• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)

Heimdalls Desert

De revisionisten – creationistische lobby in Nederland

6 March 2013 by Heimdalls Desert 163 Comments

Begin februari werd op de Amerikaanse tv-zender PBS de documentaire ‘The Revisionaries’ uitgezonden. In de documentaire wordt het proces gevolgd van the Texas Board of Education bij het vaststellen van de te gebruiken schoolboeken voor de komende jaren (tot 2020). Kern van het verhaal gaat over het feit dat conservatief christelijke elementen proberen het creationistische gedachtegoed in het natuurwetenschappelijke lesprogramma op te nemen. In Nederland is deze lobby eigenlijk verwaarloosbaar en gelukkig zijn er weinig mensen die hun argumenten serieus nemen. Toch is er een kleine Nederlandse lobby actief, die geïnspireerd door het relatieve succes in Amerika zijn religieuze boodschap probeert op te dringen.

In de Verenigde Staten is deze antiwetenschappelijke beweging een behoorlijk probleem. Dit resulteert niet alleen in felle discussies maar ook in rechtszaken om de lespakketten van middelbare scholieren te beïnvloeden Dit fenomeen verspreidt zich momenteel door de Verenigde Staten. Docenten in de De revisionisten – creationistische lobby in Nederland 1natuurwetenschappelijke vakken proberen dit tegen te gaan, vaak in samenwerking met de National Center for Science Education, die strijdt om de natuurwetenschappelijke vakken ‘wetenschappelijk’ te houden. Voor meer achtergrond kan ik verwijzen naar een bericht van vorig jaar betreffende het World Skeptics Congress te Berlijn, daar was Eugenie Scott een van de sprekers. Zij is de Executive director van de NCSE.

In Nederland stelt dit gelukkig niet veel voor. Maar voor degenen die zich erin verdiepen is er wel degelijk een kleine lobby actief voor het creationistische gedachtegoed. Zo nu en dan is over hun activiteiten te lezen in conservatief christelijke kranten zoals bijvoorbeeld het Reformatorisch Dagblad.

Recent verscheen er een tweeluik in deze krant, een deel over de Stichting Apologica en een deel over de Stichting Oude Wereld. De eerste organiseert cursussen om (aanstaande) studenten te wapenen tegen zaken die niet in lijn zijn met een letterlijke interpretatie van de bijbel. De tweede houdt zich onder andere bezig met het promoten van het Jonge Aarde Creationisme met name om het (terug?) te krijgen in het onderwijs als ‘de andere theorie’. In dit artikel wil ik reageren op deel 1 uit het tweeluik, dit gaat over de Stichting Apologica. In een volgend artikel ga ik in op deel 2 en het concept van ‘fair science’.

 De Logica van Apologica?

De Stichting Apologica heeft tot doel (in een interview met oprichter Ruben Jorritsma): „We willen christelijke studenten toerusten met kennis en apologetische vaardigheden. Hoe ga je het gesprek aan met niet-gelovigen? Hoe ga je om met vragen waarmee zij je confronteren, of waar je zelf tegenaan loopt?”

Op zichzelf heb ik geen enkele moeite met deze doelstelling, het probleem komt in het vervolg van dit artikel. Creationisten hebben vaak de neiging om veel termen door elkaar te gebruiken, die vervolgens niet of onduidelijk worden gedefinieerd. In dit interview wordt geprobeerd aan de hand van een aantal argumenten, duidelijk te maken waarom methodisch naturalisme faalt. Maar wat betekent, dat methodisch naturalisme eigenlijk? De daaropvolgende argumenten zijn veelgehoord en ik wil deze hier bespreken en met name laten zien waarom deze argumenten falen.

Eerst een citaat met betrekking op het methodisch naturalisme: “Veel aandacht besteedt hij aan het methodisch naturalisme, de filosofische vooronderstelling dat wetenschappelijke theorieën alleen mogen uitgaan van natuurlijke oorzaken; het bovennatuurlijke is niet toegestaan. „De gedachtegang is meestal als volgt: Het leven bestaat, dus het moet een keer ontstaan zijn; een bovennatuurlijke Schepper is bij voorbaat uitgesloten; dus moet het leven op natuurlijke wijze zijn ontwikkeld. Dat is de reden dat de evolutietheorie heersend is in de wetenschap.”

De revisionisten – creationistische lobby in Nederland 2
Brown University professor Kenneth Miller testifies on 9/27/05 in Kitzmiller v Dover School District on the question of whether ID is a religious belief or a scientific theory.

