Maarten Koller

Skepter is een uitgave van de Stichting Skepsis.

Hieronder volgt een samenvatting van de artikelen uit de laatste Skepter. Wil je daarna meer lezen? Deze laatste Skepter kun je hier als proefnummer (4,-) bestellen. Maar een abonnement (12,-) is natuurlijk handiger. Wil je Stichting Skepsis echt steunen dan kun je donateur worden: voor slechts 30 euro per jaar krijg je én de Skepter én gratis toegang tot ons jaarlijks congres (t.w.v. 22,50!). Wie nú donateur wordt, krijgt als welkomstcadeau alle reeds verschenen nummers van Skepter (de eerste 83 digitaal op CD-ROM).

CHEMTRAILS
Witte strepen achter vliegtuigen zijn bevroren waterdamp. Als de lucht droog genoeg is, verdampen de strepen ook weer snel. Als zo’n spoor niet verdwijnt, wordt dat geweten aan geheime organisaties die chemicaliën lozen om het klimaat te beïnvloeden of de burgers onschadelijk en ziek te maken. Men spreekt dan van chemtrails. Er zijn echter uitstekende meteorologische en luchtvaarttechnische verklaringen beschikbaar voor de verschillen tussen de strepen, ook wanneer die in dezelfde blauwe lucht te zien zijn. Chemtrailaanhangers hebben ook ongefundeerde theorieën over mysterieuze huidaandoeningen (morgellons), over de activiteiten van het HAARP-instituut in Alaska en over de wijze waarop de chemicaliën stiekem worden verspreid zonder dat het geheim uitlekt. De fantasie van de chemtrailfoob lijkt geen grenzen te kennen; alles is verdacht en overal zijn ‘bewijzen’.

UFO-COMPLOTTEN 
Dr. Coen Vermeeren, hoofddocent luchtvaart- en ruimtevaarttechniek aan de TU Delft, werkte mee aan een e-boek waarin hij een reeks populaire complottheorieën van internet overnam. Vermeeren gelooft onder meer dat de astronaut Neil Amstrong ufo’s op de maan zag. Deze informatie zou afkomstig zijn van een medewerker van de NASA, maar in werkelijkheid werd het verhaal verzonnen door de bedenker van de stripheld Supergirl. Vermeeren beweert ook dat er organisaties zijn die beschikken over technologie uit neergestorte ufo’s en dat aliens meermaals atoomraketten buiten werking hebben gesteld. De getuigenissen waarop hij zich baseert, zijn echter zeer onbetrouwbaar. In de Volkskrant werd gediscussieerd over de vraag of Vermeeren nog in staat is om zin van onzin te onderscheiden. Dit artikel biedt daar een helder antwoord op.

WEERMAKERIJ
Uit angst voor de opwarming van de aarde zijn organisaties en overheden naarstig op zoek naar methoden om het klimaat te beheersen. Ruim honderd jaren geleden geloofde men nog dat explosies en kanonslagen regen konden opwekken. De Nederlander August Willem Vervaart was in 1930 de eerste die fijngemalen ijs en droogijs op wolken strooide. Vanaf 1946 experimenteerde men in de VS met zilverjodide om wolken te bezaaien en onderkoelde waterdruppels als ijsdeeltjes te laten neerslaan. De resultaten vielen nogal tegen en lieten zich ook moeilijk meten. In Rusland en China probeert men ook al tientallen jaren kunstmatig het weer te beïnvloeden, maar dat blijkt niet zo eenvoudig te zijn. Iedere wolk is weer anders en het effect is nooit groter dan een lokale bui. Men heeft er ook over gedacht om het broeikaseffect af te remmen door fijnstof in de stratosfeer te brengen, maar het probleem is dat niemand weet hoe je dat spul weer weg krijgt. De meeste plannen voor klimaatbeheersing zijn onuitvoerbaar.

VALSE UFO-FOTO
In 1990 werden in België driehoekige ufo’s gesignaleerd. Er bestaat slechts één foto waarop zo’n ufo duidelijk staat afgebeeld. Ufologen beschouwden deze foto als een belangrijk bewijsstuk. Majoor-generaal Wilfried de Brouwer, die gevechtsvliegtuigen had ingezet om de ufo’s te onderscheppen, presenteerde de foto in 2007 op een Amerikaanse persconferentie. Bovendien schreef de oud-generaal in 2010 een hoofdstuk voor een ufobestseller, waarin hij concludeerde dat de foto authentiek was. Dit zou zijn gebleken uit grondige analyses. In het tijdschrift Skepterverscheen al in 1994 een artikel waarin Wim Van Utrecht vraagtekens plaatste bij de foto, die hij zelf kon namaken. Hij kreeg gelijk toen de maker in 2011 onthulde dat hij een piepschuimen driehoek met lampjes had gefotografeerd.

TWIJFELZAAIERS
Zolang wetenschappelijke onderzoeksresultaten nog omstreden zijn, kan men er geen overheidsbeleid op baseren. Er waren enkele wetenschappers die zich in dienst van bedrijven en samen met conservatieve denktanks hebben ingespannen om het debat over de schadelijkheid van tabak, het probleem van de zure regen, de invloed van cfk’s op de ozonlaag en andere milieukwesties zo lang mogelijk te laten duren. In kranten en interviews probeerden ze de wetenschappelijke consensus te ondergraven. Zo liepen noodzakelijke maatregelen jarenlang vertraging op.

