Even een bericht tussendoor. Ook Dilbert heeft zich over homeopathie uitgelaten:
Homeopathie als stripverhaal
Darryl Cunningham schreef een stripverhaal om homeopathie uit te leggen. In het stripverhaal legt hij de theorie van homeopathie uit, hij vertelt over het artikel van Benveniste in Nature en over het onderzoek van Randi en consorten die de onderzoeksresultaten van Benveniste naar het rijk der fabelen verwees. Cunningham legt uit hoe homeopathie wel werkt: het werkt als een soort psychotherapie omdat de behandelaar vaak flink de tijd neemt voor de patiënt die eens goed kan vertellen over haar of zijn klachten. Cunningham geeft ook aan wat er niet werkt aan homeopathie: het werkt niet om serieuze lichamelijke klachten te genezen. Homeopathie kan dan gevaarlijk zijn omdat het mensen afhoudt van een serieuze behandeling van hun klachten. Het stripverhaal vertelt over een paar spraakmakende cases (o.a. over de adviezen van Engelse homeopathen om je niet te laten inenten tegen tegen ernstige ziektes en over de Australische Penelope Dingle die homeopathische middelen nam tegen kanker en uiteindelijk overleed). Hieronder de eerste pagina van het stripverhaal. Wie verder wil lezen kan klikken op de links onderaan de pagina.

Lees verder op zijn webpagina of bekijk het stripverhaal op flickr.
Desinfecteren van handen voorkomt geen griep
Desinfecterende handgel & Antibacteriële zeep voorkomen geen infectieziekten.
Vorig jaar vond je ze op veel plekken: desinfecterende handgel in verband met de griepepidemie. Veel mensen kochten zelfs een eigen flesje en namen het overal mee naar toe. Afgelopen september kwam er een onderzoek uit, gesponsord door een desinfecterende handgelfabrikant. Vrijwilligers (116) moesten gedurende 10 weken, wanneer ze wakker waren, elke drie uur hun handen desinfecteren. Deze groep werd vergeleken met een controlegroep van 96 personen. Er werd ook nog gecontroleerd of de vrijwilligers wel echt goed meededen: ze verbruikten ongeveer 80 gram gel per week. Degene die niet goed met het onderzoek meededen (omdat ze na 10 weken te weinig gel hadden gebruikt) werden vervolgens uitgesloten van het experiment.
De uitslag na al die moeite: de handgel heeft geen effect, want er was geen verschil tussen de vrijwilligers en de controlegroep.
Antibacteriële zeep heeft ook geen nut. Het blijkt niet beter dan gewone zeep in het voorkomen van infectieziekten. Maar het heeft wel een mogelijk schadelijk effect omdat een van de ingrediënten (triclosan) de groei van bacteriën tegengaat. Wat ervoor kan zorgen dat sommige bacteriën resistent worden voor sommige antibiotica.
Handen wassen is natuurlijk wel belangrijk, zeker nu er weer meer berichten komen dat de (Mexicaanse) griep mogelijk nog meer slachtoffers gaat maken, dus hier nog even een lijstje met momenten waarop je ze het beste kan wassen, met gewone zeep wel te verstaan.
- Voor het bereiden van voedsel
- Nadat je naar de wc bent geweest
- Na het verschonen van een kind
- Voor en na het zorgen voor een zieke
- Nadat je je neus gesnoten hebt, gehoest of geniesd
- Na het aanraken van een dier of uitwerpselen
- Na het aanraken van afval
- Voor en na het verzorgen van een snee of wond
Wel goed afdrogen graag. Ziekteverwekkers houden van vocht.
2e spreker Skepsis-congres 2010: Jan Willem Nienhuys

Dit bericht is eerder gepubliceerd op 24-11-2010. UPDATE 14-01-2011: onderaan de pagina staat de video van deze presentatie samen met de gebruikte powerpoint presentatie.
Dit is een samenvatting van de lezing waarin Jan Willem Nienhuys in vogelvlucht een overzicht van complottheorieën door de jaren heen geeft.
