• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)

reclame

Reclame Code Commissie: Acupunctuur/Traditionele Chinese Geneeskunde

12 February 2016 by Laurens Dragstra 1 Comment

Prikken met echte naalden in denkbeeldige punten in al even denkbeeldige energiebanen (‘meridianen’) om de nog denkbeeldigere levensenergie (‘chi’) weer te laten stromen als die geblokkeerd is. Dit alles wordt aangevuld met behandelingen met Chinese kruiden en massages. Helpt volgens de behandelaars zo’n beetje overal tegen.

Er zijn in de databank 5 uitspraken van de RCC over acupunctuur en Traditionele Chinese Geneeskunde.

1. Voorzitter RCC 28 juli 2016 (dossiernummer: 2016/00548)

Acupuncture_chart_with_a_series_of_points_indicated_on_the_Wellcome_L0012239Samenvatting reclame-uiting: advertentie met de kop “Ziekteverloop van drie patiënten met longkanker”. Adverteerder ageert tegen “westerse medicijnen” en stelt: “Hoest en longkanker zijn mijns inziens namelijk vaak niet de hoofdproblemen. Het echte probleem komt vaak van de Nier en de Lever die zwak en beschadigd zijn.” Chinese geneeskunde zou een goede keuze zijn om kanker mee te behandelen.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: De hier bedoelde mededelingen houden naar het oordeel van de voorzitter onmiskenbaar de boodschap in dat patiënten met longkanker verkeerd zijn gediagnosticeerd en dat zij baat hebben bij het stoppen met reguliere behandelingen en medicijnen indien zij daarna door adverteerder verder worden behandeld. In die situatie zou adverteerder hen kunnen genezen (“van hun klachten afhelpen”). De voorzitter constateert in dit verband dat adverteerder geen wetenschappelijke onderbouwing heeft overgelegd waaruit blijkt dat hij met zijn behandeling (blijkbaar met “Chinese kruiden”) effectief longkanker kan genezen. De voorzitter acht de kans reëel dat de uiting longkankerpatiënten ertoe brengt te stoppen met hun reguliere geneeskundige behandelingen en daarbij voorgeschreven medicijnen, in de onjuiste veronderstelling dat adverteerder hen in dat geval kan genezen van longkanker. Dat adverteerder in de uiting meedeelt dat patiënten in overleg met hun arts moeten stoppen met westerse medicijnen, brengt niet mee dat sprake is van een toelaatbare uiting. De voorzitter acht het aannemelijk dat de uiting patiënten ertoe kan brengen uit eigen beweging te stoppen met reguliere behandelingen en medicijnen dan wel dat zij het andersluidende advies van hun arts zullen negeren in de veronderstelling dat zij dan zullen genezen indien zij door adverteerder worden behandeld. De gevolgen hiervan zijn dermate ernstig te achten dat de onderhavige uiting in strijd met artikel 4 NRC is, omdat deze een directe bedreiging voor de lichamelijke volksgezondheid inhoudt. Daarbij overweegt de voorzitter dat patiënten met longkanker een zeer kwetsbare groep zijn.

Extra informatie: zie ook dit artikel.

*****

2. Voorzitter RCC 28 juli 2016 (dossiernummer: 2016/00416)

Acupuncture_chart_with_a_series_of_points_indicated_on_the_Wellcome_L0012239Samenvatting reclame-uiting: teksten op website met koppen als “Kanker te lijf met Chinese geneeskunde” en “Behandeling kanker met Chinese geneeskunde”. In beide reclame-uitingen staan ervaringen van kankerpatiënten met de door adverteerder aangeboden diensten (acupunctuur, Chinese kruiden en massage) centraal. Adverteerder is zeer negatief over “westerse geneeskunde” en “westerse medicijnen”. “Chinese Geneeskunde kan kanker beter aanpakken”, aldus adverteerder. Een van de kankerpatiënten blijkt inmiddels te zijn overleden.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: onmiskenbaar wordt gesuggereerd dat adverteerder beter dan artsen en door hen voorschreven reguliere behandelingen en medicijnen in staat is kankerpatiënten te genezen, waarbij bovendien geen bijwerkingen optreden en de conditie van de patiënt duidelijk verbetert. In uiting 1 wordt deze boodschap versterkt door de mededeling dat cliënt 1 is overleden nadat hij de behandelingen van adverteerder heeft gestaakt. De voorzitter acht de kans reëel dat de uitingen kankerpatiënten ertoe brengen te stoppen met hun reguliere geneeskundige behandelingen en daarbij voorgeschreven medicijnen, in de onjuiste veronderstelling dat adverteerder hen in dat geval kan genezen van kanker. De gevolgen van het voorgaande (het patiënten ertoe brengen te stoppen met reguliere geneeskundige behandelingen en geneesmiddelen) zijn dermate ernstig te achten, dat de onderhavige uitingen in strijd zijn met artikel 4 NRC, omdat deze een directe bedreiging voor de lichamelijke volksgezondheid inhouden. Daarbij overweegt de voorzitter dat patiënten met kanker een zeer kwetsbare groep zijn die tegen elke bedreiging met een onjuist te achten behandeling dienen te worden beschermd.

Extra informatie: zie ook dit artikel.

*****

3. RCC 19 oktober 2015 (dossiernummer: 2015/00944)

Insta-Life-3-300x300Samenvatting reclame-uiting: televisiecommercial waarin het product ‘Instalife’ wordt aangeprezen. Onder meer wordt gezegd: “Instalife is een altijd werkend acupunctuur systeem dat u meteen kan helpen bij pijn in uw onderrug” en “met de ‘Instalife brace’ had ik geen pijn meer”. Kennelijk wordt hiertoe een brace geplaatst “op het drukpunt van de kuitspier”.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: Adverteerder heeft in haar verweer volstaan met de mededeling dat Instalife veel tevreden klanten heeft opgeleverd en dat zij de stelling van klaagster ondersteunt dat de uitstraling bij lage rugpijn in de onderrug begint. Dat is onvoldoende. Misleidend, oneerlijk.