 In de voorgaande quote heb ik een tweetal zinnen onderstreept waar ik wat verder op in wil gaan. Er zit in deze zinnen namelijk een nuancering. Het citaat ademt een soort verbod uit opgelegd door het methodisch naturalisme. Dit is enigszins misleidend, het is niet zozeer het niet mogen uitgaan van natuurlijke oorzaken, het is meer een kwestie van het alleen kunnen uitgaan van natuurlijke oorzaken. Hetzelfde geldt voor de uitspraak dat een bovennatuurlijke schepper bij voorbaat is uitgesloten. Er is niets uitgesloten, het methodisch naturalisme kan geen uitspraken doen over iets dat bovennatuurlijk is. Dit kan alleen als creationisten (of Intelligent Designers) met een raamwerk komen om een godsconcept te kunnen vaststellen.

 Ten slotte is het gebruik van de term methodisch naturalisme onduidelijk. Onderstaand citaat komt van de website The Panda’s Thumb over de mogelijke oorsprong van de term methodisch naturalisme. Het is daarbij aardig om te weten dat Wheaton College een evangelische universiteit is. Maar het meest interessante punt is naar mijn idee dat ook hier staat dat de term methodisch naturalisme niets verbiedt of ontkent, het doet simpelweg geen uitspraken over (een) god.

 “The phrase “methodological naturalism” seems to have been coined by the philosopher Paul de Vries, then at Wheaton College, who introduced it at a conference in 1983 in a paper subsequently published as “Naturalism in the Natural Sciences,” Christian Scholar’s Review, 15(1986), 388-396. De Vries distinguished between what he called “methodological naturalism,” a disciplinary method that says nothing about God’s existence, and “metaphysical naturalism,” which “denies the existence of a transcendent God.”(p. 320 of: Ronald L. Numbers, 2003. “Science without God: Natural Laws and Christian Beliefs.” In: When Science and Christianity Meet, edited by David C. Lindberg, Ronald L. Numbers. Chicago: University Of Chicago Press, pp. 265-285.)

Tijdens de rechtzaak over Intelligent Design in de Verenigde Staten kwam de rechter John Jones III eveneens tot een soortgelijke conclusie: “While supernatural explanations may be important and have merit, they are not part of science. (3:103 (Miller); 9:19-20 (Haught)). This self-imposed convention of science, which limits inquiry to testable, natural explanations about the natural world, is referred to by philosophers as “methodological naturalism” and is sometimes known as the scientific method. (5:23, 29-30 (Pennock)). Methodological naturalism is a “ground rule” of science today which requires scientists to seek explanations in the world around us based upon what we can observe, test, replicate, and verify. (1:59-64, 2:41-43 (Miller); 5:8, 23-30 (Pennock)).”

Bijzondere Argumenten

Vervolgens komt er een gedachte-experiment om aan te tonen dat methodisch naturalisme faalt, deze verloopt als volgt: “Twee robots discussiëren met elkaar over hun ontstaan. De eerste robot zegt: Een intelligent wezen heeft mij gemaakt. De ander ontkent dat; hij stelt dat het ontstaan van robotten moet worden verklaard met processen die zich nu in hen afspelen: bits, bytes en elektrische signalen hebben hen gevormd. Je ziet direct dat de tweede robot ongelijk heeft; hoe hij nu functioneert, is niet de manier waarop hij is ontstaan.”

 De gemiddelde klopdatwel-lezer zal direct onderkennen dat dit gedachte-experiment zeer problematisch is. Niettemin is het naar mijn mening zinvol om deze nog eens even uit werken, want er is zoveel mis met dit gedachte-experiment; de eerste vraag is bijna ‘waar zal ik beginnen?’

Ten eerste is het gedachte-experiment erg onduidelijk, enige randvoorwaardelijke en contextuele informatie was zeker op z’n plaats geweest.

  • Zo gaan we er van uit dat deze robots schijnbaar een vorm van bewustzijn hebben, waardoor ze dit soort vragen gaan stellen? Dat is een aanname waar ik in principe geen moeite mee heb.
  • De tweede vraag is in hoeverre de intelligente designers nog fysiek aanwezig zijn? Met andere woorden interacteren deze robots nog dagelijks met hun designers?
  • Vervolgens is het de vraag als er geen designers zijn, waar komen nieuwe robots vandaan? Indien er überhaupt nog steeds nieuwe robots bijkomen? Worden die dan gemaakt door andere robots? Waar komen de onderdelen vandaan? Worden die gemaakt door andere robots?

Zoals u ziet, vragen die eerst beantwoord moeten worden om überhaupt iets zinnigs over de oorsprong te kunnen zeggen.

Het aantal vragen is uiteraard nog lang niet compleet, maar het geeft aan hoe problematisch het gedachte-experiment is. Het laatste probleem is echter misschien wel het belangrijkste: in dit experiment zit een valse analogie besloten. Namelijk het idee, dat als robots ontworpen zijn, de mens dat ook wel moet zijn. Creationisten willen altijd ‘mechanische’ ontwerpen gelijk trekken aan biologische systemen, maar daarvoor moeten er wel voldoende karakteristieken zijn om een valide vergelijking te maken. De analogie waarbij we robots vervangen door honden zou meer overeenkomende karakteristieken geven, waarbij je vervolgens ziet dat de conclusie niet meer houdbaar is.

