Derren Brown is een bekende Engelse mentalist waar we al vaker over schreven. In de volgende show laat hij zien dat God niet nodig is voor religieuze ervaringen.
Met dank aan Jan Broekhof voor de tip!
(Bij)Geloof
De revisionisten – creationistische lobby in Nederland
Begin februari werd op de Amerikaanse tv-zender PBS de documentaire ‘The Revisionaries’ uitgezonden. In de documentaire wordt het proces gevolgd van the Texas Board of Education bij het vaststellen van de te gebruiken schoolboeken voor de komende jaren (tot 2020). Kern van het verhaal gaat over het feit dat conservatief christelijke elementen proberen het creationistische gedachtegoed in het natuurwetenschappelijke lesprogramma op te nemen. In Nederland is deze lobby eigenlijk verwaarloosbaar en gelukkig zijn er weinig mensen die hun argumenten serieus nemen. Toch is er een kleine Nederlandse lobby actief, die geïnspireerd door het relatieve succes in Amerika zijn religieuze boodschap probeert op te dringen.
In de Verenigde Staten is deze antiwetenschappelijke beweging een behoorlijk probleem. Dit resulteert niet alleen in felle discussies maar ook in rechtszaken om de lespakketten van middelbare scholieren te beïnvloeden Dit fenomeen verspreidt zich momenteel door de Verenigde Staten. Docenten in de natuurwetenschappelijke vakken proberen dit tegen te gaan, vaak in samenwerking met de National Center for Science Education, die strijdt om de natuurwetenschappelijke vakken ‘wetenschappelijk’ te houden. Voor meer achtergrond kan ik verwijzen naar een bericht van vorig jaar betreffende het World Skeptics Congress te Berlijn, daar was Eugenie Scott een van de sprekers. Zij is de Executive director van de NCSE.
In Nederland stelt dit gelukkig niet veel voor. Maar voor degenen die zich erin verdiepen is er wel degelijk een kleine lobby actief voor het creationistische gedachtegoed. Zo nu en dan is over hun activiteiten te lezen in conservatief christelijke kranten zoals bijvoorbeeld het Reformatorisch Dagblad.
Recent verscheen er een tweeluik in deze krant, een deel over de Stichting Apologica en een deel over de Stichting Oude Wereld. De eerste organiseert cursussen om (aanstaande) studenten te wapenen tegen zaken die niet in lijn zijn met een letterlijke interpretatie van de bijbel. De tweede houdt zich onder andere bezig met het promoten van het Jonge Aarde Creationisme met name om het (terug?) te krijgen in het onderwijs als ‘de andere theorie’. In dit artikel wil ik reageren op deel 1 uit het tweeluik, dit gaat over de Stichting Apologica. In een volgend artikel ga ik in op deel 2 en het concept van ‘fair science’.
De Logica van Apologica?
De Stichting Apologica heeft tot doel (in een interview met oprichter Ruben Jorritsma): „We willen christelijke studenten toerusten met kennis en apologetische vaardigheden. Hoe ga je het gesprek aan met niet-gelovigen? Hoe ga je om met vragen waarmee zij je confronteren, of waar je zelf tegenaan loopt?”
Op zichzelf heb ik geen enkele moeite met deze doelstelling, het probleem komt in het vervolg van dit artikel. Creationisten hebben vaak de neiging om veel termen door elkaar te gebruiken, die vervolgens niet of onduidelijk worden gedefinieerd. In dit interview wordt geprobeerd aan de hand van een aantal argumenten, duidelijk te maken waarom methodisch naturalisme faalt. Maar wat betekent, dat methodisch naturalisme eigenlijk? De daaropvolgende argumenten zijn veelgehoord en ik wil deze hier bespreken en met name laten zien waarom deze argumenten falen.
Eerst een citaat met betrekking op het methodisch naturalisme: “Veel aandacht besteedt hij aan het methodisch naturalisme, de filosofische vooronderstelling dat wetenschappelijke theorieën alleen mogen uitgaan van natuurlijke oorzaken; het bovennatuurlijke is niet toegestaan. „De gedachtegang is meestal als volgt: Het leven bestaat, dus het moet een keer ontstaan zijn; een bovennatuurlijke Schepper is bij voorbaat uitgesloten; dus moet het leven op natuurlijke wijze zijn ontwikkeld. Dat is de reden dat de evolutietheorie heersend is in de wetenschap.”
