Kloptdatwel?

De linke weekendbijlage (22-2019)

by 23 Comments

De linke weekendbijlage (22-2019) 1

Vaak komen we zaken op internet tegen die niet groot genoeg zijn om een heel stuk over te schrijven of soms hebben we daar de tijd niet voor. Daarom willen wij in deze nieuwe rubriek een verzameling interessante of gewoon vermakelijke berichtjes van de afgelopen week met de lezers van Kloptdatwel delen. Leesvoer voor in het weekend!

De laatste paar weken is er redelijk wat nieuws over MMS. Myles Power vertelt in een nieuwe video in het kort de geschiedenis van dit kwakzalversgoedje. Meer volgt.

Tips zijn welkom! Mail gerust de redactie.

De linke weekendbijlage (21-2019)

by 2 Comments

De linke weekendbijlage (21-2019) 4

Vaak komen we zaken op internet tegen die niet groot genoeg zijn om een heel stuk over te schrijven of soms hebben we daar de tijd niet voor. Daarom willen wij in deze nieuwe rubriek een verzameling interessante of gewoon vermakelijke berichtjes van de afgelopen week met de lezers van Kloptdatwel delen. Leesvoer voor in het weekend!

En Al Jazeera nam de antivaxxers in de VS onder loep:

https://www.youtube.com/watch?v=cRam49aI6m8

Tips zijn welkom! Mail gerust de redactie.

Mumpitz

by 9 Comments

Cees Renckens schrijft columns voor Kloptdatwel. Van 1988 tot 2011 was hij voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Foto: Klaas Jaarsma
Cees Renckens schrijft columns voor Kloptdatwel. Van 1988 tot 2011 was hij voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Foto: Klaas Jaarsma

Ik heb zelf geen koffer meer in Berlijn, maar beschik wel over een contactpersoon en goede vriend – hoogleraar algemene taalwetenschap – die er periodiek verblijft en dan werkzaam is op het Max Planck Instituut. Zo kwam het ervan dat ik van hem een krantenpagina kreeg toegestuurd van Der Tagesspiegel van 11 mei jongstleden. In het paginagrote artikel getiteld ‘Wer’s glaubt’ was hem niet zo zeer de inhoud van het verhaal, waarover straks meer, opgevallen maar het gebruik van een kennelijk ongebruikelijke term, gebezigd door een verontwaardigde politica, de voormalige Familienministerin Kristina Schröder (CDU). Deze door mijn vriend gearceerde term luidde: Mumpitz. Ik kende de term niet, maar Google Translate gelukkig wel: het betekent onzin. Voor mijn vriend was de term kennelijk niet erg bekend en dat kon wel kloppen, want in de Duitse synoniemenlijst in Word komt het woord niet voor. Wel smakelijke synoniemen als Dummheit, Irrigkeit, Kauderwelsch, Blösse, Kase, höherer Blodsinn, Mist en dummes Zeug.

Schröder kwam tot het bezigen van deze term in haar felle aanval op waarnemend SPD-leider en minister-president van deelstaat Mecklenburg-Vorpommern Manuela Schwesig, omdat deze zich had laten benoemen tot beschermvrouwe van het eind mei te Stralsund plaatsvindende congres ‘Homöopathie und das Meer. Vom Ursprung des Lebens’.  Homöopathie was immers onzin, Mumpitz so to say.
In haar begroetingsartikel tot de congressisten stelde Schwesig o.m. onderzoek toe te juichen naar de inzet van homeopathie bij zuigelingen en jonge kinderen. Na de losgebrande kritiek stelde ze dat ze zich niet in een richtingenstrijd wilde mengen, maar dat wetenschap de enige manier was om de controverse op te lossen. De voorzitter van de Deutsche Zentralverein homöopathischer Ȁrtzte dankte Frau Schwesig voor haar steun aan de  integratieve geneeskunde in Duitsland.

