Kloptdatwel?

vaccinaties

Antivaxxers jubelend over tot twee keer toe ingetrokken studie

by 2 Comments

‘Studie: gevaccineerde kinderen heftig ongezonder!’ kopt een bericht op de beruchte kwakwebsite Wanttoknow.nl. Eindelijk zou er eens een serieus onderzoek gedaan zijn waarin de gezondheid van gevaccineerde kinderen is vergeleken met die van ongevaccineerde. De studie zou bevestigen wat antivaxxers al jaren roepen: dat autisme en ADHD veel vaker voorkomen bij kinderen die netjes hun prikken krijgen. En er zou nu ook blijken dat ze meer kans lopen op allerlei andere aandoeningen. Er klopt echter geen bal van. De studie waar het om gaat is een puinhoop en is achtereenvolgens door twee journals, die niet bepaald bekend staan om hun gedegen peer review, ingetrokken.

Antivaxxers jubelend over tot twee keer toe ingetrokken studie 1

Het gaat om een onderzoek onder 666 kinderen die thuisonderwijs kregen. Dit is niet bepaald een groep die je representatief kunt noemen voor de gehele populatie. Dat blijkt ook wel uit de verdeling van kinderen die wel, niet, of gedeeltelijk aan het vaccinatieprogramma tegen kinderziektes hadden deelgenomen. Maar liefst 39% was helemaal niet gevaccineerd en van de gevaccineerden had minder dan de helft alle prikken uit dat programma gekregen. Daarnaast werd alle data verzameld door de moeders te ondervragen, zowel wat de vaccinatiestatus betreft als het voorkomen van aandoeningen en de ziektegeschiedenis. Weinig objectief dus. Alleen al vanwege de manier waarop deze dataset bijelkaar is gesprokkeld, zou je elk resultaat daaruit beter maar negeren; je kunt er echt niets mee.

Volgens antivaxxers zou het zogenaamd de eerste keer zijn dat er een vergelijking zou zijn gemaakt tussen gevaccineerden en ongevaccineerden, maar dat klopt ook al niet. De journals waar het om gaat, in eerste instantie Frontiers in Public Health en daarna Journal of Translational Science, zijn (online) uitgaves van organisaties die niet bepaald een goede reputatie hebben. De peer review bij Frontiers werd bijvoorbeeld gedaan door een chiropractor en iemand die er nauwelijks ervaring mee had. Frontiers stelde bij de intrekking heel lafjes dat het artikel slechts ‘provisional accepted’ was.
Als zulke platforms zo’n studie al intrekken, kun je er eigenlijk wel van uitgaan dat het wel heel erg duidelijk om onzinwetenschap gaat. Antivaxxers zien in de intrekking natuurlijk eerder een paniekreactie van BigPharma en alles dat onder hun invloed staat.

Waarom antivaxxers zo blij zijn met deze studie is alleen maar te verklaren uit het feit dat de zogenaamde resultaten hun waanideeën lijken te bevestigen. De manier waarop de studie tot stand is gekomen is mijns inziens al genoeg om ‘m in de prullenbak te gooien, maar voor wie graag de dirty details induikt, kan ik de volgende blogs aanraden:

Hoe Pauline Bijster haar twijfels over vaccinaties verloor

by 6 Comments

In augustus 2016 schreef journaliste Pauline Bijster in het blad Happinez een blog over de twijfel die ze had om haar vierde kind te laten vaccineren. Ze twijfelde over de werkzaamheid en noodzakelijkheid van bepaalde vaccinaties in het Rijksvaccinatieprogramma omdat ze niet genoeg informatie kreeg van de artsen maar wel veel verontrustende informatie had gevonden op internet. Vreemd, want met een paar extra zoektermen had ze toch de site van het RIVM kunnen vinden zou je zeggen. Heel weldenkend Nederland viel uiteraard over haar heen. Haar slordige denken over vaccinatie werd door zelfbenoemde ‘gesel der kwakzalvers’ Annabel Nanninga in een komisch stukje aan de kaak gesteld. In het stuk sprak Nanninga ook de Happinez zelf aan op het verspreiden van deze gevaarlijke denkdwalingen. Ook Skepsis Pyramidependel winnaar Arjen Lubach vond de ophef aanleiding om een bijlesje vaccinaties (vanaf 8:20) te geven.