Het volgende argument is er eentje uit de oude doos, het kosmologisch argument:

”Een ander argument tegen het naturalisme ontleent Jorritsma aan het kosmologisch godsbewijs: alles wat een begin heeft, heeft een oorzaak; het heelal heeft een begin; het heelal heeft dus een oorzaak. „Er is iets geks aan de hand met de oorsprongsvraag. Hoe je ook redeneert, er moet ergens een niet veroorzaakte eerste oorzaak zijn. Het naturalisme kan die niet verklaren.”

 Deze opmerking is eveneens problematisch, het begint al met de foute formulering. Het gaat hier namelijk om het kosmologisch argument, niet het kosmologisch godsbewijs, en een argument is wat anders dan een bewijs. Dit argument gaat al vele eeuwen terug en relateert aan een zogenaamde primaire oorzaak (zie Aristoteles). Een variant van dit argument wordt tegenwoordig nog gebezigd door William Lane Craig, die recentelijk nog is vernoemd in een artikel.

 Het kosmologisch argument heeft een rijke geschiedenis, waarvan hier een hele aardige samenvatting te lezen is. Het kosmologisch argument heeft in de geschiedenis ook vele tegenwerpingen gehad, en die tegenwerpingen zijn ook zeker niet allemaal van atheïsten geweest. Hier volgen een aantal filosofen die tegenwerpingen hebben geboden, naar mijn idee niet de minsten in hun vak. Dit zijn respectievelijk David Hume, Immanuel Kant en Bertrand Russell. Van deze drie is alleen de laatste een uitgesproken atheïst. Ik zal proberen de tegenwerpingen hieronder zo kort mogelijk te beschrijven (en ik realiseer mij daarmee terdege dat ik de complexe filosofische argumentaties daarmee enig geweld aandoe).

 Wat was ook al weer het kosmologisch argument (ook dit is de meest simplistische vorm van dit argument):

  1. Alles wat begint heeft een oorzaak
  2. Het heelal heeft een begin
  3. Het heelal heeft dus een oorzaak
  4. De oorzaak is (een) god

 De vierde is mijn eigen toevoeging, en is vaak de volgende stap van gelovigen om aan te tonen dat een god bestaat.

David Hume

Humes tegenwerpingen zijn niet bedoeld om het bestaan van een god te ontkennen, maar om aan te tonen dat de argumentatie problematisch is. Humes belangrijkste tegenwerpingen:

  1. Waarom zou alles een oorzaak moeten hebben?
  2. Het feit dat wij oorzaak-gevolg voor vele dingen waarnemen, betekent niet noodzakelijkerwijs dat dit geldt voor ‘alles’, dit wordt ook wel de ‘fallacy of composition’ genoemd.
  3. Waarom zou er geen oneindige keten van oorzaak en gevolg kunnen zijn?

Immanuel Kant

Kants kritiek op het kosmologisch argument betreft in essentie dat het een ontologisch godsbewijs betreft en het ontologisch godsbewijs is volgens Kant per definitie ‘verdacht’. Het ontologische godsbewijs zijn argumenten voor het bestaan van (een) god. Kant redeneert dat een god buiten het concept van ervaring of natuur valt, waardoor we het bestaan van een god nooit kunnen vaststellen.

Bertrand Russell

De revisionisten – creationistische lobby in Nederland 3
Bertrand Russel: “the world is full of magical things patiently waiting for our wits to get sharper”

Russell vraagt zich in ‘Why I am not a Christian’ af, “wat heeft God veroorzaakt?” En indien er geen oorzaak is voor God, waarom zou dat dan niet kunnen gelden voor de wereld (hier kan men uiteraard ook invullen materie en/of energie).

 Kortom, het kosmologisch argument is nog niet zo indrukwekkend als gelovigen graag willen doen voorkomen.

Vervolgens komt het argument van ‘Fine tuning’:

“Ten slotte wijst de Wageninger [Jorritsma] op de bijzonder fijne afstemming van natuurconstanten in het heelal waardoor leven mogelijk is. „Een naturalistische verklaring voldoet niet. Sommige wetenschappers proberen zich eruit te redden en stellen dat er talloze heelallen bestaan, elk met zijn eigen natuurconstanten; wij leven in het universum dat geschikt is voor leven. Dit is echter metafysica: parallelle heelallen zijn net zo min wetenschappelijk te onderzoeken als God.”