*****

4. RCC 1 juni 2015 (dossiernummer: 2015/00550)

Reclame Code Commissie: Acupunctuur/Traditionele Chinese Geneeskunde 1

Samenvatting reclame-uiting: onder de kop “Hitte in het lichaam is mogelijk de fatale oorzaak van veel tragedies” wordt een foto van Germanwings co-piloot Andreas Lubitz getoond (verantwoordelijk voor 150 dodelijke slachtoffers), die tot het constitutionele type ‘bloedstase’ behoort. Mensen met deze aanleg zijn extra gevoelig voor westerse medicijnen en kunnen als gevolg van het innemen van slaaptabletten in een depressie raken, waardoor zij het vertrouwen in het leven verliezen en zich dan gaan misdragen of grote schade kunnen aanrichten. Door behandeling volgens de Chinese geneeskunde en met behulp van Chinese kruiden wordt ongeveer 80% van de cliënten beter.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: Naar het oordeel van de RCC gaat van de inhoud en de kop van de advertentie de sterke suggestie uit dat de ramp waarbij de co-piloot van het Germanwings toestel het vliegtuig heeft laten neerstorten en alle inzittenden zijn omgekomen, voorkomen had kunnen worden als de co-piloot zich volgens de Chinese geneeskunde had laten behandelen. De RCC acht het in strijd met de goede smaak en het fatsoen dat adverteerder deze tragedie, die bij eenieder nog vers in het geheugen ligt, gebruikt voor het aanprijzen van zijn producten en diensten.

Extra informatie: zie ook dit artikel.

*****

5. RCC 23 februari 2012 (dossiernummer: 2011/01242)

Acupuncture_chart_with_a_series_of_points_indicated_on_the_Wellcome_L0012239Samenvatting reclame-uiting: uiting op de website: www.yuzutang.nl waarop, onder het kopje “Health Check” de volgende tekst staat: “Uw eerste bezoek aan Yu Zu Tang Health Garden begint bij een bezoek aan een van onze natuurgeneeskundig therapeuten. Bij de therapeut ondergaat u een persoonlijke TCG health-check. Uw voeten en handen worden geanalyseerd. Ook acupressuurpunten en ruggenwervel worden gecontroleerd. De TCG therapeut stelt daarna een persoonlijk en effectief behandeltraject voor, gebaseerd op de onderlinge relatie van uw fysiologische processen. De combinatie van behandelmethodes voor een bepaalde klacht zal daarom per persoon kunnen verschillen.”

Oordeel: klacht afgewezen.

Samenvatting uitspraak: De Commissie acht het voor de gemiddelde consument voldoende duidelijk dat sprake is van een ‘alternatieve’ behandelmethode. Duidelijk wordt meegedeeld dat sprake is van natuurgeneeskundig therapeuten en niet wordt gesteld of gesuggereerd dat bij de praktijk artsen werkzaam zijn. De gemiddelde consument zal op grond daarvan de aanduiding ‘Health Care’ niet opvatten in die zin dat adverteerder medische zorg in de gebruikelijke zin verleent. Het staat adverteerder vrij om te adverteren met dergelijke – alternatieve – behandelmethoden, ook al kan verschillend worden gedacht over de daarmee te bereiken resultaten.

*****

Filed Under: Reclame Code Commissie Tagged With: acupunctuur, acupunctuurpunten, china, Nederlandse Reclame Code, reclame, reclame code commissie, TCM

Reclame Code Commissie: Biostabil

12 February 2016 by Laurens Dragstra 2 Comments

Koelkastmagneet van Bruno Santanera die tegen allerhande kwalen zou helpen. Destijds op TV aangeprezen door de arts Roy Martina en Tineke de Nooij.

Er is in de databank 1 uitspraak van de RCC over de Biostabil.

Zie ook de database Rare Apparaten.

1. CVB RCC 22 mei 2007 (dossiernummer 2007/1460/07.0056)

biostabilSamenvatting reclame-uiting: een teveel aan “positieve spanning” kan de oorzaak zijn van “vele chronische klachten zoals slapeloosheid of hoge bloeddruk” en een teveel aan “negatieve spanning” de oorzaak van “vermoeidheid en hoofdpijn”. Van de Biostabil wordt gezegd dat het lichaam zich erdoor ontspant en beter in balans raakt, “positief en negatief, plus en min, ying en yang”. De Biostabil is “wereldwijd gepatenteerd”.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: TelSell heeft niet aannemelijk gemaakt dat de BioStabil 2000 wereldwijd gepatenteerd is. De uiting is dus misleidend. Naar het oordeel van het College wordt de indruk gewekt dat door het dragen van de BioStabil 2000 een teveel aan spanning kan worden voorkomen of opgeheven, waardoor de kans op lichamelijke klachten als slapeloosheid, hoge bloeddruk, vermoeidheid en hoofdpijn wordt verminderd. Dat de BioStabil deze werking zou hebben, is onvoldoende aannemelijk geworden. Bevestiging uitspraak RCC.

Extra informatie: eerdere uitspraken over de Biostabil zijn niet op de website van de RCC te vinden. Wel wordt ernaar verwezen in deze uitspraak: “In dossier 04.0314 d.d. 4 november 2004 heeft de Commissie geoordeeld dat adverteerder op geen enkele wijze aannemelijk heeft gemaakt dat de BioStabil 2000 de eigenschappen en de werking heeft die daaraan in de uiting wordt toegeschreven. Deze uitspraak is bevestigd door het College van Beroep (1336 d.d. 15 februari 2005). De uiting is na deze uitspraak gewijzigd, maar in de bestreden uiting wordt nog steeds de indruk gegeven dat de BioStabil 2000 zou werken tegen met name “vele chronische klachten zoals slapeloosheid of hoge bloeddruk” en tegen “vermoeidheid en hoofdpijn”. Gelet hierop acht de Commissie de uiting misleidend.” Zie voor de Biostabil ook dit artikel en dit artikel.

