Kloptdatwel?

Overig

Tien mythes over de Gulden Snede

by 9 Comments

De Gulden Snede is een verdeling van een lijnstuk in twee delen zodanig dat het grootste van de twee delen zich verhoudt tot het kleinste, zoals het gehele lijnstuk zich verhoudt tot het grootste. Die verhouding wordt aangeduid met de Griekse letter φ en is gelijk aan de wortel uit 5 plus één en daar weer de helft van, in decimale notatie 1,618… Het getal φ en de Fibonacci-reeks die er ook mee te maken heeft, kom je tegen in allerlei biologische systemen. Veel mensen denken ook dat kunstenaars al eeuwenlang die verhouding bewust gebruiken in architectuur, beeldhouwkunst en schilderijen vanwege de bijzondere esthetische eigenschappen. Daar klopt echter weinig van als je wat beter kijkt.

In eerste instantie werd de video niet door iedereen op de juiste wijze opgevat, daarom plaatste de maker er een waarschuwing bij. Die geef ik daarom hier ook maar door (beetje aangepast):

warning-golden-ratio

h/t @ionicasmeets

Wat is de definitie van leven?

by 49 Comments

Wat is de definitie van leven? Twee artikelen die ik kort geleden las werpen ieder een originele blik op deze vraag.

In de New York Times van 12 maart 2014 vind je op de opiniepagina een artikel van Ferris Jabr met de titel ‘Why nothing is truly alive’. Jabr woont in Ypenburg (NL). Vlak bij zijn woonplaats ziet hij regelmatig een ‘strandbeest’. Dit is een machine die kan lopen, onder de voorwaarde dat er voldoende wind is om zijn mechaniek aan te drijven. Is dit leven, vraagt Jabr zich af? Het intuïtieve antwoord is natuurlijk dat dit niet het geval is. Een strandbeest is een machine.

De maker van de strandbeesten (Theo Jansen) heeft andere gedachten:

‘Since 1990, I have been occupied creating new forms of life. Eventually I want to put these animals out in herds on the beaches, so they will live their own lives’.

Ik heb zelf een miniatuur strandbeest (te koop als bouwpakket) in de vensterbank staan. Ik heb nooit het idee gehad dat mijn strandbeestje leeft. En dat is volgens Jabr precies het punt. Zijn stelling is dat het begrip ‘leven’ een concept is dat uitsluitend bestaat in onze gedachten en niet te veel aandacht verdient:

“Life” is an idea. We find it useful to think of some things as alive and others as inanimate, but this division exists only in our heads. Not only is defining life futile, but it is also unnecessary to understanding how living things work’.

Jabr legt uit dat er nog geen definitie is gevonden van het begrip ‘leven’ die recht doet aan alle vormen van leven die we (er)kennen. Hij gebruikt de definitie van NASA als voorbeeld van een mislukte definitie: ‘a self-sustaining system capable of Darwinian evolution’. Zo bekeken leeft een virus niet. Klopt dat wel? Virussen zijn onvoldoende ‘self-sustaining’, licht Gerald Joyce toe in het artikel. Joyce heeft de definitie van de NASA helpen ontwikkelen. Maar kun je dan allerlei parasitaire dieren en planten wel aanmerken als leven (denk aan de bloedzuiger of de maretak)? In zijn laboratorium heeft Joyce een bakje met RNA-moleculen die zichzelf eindeloos repliceren. Dit RNA voldoet wél aan de NASA-definitie van leven: het molecuul vermenigvuldigt zich en ontwikkelt zich. Tja.