RTL Late Night haakte in op de discussie en zette Pauline aan tafel met kinderarts Jan Peter Rake. Deze kinderarts zei in de uitzending dat als ouders hun kinderen echt willen beschermen dat ze dan voor vaccinaties zouden moeten kiezen. Hij nodigde Pauline uit om eens langs te komen in het ziekenhuis en in de praktijk te zien dat de ziektes waarvoor ingeënt wordt, geen onschuldige ziektes zijn. De kinderarts wilde laten zien dat sommige kinderen tijdens het doormaken van besmetting in plaats van ‘een groeimoment’, een ernstige complicatie krijgen en dat kinderartsen soms moeten vechten voor het leven van dit soort kinderen.

Hoe Pauline Bijster haar twijfels over vaccinaties verloor 2

 

Begin april was het zover: Pauline Bijster ging op bezoek bij dokter Rake in Groningen. Hij gaf haar uitleg over de noodzaak van vaccinaties en de kudde-immuniteit die nodig is om bijvoorbeeld kinderen met leukemie te beschermen. Hij nam haar ook mee naar de kinder-intensive care in het UMCG. Pauline zag daar met eigen ogen wat de gevolgen van kinkhoest kunnen zijn bij een pasgeboren baby. Als u zelf wilt zien hoe dat eruitziet, kijk dan even hier (waarschuwing: schokkende beelden). Helaas worden de antilichamen van de moeder tegen kinkhoest in de meeste gevallen niet doorgegeven aan de baby. Hierdoor zijn baby’s vrijwel onbeschermd tot ze de eerste vaccinatie voor kinkhoest krijgen (rond 6-9 weken). Een mogelijkheid om babies beter tegen kinkhoest te beschermen is het vaccineren van zwangere moeders in het laatste trimester van hun zwangerschap. Hierdoor zijn de baby’s beschermd door de antilichamen van de moeder totdat ze zelf gevaccineerd worden. Voor 30 euro is het tegenwoordig mogelijk voor zwangeren om deze vaccinatie via de GGD te ontvangen. In Nederland wordt inmiddels gelukkig gesproken over het actief aanbieden van deze vaccinatie aan zwangere vrouwen in navolging van landen als de Verenigde Staten (sinds 2011), het Verenigd Koninkrijk (sinds 2012), Argentinië (sinds 2012), België (sinds 2013), Ierland (sinds 2013), Israël (sinds 2015), delen van Australië (sinds 2015) en Spanje (sinds 2015).

Na de uitleg van de dokter Rake en het zien van de gevolgen van infectieziektes zoals kinkhoest, is Pauline Bijster om. In een stuk voor oudersvannu schrijft ze ‘Voor dit jongetje en zijn ouders wil ik wél mijn kind laten inenten, en hier opschrijven in dit verhaal dat iedereen dat zou moeten doen‘. Het siert Pauline dat ze niet vast is blijven houden aan haar mening en actief op zoek gegaan is naar antwoorden op de vragen die ze terecht heeft. Ze heeft zich laten overtuigen van het feit dat artsen echt wel kritisch zijn en dat de gevolgen van niet vaccineren ernstig kunnen zijn. Hieruit blijkt maar eens dat het zin heeft als arts om een eerlijk en oprecht gesprek aan te gaan in de hoop dat de bezorgde ouders met goede informatie te overtuigen zijn. Helaas toont het ook wel weer aan dat alle informatie die het RIVM beschikbaar stelt blijkbaar niet genoeg is en dat persoonlijke ervaringen en vooral angst toch betere middelen zijn om mensen van mening te laten veranderen.

Oh, en Pauline wist met haar stuk zelfs Annabel Nanninga te ontdooien ;-).