*****

Filed Under: Reclame Code Commissie Tagged With: biostabil, Nederlandse Reclame Code, reclame, reclame code commissie

Reclame Code Commissie: Magneettherapie

12 February 2016 by Laurens Dragstra Leave a Comment

Verzamelterm voor allerhande therapieën, objecten en apparaten die gemeen hebben dat zij heilzame, geneeskrachtige effecten toeschrijven aan behandeling met magneten en magneetvelden.

Er zijn in de databank 3 uitspraken van de RCC over magneettherapie.

(zie ook onder BEMER en BIOSTABIL)

1. RCC 13 maart 2015 (dossiernummer: 2014/00884)

TrionSamenvatting reclame-uiting: advertentie in GolfWeekly. Onder het kopje “Performance Perfected With Trion:Z” staat onder meer: “ARMBANDEN MET MAGNETISCHE TECHNOLOGIE DIE DE BLOEDSOMLOOP VERBETEREN EN PRESTATIES VERHOGEN” en “Betere aanvoer van zuurstof”. Links onderin de advertentie die een foto bevat van golfer Joost Luiten, die kennelijk een Trion:Z armband draagt, staat: “Backed by independent clinical trials”.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: Adverteerder is er naar het oordeel van de RCC niet in geslaagd de juistheid van de mededelingen aan te tonen. Uit het bij het verweer overgelegde onderzoeksrapport “A clinical study to test the effects of static magnets on pain, stiffness and ease of daily functioning” heeft de RCC niet kunnen afleiden dat voornoemde mededelingen juist zijn. Dit valt evenmin op te maken uit de bij het verweer overgelegde stukken omtrent -samengevat- notificatie van producten van adverteerder als medisch hulpmiddel klasse I. Ook de juistheid van de door klager bestreden mededeling “Backed by independent clinical trials” heeft adverteerder niet aannemelijk gemaakt, reeds omdat deze mededeling duidt op verschillende, onafhankelijke onderzoeken, en adverteerder bij verweer slechts naar één onderzoek heeft verwezen. Ten aanzien van dit onderzoek heeft adverteerder klagers mededeling bij repliek, dat de betreffende studie niet onafhankelijk is, niet weersproken. Misleidend, oneerlijk.

*****

2. RCC 13 maart 2015 (dossiernummer: 2014/00804)

image.phpSamenvatting reclame-uiting: uitingen op http://energetixnederland.nl over ENERGETIX Magneetsieraden (stimuleren de doorbloeding, uitgerekte aders krimpen, vernauwde bloedvaten ontspannen, verhoogde toevoer van zuurstof) en over gemagnetiseerd water (verbetert de oplosbaarheid van calcium, nierstenen en galstenen kunnen oplossen, opbouwen van cholesterol wordt voorkomen, kans op verkalking van bloedvaten verlaagd). De disclaimer luidt: “Magneettherapie is net als bijvoorbeeld homeopathie en acupunctuur een natuurlijke, holistische vorm van therapie en niet wetenschappelijk bewezen”. Zie ook de database Rare Apparaten.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: De uiting houdt onmiskenbaar een openbare aanprijzing in van ENERGETIX Magneetsieraden. Dat men via de site geen bestelling kan plaatsen, betekent niet dat er geen sprake is van reclame. Klager heeft gemotiveerd weersproken dat de in de bestreden uiting aangeprezen magneetsieraden de werking hebben die daaraan in de advertentie wordt toegeschreven en gesteld dat in de literatuur geen wetenschappelijke onderbouwing is te vinden van de mededelingen. Op basis van adverteerders verwijzing naar de bij het verweer overgelegde bijlagen 12 tot en met 15 heeft de Commissie niet kunnen afleiden dat voornoemde mededelingen juist zijn. Ter zitting heeft klager overigens gemotiveerd betwist, onder overlegging van pleitaantekeningen, dat de in de bijlagen 12 tot en met 15 bedoelde onderzoeken de bestreden claims onderbouwen. Daarbij heeft hij er onder meer op gewezen dat bijlage 12 onderzoek onder ratten betreft. Misleidend, oneerlijk. De relativeringen in de uiting, zoals de “disclaimer”, maken het oordeel van de RCC dat de bestreden mededelingen onjuist zijn en dat de uiting in zoverre in strijd is met de NRC, niet anders.

*****

3. RCC 11 augustus 2008 (dossiernummer: 2008/08.0309)

SOVAAT-RT336Samenvatting reclame-uiting: uitingen van Sovaat Medical in een advertorial voor het product RT-220 en op de website www.sovaatmedical.nl. Zie database Rare Apparaten. In de advertorial staat ten aanzien van dit product onder meer: ”Het is een pijnloze en zeer patiëntvriendelijke behandelwijze, die ook nog eens prima resultaten geven de trillingen hun energie af. De energieoverdracht resulteert in de geleidelijke afname van de vernauwing. (…)” De website stelt onder meer: ”De Sovaat Resonantie Therapie is een nieuwe behandelmethode waarbij gebruik wordt gemaakt van een combinatie van geluidsgolven en een opgewekt magnetisch veld. De geluidsgolven bevorderen de doorbloeding terwijl het magnetische veld een gunstige invloed heeft op de pijnbestrijding en de wondheling. Op de plaats waar, als gevolg van een vernauwing in het bloedvat resonantie optreedt, vindt energieoverdracht plaats. Deze energie lost de reeds aanwezige neerslag in de bloedvaten geleidelijk op en gaat de vorming van nieuwe neerslag tegen. (…)”.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: In de onderhavige reclame-uitingen doet adverteerder met betrekking tot de werkzaamheid van de apparaten een aantal claims, die – kort gezegd – inhouden dat deze apparaten bepaalde lichamelijke klachten kunnen verhelpen of voorkomen. Adverteerder stelt dat dit het gevolg is van de combinatie van geluidsgolven en het magnetische veld die de apparaten opwekken. Klaagster betwist dat de apparaten werken, althans stelt dat de werking niet wordt waargemaakt. Adverteerder heeft geen wetenschappelijke of andere publicaties met betrekking tot de apparaten overgelegd (het verweer luidde: “Wegens geldgebrek heeft nog geen wetenschappelijke publicatie plaatsgevonden met betrekking tot de werking van de apparaten waarvoor wordt geadverteerd”). De RCC is daarom van oordeel dat adverteerder de beweerdelijke werking van de apparaten en de daarmee te behalen resultaten onvoldoende aannemelijk heeft gemaakt. Misleidend, oneerlijk.