Net toen ik het artikel van Jabr gelezen had surfte ik naar de website van de NOS waar ik op 13 maart 2014 las dat een Indiase sekte zijn leider heeft ingevroren. De sekte-leden zijn er van overtuigd dat de goeroe, Ashutosh Maharaj, niet is overleden. Volgens de inzichten van de medische wetenschap is Ashutosh Maharaj overleden na een hartaanval. De sekte is het hier niet mee eens. ‘Hij mediteert heel diep’ vinden zijn volgelingen. Ze vermoeden dat de Goeroe is teruggekeerd naar de jaren 1970 maar binnenkort weer zijn opwachting zal maken in onze tijd en vrolijk en vermoedelijk ook zeer fris uit de vrieskist zal stappen. Ashutosh Maharaj is (was?) de spiritueel leider van de Divine Light Awakening Mission, de Missie van het Goddelijke Licht (website). Wereldwijd zouden er meer dan 30 miljoen aanhangers zijn.

Goeroe
Goeroe in een vrieskist: levend of niet?

Hoe moet je de gedachte dat de goeroe leeft, bekijken als je net het artikel in de New York Times hebt gelezen? Als een strandbeest kan leven, kan dan ook een ingevroren goeroe leven? Ik denk dat de goeroe nog heel lang zal mediteren.

Kloptdatwel over Kloptdatwel 2012 – 2013

by 117 Comments

Kloptdatwel bestaat inmiddels ruim drie jaar. Zoals ieder jaar geven we inzicht in het afgelopen jaar, de bezoekersaantallen, ‘scores’ op Twitter en Facebook, de highlights,  en de toekomstplannen.

Unieke bezoekers
We hebben dit jaar een mooie stijging laten zien van het aantal (unieke) bezoekers. Zoals te lezen valt in het artikel van vorig jaar over Kloptdatwel was het aantal bezoekers het eerste jaar ongeveer 45.000. Het tweede (afgelopen) jaar haalden we meer dan 92.000 en dit jaar hebben we maar liefst bijna 150.000 unieke bezoekers mogen ontvangen! Gekeken naar het aantal unieke bezoekers per dag heb ik gekeken naar de maand oktober, daarin hadden we er gemiddeld 645, ten opzicht van 462 vorig jaar! Fantastische resultaten, men weet ons steeds beter te vinden.

Kloptdatwel-2012-2013
Het 3e Kloptdatwel jaar, 1 okt 2012 t/m 30 september 2013.

Artikelen
Er zijn 162 artikelen gepubliceerd (116.669 woorden). Met liefde geschreven door zeventien verschillende auteurs waarvan zeven met meer dan twee artikelen. Pepijn van Erp was goed voor 69(!) artikelen. Ik wil speciaal Cees Renckens, Agnes Tieben, Martin Bier, Ruud Herold en Willem-Jan van Zeist bedanken voor hun inzet.

Enkele highlights:

Op 20 februari publiceerden we een stuk over Niek Zervaas naar aanleiding van een uitzending van De Wereld Draait Door. De ouders van Niek waren daarin te gast geweest om te vertellen over hun bijzondere zoon. Niek was namelijk een zwaar gehandicapte jongen die dankzij facilitated communication toch zijn klaarblijkelijk zeer intelligente gedachten kon uiten. Helaas is facilitated communication een niet werkende methode en was dit al twintig jaar eerder duidelijk aangetoond. Door dit artikel kregen we die dag meer dan 1.400 unieke bezoekers, maar het kwam pas echt op gang toen Haro Kraak van de Volkskrant er ook over schreef en Kloptdatwel in zijn artikel aanhaalde. Bedankt Haro, ruim 2.000 unieke bezoekers wisten ons die dag te vinden.

Het onderzoek van een klein aantal Deense scholieren naar de effecten van wifi-straling op de groei van tuinkers werd wereldnieuws. Ze leken duidelijk aangetoond te hebben dat er effecten waren. De alternatieven juichten op verschillende websites dat de schadelijke invloed van wifi-straling nu eindelijk wetenschappelijk aangetoond was. Helaas waren een aantal fouten gemaakt en bleek het resultaat toch echt niet te kloppen. In totaal wisten op de dag van publicatie (28 mei) bijna 3.200 unieke bezoekers ons te bereiken.

Social media
Op moment van schrijven 372 likes op Facebook ten opzichte van 207 vorig jaar. Daarnaast hebben we nu 605 volgers op Twitter in vergelijking met 380 vorig jaar.