RTL Late Night over vaccinatie: confrontatie tussen expert en internet

by 139 Comments

screen-shot-2016-10-27-at-11-40-52
Pauline Bijster en Jan Peter Rake op de website van RTL Late Night

Afgelopen dinsdag (25 oktober 2016) discussieerden Happinez-columniste Pauline Bijster en kinderarts Jan Peter Rake over vaccinaties. Bijster had een anti-vaccinatie column geschreven voor de Happinez. Je kunt de inmiddels offline gehaalde column hier nalezen. Het was een interessante uitwisseling. Bijster haalde onderzoeken en publicaties aan die ze had gevonden op het internet en legde uit dat haar twijfel was toegenomen omdat het consultatiebureau nooit antwoord had gegeven op haar vragen. Rake legde uit waarom vaccineren verstandig is en vertelde dat elke kinderarts zijn kinderen laat vaccineren. Ionica Smeets zat ook aan de RTL-late-night tafel. Zij vindt dat het niet helpt om antivaxxers zoals Pauline Bijster te bestrijden met spot en verontwaardiging. Het is volgens Smeets beter om goede uitleg te geven. Bijster liet zich niet overtuigen door alle deskundigheid. Antivax-geloof (of vaccinatietwijfel) blijft een hardnekkige kwestie. We schreven hierover eergisteren ook al. Je kunt de RTL-uitzending hier nakijken.

CEASE-therapeuten op de vingers getikt

by 87 Comments

De Reclame Code Commissie (RCC) heeft reclame-uitingen op vijf websites van CEASE-therapeuten resoluut afgekeurd. De uitingen zijn volgens de RCC misleidend en oneerlijk. De therapeuten beweerden met hun CEASE-therapie autisme te kunnen behandelen en zelfs genezen, maar daar is geen enkel bewijs voor, zo meent ook de RCC. In drie gevallen luidde de klacht bovendien dat de uitingen zonder te rechtvaardigen reden appelleerden aan gevoelens van angst door vaccinaties als oorzaak van autisme aan te wijzen. Ook die klacht is gegrond verklaard. Ten slotte oordeelde de RCC dat in deze drie gevallen sprake is van wettelijk verboden geneesmiddelenreclame. Dat is een zeer interessant oordeel, want overtreding van de reclameregels van de Geneesmiddelenwet kan worden bestraft met een bestuurlijke boete van de Inspectie. Ronduit treurig is dat een van de aangeklaagde adverteerders een artsencentrum was. In Nederland zijn volgens de website van het CEASE-gilde nog een kleine tien artsen als CEASE-therapeut werkzaam.

reclamecodecommissielogoCEASE-therapeuten beweren dat vaccins autisme kunnen veroorzaken, en dat deze aandoening te behandelen is door de vaccins in homeopathische verdunning toe te dienen. ‘Ontstoren’ wordt dat dan vaak genoemd. Het is dubbele leugen. Dat vaccins geen autisme veroorzaken is inmiddels in tientallen studies met miljoenen kinderen vastgesteld. Recentelijk bijvoorbeeld nog eens in een meta-analyse met de data van meer dan 1,25 miljoen kinderen. De Nederlandse Vereniging voor Autisme spreekt terecht van een mythe die maar niet uitsterft. Dat het fabeltje blijft rondzingen is vooral de negatieve verdienste van Andrew Wakefield. Ooit een gevierde specialist, later ontmaskerd als wetenschapsfraudeur die data manipuleerde om een link tussen het BMR-vaccin en autisme te opperen. Zijn artikel in The Lancet werd ingetrokken, hijzelf werd uit zijn beroep gezet en nu is hij een paria in de medische wereld, die met beroerde documentaires zijn gelijk probeert te halen. Niet veel beter is het werk van Tinus Smits, de in 2010 overleden arts-homeopaat die het autismefabeltje overnam en CEASE-therapie bedacht. Maar die publiceerde tenminste nooit een wetenschappelijk artikel.

Dat vaccins in homeopathische (of eigenlijk isopathische) verdunning niets doen bij autistische kinderen is tamelijk evident. Toch adverteren CEASE-therapeuten graag en enthousiast en beloven ze van alles wat ze niet kunnen waarmaken. Reclame mag echter niet misleidend zijn. Dat is ze als de juistheid van de claims niet aannemelijk kan worden gemaakt. In elk van de vijf uitspraken overweegt de RCC dat “het op de weg van adverteerder [had] gelegen om aannemelijk te maken dat de CEASE Therapie de werking heeft die daaraan in de uiting wordt toegeschreven”, om vervolgens te concluderen dat die werking niet aannemelijk is gemaakt. Uiteraard zijn ronkende verhalen over vermeende successen op de website van wijlen Tinus Smits daarvoor niet voldoende. Ook het argument “wij zijn dokters, klager is maar een leek” maakte niet veel indruk op de RCC.