PARANORMAAL IN DE VS
Drie Amerikaanse sociologen enquêteerden bezoekers van een congres over Bigfoot en gingen samen met een paar Bigfootjagers op zoek naar het monster. Ze bedachten ook een aantal vragen over paranormale geloofsovertuigingen voor een landelijke Gallup-enquête. Daaruit bleek onder meer dat paranormale zieners onder vrouwen tweemaal zoveel aanhang hebben als onder mannen, die vaker dan vrouwen in ufo’s en complotten geïnteresseerd zijn. Het paranormale was het meest populair onder mensen die religieus zijn zonder dat ze sterk verbonden zijn met een kerk. Dit komt overeen met Nederlandse enquêtecijfers, waaruit onder meer bleek dat mensen meer paranormale overtuigingen hebben als ze niet in een persoonlijke God geloven maar in zoiets als een hogere macht. Wie een hbo-opleiding of Amerikaans college heeft gevolgd, scoort gewoonlijk niet onder het gemiddelde.

DEMONISCHE GENEESWIJZEN
Er zijn nogal wat alternatieve geneeswijzen die oosters genoemd kunnen worden. Wetenschappelijk stellen ze niet zo veel voor, maar bij allemaal liggen occulte satanische machten op de loer. Dat zegt de Bijbelse arts Ruud van der Ven, die er een boek over schreef. Ook homeopathie is in zijn ogen verdacht, omdat de Duitse bedenker van deze methode een vrijmetselaar was en een bewonderaar van Confucius

ALTERNATIEVEN IN HET ZIEKENHUIS
Uit een enquête waaraan 41 ziekenhuizen deelnamen, bleek dat iets meer dan de helft ‘complementaire zorg’ aanbiedt. Daarbij ging het echter in de meeste gevallen om onschuldige methoden om het welzijn van de patiënt te bevorderen, zoals massage en muziek.

TITELMISBRUIK DOOR CHIROPACTOREN
Er zijn in Nederland ongeveer 400 chiropractoren actief, waarvan 40 ten onrechte een doctorstitel voerden. Zij hadden meestal een buitenlandse opleiding tot ‘Doctor of Chiropractic’ gevolgd. Maar zo’n diploma betekent niet dat ze zichzelf arts mogen noemen en zeker niet dat ze ‘Dr.’ voor hun naam mogen zetten. Zo’n doctorstitel is voorbehouden aan academici die aan een erkende universiteit zijn gepromoveerd op een proefschrift. Skepsis en de Vereniging tegen de Kwakzalverij verzochten de 40 chiropractoren om de onterechte academische titel van hun websites te verwijderen, maar nog lang niet iedereen heeft daar gevolg aan gegeven. Een van de chiropractoren wil er zelfs een rechtszaak van maken.

TERUGBLIK
De fysicus prof. dr. ir. Frans Sluijter was acht jaar voorzitter van de Stichting Skepsis. Hij blikt terug op het werk van de stichting, die buitengewone beweringen onderzoekt, publieksvoorlichting geeft en het wetenschappelijk en kritisch denken wil bevorderen. Zelf had hij vooral bezwaar tegen ‘misleiding van mensen om geldelijk gewin’. Zijn interesse ging in de eerste plaats uit naar het grensgebied tussen wetenschap en pseudowetenschap en minder naar ‘evidente onzin’. Tot nu toe richten skeptici hun kritiek echter bij voorkeur op onderwerpen waarover weinig onenigheid bestaat in wetenschappelijke kring, terwijl er wel veel ongefundeerde dingen over worden beweerd.

TRUCFOTO’S EN DOMMIES
Het e-boek 2012 voor dommies bevat artikelen van zeven bevlogen auteurs (waaronder Coen Vermeeren – zie boven) die ons willen voorbereiden op de Nieuwe Tijd. De meest productieve auteur is Johan Oldenkamp, die gelooft dat de Illuminati de hele wereld in hun greep hebben. Peter Toonen kijkt uit naar het einde van de Mayakalender en Janet Ossebaard richt zich in haar bijdrage op graancirkels, de komst van de planeet Niburu en immateriële lichtwezens. Ze gelooft dat het medium Robbert van den Broeke in staat is om met een geleende camera foto’s te maken van engelen, overledenen en aliens. De afbeeldingen komen volgens Robbert uit het Kwantumveld, dat een kopie bevat van alles wat op internet staat. We mogen echter aannemen dat Robbert een simpele truc gebruikt, die voor $20 op internet te koop is.

Meer lezen? Deze laatste Skepter kun je hier als proefnummer (4,-) bestellen. Maar een abonnement (12,-) is natuurlijk handiger. Wil je Stichting Skepsis echt steunen dan kun je donateur worden: voor slechts 30 euro per jaar krijg je én de Skepter én gratis toegang tot ons jaarlijks congres (t.w.v. 22,50!). Wie nú donateur wordt, krijgt als welkomstcadeau alle reeds verschenen nummers van Skepter (de eerste 83 digitaal op CD-ROM).