 Voor een aardige tegenwerping van het ‘fine tuning’ argument laat ik me graag ondersteunen door YouTube. Een bijdrage van een YouTuber genaamd AndromedasWake:

http://www.youtube.com/watch?v=7Dmc_a_E5w0

En Neil DeGrasse Tyson:

Het laatste argument is ook interessant:

Er is echter nog meer aan te voeren tegen het naturalisme. „Wetenschappers moeten een hele reeks axioma’s of basisprincipes aannemen om überhaupt wetenschap te kunnen bedrijven. Terwijl ze geen enkel bewijs hebben dat die aannames kloppen. Denk bijvoorbeeld aan de betrouwbaarheid van de zintuigen en van de logica.” Wat Jorritsma betreft kan een wetenschapper met evenveel recht de Bijbel als axioma gebruiken. „Waarom zou je een Bijbelse schepping bij voorbaat moeten uitsluiten?”

Uiteraard is wetenschap ook gestoeld op aannames, maar dat zijn wel onderbouwde aannames. Binnen de geologie is dat bijvoorbeeld het uniformiteitsprincipe, dat betekent kort gezegd dat men aanneemt dat de huidige geologische processen in essentie altijd zo hebben gewerkt. Overigens is catastrofisme ook een bekend proces, alleen meer tijdelijk en plaatselijk dan de creationistische opvatting over een wereldwijde vloed. Dit zijn gewoon zeer valide aannames die worden onderbouwd met observaties. Om vervolgens te zeggen dat de Bijbel eveneens een goede aanname kan zijn, is alleen logisch voor een creationist. Augustinus zag al de problemen die een letterlijk interpretatie van de bijbel met zich meebrengt.

Het laatste deel van het interview, laat naar mijn idee precies zien waarom we nooit van deze onzin verlost zullen zijn. Ik zou willen zeggen, lees het zelf maar…

Binnenkort deel 2 over ‘Fair’ Science.

Filed Under: (Bij)Geloof, Algemeen, Pseudowetenschap, Uit het nieuws Tagged With: creationisme, intelligent desing, methodisch naturalisme, onderwijs, Stichting Apologica

Discussie met een creationist

14 May 2012 by Heimdalls Desert 8 Comments

Kent Hovind is een bekende Amerikaanse Jonge Aarde Creationist. Hij is nogal controversieel, niet alleen onder skeptici maar ook onder zijn eigen collega-creationisten. Naast het geloof in een unieke schepping door een god, en een aarde die niet ouder is dan zo’n 6.000 jaar, houdt hij er nog veel meer vreemde ideen op na. Hij heeft een dr-titel van een ‘diplomafabriek’ die ‘Bible Degrees’ verstrekt. Zijn persoonlijke levenswandel is dubieus: hij zit op dit moment een gevangenisstraf uit voor belastingontduiking en een faillissement. Niettemin is Hovind een niet te onderschatten spreker en debater. In de geluidsfragmenten hieronder ontmoet hij echter een tegenstander van formaat.

Discussie met een creationist 4
Hovind’s Dinosaurland (foto: wikipedia).

Hovind houdt lezingen voor grote groepen mensen in kerken maar ook op universiteiten. Daarnaast heeft Hovind gedebatteerd met vele bekende ‘evolutionisten’ zoals echte wetenschappers meestal worden genoemd door creationisten. Hij noemt zichzelf Dr. Kent Hovind, hij heeft een PhD van the Patriot Bible University een bekende ‘Diploma Mill’ en zijn dissertatie was lange tijd niet beschikbaar (in principe is wetenschappelijk onderzoek altijd publiek beschikbaar, dat is één van de fundamenten!) Hier is een link naar de uiteindelijk gelekte dissertatie van Hovind en ik wens met name de gepromoveerden (die echt 4 jaar of meer hebben gezwoegd) veel leesplezier bij het werk van dit miskende genie.

Hovind als ‘goede’ debater betekent niet dat zijn argumenten steekhoudend zijn. Maar hij heeft zich een debatmethode  eigen gemaakt waarbij vele (vaak zeer gekwalificeerde) opponenten er slecht vanaf komen. Het gaat bij Hovind om winnen van het publiek en niet om de feiten. Dit is veel voorkomend in dit soort debatten, ook met andere creationisten. De belangrijkste reden voor het debating-succes van de creationisten is naar mijn mening dat deze zich fulltime bezighouden met debatten en het ‘preken voor eigen parochie’, terwijl menig opponent vaak druk bezig is met echt wetenschappelijk onderzoek. Daarnaast zijn deze creationisten goed in het zaaien van verwarring, springen ze van de hak op de tak en gebruiken veel drogredenen. Het herkennen van drogredenen is, denk ik, een kwestie van ervaring omdat ze best (misschien intuïtief) plausibel kunnen klinken als je de redeneringen niet herkent voor wat ze zijn.