Beroemde mensen en beruchte incidenten
Nienhuys begint met een korte opsomming van enkele echte samenzweringen (van de moord op Caesar tot Watergate) en noemt ter inleiding van vermeende complotten de Pink Swastika, waarin beweerd wordt dat Adolf Hitler en Friedrich Nietzsche homo’s waren en dat het nazisme is bedacht opdat homo’s de wereld konden overnemen.
Hierna stelt Nienhuys de zaal de vraag wie een voorbeeld kan noemen van een complot rond een moord of aanslag op een beroemdheid. De allereerste suggestie is ‘JFK’, de moord op John F. Kennedy. Enige hilariteit ontstaat als Nienhuys vertelt dat hij wel helderziend moet zijn, want JFK is precies de eerste die op zijn volgende dia staat. Nienhuys legt uit dat de dood van een beroemdheid vaak tot complotdenken leidt, en noemt daar voorbeelden van, zoals Martin Luther King, prinses Diana, Pim Fortuyn en veel Amerikaanse presidenten. Ook de organisatoren moeten helderziend zijn, want vlak voor deze presentatie werd een aflevering van That Mitchell and Webb Look getoond die over de dood van prinses Diana ging.
Daarna is het weer de beurt aan de zaal. Nienhuys vraagt voorbeelden van beroemde ongelukken en incidenten. Het publiek doet gretig mee en Nienhuys schrijft het allemaal op een overklapper. Grote ongelukken, zoals die met de Titanic, die met de spaceshuttles of de Bijlmerramp, leiden vaak tot complotdenken, evenals onopgeloste misdaden; zo is nog altijd onbekend wie Jack the Ripper was.
Uiteraard mag ‘9/11’ niet ontbreken in een overzicht van vermeende complotten. De aanslagen op de Twin Towers op 11 september 2001 waren inderdaad het werk van een samenzwering, namelijk van moslimfundamentalisten, maar er zijn lieden die geloven dat de Amerikaanse regering van George W. Bush zelf achter de aanslagen zat. (Nienhuys haalt even Reagan en Bush door elkaar, wat tot gegrinnik in de zaal leidt.) De film Loose Change is aan dit vermeende complot gewijd.
Geheime genootschappen
Dan komen de geheime genootschappen aan bod. De Protocollen van de Wijzen van Zion vormen het bekendste geschrift, waarin beschreven wordt hoe de joden de wereldmacht willen grijpen. Tevens zijn hierin de standaardtrucs van leiders te vinden hoe de bevolking te misleiden en te onderdrukken. Ze zijn een rommelig samenraapsel van allerlei teksten van diverse oorsprong en zijn al bijna een eeuw geleden ontmaskerd. Helaas zijn er tot op heden mensen die geloven dat deze Protocollen echt zijn.
Het bekendste hedendaagse geheime genootschap vormen de Illuminati, hoewel zij niet meer waren dan een achttiende-eeuwse leesclub van verlichte denkers in Beieren, Duitsland. Karl Theodor verbood op zeker moment alle geheime genootschappen waaronder de Illuminati. Dat is koren op de molen van complotdenkers, die nog altijd geloven dat de Illuminati achter de grote wereldgeschiedenis zitten.
Een andere vermeldenswaardige episode is de hoax van Léo Taxil (pseudoniem van M.J.G.A. Jogand-Pagès). Eerst publiceerde hij stukken tegen het katholicisme. Later bekeerde hij zich en richtte hij zich, in navolging van de r.-k. kerk, tegen de vrijmetselarij. Toen hij na jaren tijdens een persconferentie onthulde dat hij het allemaal verzonnen had, zelfs zijn bekering, moest hij de zaal ontvluchten.
Maanlanding en Bielefeld
Volgens miljoenen Amerikanen zijn wij mensen nooit op de Maan geland. De maanlandingen zijn van A tot Z gefilmd in de studio om ons maar wat wijs te maken. De bewijzen die hiervoor worden aangedragen zijn vaak amateuristisch, terwijl de complotdenkers zichzelf juist slimmer dan de NASA achten. Aan de andere kant verstopt de Amerikaanse regering buitenaardsen die op Aarde zijn geland (of gecrasht). Of zij heeft zelfs een deal met de aliens gesloten. Of zij bestaat zelf uit aliens. Je kunt het zo gek niet bedenken of het wordt wel geloofd. Het is wel opmerkelijk dat geloof in de maanlandingshoax, anders dan bij de meeste complottheorieën, niet lijkt te stoelen op angst of onzekerheid.