In de voorgaande quote heb ik een tweetal zinnen onderstreept waar ik wat verder op in wil gaan. Er zit in deze zinnen namelijk een nuancering. Het citaat ademt een soort verbod uit opgelegd door het methodisch naturalisme. Dit is enigszins misleidend, het is niet zozeer het niet mogen uitgaan van natuurlijke oorzaken, het is meer een kwestie van het alleen kunnen uitgaan van natuurlijke oorzaken. Hetzelfde geldt voor de uitspraak dat een bovennatuurlijke schepper bij voorbaat is uitgesloten. Er is niets uitgesloten, het methodisch naturalisme kan geen uitspraken doen over iets dat bovennatuurlijk is. Dit kan alleen als creationisten (of Intelligent Designers) met een raamwerk komen om een godsconcept te kunnen vaststellen.
Ten slotte is het gebruik van de term methodisch naturalisme onduidelijk. Onderstaand citaat komt van de website The Panda’s Thumb over de mogelijke oorsprong van de term methodisch naturalisme. Het is daarbij aardig om te weten dat Wheaton College een evangelische universiteit is. Maar het meest interessante punt is naar mijn idee dat ook hier staat dat de term methodisch naturalisme niets verbiedt of ontkent, het doet simpelweg geen uitspraken over (een) god.
“The phrase “methodological naturalism” seems to have been coined by the philosopher Paul de Vries, then at Wheaton College, who introduced it at a conference in 1983 in a paper subsequently published as “Naturalism in the Natural Sciences,” Christian Scholar’s Review, 15(1986), 388-396. De Vries distinguished between what he called “methodological naturalism,” a disciplinary method that says nothing about God’s existence, and “metaphysical naturalism,” which “denies the existence of a transcendent God.”(p. 320 of: Ronald L. Numbers, 2003. “Science without God: Natural Laws and Christian Beliefs.” In: When Science and Christianity Meet, edited by David C. Lindberg, Ronald L. Numbers. Chicago: University Of Chicago Press, pp. 265-285.)
Tijdens de rechtzaak over Intelligent Design in de Verenigde Staten kwam de rechter John Jones III eveneens tot een soortgelijke conclusie: “While supernatural explanations may be important and have merit, they are not part of science. (3:103 (Miller); 9:19-20 (Haught)). This self-imposed convention of science, which limits inquiry to testable, natural explanations about the natural world, is referred to by philosophers as “methodological naturalism” and is sometimes known as the scientific method. (5:23, 29-30 (Pennock)). Methodological naturalism is a “ground rule” of science today which requires scientists to seek explanations in the world around us based upon what we can observe, test, replicate, and verify. (1:59-64, 2:41-43 (Miller); 5:8, 23-30 (Pennock)).”
Bijzondere Argumenten
Vervolgens komt er een gedachte-experiment om aan te tonen dat methodisch naturalisme faalt, deze verloopt als volgt: “Twee robots discussiëren met elkaar over hun ontstaan. De eerste robot zegt: Een intelligent wezen heeft mij gemaakt. De ander ontkent dat; hij stelt dat het ontstaan van robotten moet worden verklaard met processen die zich nu in hen afspelen: bits, bytes en elektrische signalen hebben hen gevormd. Je ziet direct dat de tweede robot ongelijk heeft; hoe hij nu functioneert, is niet de manier waarop hij is ontstaan.”
De gemiddelde klopdatwel-lezer zal direct onderkennen dat dit gedachte-experiment zeer problematisch is. Niettemin is het naar mijn mening zinvol om deze nog eens even uit werken, want er is zoveel mis met dit gedachte-experiment; de eerste vraag is bijna ‘waar zal ik beginnen?’
Ten eerste is het gedachte-experiment erg onduidelijk, enige randvoorwaardelijke en contextuele informatie was zeker op z’n plaats geweest.
- Zo gaan we er van uit dat deze robots schijnbaar een vorm van bewustzijn hebben, waardoor ze dit soort vragen gaan stellen? Dat is een aanname waar ik in principe geen moeite mee heb.
- De tweede vraag is in hoeverre de intelligente designers nog fysiek aanwezig zijn? Met andere woorden interacteren deze robots nog dagelijks met hun designers?
- Vervolgens is het de vraag als er geen designers zijn, waar komen nieuwe robots vandaan? Indien er überhaupt nog steeds nieuwe robots bijkomen? Worden die dan gemaakt door andere robots? Waar komen de onderdelen vandaan? Worden die gemaakt door andere robots?