Naast een hele organisatie (Creation Science Evangelism, tegenwoordig CreationToday) van misinformatie in de Verenigde Staten heeft Hovind vele lezingen op DVD (zie DrDino) geproduceerd (veel daarvan zijn op Youtube te vinden). Tevens heeft hij een soort ‘Dinosaur Adventureland’, een themapark dat laat zien hoe mensen en dinosauriërs tegelijk hebben geleefd. In de Verenigde Staten zien we ook vaak dat evangelisten een eigen radiostation hebben, zo ook Hovind, en in 2005 heeft hij schijnbaar een keer zijn lastpost gevonden. Een promovendus aan de universiteit van Uppsala, belt hem in zijn programma en gaat de discussie aan. De verstokte evo-crea-discussie volgers zullen de discussie misschien al wel hebben gezien. Het laat op een uitstekende wijze de misleidende methoden van Hovind zien, maar de promovendus laat zich niet van de wijs brengen! Niettemin is dit naar mijn mening een van de beste discussies waar je aan het einde echt kunt zeggen dat de ‘evolutionist’ heeft gewonnen.

Deel 1 (de uploader heeft de intro weggelaten)

http://www.youtube.com/watch?v=XZm0weL8r6o

Deel 2

http://www.youtube.com/watch?v=6QCuUu90lyI

Deel 3

http://www.youtube.com/watch?v=9KOfEmaEuso

Kent Hovind is in 2007 veroordeeld tot 10 jaar gevangenis straf en een restitutiebetaling van $600.000 aan de Amerikaanse federale overheid. Zijn zoon Eric heeft het bedrijf overgenomen en daar verspreidt hij nog steeds zijn vaders flauwekul. Hier een link naar CreationToday op youtube.

Discussie met een creationist 5
De ‘mug shot’ van Hovind (bron: Wikipedia)


Filed Under: (Bij)Geloof Tagged With: creationisme, kent hovind, theorie van de jonge aarde

‘She’s a witch! Burn her!’

2 May 2012 by Heimdalls Desert 6 Comments

Geloof in, en de angst voor hekserij is iets dat eens in de zoveel tijd zijn kop opsteekt. De ene keer (vooral in Europa) is het meestal lachwekkend, de andere keer (in bijvoorbeeld Azië en Afrika) letterlijk dodelijk serieus. Deze occulte1 zaken zijn flauwekul, maar af toe verdient het geloof in deze onzin weer eens wat aandacht. In dit stuk aandacht voor kinderen in Afrika die worden beschuldigd van hekserij. Vaak is dat niet meer dan een excuus om de aandacht af te leiden van alle dagelijkse ellende. Voor de kinderen met afschuwelijke gevolgen.

De laatste heksen werden in Nederland naar verluidt in 1613 geëxecuteerd. Dat was tijdens de heksenprocessen van Roermond. In korte tijd werden daar 64 mensen op de brandstapel ter dood gebracht. De laatste heks in Europa werd officieel in Zwitserland geëxecuteerd, dat was Anna Göldi in 1785. In deze casus was hekserij overigens al niet meer de officiële aanklacht, maar het speelde wel een rol bij de beschuldigingen.

‘She’s a witch! Burn her!’ 6
Vele ‘veroordeelde’ heksen eindigden op de brandstapel. Executie van Anna Hendricks in 1571 (bron: onbekend)
Geloof in hekserij nog steeds actueel

Wie overigens dacht dat het daarmee gedaan was, heeft het mis, zoals een eerder artikel hier op Kloptdatwel laat zien. Voor prof. dr. Mart-Jan Paul (van de Evangelische Theologische Faculteit te Heverlee bij Leuven) is hekserij springlevend. Dat blijkt uit zijn boek over occulte zaken (waaronder dus hekserij). Hij heeft ook bepaalde uitspraken gedaan in de zaak van Tristan van der V. die doen vermoeden dat voor Paul hekserij iets van deze tijd is. Bepaalde christelijke stromingen leggen verbanden tussen occulte zaken en de duivel. Dus het idee dat mensen (zwarte) magie bedrijven, al dan niet in samenwerking met de duivel. Dat fenomeen is onder andere waar te nemen bij  kritiek van bepaalde groeperingen op bijvoorbeeld de boeken en films van Harry Potter.

In Saoedi-Arabië is hekserij nog steeds een misdrijf waarop de doodstraf staat. In december 2011 is daar nog een vrouw onthoofd voor dit ’misdrijf’. Ook in India komt het voor zoals dit recente artikel uit het blad The Economist beschrijft. De ‘heksenjacht’ lijkt vaak de kop op te steken in perioden van onzekerheid zoals bij armoede en ziekten. Dat geldt niet alleen in andere landen. Hoogleraar Paul kreeg bijvoorbeeld een podium in de Nederlandse pers door zijn commentaar op de schokkende moordpartij van Tristan van der V. Daarnaast lijken factoren zoals afgunst van belang te zijn waardoor dorpsbewoners elkaar soms beschuldigen van hekserij.