CTDe Nederlandse Reclame Code verbiedt het zonder te rechtvaardigen reden appelleren aan gevoelens van angst. Anders gezegd: je mag niet zonder goede grond mensen bang maken teneinde je product te verkopen. Mensen aanpraten dat vaccins autisme veroorzaken om CEASE-therapie aan de man te brengen bij ouders van autistische kinderen mag dan ook niet, zo oordeelt de RCC in de drie zaken waarin daarover geklaagd was. Een zin als “In de praktijk blijkt dat autisme en andere moderne ziektes een stapeling van verschillende oorzaken zijn, waarvan bij zo’n 70-80% vaccinaties mede verantwoordelijk zijn, bij 80-90% zijn ook toxische medicijnen en andere stoffen betrokken en bij ongeveer 5% zijn ook nog doorgemaakte ziektes betrokken” kon dus niet door de beugel, ook niet voor wat betreft het gedeelte over de ‘toxische medicijnen’. Sommige CEASE-therapeuten wijzen zelfs aspartaam en neusspray als mogelijke oorzaak van autisme aan.

Blijkens de uitspraken hebben de aangeklaagde CEASE-therapeuten wel geprobeerd een verband tussen vaccinaties en autisme aannemelijk te maken. Niet aan de hand van wetenschappelijke onderzoeken natuurlijk, want die ontkrachten dat verband volledig. Wel aan de hand van een reeks andere weinig overtuigende argumenten. Zo zou een Italiaanse rechter hebben geoordeeld dat een link tussen vaccinatie en autisme in een bepaalde casus aannemelijk was. Dat klopt, maar de adverteerder vergat erbij te vermelden dat die belachelijke uitspraak in hoger beroep is vernietigd. Ook het argument dat in de Verenigde Staten in het kader van het National Vaccine Injury Compensation (NVIC) Program miljoenen zijn uitgekeerd aan twee kinderen met autisme werd gemakkelijk onderuit gehaald. Steven Novella legt hier uit hoe het wél zit.

Het meest curieus was wel een warrig betoog over oxidatieve stress als gevolg van o.a. vaccinaties, waardoor de hersenen zouden worden aangetast. Ter ondersteuning van het betoog werd een beroep gedaan op dit onderzoek, waarbij de adverteerder kennelijk niet alleen niet doorhad dat het niet over autisme ging, maar ook niet dat het een studie betrof naar regenboogforellen die werden gevaccineerd tegen steenpuisten. Bij het vaccineren van vissen moet je niet denken aan een injectie: er wordt gewoon een goedje in het water gegooid dat de vissen dan via bijvoorbeeld de kieuwen binnenkrijgen. Om dit om te zetten naar de mensenwereld moet je denken aan de situatie dat op het consultatiebureau een grote tank staat waarin een vaccin ronddrijft en waarin de kinderen worden ondergedompeld totdat ze genoeg antigenen hebben binnengekregen. Of aan het vernevelen van een vaccin in een lokaal van een peuterspeelzaal. Allemaal volstrekt onrealistisch dus.

Tot slot iets over de Geneesmiddelenwet. Iets is al een geneesmiddel in de zin van de wet als het wordt gepresenteerd als zijnde geschikt voor het genezen of voorkomen van een ziekte, gebrek, wond of pijn bij de mens. Reclame voor niet-geregistreerde geneesmiddelen is verboden. Het behoeft geen betoog dat de bij de CEASE-therapie gebruikte middelen niet geregistreerd zijn. Het aanprijzen van respectievelijk “de toxische (giftige) stoffen als homeopathisch geneesmiddel”, “verschillende homeopathisch verdunde en gepotentieerde stoffen” en “de homeopathische variant van de verstorende stof” als middelen voor de behandeling van autisme was dan ook niet toegestaan, zo oordeelde de RCC. Daarvoor is dus niet vereist dat het middel ook een naam heeft. Op overtreding van het reclameverbod staat een bestuurlijke boete van maximaal 450.000 euro. Zo’n vaart zal het wel niet lopen, maar duidelijk is wel dat CEASE-therapeuten iets meer doen dan ‘gewoon’ oneerlijke reclame maken: ze overtreden ook de Geneesmiddelenwet.