Zoals u ziet, vragen die eerst beantwoord moeten worden om überhaupt iets zinnigs over de oorsprong te kunnen zeggen.
Het aantal vragen is uiteraard nog lang niet compleet, maar het geeft aan hoe problematisch het gedachte-experiment is. Het laatste probleem is echter misschien wel het belangrijkste: in dit experiment zit een valse analogie besloten. Namelijk het idee, dat als robots ontworpen zijn, de mens dat ook wel moet zijn. Creationisten willen altijd ‘mechanische’ ontwerpen gelijk trekken aan biologische systemen, maar daarvoor moeten er wel voldoende karakteristieken zijn om een valide vergelijking te maken. De analogie waarbij we robots vervangen door honden zou meer overeenkomende karakteristieken geven, waarbij je vervolgens ziet dat de conclusie niet meer houdbaar is.
Het volgende argument is er eentje uit de oude doos, het kosmologisch argument:
”Een ander argument tegen het naturalisme ontleent Jorritsma aan het kosmologisch godsbewijs: alles wat een begin heeft, heeft een oorzaak; het heelal heeft een begin; het heelal heeft dus een oorzaak. „Er is iets geks aan de hand met de oorsprongsvraag. Hoe je ook redeneert, er moet ergens een niet veroorzaakte eerste oorzaak zijn. Het naturalisme kan die niet verklaren.”
Deze opmerking is eveneens problematisch, het begint al met de foute formulering. Het gaat hier namelijk om het kosmologisch argument, niet het kosmologisch godsbewijs, en een argument is wat anders dan een bewijs. Dit argument gaat al vele eeuwen terug en relateert aan een zogenaamde primaire oorzaak (zie Aristoteles). Een variant van dit argument wordt tegenwoordig nog gebezigd door William Lane Craig, die recentelijk nog is vernoemd in een artikel.
Het kosmologisch argument heeft een rijke geschiedenis, waarvan hier een hele aardige samenvatting te lezen is. Het kosmologisch argument heeft in de geschiedenis ook vele tegenwerpingen gehad, en die tegenwerpingen zijn ook zeker niet allemaal van atheïsten geweest. Hier volgen een aantal filosofen die tegenwerpingen hebben geboden, naar mijn idee niet de minsten in hun vak. Dit zijn respectievelijk David Hume, Immanuel Kant en Bertrand Russell. Van deze drie is alleen de laatste een uitgesproken atheïst. Ik zal proberen de tegenwerpingen hieronder zo kort mogelijk te beschrijven (en ik realiseer mij daarmee terdege dat ik de complexe filosofische argumentaties daarmee enig geweld aandoe).
Wat was ook al weer het kosmologisch argument (ook dit is de meest simplistische vorm van dit argument):
- Alles wat begint heeft een oorzaak
- Het heelal heeft een begin
- Het heelal heeft dus een oorzaak
- De oorzaak is (een) god
De vierde is mijn eigen toevoeging, en is vaak de volgende stap van gelovigen om aan te tonen dat een god bestaat.
David Hume
Humes tegenwerpingen zijn niet bedoeld om het bestaan van een god te ontkennen, maar om aan te tonen dat de argumentatie problematisch is. Humes belangrijkste tegenwerpingen:
- Waarom zou alles een oorzaak moeten hebben?
- Het feit dat wij oorzaak-gevolg voor vele dingen waarnemen, betekent niet noodzakelijkerwijs dat dit geldt voor ‘alles’, dit wordt ook wel de ‘fallacy of composition’ genoemd.
- Waarom zou er geen oneindige keten van oorzaak en gevolg kunnen zijn?
Immanuel Kant
Kants kritiek op het kosmologisch argument betreft in essentie dat het een ontologisch godsbewijs betreft en het ontologisch godsbewijs is volgens Kant per definitie ‘verdacht’. Het ontologische godsbewijs zijn argumenten voor het bestaan van (een) god. Kant redeneert dat een god buiten het concept van ervaring of natuur valt, waardoor we het bestaan van een god nooit kunnen vaststellen.
Bertrand Russell
Russell vraagt zich in ‘Why I am not a Christian’ af, “wat heeft God veroorzaakt?” En indien er geen oorzaak is voor God, waarom zou dat dan niet kunnen gelden voor de wereld (hier kan men uiteraard ook invullen materie en/of energie).
Kortom, het kosmologisch argument is nog niet zo indrukwekkend als gelovigen graag willen doen voorkomen.