Kinderen worden van hekserij beschuldigd

Het geloof in hekserij en andere occulte zaken is ook wijd verbreid in grote delen van Afrika ten zuiden van de Sahara. Daar is in sommige gebieden een tendens zichtbaar waarbij bepaalde christelijke stromingen in combinatie met lokaal bijgeloof heksengedrag projecteren op kinderen. De gevolgen daarvan zijn schrijnend, zoals te zien  in de documentaire ‘Saving Africa’s Witch Children’ (Red Afrika’s heksenkinderen).

‘She’s a witch! Burn her!’ 7
Verstoten door de eigen ouders (Scène uit ‘Saving Africa’s Witch Children’)

Deze documentaire uit 2009 heeft deze problematiek terecht de nodige aandacht gegeven. En hoewel de documentaire ‘Saving Africa’s Witch Children’ zich vooral richt op Nigeria, komt dit probleem voor in grote delen van het Afrikaanse continent. De documentaire heeft mede geresulteerd in een rapport van de Verenigde Naties (VN) over deze problematiek met als titel ‘Breaking the spell’.

Ook in een documentaire van de Amerikaanse nieuwszender ABC is te zien hoe angst en onzekerheid van individuen en soms hele dorpen wordt afgeschoven op kinderen.

http://www.youtube.com/watch?v=MlRG9gXriVI

http://www.youtube.com/watch?v=M8Dl2EeqHxc

Ook in Europa (zelfs in Ermelo)

Ook in Europa hebben we al een aantal keren te maken gehad met deze gevaarlijke combinatie van religie en bijgeloof2, zoals deze voorbeelden uit Zweden en Groot-Brittannië laten zien. En het zijn niet alleen Europeanen met niet-Europese achtergrond die in deze zaken geloven. Afgelopen weekend was er een zogenaamde bevrijdingsconferentie in Ermelo ‘(…) om onderwijs te geven en te bidden voor hen die occult belast en/of gebonden zijn geraakt’. Dit, samen met de eerder genoemde prof. dr. Mart-Jan Paul, laat dit zien dat dit soort bijgeloof nog steeds leeft, ook in Nederland.

Een voorbeeld: Helen Ukpabio’s geloof in behekste kinderen

Recentelijk verscheen er op youtube een filmpje van een sceptische ‘vlogger’ die ook op dit probleem wilde wijzen. Doel was aandacht te vragen voor het aanstaande bezoek van Helen Ukpabio aan de Verenigde Staten (dit bezoek was eerst gepland in maart maar is verplaatst naar mei). Helen Ukpabio is zelfbenoemd ‘Lady Apostle’ en oprichter van de Liberty Foundation Gospel Ministries in Nigeria. Wikipedia schrijft over haar geloof in behekste kinderen:

‘The belief most often associated with Mrs. Ukpabio and her organisation is a claim that Satan has the ability to manifest himself in the bodies of children by demonic possession and make them become his servants in the form of ‘witches’ or ‘wizards’.

Naast veel aanhang in Nigeria zijn er ook varianten van deze kerk te vinden in andere delen van de wereld zoals de Verenigde staten. Deze kerken worden veelal bezocht door daar wonende Nigerianen.

‘She’s a witch! Burn her!’ 8

Helen Ukpabio komt vrij uitgebreid aan de bod in de eerder genoemde documentaire. Zij beweert dat ze zelf een heks is geweest en verder verspreidt ze een hele berg onzin waarbij zij alle ellende van individuen en van hele dorpen toeschrijft aan ‘behekste’ kinderen. Naast deze ‘haatpreken’ in haar eigen kerk verspreidt ze haar boodschap ook door middel van films in onvervalste ‘Nollywood’ stijl (Nigeria is de op India na grootste filmproducent ter wereld).3 Mensen zoals Helen Ukpabio zijn met hun onzinverhalen direct verantwoordelijk voor de ellende waarin veel van deze kinderen in zijn beland. Het zou goed zijn als mensen die veel schade en ellende hebben veroorzaakt, zoals Helen Ukpabio (en zij is helaas niet alleen), zich verantwoorden voor de rechter. Dat is in dit specifieke geval de taak van Nigeria.

Joseph Kony misbruikt kinderen

Recentelijk is er veel aandacht geweest voor de leider van de Lords Resistance Army (LRA), Joseph Kony. De LRA is een religieus geïnspireerde terreurgroepering en maakt ook misbruik van het bijgeloof in occulte zaken. De beweging ronselt kindsoldaten. De kinderen wordt o.a. wijsgemaakt dat deze door middel van ‘heilig’ water, toverspreuken en/of bijzondere kettingen onkwetsbaar zijn voor kogels. De resultaten laten zich raden… De Oegandese regering maakt met steun van de VS jacht op Kony die wordt gezocht door het Internationale Strafhof in Den Haag. Wikipedia schrijft over Kony:

‘Kony proclaims himself the spokesperson of God and a spirit medium, has nurtured a cult of personality, and claims he is visited by a multinational host of 13 spirits, including a Chinese phantom’.