Een grappig moment aan het eind is als Nienhuys vraagt wie er in Bielefeld, Duitsland is geweest; 3 handen gaan omhoog. Dat kan niet omdat Bielefeld helemaal niet bestaat. Althans, de Bielefeld-Verschwörung beweert dat deze plaats verzonnen is, dat foto’s en BI-kentekens misleiding zijn en dat Google wordt omgekocht om de plaats te tonen. Op de plaats waar Bielefeld zou liggen verstopt de CIA namelijk John F. Kennedy omdat die anders zou onthullen dat de maanlanding een hoax is.
Al met al een geslaagde lezing waarin zowel bekende als minder bekende complottheorieën voor het voetlicht worden gebracht. Nienhuys vertelt met flair en gevoel voor humor. Je zou bijna vergeten dat het hier om een serieus onderwerp gaat.
Alternatieve geneeskunde erkend?
Wordt de opleiding CAM (Complementary and Alternative Medicine) van Saxion Next de eerste hbo-opleiding in alternatieve geneeswijzen in Nederland waar met studiefinanciering gestudeerd kan worden?
Als burger ga je ervan uit dat de overheid toezicht houdt op de kwaliteit van het onderwijs, dat er geen opleidingen worden aangeboden waar onzin wordt gedoceerd, althans niet als het officiële opleidingen zijn. Toch gebeurt dit in Nederland, een voorbeeld is de opleiding CAM (complementary and alternative medicine) van Saxionnext, de eerste erkende hbo-opleiding in de alternatieve geneeskunde, zo zeggen ze zelf.
Erkenning kan van alles inhouden, het kan gaan om erkenning door elkaar (de beroepsvereniging), wat meestal leidt tot erkenning door de zorgverzekeraar.Hoewel deze vorm van erkenning dus eigenlijk vooral een kwestie van organisatie is, is het al misleidend genoeg en fungeert het wel degelijk als kruiwagen naar “hogere vormen” van erkenning, zoals nu gebeurt bij Saxion Next. De opleiding is op 11 juni 2009 door de Hobeongroep gevisiteerd en beoordeeld als zijnde een goede opleiding, de Hobeongroep gaat zich vervolgens inzetten voor erkenning door de Nederlands- Vlaamse Accreditatie organisatie (NVAO) en voor je het weet zou dan officiële erkenning een feit kunnen zijn. Misleide studenten studeren dan met studiefinanciering om patiënten te misleiden en en ook naar de samenleving wordt het misleidende signaal afgegeven dat alternatieve geneeskunde werkt.
Maar zover is het toch nog niet. Ik nam contact op met de NVAO met de vraag hoe het ervoor stond en wat de criteria zijn. Op dit moment is de NVAO nog in beraad ( de uitslag wordt half maart verwacht). Met de opleiding moet een beroep uitgeoefend kunnen worden waar behoefte aan is. Of de lesstof waar is of niet, daar gaat de NVAO niet over. U en ik kunnen van mening zijn dat bv homeopathie onzin is, als er genoeg mensen zijn die er anders over denken, wordt het economisch relevant en dit is een belangrijk criterium. Verder moet voldaan worden aan normale eisen die gelden voor bachelor en hbo. De lesstof moet van niveau zijn, mag bijvoorbeeld niet grotendeels bestaan uit tijdschriftartikelen. In dit geval moet er ook voldaan worden aan eisen in de gezondheidszorg en zitten er geneeskundigen in de beoordelingscommissie.
Een van de vakken aan de nieuwe CAM opleiding is iriscopie ofwel oogdiagnostiek, een belangrijk diagnostisch intrument binnen de traditionele Europese natuurgeneeskunde, zo valt te lezen op de website. Hoewel allang bekend is dat je met iriscopie helemaal niets kan diagnostiseren blijft het populair aan dit soort opleidingen. Ik kan er een hilarisch verhaal over vertellen, want ik heb het vak zelf jaren geleden gevolgd aan de Europese Academie voor natuurlijke gezondheidszorg. (In de nieuwe Wonder en is gheen wonder, van Skepp gaat een artikel over een ander onzinvak van deze school).