Vervolgens komt het argument van ‘Fine tuning’:
“Ten slotte wijst de Wageninger [Jorritsma] op de bijzonder fijne afstemming van natuurconstanten in het heelal waardoor leven mogelijk is. „Een naturalistische verklaring voldoet niet. Sommige wetenschappers proberen zich eruit te redden en stellen dat er talloze heelallen bestaan, elk met zijn eigen natuurconstanten; wij leven in het universum dat geschikt is voor leven. Dit is echter metafysica: parallelle heelallen zijn net zo min wetenschappelijk te onderzoeken als God.”
Voor een aardige tegenwerping van het ‘fine tuning’ argument laat ik me graag ondersteunen door YouTube. Een bijdrage van een YouTuber genaamd AndromedasWake:
http://www.youtube.com/watch?v=7Dmc_a_E5w0
En Neil DeGrasse Tyson:
Het laatste argument is ook interessant:
Er is echter nog meer aan te voeren tegen het naturalisme. „Wetenschappers moeten een hele reeks axioma’s of basisprincipes aannemen om überhaupt wetenschap te kunnen bedrijven. Terwijl ze geen enkel bewijs hebben dat die aannames kloppen. Denk bijvoorbeeld aan de betrouwbaarheid van de zintuigen en van de logica.” Wat Jorritsma betreft kan een wetenschapper met evenveel recht de Bijbel als axioma gebruiken. „Waarom zou je een Bijbelse schepping bij voorbaat moeten uitsluiten?”
Uiteraard is wetenschap ook gestoeld op aannames, maar dat zijn wel onderbouwde aannames. Binnen de geologie is dat bijvoorbeeld het uniformiteitsprincipe, dat betekent kort gezegd dat men aanneemt dat de huidige geologische processen in essentie altijd zo hebben gewerkt. Overigens is catastrofisme ook een bekend proces, alleen meer tijdelijk en plaatselijk dan de creationistische opvatting over een wereldwijde vloed. Dit zijn gewoon zeer valide aannames die worden onderbouwd met observaties. Om vervolgens te zeggen dat de Bijbel eveneens een goede aanname kan zijn, is alleen logisch voor een creationist. Augustinus zag al de problemen die een letterlijk interpretatie van de bijbel met zich meebrengt.
Het laatste deel van het interview, laat naar mijn idee precies zien waarom we nooit van deze onzin verlost zullen zijn. Ik zou willen zeggen, lees het zelf maar…
Binnenkort deel 2 over ‘Fair’ Science.
Fear and Faith: Episode 1 – Fear
Derren Brown is een bekende Engelse mentalist waar we al vaker over schreven. In de volgende show laat hij de kracht van het placebo-effect zien als hij een mensen een placebo-pil laat slikken van een verzonnen farmaceutisch bedrijf. Mensen overwinnen hun angst voor hoogtevrees om maar wat te noemen, maar het middel blijkt veel breder inzetbaar.
Met dank aan Jan Broekhof voor de tip!
Moraliteit volgens het boekje?
Atheïsten krijgen vaak naar hun hoofd geslingerd dat ze geen moraal zouden kunnen hebben. Ze geloven immers niet in een hogere macht die morele sturing geeft. Men gaat soms zelfs verder en beweert dat de misdaden die door Hitler, Stalin, Mao en Pol Pot zijn gepleegd, het resultaat waren van het atheïsme dat deze massamoordenaars onderschreven (bijvoorbeeld in Ben Steins film “Expelled: No Intelligence Allowed”). Het mag dan zo zijn dat veel oorlogen gevoerd en moorden gepleegd zijn in naam van de religie, maar dat aantal doden valt in het niet bij het aantal doden dat toe te schrijven is aan bovengenoemde dictators (al vraag ik mij af of dat inderdaad nog zo zou zijn als men het cumulatief zou benaderen).
Het eerste argument dat je hiertegen kan aanvoeren is dat deze misdaden niet werden uitgevoerd in naam van Atheïsme maar uit politieke, raciale en nationalistische motieven. Ook kan men naar voren brengen dat, alhoewel Stalin, Mao Zedong en Pol Pot bijna zeker atheïsten waren, datzelfde niet zo gemakkelijk over Hitler beweerd kan worden; Hitlers uitspraken op dit gebied waren nogal ambigue. Persoonlijk onderschrijf ik ook een ander punt dat door sommigen gemaakt wordt, namelijk dat fascisme en communisme, door hun extreem dogmatisme en de persoonlijkheidscultus, die onderdeel waren van het systeem, nagenoeg niet te onderscheiden zijn van een religie; Mao, Stalin en Hitler waren ‘vleesgeworden’ Goden.