*****

Filed Under: Reclame Code Commissie Tagged With: magneet, magneetstimulatie, magneettherapie, Nederlandse Reclame Code, reclame, reclame code commissie

Reclame Code Commissie: Chiropraxie

12 February 2016 by Laurens Dragstra 1 Comment

Door de Amerikaanse kruidenier D.D. Palmer (1845-1913) bedachte behandelwijze die ervan uitgaat dat wervelscheefstand de oorzaak van vele ziektes is. Door het manueel ‘rechtzetten’ van de wervels verdwijnen de klachten als sneeuw voor de zon. Daarbij gaat het niet alleen om rug- en nekpijn, maar ook om doofheid, hartproblemen, ADHD, kolieken bij baby’s, oorontstekingen, bedplassen etc.

Er zijn in de databank 3 uitspraken van de RCC over chiropraxie.

1. RCC 19 januari 2016 (dossiernummer: 2015/01180)

chiropraxie1Samenvatting reclame-uiting: advertorial over chiropractische behandeling met een trilapparaatje van huilbaby’s tussen de drie en tien weken oud. “Binnen gemiddeld vier behandelingen is er meer dan 90% verbetering”, aldus de advertorial. Gevolgd door de tekst: “Uiteindelijk gaat het huilen van onbehandelde huilbaby’s ook wel over, maar is het onderliggende probleem niet opgelost. In de loop van de jaren kan zich dat op een andere manier manifesteren. Bij sommige kinderen van twee tot drie jaar oud kunnen nog steeds problemen bestaan zoals hoofdpijn, voedsel intolerantie, onverklaarbare temperatuursverhoging en darmstoornissen. Verder blijken kleuters met slaapstoornissen en nachtelijke angsten die ik in mijn praktijk heb behandeld bijna allemaal huilbaby’s te zijn geweest evenals hoofdpijnkinderen. Ook in die gevallen is het raadzaam om alsnog een chiropractor te raadplegen.”

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: de stelling dat de uitspraken als “puur informatief” moeten worden gezien wordt verworpen. Adverteerder erkent dat de mededeling “Binnen gemiddeld vier behandelingen is er meer dan 90% verbetering” niet juist is. In de advertorial wordt de indruk gewekt dat adverteerder bewegingsdisfuncties kan corrigeren en overbelastingsklachten kan opheffen door het gebruik van zachte technieken, meer in het bijzonder het gebruik van een apparaatje waarmee trillingen kunnen worden opgewekt. Verder wordt gesuggereerd dat door deze behandeling problemen bij kinderen van twee tot drie jaar oud zoals hoofdpijn, voedselintolerantie, onverklaarbare temperatuursverhoging en darmstoornissen kunnen worden voorkomen en dat bij kleuters slaapstoornissen, nachtelijke angsten en hoofdpijn kunnen worden voorkomen, indien men “huilbaby’s” de in de uiting bedoelde chiropractische behandeling laat ondergaan. Verder wordt gesuggereerd dat een zodanige chiropractische behandeling geraden is, in geval kleuters slaapstoornissen, nachtelijke angsten en/of hoofdpijn hebben. Klager heeft onder verwijzing naar wetenschappelijke literatuur betwist dat de in de uiting bedoelde chiropractische behandeling bovengenoemde, in de uiting gesuggereerde werking heeft. Het lag op de weg van adverteerder om deze werking aannemelijk te maken. Daarin is adverteerder naar het oordeel van de RCC niet, althans niet voldoende geslaagd. Misleidend en oneerlijk in de zin van artikel 7 NRC. De RCC stelt vast dat de advertorial ook zonder te rechtvaardigen redenen appelleert aan gevoelens van angst als bedoeld in artikel 6 NRC.

Extra informatie: zie ook dit artikel.

*****

2. Voorzitter RCC 3 november 2015 (dossiernummer: 2015/00978)

chiropraxie1Samenvatting reclame-uiting: oorontstekingen, ADHD en bedplassen bij jonge kinderen, alsmede huilbaby’s zijn chiropractisch te behandelen door de wervels licht te corrigeren.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: misleidend en oneerlijk voor zover van deze uiting de boodschap uitgaat dat adverteerder bij jonge kinderen de oorzaak van oorontstekingen, ADHD, kolieken (huilbaby’s) en bedplassen kan diagnosticeren en per afzonderlijke aandoening daadwerkelijk een verbetering kan bereiken door de wervels licht te corrigeren. De uitingen kunnen alleen als juist worden aanvaard indien naar de huidige stand van de wetenschap onomstreden is dat door een dergelijke behandeling in veel gevallen daadwerkelijk per genoemde aandoening een positief effect kan worden bereikt. De door de adverteerder aangevoerde onderzoeken bieden, ook in onderling verband en samenhang, onvoldoende grondslag om aan te nemen dat dit het geval is.

Extra informatie: zie ook dit artikel.