Het is natuurlijk te hopen dat Kony zich binnenkort moet verantwoorden voor het Internationale Strafhof. Maar het geloof in kinderhekserij is en blijft een hardnekkig probleem. Zeker als we zelfs in Nederland nog mensen hebben die in deze flauwekul geloven. Het minste dat we kunnen doen is dit soort verwerpelijke zaken af toe wat extra aandacht aandacht geven. Bij deze.

 

1 De term occult betekent zoiets als verborgen of geheimzinnig en wordt vaak gebruikt om zaken aan te geven die geen enkele wetenschappelijke basis bezitten, zoals alchemie, astrologie en toverij. In bepaalde religieuze stromingen wordt de term gebruikt om te verbloemen dat men nog steeds gelooft in dergelijke ongefundeerde onzin. (definitie volgens de auteur)

2Ik maak een bewust onderscheid tussen religie en bijgeloof in deze context, ik realiseer me dat daarover te discussiëren valt.

3Het echte Nollywood produceert overigens overwegend onschuldig vermaak.

Filed Under: (Bij)Geloof, Alternatieve schade Tagged With: bijgeloof, hekserij, helen ukpabio, joseph kony, Mart-Jan Paul, occultisme, religie, video

Bepaalt Google onze zoekresultaten?

10 April 2012 by Heimdalls Desert 15 Comments

De leden van één van de Skepsis-werkgroepen hebben een testje gedaan om te onderzoeken of de internetzoekmachine Google zich erg laat beïnvloeden door eerder zoekgedrag. Hierover was onlangs behoorlijk wat persaandacht. Het is een onderwerp dat ook voor sceptici van belang is: creëert Google voor iedereen een eigen werkelijkheid? Ons onderzoek laat daar nog niet veel van zien. Is de media aandacht terecht?

Bepaalt Google onze zoekresultaten? 9
Bepaalt Google de zoekresultaten die we te zien krijgen? (bron plaatje: http://infoturtle.ie/juice/)

Alweer een maand geleden verscheen er in de krant NRC Next, in de Next check om precies te zijn, een artikel over de zoekresultaten van Google. De specifieke vraag was of onze persoonlijke zoekresultaten allemaal gelijk zijn. Ofwel: krijgen wij ‘gepersonifieerde’ zoekresultaten of niet. De vraag kwam voort uit een eerder artikel in de NRC, naar aanleiding van de boek ‘The Filter Bubble: What the Internet is hiding from you’ van Eli Pariser.

Het boek gaat over hoe onze activiteiten op het internet in combinatie met het gebruik van verschillende social media ons ‘internetleven’ zouden beperken, doordat alles wat we doen op het internet steeds meer beïnvloedt welke informatie we te zien krijgen. In ons onderzoek hebben we de social media links laten liggen. We hebben ons geconcentreerd op de vraag: ‘Beïnvloedt Google onze persoonlijke zoekresultaten?’

Bij de Next check werden lezers opgeroepen een zoekslag te doen in Google op het woord ‘Egypt’. De uitslag was dat 22% van de uitslagen afwijkend was. Binnen de één van skeptische werkgroepen, was eind vorig jaar dezelfde vraag gerezen (ook op basis van het boek van Pariser). Dit was voor ons aanleiding om binnen de werkgroep zelf een experiment(je) op te zetten.

Het experiment is tweemaal uitgevoerd, de eerste keer met de volgende woordcombinatie: ‘ZOUT ZWANGERSCHAP BLOEDDRUK’. De tweede keer een zoekopdracht met gecombineerde woorden: ‘BIJBEL APPEL KLIMAAT’ en ‘ASFALT MELK KLEDING’. Het doel was om dit tevens uit te voeren vanuit verschillende browsers (Internet explorer, Firefox, Google Chrome etc.), maar daarbij is geen specifieke verdeling gemaakt. Het deelnemersaantal varieerde van 8-10.

Het experiment moest aan een aantal randvoorwaarden voldoen:

  • De zoekopdracht moest op een vooraf bepaalde tijd worden uitgevoerd. Dit betekent niet dat we allemaal op de seconde nauwkeurig de zoekopdracht uitvoerden, maar het tijdsverschil werd zo wel beperkt tot zo’n 10 minuten.
  • De zoekopdracht moest worden uitgevoerd thuis en/of op het werk
  • Geen van de deelnemers was ingelogd tijdens de zoekopdracht
  • Iedereen maakt een print van de eerste twee pagina’s

De uitslag van beide experimenten was éénduidig: er was géén groot verschil tussen de zoekresultaten. De enige verschillen die we onderkenden, waren kleine afwijkingen in de volgorde van de zoekresultaten en de ‘reclame’. Dit resultaat was in lijn met een (groter) onderzoek van de omroep BBC die in een interview met Eli Pariser eenzelfde soort onderzoek liet uitvoeren. Van over de hele wereld kregen men een ‘screendump’ van de zoekresultaten. Toen Pariser werd geconfronteerd met de uitslag was hij niet overtuigd. Hij zei:

‘Google handles different queries quite differently from each other and there are some queries that mostly seem to return similar types of results and others that you’ll see different results depending on different people’.