Overzicht uitspraken:

– Dossier 2016/00135;
– Dossier 2016/00157;
– Dossier 2016/00158;
– Dossier 2016/00161;
– Dossier 2016/00202.

De Britse evenknie van de Reclame Code Commissie, de Advertising Standards Authority (ASA), verklaarde al op 22 juli 2015 een klacht over reclame voor CEASE-therapie volledig gegrond. Een reclame waarin een verband tussen vaccinaties en autisme werd gelegd werd al in 2012 afgekeurd door de ASA.

Vaccinaties, autisme en de klokkenluider

by 23 Comments

De mythe dat vaccinaties iets te maken hebben met autisme sterft maar niet uit. Ook al zijn er intussen honderden studies die hebben laten zien dat zo’n verband niet bestaat, toch blijft een kleine, maar zeer actieve groep ouders van kinderen met autisme dat idee omarmen. De Britse (voormalige) arts Andrew Wakefield, die met zijn frauduleuze Lancet-artikel de belangrijkste aanstichter van de ellende is, zit al weer jaren in de Verenigde Staten en probeert nog steeds zijn ‘gelijk’ te halen. Onlangs zette hij een video op YouTube, waarin verteld wordt dat een klokkenluider van de Centers for Disease Control and Prevention (CDC) toegeeft dat in een studie naar het verband tussen vaccinaties en autisme gegevens achtergehouden zouden zijn, die er op wijzen dat vooral Afro-Amerikaanse jongens maar liefst een drie keer zo groot risico zouden lopen op autisme door vaccinaties.

Een nogal pittig videootje. Het achterhouden van de gegevens zou nog kwalijker zijn dan het hoogst onethische Tuskegee-syfilisonderzoek!? En Hitler, Stalin en Pol Pot zijn volgens Wakefield te verkiezen boven het CDC, omdat die tenminste niet hypocriet waren over hun misdaden! Een beetje overdrijven om aandacht te vragen voor een kwalijke zaak die in de doofpot wordt gestopt, zou je nog kunnen vergoelijken, maar dit gaat toch wel erg ver. Desalniettemin is het goed om te kijken hoe het nu zit met die klokkenluider en de vermeende fraude in dat onderzoek uit 2004. Dat blijkt echter helemaal niet zo goed uit te pakken voor ‘team Wakefield’.

CDC studie van 2004

Het hele verhaal draait om één van die talloze studies die zijn gedaan naar de veiligheid van vaccins en mogelijke verbanden tussen vaccineren en autisme: Age at First Measles-Mumps-Rubella Vaccination in Children With Autism and School-Matched Control Subjects: A Population-Based Study in Metropolitan Atlanta, DeStefano et al., Pediatrics (2004). In die studie vergeleken de onderzoekers van het CDC kinderen met autisme en kinderen zonder autisme om te kijken of het moment van eerste BMR-vaccinatie misschien iets uit zou maken. Er werd niet echt iets overtuigends gevonden, alleen een zwakke aanwijzing dat de kinderen met autisme iets vaker gevaccineerd bleken te zijn tussen 24 en 36 maanden. Om dat nader te onderzoeken verzamelden ze geboortecertificaten voor alle kinderen in het onderzoek uit Georgia. Daaruit haalden ze informatie als geboortegewicht, leeftijden van de ouders, opleidingsniveau van de moeder, etc. Met deze informatie konden de onderzoekers de invloed van dergelijke mogelijke confounders elimineren. Die nadere analyse liet vervolgens geen verband meer zien, de conclusie van het artikel is dan ook dat er geen verband is tussen tijdstip van vaccinatie en autisme.