*****

3. Voorzitter RCC 20 juni 2012 (dossiernummer: 2012/00233)

chiropraxie1Samenvatting reclame-uiting: advertentie over “beknelde” zenuwen, uitstralend naar armen en benen. Chiropractische behandelingen hebben bewezen de druk op de zenuwen effectief te kunnen verlichten. Door het gebruik van lichte technieken kan de druk op de zenuw opgeheven worden.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: Verweerder mag in algemene zin zijn diensten als chiropractor aanprijzen. Klaagster heeft echter onweersproken heeft gesteld dat het artikel waarin concreet het percentage van 85,5% verbetering van klachten wordt genoemd, onvindbaar is. Op grond daarvan kan niet worden aangenomen dat dit resultaat ook daadwerkelijk in het algemeen met chiropractie wordt bereikt. Hetzelfde geldt voor de overige resultaten die volgens de reclame-uiting uit onderzoek blijken. Op grond hiervan dient de uiting in zoverre als onjuist te worden beschouwd. Onjuist informatie over de resultaten voor zover het betreft de mededeling dat chiropractische behandelingen “bewezen” hebben de druk op de zenuwen effectief te kunnen verlichten in combinatie een aantal mededelingen over gevoelloosheid, tintelingen en scherpe pijnklachten, verbetering van de zenuwsymptomen meldden na slechts 9 chiropractische behandelingen, belangrijke verbeteringen in welzijn en functie, zenuwwerking en gevoel in de vingers in het algemeen, belangrijke toename in grijpkracht en normalisatie van motorische en sensorische reacties en verder kunnen leven zonder irritante zenuwklachten.

Extra informatie: de adverteerder had aanvankelijk verweer gevoerd, maar dit later ingetrokken. Zie ook dit artikel.

*****

Filed Under: Reclame Code Commissie Tagged With: chiropractie, chiropractor, chiropraxie, Nederlandse Reclame Code, reclame, reclame code commissie

Reclame Code Commissie: Bioresonantie en aanverwante energetische behandelingen

12 February 2016 by Laurens Dragstra 1 Comment

Reeks van theorieën en behandelwijzen waarin ervan wordt uitgegaan dat ziekte het gevolg is van een verstoring van de natuurlijke elektromagnetische trillingen of frequenties in het lichaam. Of zoiets. Met behulp van peperdure apparaten met namen als BICOM, E-Lybra en dergelijke zouden deze trillingen/frequenties kunnen worden gemeten en gecorrigeerd, waardoor de patiënt energetisch weer in evenwicht wordt gebracht. Aanhangers van de bioresonantie en aanverwante therapieën zien overal toepassingsmogelijkheden en menen dat ze hun tijd ver vooruit zijn.

Er zijn in de databank 11 uitspraken van de RCC over bioresonantie en aanverwante energetische behandelingen.

1. RCC 30 mei 2017 (dossiernummer: 2017/00210)

Reclame Code Commissie: Bioresonantie en aanverwante energetische behandelingen 2Samenvatting reclame-uiting: aanprijzing van de Vitatec Global Diagnostics als “uniek meetsysteem” dat de energetische structuren van het lichaam op veilige en nauwkeurige wijze in kaart zou kunnen brengen. Het apparaat zou tevens elektromagnetische trillingen kunnen toedienen om klachten te verminderen of te verhelpen. Zie ook de database Rare Apparaten.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: Het lag op de weg van de adverteerder om voldoende aannemelijk te maken dat dit systeem de werking heeft die daaraan in de uiting wordt toegeschreven. Dat heeft adverteerder niet gedaan. Wat dit betreft kan niet worden volstaan met een verwijzing naar de website van de leverancier, www.vitatec.com, daaronder begrepen de in het verweer genoemde disclaimer. Misleidend, oneerlijk.

*****

2. RCC 29 september 2016 (dossiernummer: 2016/00243 – CVB)

Biosafe on BicomSamenvatting reclame-uiting: reclame voor bioresonantietherapie en het apparaat de BICOM op website arts. “De toepassingsmogelijkheden zijn buitengewoon groot, waardoor vrijwel elke ziekte of stoornis op een zinvolle manier behandeld kan worden: organisch of functioneel, acuut of chronisch, manifest of nog in een zeer vroeg stadium”. Bovendien: “Zeer geschikt om in te zetten bij kinderen”, “De behandeling van allergieën is een beproefd toepassingsgebied van de bioresonantie” en “De bioresonantietherapie is een zeer geavanceerde behandelmethode die breed inzetbaar en weinig belastend is”.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak voorzitter: Niet is gebleken van een serieus te nemen onderbouwing van de claims met betrekking tot het genezen van ziekten en gebreken door bioresonantie en de BICOM. Het niet aandragen van voldoende substantiële onderbouwing voor de beweerdelijke genezende effecten die een consument op grond van de uiting van het gebruik van bioresonantie en de BICOM mag verwachten, brengt mee dat de bewering onjuist dient te worden geacht en de uiting reeds om die reden misleidend. Ten aanzien van de mededelingen in die uiting die de strekking hebben dat met behulp van bioresonantie en de BICOM ziekten kunnen worden gediagnosticeerd, is eveneens onvoldoende onderbouwing verschaft, zodat deze werking niet aannemelijk is geworden. Eveneens misleidend.

Samenvatting uitspraak RCC: De uiting houdt onmiskenbaar een aanprijzing in van de aangeboden bioresonantietherapie en de daarbij gebruikte BICOM. De RCC deelt het oordeel van de voorzitter dat de bestreden uiting zodanige mededelingen over de Bioresonantietherapie en de BICOM  bevat, dat deze door de gemiddelde consument zullen worden opgevat in die zin dat met deze therapie en het apparaat de BICOM ziekten en gebreken kunnen worden genezen. Het lag vervolgens op de weg van verweerder om aannemelijk te maken dat voornoemde therapie en het apparaat de werking hebben die daaraan in de uiting wordt toegeschreven. Daarin is verweerder ook in het kader van de onderhavige bezwaarprocedure niet geslaagd. De bij het bezwaar overgelegde “Vortrag” uit 2006 van Hans Brügemann, (‘Gibt es evidenzbasierte Studien zur Wirksamkeit der Bioresonanztherapie?’) waarin volgens verweerder 15 studies zijn geclusterd, acht de RCC, evenals de voorzitter, onvoldoende onderbouwing. Daarbij acht de RCC niet alleen van belang dat deze lezing werd gehouden “während des Kongresses des Internationalen Medizinischen Arbeitskreises BICOM Resonanz-Therapie (IMA BRT)”, maar ook dat -zoals klager in reactie op het bezwaar heeft opgemerkt- de 15 studies zelf niet zijn overgelegd en  Brügemann zelf samen met voornoemde Morell in 1987 de BICOM produceerde. Ook de passages over diagnostisering zijn misleidend.