Het artikel geeft nog een aantal interessante feiten. Uit een enquete in 2018 bleek dat 60% van de Duitse bevolking vindt dat homeopathie vergoed moet worden. Het aantal homeopathische artsen zou sinds 1993 verdrievoudigd zijn, van 2500 naar 7000, hetgeen betekent dat 4,5 procent van de vrij gevestigde artsen homeopathie toepast. Van de burgers heeft 53 procent ervaring met homeopathie, vrouwen meer dan mannen. Ook een hoger opleidingsniveau correleert met het gebruik van homeopathie.
De homeopathie is in Duitsland een economisch succesverhaal met een omzet van 670 miljoen euro. Veel zorgverzekeraars betalen deze medicatie. In andere Europese landen is men aanzienlijk minder enthousiast over de leer van Hahnemann: in Engeland vergoedt de NHS sinds 2017 geen homeopathie meer. In Scandinavië werd in 2014 onderzocht hoeveel burgers ervan gebruik gemaakt hadden in het afgelopen jaar en dat percentage bedroeg ongeveer één procent. In Duitsland was dat cijfer 11,8 procent. In Spanje en Frankrijk zijn er bewegingen die de vergoeding van homeopathie serieus bedreigen. Zwitserland is een uitzondering, want na een volksraadpleging moeten de zorgverzekeraars de homeopathie bij de Eidgenossen volledig vergoeden.

In Duitsland mogen de verzekeraars sinds 2012 zelf beslissen of zij homeopathie willen vergoeden en ongeveer twee derde doet dat. De kosten ervan liggen ergens op het niveau van een paar promille. Dit alles overziende, mogen wij ons land toch bepaald niet klagen en hebben de Nederlandse homeopaten weinig om trots op te zijn. Ze zijn op weg naar de uitgang. Of ben ik nu te optimistisch?

Het artikel in Der Tagespiegel staat met andere titel ook online: SPD-Vize Schwesig unter Beschuss

Vereniging Homeopathie vindt bewijs voor de werking van homeopathie. Even lachen.

by 50 Comments

De Vereniging Homeopathie deelde enthousiast het volgende plaatje op haar Facebook-pagina (*):

Vereniging Homeopathie vindt bewijs voor de werking van homeopathie. Even lachen. 5

Tjongejonge, “een 6 jaar durend onderzoek onder 6.544 personen” en het staat in PubMed! Nou dan moet het wel OK zijn, toch? Beetje jammer dat ze er niet even een linkje naar het onderzoek zelf bij zetten, maar dat hebben we ze zelf natuurlijk zo gevonden. Het moet haast wel om dit onderzoek gaan:

David S. Spence, Elizabeth A. Thompson, and S.J. Barron. Homeopathic Treatment for Chronic Disease: A 6-Year, University-Hospital Outpatient Observational Study The Journal of Alternative and Complementary Medicine. Nov 2005. (PubMed link)

Het artikel (uit 2005!) kon ik helaas niet in geheel vinden [inmiddels wel, zie naschrift], dus moeten we het maar even met de samenvatting doen:

Abstract
OBJECTIVE:
The aim of this study was to assess health changes seen in routine homeopathic care for patients with a wide range of chronic conditions who were referred to a hospital outpatient department.

DESIGN:
This was an observational study of 6544 consecutive follow-up patients during a 6-year period.

SETTING:
Hospital outpatient unit within an acute National Health Service (NHS) Teaching Trust in the United Kingdom.

PARTICIPANTS:
Every patient attending the hospital outpatient unit for a follow-up appointment over the study period was included, commencing with their first follow-up attendance.

MAIN OUTCOME MEASURE:
Outcomes were based on scores on a 7-point Likert-type scale at the end of the consultation and were assessed as overall outcomes compared to the initial baseline assessments.

RESULTS:
A total of 6544 consecutive follow-up patients were given outcome scores. Of the patients 70.7% (n = 4627) reported positive health changes, with 50.7% (n = 3318) recording their improvement as better (+2) or much better (+3).

CONCLUSIONS:
Homeopathic intervention offered positive health changes to a substantial proportion of a large cohort of patients with a wide range of chronic diseases. Additional observational research, including studies using different designs, is necessary for further research development in homeopathy.