Toen ik tijdens mijn stage voor het eerst met iriscopie ging werken voelde ik me er nog erg onzeker over. We hadden les gehad aan de hand van het boek Oog in oog (1985) van J. Korthuis. Het zag er ingewikkeld en geleerd uit. Ik dacht dat kan ik nooit. We gingen eerst ogen van foto’s diagnostiseren en later van proefpersonen. Om een indruk te geven van wat de bedoeling was (en hoe idioot dit eigenlijk is) zal ik een stukje uit het boek overnemen :
p 189, Casuïstiek 2, vrouw 58 jaar (er staat een foto van de iris bij )
Klachtenpatroon:
Gewrichten, onder andere duim, knie en schouder, zijn gevoelig. Hoofdpijn, gezwollen, gevoelige buik met krampen, meteorisme, obstipatie, duizelingen, retrosternale pijn, zeurderige pijn in de bovenbuik (links). Agressie bij emotionele spanningen; neiging tot depressies.
Resultaten van klinisch onderzoek:
Op 51-jarige leeftijd werden uterus en ovaria operatief verwijderd; sindsdien zijn er klachten. EEG, rectoscopie en faecesonderzoek brachten geen bijzonderheden aan het licht.
Tot zover de feiten en nu wordt het lachen!
Diagnose:
” biliaire constitutie”, bekend is dat de biliaire mens gevoelig is voor artralgie en aanleg heeft voor artrose. Tevens weten we dat deze constitutie een “binnenvetter” is, met geblokkeerde emotionele gevoelens en een blokkade in het spijsverteringsstelsel, hetgeen tot obstipatie leidt. Wegens de zwakte in het gal- en leversysteem ontstaan ook stuwingen in het poortadersysteem, waaruit eventueel de gevoelige gezwollen buik te verklaren is. Dit alles kan indien de situatie geruime tijd blijft bestaan tot depressies leiden.
En zo gaat het nog wel even door, de constitutie bestaat namelijk uit verschillende onderdelen, daarna volgt nog een interpretatie van allerlei stipjes, vlekjes en dergelijke gevolgd door een lijst met tips, zoals aanbevolen homeopathische middelen, voedings- en leefstijladviezen.
Dat het hier gewoon gaat om een vorm van “hot reading” (een begrip uit de waarzeggerij) is mij inmiddels wel duidelijk. De verschillende constitutietypes, er zijn er vier (lymfatisch, neurogeen, hematogeen en biliair) zijn allen van het type passepartout, je kunt er dus alle kanten mee op. Het is gewoon een kwestie van een verhaal in elkaar knutselen zodat het klachtenpatroon en de constitutie als het ware een geheel vormen. Als het hier om een lymfatische constitutie zou zijn gegaan had je er net zo goed een verhaal van kunnen fabriceren.
Op het examen iriscopie had ik het gevoel dat ik maar wat bij elkaar zat te fantaseren. Blij en verbaasd was ik te horen dat ik geslaagd was! Toch bleef ik me er wat onzeker over voelen evenals verschillende klasgenoten. De docent zei dat we het maar gewoon in de praktijk moesten gaan toepassen op onze (proef)patiënten, we zouden zien dat ze tevreden zouden zijn en daardoor zou ons zelfvertrouwen groeien. En inderdaad mijn patiënten waren tevreden. Ze kregen de indruk dat eindelijk iemand hun klachten begreep en namen vervolgens graag mijn voedings-, leefstijl- en middeltjesadviezen in ontvangst.
De conclusie die je hieruit zou kunnen trekken, is dat er met dit soort oplichterspraktijken goede beroepsmogelijkheden zijn, zeker als de opleiding door de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie erkend gaat worden, zodat er dus met studiefinanciering gestudeerd kan worden en aansluiting bij de beroepsvereniging en vergoeding door aanvullende zorgverzekeringen geregeld is!