Als men nog een beetje verder denkt, bevreemdt het religieuze argument nog meer. Er zijn voldoende voorbeelden in de Bijbel te vinden (in het Oude Testament, maar ook in het Nieuwe Testament) die men moreel gezien zeker niet meer acceptabel vind. Vooral in het Oude Testament kan men ook voorbeelden vinden van wat we tegenwoordig massamoorden of genocide zouden noemen.
Een van de betere voorbeelden hiervan vind ik persoonlijk (aangezien ik de eerste keer dat ik over deze passage hoorde niet kon geloven dat het waar was) de oorlog met de Midianieten, zoals beschreven in het Oude Testament (Numeri 31). De relevante passages zijn:
| 1 En de HEERE sprak tot Mozes, zeggende: 2 Neem de wraak der kinderen Israels van de Midianieten; daarna zult gij verzameld worden tot uw volken. 3 Mozes dan sprak tot het volk, zeggende: Dat zich mannen uit u ten strijde toerusten, en dat zij tegen de Midianieten zijn, om de wraak des HEEREN te doen aan de Midianieten. …. 9 Maar de kinderen Israels namen de vrouwen der Midianieten, en hun kinderkens gevangen; zij roofden ook al hun beesten, en al hun vee, en al hun vermogen. …. 12 Daarna brachten zij de gevangenen, en den buit, en den roof, tot Mozes en tot Eleazar, den priester, en tot de vergadering der kinderen Israels, in het leger, in de vlakke velden van Moab, dewelke zijn aan de Jordaan van Jericho. 13 Maar Mozes en Eleazar, de priester, en alle oversten der vergadering, gingen uit hen tegemoet, tot buiten voor het leger. 14 En Mozes werd grotelijks vertoornd tegen de bevelhebbers des heirs, de hoofdlieden der duizenden, en de hoofdlieden der honderden, die uit den strijd van dien oorlog kwamen. 15 En Mozes zeide tot hen: Hebt gij dan alle vrouwen laten leven? …… 17 Nu dan, doodt al wat mannelijk is onder de kinderkens; en doodt alle vrouw, die door bijligging des mans een man bekend heeft. 18 Doch al de kinderen van vrouwelijk geslacht, die de bijligging des mans niet bekend hebben, laat voor ulieden leven. ….. 35 En der mensen zielen, uit de vrouwen, die geen bijligging des mans bekend hadden, alle zielen waren twee en dertig duizend. …… |
Hoe je het ook wilt bekijken hier staat duidelijk beschreven dat deze oorlog gevoerd werd in naam van en op bevel van God. Een van de hoofdrolspelers is Mozes, de man die schijnbaar een directe communicatielijn naar God heeft en die, als ik me toch niet heel erg vergis, als één van de belangrijkste profeten en heiligen wordt beschouwd. Op een website over heiligen vond ik het citaat: ‘De meest zachtmoedige onder de mensen‘. Na het lezen van deze Bijbelse passages vraag je je echter af waar deze uitspraak op gebaseerd is.
In deze passage wordt in ieder geval duidelijk beschreven dat op bevel van Mozes, die op zijn beurt weer handelde op bevel van God, heel wat mensen afgeslacht werden. Ik vroeg me al een tijdje af hoeveel dat er eigenlijk waren. Daar heb ik een “achterkant van de envelop” afschatting van proberen te maken, uitgaande van de 32.000 meisjes die niet afgeslacht werden. Deze schatting is weergegeven in onderstaande tabel.
Ca. 2000 BC waren gezinnen schijnbaar redelijk groot, 10 personen lijkt een redelijke schatting te zijn, hetgeen impliceert dat er 8 kinderen waren. Statistisch gezien is de helft daarvan vrouw en aangezien meisjes al vrij jong uitgehuwelijkt werden, lijkt me een schatting dat de helft daarvan een leeftijd had jonger dan 12/13 jaar wel redelijk. Tegenwoordig hebben we Excel dus is het gemakkelijk een beetje met deze getallen te spelen, waardoor ik een geschatte originele populatie van 100.000 tot 300.000 mensen krijg. Een tweede conservatieve aanname die we maken is, dat alle volwassen mannen bij de strijd betrokken waren en op het slagveld zijn gedood. Met wat fantasie kunnen we die ook op basis van het huidige oorlogsrecht als “legale” doden beschouwen. Al met al betekent dat echter dat waarschijnlijk ca. 100.000 weerloze mensen afgeslacht zijn in naam van de Heer.