Heranalyse van Hooker

Brian Hooker, een chemicus en vader van een kind met autisme, ging volgens de video aan de slag met de datasets van de DeStefano-studie en ontdekte daarin schokkende zaken. Niet alle verzamelde gegevens werden voor alle analyses gebruikt. Alleen voor de kleinere dataset met kinderen waarvoor een geboortecertificaat was opgevraagd, hadden DeStefano et al. een splitsing naar raciale herkomst gemaakt. Als Hooker die ‘achtergehouden’ data zelf bekijkt, vindt hij dat Afro-Amerikaanse jongens die hun BMR-vaccinatie eerder kregen een meer dan drie keer zo grote kans liepen op het ontwikkelen van autisme. Hij publiceerde zijn analyse op 27 augustus in Translational Neurodegeneration, maar als je het daar nu probeert te vinden, stuit je op de volgende mededeling:

This article has been removed from the public domain because of serious concerns about the validity of its conclusions. The journal and publisher believe that its continued availability may not be in the public interest.

Gezien de commotie die is ontstaan over deze heranalyse, kun je je afvragen of het wel zo verstandig is om die meteen in te trekken (“Censuur!” hoor je antivaccinatiebende al roepen). Hoe kun je nu controleren wie er gelijk heeft? Via Retraction Watch is het artikel nog wel te vinden, zodat je zelf kunt nagaan of de commentaren die de analyse van Hooker hebben neergesabeld wel hout snijden. Dat Hooker er inderdaad een potje van gemaakt heeft, is voor mij intussen wel duidelijk.

Het meest in het oog springende probleem met de analyse van Hooker is dat hij de data opvat alsof die uit een cohort-studie afkomstig zijn in plaats van uit een case-control-studie. Dat maakt nogal wat uit voor de analyse. Uit bewoordingen in het artikel kun je opmaken dat hij het verschil niet eens kent! Wat Hooker heeft gedaan, is net zo lang inzoomen op subgroepen totdat hij er eentje vond waar hij een ‘significant’ verband vond tussen het vaccinatiemoment van de kinderen met autisme en die zonder autisme. Dit tabelletje is zijn belangrijkste vondst:

Tabel 2 uit het artikel van Hooker. In de rode ellips het gevonden 'risico'
Tabel 2 uit het artikel van Hooker. In de rode ellips het gevonden verhoogde ‘risico’.

Je moet de getalletjes zo lezen: het Relative Risk van 1.24 voor Total Cohort bij Age cut-off  van 18 months geeft aan dat het aantal kinderen met autisme in de studie die vóór 18 maanden hun BMR ontvingen 1,24 keer zo groot was als het aantal dat je zou verwachten op basis van het aantal kinderen met autisme met eerste vaccinatie ná 18 maanden. De suggestie van het artikel van Hooker is dat ‘vroege’ vaccinatie dus wel degelijk geassocieerd is met een hogere kans op autisme. Naast het feit dat Hooker in de tekst zegt een chi-kwadraattoets te gebruiken en er boven de tabellen Fisher’s exact staat, valt ook meteen op dat Hooker nergens corrigeert voor meervoudig toetsen. Hoeveel verschillende subgroepen heeft hij wel niet zitten analyseren met wat voor toetsen? Dat zogenaamde significante resultaat zegt zo wel erg weinig. Hooker is geen statisticus en geen epidemioloog, waarom zouden we hem eigenlijk serieus nemen? Een veelzeggend fragmentje uit een veel langere presentatie die Hooker hield:

[als Hooker telefoongesprekken kan opknippen, kan ik me ook wel een beetje ‘quote mining’ veroorloven 😉 ]

Statisticus Jim Frost heeft op The Minitab blog deze data in wat meer detail bekeken en komt tot de conclusie dat het aantal kinderen dat onder het schokkende 340 procent verhoogd risico schuilt, vermoedelijk maar 13 is. Ook hij laat erg weinig heel van de aanpak van Hooker en vindt daarentegen geen problemen met de gebruikte statistiek in de oorspronkelijke studie van DeStefano. Daarin wordt met een regressie-analyse o.a. gecorrigeerd voor een lager geboortegewicht (dat geassocieerd is met een verhoogde risico op autisme). In de totale hoeveelheid gegevens was het lage geboortegewicht redelijk verdeeld over de kinderen met en zonder autisme; in de subgroep die Hooker identificeert niet. Die geeft dat ook wel toe in zijn artikel, maar als hij daarvoor wil corrigeren moet hij zich (net als de CDC in het DeStefano-artikel) beperken tot de groep waarvan geboortecertificaten waren opgevraagd. Tussen de regels door kun je dan lezen dat er zo weinig gevallen met autisme in de data overblijven dat Hooker tamelijk willekeurig de grenzen in zijn uitsplitsing in tijd moet aanpassen, natuurlijk wel zo dat er met zijn methode nog een ‘significant’ resultaat te zien is.