*****

3. RCC 6 september 2016 (dossiernummer: 2016/00527)

Vitatec voetSamenvatting reclame-uiting: reclame voor meting met de Vitatec Global Diagnostics. Binnen 8 minuten voert het apparaat een nauwkeurige meting van meer dan 550 verschillende lichaamsfuncties uit. Er worden meer dan 100 miljoen afzonderlijke metingen van het lichaam  uitgevoerd. Er wordt van alles gemeten, en zeer nauwkeurig: de ingewanden, hoofd/hersenen, hormonen en spijsvertering, zenuwbanen, lymfesysteem en het skelet, maar ook het energieniveau, hart- en vaatsysteem, vitaminen- en mineralengehalte in het lichaam, micro-organismes, afvalstoffen, verzuring en stofwisseling. Zie ook de database Rare Apparaten.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: De indruk wordt gewekt dat met voornoemd apparaat inzicht kan worden verkregen in de gezondheid van degene bij wie de meting wordt verricht. Het lag op de weg van verweerders, die beide onderaan de uiting zijn vermeld, om de juistheid van deze in de uiting gesuggereerde werking van het onderhavige meetsysteem aannemelijk te maken. Dat hebben verweerders niet gedaan. Misleidend, oneerlijk.

Extra informatie: zie ook RCC 6 juli 2015 hieronder.

*****

4. RCC 29 juli 2016 (dossiernummer: 2016/00258)

Biosafe on BicomSamenvatting reclame-uiting: allerhande verstrekkende claims met betrekking tot bioresonantie, o.a. “met name geschikt voor het behandelen van allergie, hooikoorts, eczeem, astma, onbegrepen pijnen, snelle genezing van wonden en operaties, ziekte van Lyme (borreliainfectie), klachten na vaccinaties, operaties, antibiotica, ontgiften van het lichaam, storingen in littekenweefsel en vaccinatieproblemen etc.” Ook zogenaamd geschikt voor het stellen van diagnoses, bijvoorbeeld “Infecties van bacteriën, virussen en schimmels kunnen op eenvoudige en snelle wijze onderzocht worden.” Klager stelde: “De in de uiting gebruikte claims komen in feite erop neer dat vrijwel iedere denkbare aandoening succesvol gediagnosticeerd en behandeld kan worden met bioresonantietherapie en de BICOM (Optima), en nog snel, pijnloos en eenvoudig ook.”

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak voorzitter: Adverteerder heeft de claims met betrekking tot het genezen van ziekten en gebreken door bioresonantie en de BICOM niet onderbouwd. Het niet aandragen van enige onderbouwing voor de beweerdelijke genezende effecten die een consument op grond van de uiting van het gebruik van bioresonantie en de BICOM mag verwachten, brengt mee dat de bewering onjuist dient te worden geacht en de uiting reeds om die reden misleidend is. Ook de mededelingen in die uiting die de strekking hebben dat met behulp van bioresonantie en de BICOM ziekten kunnen worden opgespoord en gediagnosticeerd, zijn niet onderbouwd. Misleidend, oneerlijk.

Samenvatting uitspraak RCC: Het lag op de weg van adverteerder om aannemelijk te maken dat voornoemde therapie en het apparaat de werking hebben die daaraan in de uiting worden toegeschreven. Daarin is adverteerder ook in het kader van de onderhavige bezwaarprocedure niet geslaagd. De “ervaringen” van de adverteerder zelf “in de praktijk” en die van collega’s “in de verschillende landen” zijn naar het oordeel van de RCC niet voldoende om aannemelijk te achten dat de mededelingen in de uiting over diagnosen en testen juist zijn.

*****

5. Voorzitter RCC 22 april 2016 (dossiernummer: 2016/00236)

eLybraSamenvatting reclame-uiting: ronkende reclame voor de e-Lybra, o.a. “De e-Lybra verhelpt allerlei soorten klachten”, gevolgd door een waslijst met aandoeningen. Verder o.a. “Behandeling met de e-Lybra helpt u snel en gemakkelijk van uw klachten af”, “De e-Lybra spoort de oorzaak van uw klacht op en pakt deze aan” etc. Ook zeer geschikt voor allerhande aandoeningen bij kinderen.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: Alle uitlatingen zijn misleidend en oneerlijk. Adverteerder zal haar website zo dienen aan te passen dat niet langer van een behandeling met de e-Lybra een bepaald resultaat wordt geclaimd of gesuggereerd, nu onvoldoende onderbouwing bestaat voor de effectiviteit van een dergelijke behandeling en de geclaimde werking ook overigens niet aannemelijk is gemaakt.

Extra informatie: vervolg op voorzitter RCC 21 oktober 2015 (zie hieronder).

*****

6. Voorzitter RCC 23 februari 2016, dossiernummer: 2015/01215

eLybraSamenvatting reclame-uiting: diverse reclame-uitingen over het apparaat e-Lybra op de website van een artsenpraktijk (www.centaurea.nl). Er wordt o.a. beweerd: “De apparatuur van de E-Lybra8™ heeft zeer uitgebreide en effectieve mogelijkheden. Het is met veel succes toegepast bij mensen en bij dieren. Ook in de landbouw zijn goede resultaten behaald met het gebruik van deze techniek”; “Daarnaast bevat E-Lybra 8™ formules voor het specifiek behandelen van bepaalde aandoeningen zoals bijvoorbeeld candida, eczeem, griep, allergieën, intoleranties en brandwonden. Daarmee wordt het genezend vermogen van het lichaam gericht gestimuleerd. Ook bevat het een zeer succesvol programma voor gewichtsreductie en stoppen met roken. Vooral met het programma voor mensen die willen stoppen met roken, zijn er zeer positieve ervaringen.”