Bovenstaande zijn echter ‘getallen’ die op zich niet tot de verbeelding spreken; ze zijn te groot om goed te kunnen bevatten. Daarom heb ik geprobeerd deze aantallen in een meer historisch perspectief te plaatsen. De totale wereldbevolking wordt in die tijd op 35 miljoen geschat en een eenvoudig rekensommetje leert ons dan dat in naam van de Heer ca. 0,3 % van de wereldbevolking is afgeslacht.
Ook dat is maar een getal, dus ik heb naar een meer aansprekend voorbeeld gezocht om dat mee te vergelijken, en waar tegenwoordig geen discussie meer over is dat dit moreel gezien absoluut verwerpelijk was. Ondanks dat ik nu het risico loop dat de Wet van Godwin aangeroepen wordt, moge het duidelijk zijn dat de Holocaust het juiste vergelijk levert. In die Holocaust zijn ca. 5-6 miljoen joden vermoord. Voeren we nu een soortgelijke berekening uit dan krijgen we de volgende getallen:
Het resultaat vind ik beklemmend. In absolute aantallen gezien hebben de Duitsers meer mensen vermoord, maar in relatieve aantallen gezien laten Mozes en zijn opdrachtgever de Nazi’s achter zich.
Het morele standpunt moge duidelijk zijn, dit is een duidelijk voorbeeld van Genocide. Volgens de huidige morele en juridische principes kunnen we Mozes en dus ook God, de opdrachtgever, alleen nog maar beschouwen als massamoordenaars.
Alle drie de grote monotheïstische godsdiensten (christendom, jodendom en islam) grijpen terug op verhalen uit het oude testament, meer specifiek op Abraham en Mozes. Een van de zaken die ik mij afvroeg was hoe religieuze mensen nu met deze passage omspringen. Gelukkig helpt Google daarbij (GIYF). Ik heb me hierbij bewust beperkt tot de christelijke godsdienst aangezien ik daar zelf het meest bekend mee ben. Hierbeneden geef ik enkele links die ik over dit onderwerp heb gevonden:
- Bijbelleesrooster
- Bijbelkrabbels
- Vernietiging van de Midianieten
- A. Jobsen
- DE HEILIGE SCHRIFT – DE BIJBEL NUMERI
- Jongerenbijbel
Er lijken drie strategieën toegepast te worden nl. negeren, verdraaien of wegredeneren en goedpraten. Er wordt wel eens “Ach und Wee” geroepen, maar daar blijft het eigenlijk bij. Soms vroeg ik me af we wel dezelfde passage gelezen hadden. Nergens vind ik echter terug dat deze actie moreel gezien verwerpelijk was.
Het excuus dat mijn begrip echter te boven gaat is de redenering van William Lane Craig. Onderstaand citaat komt van zijn blog en bespreekt een van de andere genocides beschreven in het Oude Testament:
So whom does God wrong in commanding the destruction of the Canaanites? Not the Canaanite adults, for they were corrupt and deserving of judgement. Not the children, for they inherit eternal life. So who is wronged? Ironically, I think the most difficult part of this whole debate is the apparent wrong done to the Israeli soldiers themselves. Can you imagine what it would be like to have to break into some house and kill a terrified woman and her children? The brutalizing effect on these Israeli soldiers is disturbing.”
In 2011 heeft Richard Dawkins aangegeven niet meer met Craig te willen debatteren op basis van de argumenten die Craig aandraagt voor het “goedpraten” van genocide. In het kader van bovenstaande wil ik wijzen op Ken Perrot’s blog ‘Open Parachute’ waar een aantal van deze zaken gedetailleerd behandeld wordt o.a. ‘Concern over William Lane Craig’s justification of biblical genocide’, ‘Dawkins responds to a stalker – Craig gets his debate’ en ‘Outsourcing moral decisions to justify genocide’. Uiteindelijk heeft Dawkins trouwens wel met Craig gedebatteerd tijdens het ‘Los origenes del futurto’, eind 2011.