Het is dus niet meer dan een soort klanttevredenheidsonderzoek. Er is geen controlegroep en de uitkomsten berusten op zelfrapportages op een 7-punts schaal. Ook deden er alleen patiënten mee die bij minstens één vervolgafspraak kwamen opdagen. Patiënten die na een eerste consult zo ontevreden waren (of net op tijd doorkregen wat voor onzin homeopathie eigenlijk is) en wijzer geworden een mogelijk geplande vervolgafspraak lieten schieten, zitten er dus niet bij.

Dat de patiënten die bleven komen best tevreden waren en de homeopathische behandelaars een dikke voldoende gaven voor de behandeling van hun chronische aandoening is dus niet zo verrassend. Zeker als we nog bedenken dat het vaak ging om klachten die soms opspelen en daarna weer afnemen. Waarschijnlijk is bij het eerste consult sprake van een verhoogde last, die vanzelf al zou verminderen, ook zonder homeopathische korreltjes (“regression to the mean“).

O ja, het Bristol Homeopathic Hospital waar dit onderzoekje uitgevoerd werd, is in 2015 opgeheven...

Naschrift
De studie inmiddels gevonden op de site van de bekende kwakzalverbestrijder David Colquhoun die in 2005 al een blog schreef over dit infamous paper. Kort citaat:

It is obvious that there is not the slightest reason to attribute the answers given by patients to the fact that they had been given homeopathic treatment. That would be the crudest form of post hoc ergo propter hoc error. It does not even show that the homeopathic treatment was producing a placebo effect.

Papers like this do not add to human knowledge, they detract from it. By reverting to pre-enlightment forms of argument, they mislead rather than enlighten. To make matters worse, this work was done at public expense, by the Directorate of Homeopathic Medicine, United Bristol Healthcare, National Health Service Trust, Bristol, United Kingdom.

Link naar een pdf van het artikel is te vinden onderaan dat blog.

* Update 27 mei 2019: het bericht is inmiddels van de Facebookpagina verdwenen …

De linke weekendbijlage (20-2019)

by 37 Comments

De linke weekendbijlage (20-2019) 6

Vaak komen we zaken op internet tegen die niet groot genoeg zijn om een heel stuk over te schrijven of soms hebben we daar de tijd niet voor. Daarom willen wij in deze nieuwe rubriek een verzameling interessante of gewoon vermakelijke berichtjes van de afgelopen week met de lezers van Kloptdatwel delen. Leesvoer voor in het weekend!

 

  • Medisch Contact: Vaccin tegen bangmakerij
    Doorgaans kan ik de columns van Bonneux wel waarderen, deze keer slaat hij de plank volgens mij nogal mis. Ergens snap ik zijn punt wel: de vaccinatiegraad zit op Europese schaal nog steeds in de lift en dus zouden we ons niet zo druk moeten maken om de incidentele uitbraak van mazelen in gebieden met lage vaccinatiegraad, die je kunt immers verwachten op weg naar het einddoel van totale uitroeiing.
    Hij schrijft echter de lage vaccinatiegraad in de Oekraïne volledig toe aan de slechte logistiek, terwijl uit opiniepeiligen is gebleken dat Oekraïne een van de landen is waar het vertrouwen in de overheid en medische stand het laagst is. Ook in Europese landen waar die logistiek geen belemmering genoemd kan worden om een hoge vaccinatiegraad te bereiken, als Frankrijk en Italië is er een daling zichtbaar. Ook in Nederland. “De antivaxbeweging heeft een nauwelijks waarneembare impact op de mazelenvaccinatiegraad” schrijft Bonneux, maar dat lijkt me een ernstige misvatting. Ook al zou het maar een paar procent zijn, dat is wel cruciaal als je een vaccinatiegraad van 95 procent nastreeft.
    En zonder enige echte argumentatie suggereert Bonneux tenslotte dat het gedoe rondom de Mexicaanse griep, waarbij industrielobby een rol speelde bij de overhaaste aanschaf van Tamiflu en er vraagtekens zijn bij de invoering van de vacccins, ook wel zal spelen in de ‘huidige wereldwijde ophef over mazelen’. Dat lijkt me grote flauwekul.

Tips zijn welkom! Mail gerust de redactie.