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: adverteerder heeft onvoldoende passend en relevant bewijs geleverd ten aanzien van de resultaten die de consument volgens de bestreden uiting van een behandeling met de E-Lybra8TM kan verwachten, voor zover het betreft het verminderen van de onderliggende oorzaken, het specifiek behandelen en het stimuleren van het genezend vermogen van het lichaam bij candida, eczeem, griep, allergieën, intoleranties en brandwonden. Het staat adverteerder weliswaar vrij om, zoals zij in haar verweer suggereert, in reclame te vermelden dat de E-lybra bioresonantie methode behoort tot de complementaire geneeskunde en dit een in de praktijk beproefde therapie methode is, maar niet om een daadwerkelijk genezend effect te claimen bij bedoelde lichamelijke problemen. Met betrekking tot de claim dat de E-Lybra8TM “een zeer succesvol programma” is voor stoppen met roken waarmee de “behoefte om te roken verdwijnt”, oordeelt de voorzitter als volgt. Adverteerder heeft in dit verband niet zelf stukken overgelegd, maar verwijst naar de door klager overgelegde productie 9. Dit betreft een op 5 augustus 2014 in “Forschende Komplementärmedizin” gepubliceerd artikel met de titel ‘Evidence for the Efficacy of a Bioresonance Method in Smoking Cessation: A Pilot Study’. De voorzitter oordeelt dat dit artikel onvoldoende de hiervoor bedoelde stellige mededelingen over de resultaten van een behandeling met de E-Lybra8TM kan rechtvaardigen. Het staat adverteerder weliswaar vrij om in de uiting te vermelden dat zij een behandeling met dit apparaat aanbiedt aan mensen die willen stoppen met roken, maar niet om een daadwerkelijk succesvol effect van deze behandeling te claimen nu dit onvoldoende aannemelijk is geworden. De reclame-uitingen zijn misleidend en oneerlijk.

*****

7. Voorzitter RCC 21 oktober 2015 (dossiernummer: 2015/00998)

eLybraSamenvatting reclame-uiting: de e-Lybra, een bioresonantieapparaat, zet het lichaam aan tot genezing, waardoor een behandeling gezondheidsklachten kan genezen, zowel lichamelijk als geestelijk. Ook kinderen met gedragsproblemen, en volwassenen met lichamelijke, emotionele, chronische en psychische klachten zoals PTSS worden met de e-Lybra succesvol behandeld en positieve resultaten kunnen wetenschappelijk worden aangetoond.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: misleidend en oneerlijk, want de adverteerder heeft de werking van het apparaat niet aannemelijk gemaakt en ook niet weersproken dat die werking niet wetenschappelijk kan worden onderbouwd.

Extra informatie: de klacht was afkomstig van een arts en elektrotechnisch ingenieur. De ontwikkelaar van de e-Lybra heet Victor Sims. In de advertentie werd echter de naam Victor Simms genoemd (dubbel m), een Amerikaanse internist. De voorzitter acht dit onjuist en oneerlijk. Zie ook dit artikel.

*****

8. RCC 6 juli 2015 (dossiernummer: 2015/00591)

Vitatec voetSamenvatting reclame-uiting: de Bodyscan van Vitatec Global Diagnostics is een APK voor het lichaam. Het apparaat voert binnen acht minuten een nauwkeurige meting van meer dan 550 verschillende lichaamsfuncties uit. Hiermee kunnen verstoringen in het lichaam in een vroeg stadium worden gesignaleerd voordat er lichamelijke klachten optreden. De metingen geven een beeld van hoe het met de gezondheid van de patiënt is gesteld. Zie ook de database Rare Apparaten.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: misleidend en oneerlijk. Het is niet aannemelijk geworden dat het bewuste  meetsysteem de werking heeft die daaraan in de advertentie wordt toegeschreven.

Extra informatie: zie ook dit artikel.

*****

9. RCC 6 oktober 2010 (dossiernummer: 2010/00511)

ngckleinSamenvatting reclame-uiting: klacht over 11 pagina’s van de websitewww.ngcenergyhealing.com, met uitingen over onder meer genezen van 119 verschillende aandoeningen door elektromagnetische golven, zappers, colloïdaal zilver, goud en platina, Brown’s Gas (knalgas), borstkanker etc. etc.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: In de verschillende uitingen wordt aan respectievelijk de Resonantietherapie, de Multtifrequentie Zapper, Brown’s Gas, Vitality Gold Formula, Colloïdaal Zilver, Colloïdaal Goud, Platina en Colloïdaal Zilver, Vitality Balance, Pijnstillende zalf een genezende of verlichtende, althans mogelijk genezende of verlichtende werking toegeschreven bij tal van lichamelijke klachten en (ernstige) ziekten. Niet is gebleken van recent erkend wetenschappelijk onderzoek met betrekking tot die werking dan wel van artikelen over die werking in erkende wetenschappelijk tijdschriften. Niet aangetoond of voldoende aannemelijk gemaakt dat de Resonantietherapie en de overige in de uitingen aangeprezen producten de werking hebben die daaraan in de uitingen wordt toegeschreven. Misleidend, en daarmee oneerlijk. Uitingen die betrekking hebben op eet- en drinkwaren in de zin van de Warenwet zijn in strijd met artikel 20 lid 2 sub a van de Warenwet. De claim betreffende Vitality Balance “Het bevat uitsluitend natuurlijke ingrediënten” is onjuist. Getuigschrift met de aanhef “Resultaat met borstkanker” is niet in overeenstemming met recent aanvaarde wetenschappelijke inzichten.

Extra informatie: zie dit uitgebreide artikel.

*****

10. RCC 6 oktober 2010 (dossiernummer: 2010/00509)

vitalSamenvatting reclame-uiting: klacht over 5 pagina’s van de website www.vital-energy.nl over Resonantietherapie.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: In de uitingen wordt aan de Resonantietherapie een genezende of verlichtende, althans mogelijk genezende of verlichtende werking toegeschreven bij tal van lichamelijke klachten en (ernstige) ziekten. Onvoldoende onderbouwing van de werking van de therapie. Niet is gebleken van recent erkend wetenschappelijk onderzoek met betrekking tot de werking van de therapie dan wel van artikelen over die werking in erkende wetenschappelijk tijdschriften. Ergo, niet aangetoond of voldoende aannemelijk gemaakt dat de Resonantietherapie de werking heeft die daaraan in de uitingen wordt  toegeschreven. Misleidend, oneerlijk.