Ik ben zojuist begonnen met het lezen van Stephen Pinkers boek “The better Angels of our Nature – Why violence has declined”. Interessant genoeg gaat het eerste hoofdstuk in dat boek over de wreedheden, die mensen elkaar aandeden in deze klassieke oudheid (is dit toeval of had het zo moeten zijn?). Het lijkt wel of indertijd, en ook nog tot eeuwen daarna, niemand zich afvroeg of deze wreedheden wel moreel verantwoord waren. Ook kruisiging komt ter sprake en een interessante opmerking die gemaakt wordt in het boek is dat de kruisiging als veroordeling voor criminelen ook in het NT (en indertijd in zijn algemeenheid) niet ter discussie gesteld wordt. Alleen dat “Jezus” gekruisigd werd, schijnt min of meer een kwestie te zijn.
Onder bijbeldeskundigen schijnt discussie te zijn of deze specifieke gebeurtenissen daadwerkelijk hebben plaatsgevonden (schijnbaar komen op een later tijdstip in de chronologie van de Bijbel de Midianieten weer voor). Dat kan misschien zo zijn maar ook dan blijft het gaan om een verhaal in een heilig boek waar gebeurtenissen in worden beschreven waarover we een morele uitspraak kunnen doen.
Een ander tegenargument dat wel eens naar voren gebracht wordt is dat veel van de verhalen in de Bijbel allegorisch benaderd moeten worden. Dat kan natuurlijk zo zijn, maar als de Bijbel het woord van God is en je moraliteitsprincipes vervolgens zijn gebaseerd op geselecteerde passages uit die Bijbel, waarbij de tijdsperiode waarin je leeft mede bepaalt welke moraliteits sturende verhalen uit de Bijbel acceptabel zijn, dan creëer je voor anderen een gevoel van willekeur. Ook komt dan de vraag naar boven drijven wie eigenlijk bevoegd is om de keuzes te maken en op basis van welke hoogstaande principes deze personen geselecteerd worden. Een beetje historisch besef leert ons dat alle mensen “kinderen van hun tijd” zijn, en dus ook de vooroordelen van die tijd in hun persoonlijkheid en moraliteitsbesef verwerkt hebben. Logica zegt mij dan dat elk boek dat door mensen geschreven is daarvan een reflectie is. Een “boek der boeken” dat buiten dat tijdsbesef staat kan dus eigenlijk niet bestaan, hetgeen weer de stelling weerspreekt dat de Bijbel het “Woord van God” is, als God een oppermachtig wezen is.
Uiteindelijk is deze poging om een, in oorsprong redelijk eenvoudige vraag te beantwoorden, voor mij persoonlijk weer een lesje geworden in onderkennen dat je er soms niet echt achter kunt komen hoe sommige mensen redeneren, vooral als het om ideeën gaat die niet verenigbaar zijn met een bepaald gedachtenpatroon. Het blijft me ook verbazen hoeveel moeite sommige mensen doen om zaken recht te praten die krom zijn, zelfs als het in principe gaat om morele principes die nagenoeg iedereen lijkt te onderschrijven. Ik ben me er volledig van bewust dat het hier om een vorm van “cognitieve dissonantie” gaat, een effect waar we allemaal mee te maken hebben. Maar zelfs door dit laatste te proberen onderkennen lukt het me niet om in mijn eigen hoofd de redeneerstappen te doorlopen die het mogelijk maken om excuses te verzinnen voor dit soort wandaden (zelfs al zijn deze allegorisch bedoeld).
Geïnteresseerd in het boek? Bestel het via onderstaande link bij Bol.com en steun daarmee Kloptdatwel.nl!
Januari: De Maand van de Spiritualiteit
12 t/m 26 Januari worden er allerlei activiteiten georganiseerd omdat januari blijkbaar door iemand als De Maand van de Spiritualiteit is gebombardeerd. Georganiseerd door Trouw, KRO, (zweef) uitgeverij Ten Have en ook Happinez vond dat ze dit jaar niet meer achter kon blijven. Wat staat ons allemaal nog te verwachten (en wat hebben we gelukkig helaas al gemist) gedurende deze twee weken durende Maand?
Waarom eigenlijk?
Veel mensen hebben behoefte aan inspiratie en zingeving. Het lijkt erop dat er ondanks alle welvaart ook iets verloren is gegaan. Daarom zoeken mensen naar een beter evenwicht tussen materiële welvaart en geestelijk en lichamelijk welzijn. De initiatiefnemers van De Maand van de Spiritualiteit willen aansluiten bij deze groeiende behoefte aan zingeving en inspiratie die we in onze samenleving op dit moment zien.