Inderdaad is met ons onderzoek en dat van de BBC de hypothese van Pariser niet per se ontkracht. Zelfs de BBC nuanceert wat dat betreft de waarde van de uitkomsten:

‘Of course our survey is far from scientific; the sample size is relatively small and is only based on one search term. It does not refute Eli Pariser’s hypothesis’.

Ons onderzoek was uiteraard nog vele malen kleiner en we gebruikten Nederlandse zoekwoorden. Dat laatste is natuurlijk ook een limiterende factor, aangezien Nederlands niet één van de top 10 talen is waarin websites zijn gemaakt. Het is goed dat er kritisch wordt gekeken in welke mate internetbedrijven zoals Google, invloed (zouden) kunnen uitoefenen op ons browsegedrag. Maar het is een behoorlijke claim die Pariser maakt, één waarvan men toch enige effecten zou verwachten te zien bij een dergelijke test. Misschien zal Google ooit onze wereld overnemen, maar vandaag maak ik me daar nog niet veel zorgen over.

Filed Under: Skepticisme, Uit het nieuws Tagged With: google, internet

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
Inschrijvingen Skepsiscongres 2025 geopend: Was vroeger alles beter?
9 May 2025 - Ward van Beek
Inschrijvingen Skepsiscongres 2025 geopend: Was vroeger alles beter?

.Het vorige congres ligt nog vers in ons geheugen, maar omdat ontwikkelingen steeds sneller gaan zijn wij alweer druk bezig met het Skepsiscongres 2025, op zaterdag 1 november a.s.  De maatschappij bekeken met een skeptische bril Je hoort het vaak:…Lees meer Inschrijvingen Skepsiscongres 2025 geopend: Was vroeger alles beter? › [...]

Graancirkels op European Skeptics Congress 2024
7 May 2025 - SkepsisSiteBeheerder
Graancirkels op European Skeptics Congress 2024

Voordracht van Francesco Grassi op ESC2024 in Lyon.Lees meer Graancirkels op European Skeptics Congress 2024 › [...]

SKEPP wordt 35… en dat vieren ze!
27 April 2025 - SkepsisSiteBeheerder
SKEPP wordt 35… en dat vieren ze!

Onze Belgische zusterorganisatie SKEPP bestaat dit jaar 35 jaar. Op zaterdag 10 mei vieren ze dat met een mooi programma. Hoofdgast is de bekende skepticus en emeritus hoogleraar psychologie Chris French die onlangs ook tot erelid van SKEPP werd benoemd.…Lees meer SKEPP wordt 35… en dat vieren ze! › [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

David Geier, Mail Order Pharmacist
10 May 2025 - Kathleen Seidel

David Geier was in the drug business. What was he selling before the FDA stepped in? The post David Geier, Mail Order Pharmacist first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Dr. Vinay Prasad is Now the Medical Establishment. It’s His Job to Run RCTs, and It’s Our Job to Call Him a Lying Piece of $#!& if He Fails.
9 May 2025 - Jonathan Howard

"I wish Vinay all the best for his new role. It's a whole new state of play when the buck stops with you." The post Dr. Vinay Prasad is Now the Medical Establishment. It’s His Job to Run RCTs, and It’s Our Job to Call Him a Lying Piece of $#!& if He Fails. first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Breathing Easy: Treating Allergic Rhinitis
8 May 2025 - Scott Gavura

Spring is a miserable season for those with seasonal allergies. There are effective drug- and non-drug measures that can control most symptoms effectively. The post Breathing Easy: Treating Allergic Rhinitis first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc JacobsOp https://archive.is/1Exnu staat een gearchiveerde versie van een recente posting van Ronald Meester op LinkedIn. In deze posting verwijst
  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc JacobsEen verbeterde versie van Hoofdstuk 6 van dit rapport van Ronald Meester en Marc Jacobs is op 22 april 2025
  • Hans1263 on Volgens Maurice de Hond beschikt hij over telepathische gavenHet filmpje waarin hij een trucje met Jeroen Pauw uithaalt, bewijst natuurlijk helemaal niets, ja misschien het denkniveau van De
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (17-2025)En de paashaas is er snel vandoor gegaan,
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (17-2025)@Renate1 Nee, de paashaas heeft het in een mandje op zijn rug. 😅😅😅

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in