Terwijl sojamelk als alternatief op koemelk steeds populairder wordt, doen er zich alarmerende verhalen de ronde. Een daarvan is dat soja veel aluminium zou bevatten, wat schadelijk zou zijn voor de mentale gezondheid. De Vlaamse natuurgeneeskundige Luc van Oost schrijft op zijn website:
“Soja preparaten bevatten zeer hoge hoeveelheden aluminium (600 à 1300 ng/ml versus 4 à 25 ng/ml in moedermelk), afkomstig van de additieven die gebruikt worden voor het aanrijken aan minerale zouten. De toxiciteit van aluminium kenmerkt zich door neerslag in het bot en in het centraal zenuwstelsel, wat bijdraagt tot dementie.”
De “integrale arts” Jenaida van Wijk schrijft:
De sojaboon trekt aluminium aan. Daardoor bevat sojamelk 100 keer zoveel aluminium als koemelk. Aluminium wordt in verband gebracht met de ziekte van Alzheimer.
“Honderd keer zoveel”, klinkt ernstig. Zouden Van Oost en Van Wijk allebei gelijk hebben dat sojamelk 100 keer meer aluminium bevat dan borstvoeding en koemelk, dan zouden koemelkformules ongeveer evenveel aluminium bevatten als borstvoeding. Uit een Europees onderzoek naar aluminium in zuigelingenvoeding,[1] blijkt dat in formules die gebaseerd zijn op soja inderdaad meer aluminium voorkomt. Toch blijken koemelk- en sojamelkformules niet ver uit elkaar te liggen. Bij flesvoeding voor 3-jarigen kwam het panel uit op
een gemiddelde van 0,6 mg/kg bw/week voor melk-gebaseerde formules en 0,75 mg/kg bw/week voor soja-gebaseerde formules; op het hoge percentiel was tot 0,9 mg/kg bw/week voor melk-gebaseerde formules en 1,1 mg /kg bw/week voor soja-gebaseerde formules. (p2)
Het niet noemen van aluminium in koemelk door Van Oost levert dus een tamelijk verkleurd beeld op, terwijl dat juist het grote verschil in de hoeveelheid aluminium kan relativeren. Wel onderschrijft het panel dat er in moedermelk veel minder aluminium zit:
De inhoud aluminium van soja-gebaseerde formules is over het algemeen relatief hoog. Gemiddelde potentiële blootstelling aan aluminium voor kinderen die soja-baseerde formules drinken kan hoger zijn (~1,07 mg/kg bw/week) dan voor kinderen die voeden op een aangepaste startformule (~0,30 mg/kg bw/week) en vooral in vergelijking met kinderen die borstvoeding krijgen (minder dan 0,07 mg/kg bw/week)”(p25)
Als verklaring voor het hogere niveau aluminium noemt het onderzoek:
“Sojabonen kunnen van nature aluminium accumuleren. De hoge aluminiumwaarden kunnen ook komen door aluminiumonzuiverheden uit andere basiscomponenten van de op soja-gebaseerde formules, of door besmetting gedurende het proces.” (p18)
De Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) ondersteunt dus het verhaal dat soja meer aluminium bevat. Een sojaplant kan het opgetrokken aluminium niet gebruiken, maar brengt het niet terug naar de grond, waardoor al het aluminium uit het opgetrokken grondwater, wordt opgeslagen in de plant. Dat noemen ze “accumuleren”.
De volgende vraag is of aluminium slecht kan zijn. Zowel Van Oost als Van Wijk maken claims over de invloed van aluminium in de hersenen en suggereren dat een normale dagelijkse inname van soja dit al kan veroorzaken. Van Wijk gaat er helaas niet op in wat ze bedoelt met het verband met Alzheimer. We weten niet door wie dit beweerd wordt, en of het hier gaat om meer dan toevallige correlatie in een studie. In principe is alles waar je te veel van binnenkrijgt slecht, en van aluminium is bekend dat het neurotoxisch kan werken bij hele hoge doses. Althans, bij dialysepatiënten.
Aluminium is in verband gebracht met neurotoxiciteit in dialysepatiënten. In een studie met 55 patiënten met dialyse encefalopathie in zes dialyse centra die een uniforme klinische classificatie hanteren, bleek dialyse encefalopathie significant vaker voor te komen, wanneer de cumulatieve blootstelling aan aluminium via het dialysaat wordt verhoogt (Schreeder et al., 1983;WHO 1997).” (p51)
Het gaat hier dus om patiënten met een verslechterde werking van de nieren, mogelijk veroorzaakt door een verminderde bloeddoorstroming via de nierslagaderen.
De volgende vraag is of het verhoogde niveau aan aluminium dat je via soja binnenkrijgt zo erg is dat het neurotoxisch werkt, net zoals bij mensen met een falende nierwerking.
Het Duitse Federale instituut voor Risicoanalyse (BfR) concludeerde in een bijgewerkt statement over aluminium en Alzheimer “voor zover, is er geen causaal verband wetenschappelijk aangetoond tussen een verhoogd aluminiumopname vanuit voeding inclusief drinkwater, medische producten of cosmetica en Alzheimer. Afzettingen van amyloïde in het brein zijn typisch voor Alzheimer. Echter, een bovengemiddelde frequentie werd ook niet niet geobserveerd bij dialysepatiënten of bij aluminium werkers – twee groepen individuen die op grote schaal in contact komen met aluminium” (BfR, 2007). (p51)
Kortom, hoewel soja een hoger deel aan aluminium bevat, lijkt het er niet op dat dit schadelijk is. Noch dat het iets is waar we ernstig rekening mee moeten houden.
Van Oost schrijft in het stuk meer opmerkelijke punten waarbij vraagtekens gezet kunnen worden. Volgens zijn artikel zou je van soja winderig worden, is soja slecht verteerbaar, en geen natuurlijke bron van voeding (omdat het gekookt moet worden). Deze afwijkende kijk op soja, is misschien te verklaren doordat Van Oost een alternatieve geneeskundige is, (natuurgeneeskunde) en zich voor het artikel baseert op bronnen uit de homeopathie (A. Vogel) en de bio-energetische voedingsleer.
Bron:
- EFSA, Safety of aluminium from dietary intake, The EFSA Journal (2008) 754, 1-34
Oorspronkelijk gepubliceerd op https://ishetwaar.wordpress.com/
De ondertitel van mijn boek The Moral Arc, verklapt dat ik het heb over het toepassen van wetenschap en de rede om de mensheid naar een rechtvaardigere en vrijere wereld te brengen. Mijn stelling is dat wetenschap en rede hierbij een grote rol spelen en dat dat niets nieuws is. In vroegere tijden werden verklaringen voor het gebeuren van slechte dingen bijvoorbeeld gevonden in hekserij. Ik noem het de heksentheorie van de causaliteit, die ook terug te vinden is in Exodus 22:18: “Een heks zult gij niet in leven laten”. Als iedereen om je heen, net als jij, gelooft dat de slechte dingen gebeuren door heksen, is het verbranden van heksen niet alleen een rationeel gevolg, maar ook een morele zaak. De wetenschap heeft het geloof in hekserij weerlegd en daarmee ook het verbranden van heksen tot een immorele daad gemaakt. Dat heksen niet bestaan is nu zo’n gemeengoed dat wat ooit een moreel punt was, nu volstrekt geen punt meer is. En zo heeft de wetenschap meer foute ideeën weerlegd, met bijvoorbeeld epidemiologie en meteorologie. Mensen handelen naar hun (foutieve) geloof, denkende dat ze moreel zijn. Daarom is het ontkrachten van foute ideeën, de eerste stap naar een morele wereld.
