belangstelling. Onder invloed van zijn vader, een bekende protestantse prediker, was Morse van jongs af aan opgevoed met het idee dat talrijke complotten het hadden voorzien op de toen nog jonge Verenigde Staten. Morse raakte er van overtuigd dat de katholieke kerk het op de VS had voorzien. In 1835 (hij was toen 44 jaar oud) schreef hij een anti-katholiek vlugschrift met de titel ‘Foreign Conspiracies against the Liberties of the United States’ (vertaald: ‘buitenlandse samenzweringen tegen de vrijheden van de VS’). Op de kaft de spreuk: ‘vaak is vuur zonder rook en gevaar niet zichtbaar’. In 1836  stelde hij zich kandidaat voor het ambt van burgemeester van New York voor een anti-immigratie partij (the Nativist Party) met een anti-katholiek programma. Morse schreef in die tijd:

‘We must stand up against the GIGANTIC evil that threatens us! Can’t you see the dangers you are facing? Arise, I beg you! To your posts!’

Omdat New York in die tijd voor een groot deel uit immigranten bestond, waarvan bovendien een redelijk groot deel van katholieke Ierse afkomst, kreeg Morse uitzonderlijk weinig stemmen: 1.496.

De complottheorieën van Samuel Morse 6
Het vlugschrift van Morse uit 1835: de buitenlandse samenzwering tegen de vrijheden van de USA

Na grondig nadenken kwam Morse tot de conclusie dat zijn verlies was veroorzaakt doordat de katholieke kerk de macht in de USA al had overgenomen. De jezuïeten zouden Amerika volgens Morse op onzichtbare wijze besturen. Hij zette redeneringen op die bewijzen dat de complottheorie er in de 19de eeuw net zo uitzag als op dit moment: gammele bouwwerken van feitjes, suggesties en vragen. Zo was hij er van overtuigd geraakt dat de jezuïeten wapenopslagplaatsen hadden in nonnenkloosters en dat de Oostenrijkse vorst de vader van al dit kwaad was. Morse wilde de katholieke samenzwering bestrijden. Dat deed hij niet alleen door vlugschriften te verspreiden. Hij wilde een even geheime en onzichtbare methode van communicatie ontwikkelen waarmee de USA konden terugvechten.

De kans om zo’n geheime manier van communiceren te ontwikkelen deed zich voor toen Morse op een terugreis uit Engeland hoorde over elektrische verbindingen die over grote afstand informatie konden overbrengen. Volgens The Guardian:

‘On a voyage from London not long before, he had overheard a passenger discuss some of the ways that electricity was being used for such long-distance contacts. Henry was teaching at the College of New Jersey by then (soon to be renamed Princeton University), and had built a mile-long telegraph on the campus. Faraday in England, as well as others, had independently worked on electromagnets and the telegraphs that were their natural consequence: there was, for example already a useful telegraph line from Euston to a train depot in Camden. (The locals loved it, for the single telegraph wire replaced the piercing whistle and loud drums that had been used to synchronise arrivals and departures before.)’

De complottheorieën van Samuel Morse 7
Samuel Morse zou het idee voor de telegraaf hebben gejat van Josep Henry die te zien is op deze afbeelding (bron: wikipedia).

Morse ging aan de slag om zelf een telegraafmachine te maken, maar slaagde daar volgens David Bodanis niet in. Bodanis beschrijft hoe Morse toen te rade ging bij Joseph Henry, een hoogleraar aan de Universiteit van Princeton (die heette toen nog College of New Jersey). Henry had volgens Bodanis op dat moment al een werkende telegraaf gemaakt, die hij regelmatig aan studenten liet zien. Henry was niet te beroerd om de werking van de telegraaf ook uit te leggen aan Morse. Op de vraag van Morse naar het octrooirecht zou Henry hebben geantwoord dat hij daar niet in geloofde. ‘Amerikanen moeten elkaar helpen’ was volgens Bodanis Henry’s motto. Morse is volgens Bodanis dus niet de uitvinder van de telegraaf, maar een ‘dief’ die de telegraaf in de VS commercieel aan de man heeft gebracht.

De complottheorieën van Samuel Morse 8
Een telegraaf-sleutel waarmee het Morse alfabet kan worden gecodeerd. Dit model stamt uit WOII (foto: wikipedia).

Ook het Morse alfabet, het systeem van korte en lange klikjes waarmee letters konden worden verstuurd (eerst via telegraafmachines en later door de lucht) werd volgens Bodanis niet door Morse bedacht maar door ene Alfred Vail. Morse had een ander, ingewikkelder coderingssysteem in gedachten gehad.

De complottheorieën van Samuel Morse 9
Samuel Morse wordt geëerd als de uitvinder van de telegraaf. Hier op een postzegel uit 1940 (plaatje: wikipedia).

Morse verkreeg in 1847 het octrooirecht op de telegraafmachine en werd steenrijk door de exploitatie van telegraaf-verbindingen. Hij wordt heden ten dage geëerd als uitvinder van de telegraaf. Volgens Bodanis is dat onterecht. Uit Wikipedia blijkt dat lang niet alle historici het eens zijn met de lezing van Bodanis.

Zeker is wel dat Morse niet gelukkig is geworden van de telegraaf: hij moest de laatste 30 jaar van zijn leven vrijwel onophoudelijk rechtszaken voeren om zijn octrooirecht te beschermen. Maar nog veel teleurstellender moet het voor Morse geweest zijn om te zien dat de telegraaf een krachtige impuls gaf aan de immigratie. De telegraaf functioneerde als een soort 19de-eeuws internet en leverde daardoor een krachtige bijdrage aan de globalisering. Amerika kwam door de telegraaf ineens veel dichter bij de rest van de wereld te liggen. Volgens het artikel in The Guardian:

‘As more and more jobs became available in America, the telegraph-aided globalisation meant increasing numbers of Europeans were able to make the arrangements to move there. New steamship lines appeared to bring the workers over, first by the thousands, then by the tens of thousands. There were Jews and Protestants, but there were also Catholics, lots of them. The result was a dynamic, immigrant-rich America. It was everything Joseph Henry loved. It was everything Samuel Morse hated’.

 

Als je dit boek koopt via bol.com steun je Kloptdatwel.