Aha, vandaar. Wanneer er wordt geschreven ‘X en Y die we op dit moment in onze samenleving zien’ (waar X en Y onderwerpen zijn waar je eigen organisatie zich voor inzet) denk ik altijd: ‘goh, wat handig om jezelf zo bestaansrecht toe te schrijven’. Want u en ik hebben zoals gewoon weer niets gemerkt van die ‘groeiende behoefte’. Maargoed.
Wat hebben we gemist?
Wanneer we de activiteitenkalender bekijken zien we dat ons pas twee zaken echt bewaard zijn gebleven: Magic Adventures Happiness & verschillende Authenticiteits Workshops.
We zien direct dat het avontuur de gehele ‘maand’ duurt, maar als we het linkje klikken blijkt het een programma te zijn van 8 weken! Het kost slechts 375 euro en moet wel een koopje zijn want:
Bij de ontwikkeling van de Magic Adventures is er gebruik gemaakt van succesvolle methodes en kennis uit verschillende disciplines waaronder: gezondheidspsychologie (!), cognitieve psychologie (!), psychoanalytische en humanistische theorieën (meh), neuropsychologie (!), oplossingsgericht coachen (+), NLP (meh), NEI (Roy Martina), kwantum psychologie (say what?), Heartmath (werkt niet/onzin), Silva Methode (-) en Omega Health Coaching (Roy Martina).
De zaken met een uitroepteken hebben naar mijn mening (aantoonbaar) nut, ‘meh’ lijkt me net zoveel zinnige als onzinnige dingen te bevatten/er zijn betere alternatieven, het plusje geeft aan dat ik het wel zie zitten, Roy Martina is voornamelijk visualisatieoefeningen die in wetenschappelijke artikelen niet het effect laten zien dat Roy aan ze toeschrijft tijdens zijn trainingen, en het minnetje ken ik eigenlijk niet, maar ik heb begrepen dat het een cursus is waarbij je paranormale krachten traint. Voor het paranormale is nooit een bewijs gevonden. Onzin dus. En van kwantum psychologie heb ik nog nooit gehoord. Op deze website vinden we een uitleg: “Kwantum Psychologie is de psychologie van reïncarnatie en kwantum fysica.”, aha… ik ben zo vrij om dat ook maar als onzin te bestempelen. Voor reïncarnatie zou ik graag eerst wat fatsoenlijk bewijs zien. De psychologie van een natuurkundig begrip is natuurlijk per definitie … hmm… is ‘onzin’ eigenlijk wel sterk genoeg uitgedrukt?
Goed, wat nog meer?
Workshop om mentaal, fysiek, emotioneel en energetisch in balans te komen. Ontdekken en transformeren van blokkades op elk niveau. Intensief, leuk, creatief en inspirerend.
Zonder enige andere informatie, ook als je de niet-werkende link uitvogelt wordt je niet veel wijzer, wordt er vermeld dat de kosten 250 euro zijn.
Wat komt er allemaal nog?
Er zijn lezingen met titels als Van Alpha naar Omega, de diepere betekenis wordt ontsluierd, ‘Reïncarnatie en de menselijke beperkingen’ en ’2012, 2013 en verder… Van aardemens naar kosmische mens’. Er lijken ook zinnigere lezingen te zijn zoals de zondags lezing Moderne kunst en spiritualiteit van het Stedelijk Museum Amsterdam.
Je kan stil zijn of leren dit te zijn tijdens een Stiltewandeling, Stiltedag of zelfs een Stiltetour! En heb je genoeg van het gezeur van je vrouw? Stuur haar en eventueel wat vriendinnen dan een gezellig weekendje weg: Stilteweekend (voor vrouwen).
Dat ‘stilte’ écht hot is zien we aan het feit dat dit woord wel 31 keer op de activiteitenkalender voorkomt! Tenminste, nu (20 jan) tel ik het 31 keer, en dan te bedenken dat het erop lijkt dat activiteiten die al geweest zijn worden verwijderd.
Er is nog veel meer, het ene wel wat zinniger dan het andere, dus bekijk de activiteitenkalender zelf eens. Of bestel het Essay van de (spiritualiteit)maand van Jan Mulder: Doodstil. Als je dat via de link hieronder doet dan sponsor je daarmee Kloptdatwel. Je kan ook op de link klikken en iets heel anders bestellen natuurlijk ;).
Met dank aan Piet Rademaker voor de tip.