Kortom, Hooker gebruikte een verkeerd statistisch model, statistische toetsen die niet geschikt zijn, paste die ook nog eens verkeerd toe en vond toen maar net één raciale subgroep van 13 jongens, die sowieso al wat later gevaccineerd waren dan gebruikelijk, met een ‘significant’ grotere ‘kans’ op autisme dan de jongens die nóg later werden gevaccineerd. En waren die data eigenlijk achtergehouden? Nou nee, die kon je altijd al aanvragen via de website van CDC als je maar een goed onderbouwd voorstel indiende voor analyse.

De klokkenluider

In een eerste versie van de video van Wakefield werd de klokkenluider niet met naam genoemd. Al snel kwam er echter een nieuwe versie waarin hij als dr. William W. Thompson wordt geïdentificeerd. Over wat er zich tussen Thompson en Hooker precies heeft afgespeeld, is moeilijk te achterhalen. David Gorski (‘Orac’) heeft op zijn blog Respectful Insolence in meerdere berichten aandacht besteed aan deze kwestie en in het bijzonder de motivatie van Thompson. Waarom nam hij contact op met Hooker? Is hij z’n verstand verloren en in het anti-vaccinatiekamp beland? Zijn de telefoongesprekken enorm verknipt en is Thompson erin geluisd door Hooker?
Thompson liet via zijn advocaat een verklaring uitgaan, waarin hij aangeeft dat het hem spijt dat hij en zijn co-auteurs indertijd significante informatie hebben achtergehouden en dat dat naar zijn mening niet in overeenstemming was met het onderzoeksprotocol. Anderzijds stelt hij ook duidelijk:

I want to be absolutely clear that I believe vaccines have saved and continue  to save countless lives.  I would never suggest that any parent avoid vaccinating children of any race. Vaccines prevent serious diseases, and the risks associated  with their administration are vastly outweighed  by their individual and societal benefits.

Hij stelt bovendien niet geweten te hebben dat Hooker hun telefoongesprekken had opgenomen. Al met al word je niet veel wijzer van de motivatie van Thompson, het blijft een raar verhaal. Zijn mogelijk oprechte zorgen over de wetenschappelijke integriteit van het artikel uit 2004 lijken nauwelijks ergens op gebaseerd. In ieder geval niet zodanig problematisch dat je je toevlucht zou moeten zoeken bij iemand als Hooker om daar aandacht voor te krijgen. Van een onderzoeker met zoveel ervaring op dit gebied als Thompson zou je niet zoveel naïviteit verwachten.

Besluit

Interessant aan deze hele ‘affaire’ is dat Wakefield nu een volkomen mislukte heranalyse steunt, die als je ‘m wél serieus neemt, laat zien dat er voor alle kinderen (op die Afro-Amerikaanse jongetjes na) geen enkel verband is te ontdekken tussen het moment van BMR-vaccinatie en autisme. Daarmee haalt Hooker dus het beruchte onderzoek van Wakefield zelf ook onderuit; daar hoor je Wakefield nauwelijks over in zijn video. Ook opvallend is dat de meeste ouders van autistische kinderen die zich in het ‘vaccinaties veroorzaken autisme’-kamp bevinden, blank zijn. Ook voor hen zou het stuk van Hooker eerder een teleurstelling moeten zijn. Waarom zijn ze er dan enthousiast over op Internet? Hun strijd lijkt allang niet meer te draaien om een mogelijke oprechte zorg over de veiligheid van vaccins, maar is verworden tot wraakneming op de CDC.

Voor wie de ophef tot in de details wil doorgronden heeft het blog Harpocrates Speaks een artikel dat de belangrijkste punten in deze kwestie bespreekt met een uitgebreide chronologische lijst met links naar andere blogs. Voor de podcastliefhebbers tenslotte, is er een aflevering van The League of Nerds over deze kwestie.