*****

11. RCC 6 september 2010 (dossiernummer: 2010/00535)

Power_Balance_bracelet_on_wristSamenvatting reclame-uiting: Op de website www.power-balance.nl staat onder meer: ‘Power Balance is een nieuwe technologie die gebruikmaakt van een hologram geprogrammeerd met frequenties die positief reageren op de energie banen van het lichaam. Het verbetert het evenwicht, de kracht en de lenigheid’.

Oordeel: klacht gegrond.

Samenvatting uitspraak: In de onderhavige reclame-uiting doet adverteerder met betrekking tot de werkzaamheid van Power Balance een claim, die inhoudt dat de technologie die is verwerkt in de Power Balance armbanden, het evenwicht, de kracht en de lenigheid verbeteren. Adverteerder stelt dat dit het gevolg is van een geprogrammeerd hologram met elektromagnetische frequenties die positief reageren op energiebanen van het lichaam. Adverteerder heeft geen wetenschappelijke of andere publicaties met betrekking tot de (werking van) Power Balance armbanden overgelegd. Adverteerder heeft de klacht verder niet betwist. De RCC is daarom van oordeel dat adverteerder de beweerdelijke werking van de Power Balance armband en de daarmee te behalen resultaten onvoldoende aannemelijk heeft gemaakt. Misleidend, oneerlijk.

Extra informatie: er zijn of waren meerdere ‘balansbandjes’ op de markt, onder meer gepromoot door speler van het Nederlands elftal. Radar liet de VU onderzoek doen naar dergelijke bandjes, en de uitkomsten waren duidelijk: “De conclusie van het onderzoek is dat het dragen van een balansbandje geen effect heeft op balans, kracht en lenigheid. Ook een psychologisch effect (placebo-effect) is geen sprake: als de proefpersonen wisten dat zij een origineel bandje droegen scoorden zij niet beter dan zonder bandje.” Zie ook dit uitgebreide artikel.

*****

Filed Under: Reclame Code Commissie Tagged With: bio-energie, bioresonantie, energieveld, Nederlandse Reclame Code, reclame, reclame code commissie

  • « Go to Previous Page
  • Page 1
  • Interim pages omitted …
  • Page 4
  • Page 5
  • Page 6
  • Page 7
  • Go to Next Page »

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
Inschrijvingen Skepsiscongres 2025 geopend: Was vroeger alles beter?
9 May 2025 - Ward van Beek
Inschrijvingen Skepsiscongres 2025 geopend: Was vroeger alles beter?

.Het vorige congres ligt nog vers in ons geheugen, maar omdat ontwikkelingen steeds sneller gaan zijn wij alweer druk bezig met het Skepsiscongres 2025, op zaterdag 1 november a.s.  De maatschappij bekeken met een skeptische bril Je hoort het vaak:…Lees meer Inschrijvingen Skepsiscongres 2025 geopend: Was vroeger alles beter? › [...]

Graancirkels op European Skeptics Congress 2024
7 May 2025 - SkepsisSiteBeheerder
Graancirkels op European Skeptics Congress 2024

Voordracht van Francesco Grassi op ESC2024 in Lyon.Lees meer Graancirkels op European Skeptics Congress 2024 › [...]

SKEPP wordt 35… en dat vieren ze!
27 April 2025 - SkepsisSiteBeheerder
SKEPP wordt 35… en dat vieren ze!

Onze Belgische zusterorganisatie SKEPP bestaat dit jaar 35 jaar. Op zaterdag 10 mei vieren ze dat met een mooi programma. Hoofdgast is de bekende skepticus en emeritus hoogleraar psychologie Chris French die onlangs ook tot erelid van SKEPP werd benoemd.…Lees meer SKEPP wordt 35… en dat vieren ze! › [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

Dr. Vinay Prasad is Now the Medical Establishment. It’s His Job to Run RCTs, and It’s Our Job to Call Him a Lying Piece of $#!& if He Fails.
9 May 2025 - Jonathan Howard

"I wish Vinay all the best for his new role. It's a whole new state of play when the buck stops with you." The post Dr. Vinay Prasad is Now the Medical Establishment. It’s His Job to Run RCTs, and It’s Our Job to Call Him a Lying Piece of $#!& if He Fails. first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Breathing Easy: Treating Allergic Rhinitis
8 May 2025 - Scott Gavura

Spring is a miserable season for those with seasonal allergies. There are effective drug- and non-drug measures that can control most symptoms effectively. The post Breathing Easy: Treating Allergic Rhinitis first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Pig Heart Xenografts for Infants
7 May 2025 - Steven Novella

Organ transplant is a potentially lifesaving medical intervention, but there is a critical lack of donor organs. Even in a wealthy country like the US, there are about 100,000 people on the waiting list for an organ transplant, but only about 23 thousand organs become available each year. About 6 thousand people die each year while on the waiting list. For this […] The post Pig Heart Xenografts for Infants first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc JacobsOp https://archive.is/1Exnu staat een gearchiveerde versie van een recente posting van Ronald Meester op LinkedIn. In deze posting verwijst
  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc JacobsEen verbeterde versie van Hoofdstuk 6 van dit rapport van Ronald Meester en Marc Jacobs is op 22 april 2025
  • Hans1263 on Volgens Maurice de Hond beschikt hij over telepathische gavenHet filmpje waarin hij een trucje met Jeroen Pauw uithaalt, bewijst natuurlijk helemaal niets, ja misschien het denkniveau van De
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (17-2025)En de paashaas is er snel vandoor gegaan,
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (17-2025)@Renate1 Nee, de paashaas heeft het in een mandje op zijn rug. 😅😅😅

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in