Techniek: dit jaar waren er veel problemen met de techniek.
Vorig jaar zijn we wegens problemen over gegaan op een eigen VPS (Virtual Private Server). Na een tijdje liepen we toch weer tegen problemen aan. De site werd trager en gaf steeds regelmatiger foutmeldingen. Op het laatst liep het de spuigaten uit en was de site soms tijdenlang niet bereikbaar. Onlangs zijn we wederom verhuisd en wel naar WPEngine.com: een hostingprovider gespecialiseerd in het hosten van WordPress-websites zoals Kloptdatwel. We zijn daardoor een stuk sneller geworden en de problemen die er waren heb ik in samenwerking met hun fantastische supportafdeling snel kunnen oplossen. Ik hoop dat het komende jaar qua techniek probleemloos voorbij zal gaan.

Toekomstplannen
Vorig jaar schreven we nog over ons plan over ‘Kloptdatwel merchandise’. Daar is helaas niets van gekomen. Voor het 2e jaar op een rij… ;).
Misschien het komende jaar dan toch? In elk geval hebben we er de afgelopen tijd wat meer over nagedacht. Er zijn inmiddels allerlei plannen. Denk aan een skeptische Kloptdatwel-scheurkalender, Kloptdatwel-mokken, Kloptdatwel-tshirts, en nog wat andere leuke skeptische spulletjes. Ook willen we een boekenwinkel starten op basis van het Bol.com assortiment en daar zijn we in elk geval al een eind mee gevorderd.

Maar zo’n shop zou toch wel een stuk beter passen in een andere vormgeving en nu de technische problemen verleden tijd zijn, kan ik mij daar eens op richten. Van alle plannen is een redesign + shop toch wel het meest reële. Stay tuned ;).

Lezers – jullie dus
Het hele Kloptdatwel team wil jullie enorm bedanken voor het lezen, schrijven, reageren, doorsturen, liken, linken, tweeten en re-tweeten, mailen, vragen en steunen. Jullie zijn top!

Wil je zelf eens een artikel schrijven? Schroom dan niet en klim in de pen! Info@kloptdatwel.nl staat absoluut voor je open.

Technische problemen Kloptdatwel

by 4 Comments

Vaste lezers hebben het waarschijnlijk wel gemerkt: Kloptdatwel was de afgelopen paar weken regelmatig niet bereikbaar. 

We hebben server problemen gehad, software problemen, iemand-die-dacht-dat-hij-wist-wat-hij-deed-maar-er-eigenlijk-met-zijn-vingers-vanaf-had-moeten-blijven (ondergetekende), hostingproblemen en tijdproblemen, want dat was er vaak te weinig om snel te reageren.

Bedankt voor de reacties die we hebben gekregen, en onze excuses voor het ongemak. Als ik geloofde in het afkloppen op hout dan deed ik het, maar we gaan ervan uit dat de problemen zijn opgelost en ieders favoriete blog weer helemaal toegankelijk is.

 

Thinking, Fast and Slow – Daniel Kahneman

by 5 Comments

Wie de illusie heeft, zelf rationeel te oordelen, zal bij het lezen van Thinking, Fast and Slow erg in zichzelf teleurgesteld raken.

De schrijver, Daniel Kahneman is een psycholoog die zijn Nobelprijs kreeg voor baanbrekend onderzoek naar de wijze waarop we economisch relevante besluiten nemen. Niet als berekenende burgers, maar volgens vuistregels en met onjuiste aannames en inschattingen.

Kernboodschap is dat we twee manieren hebben om besluiten te nemen of oordelen te vellen:

De snelle methode (systeem 1) op basis van intuïtie en zonder direct aansturing uit het bewustzijn. Dit was de methode die evolutionair voordelen bood. Snel beslissen over vluchten of vechten bijvoorbeeld.

De langzame methode (systeem 2), waar we rekenregels toepassen en rede gebruiken. Echter, lang nadenken over al dan niet vluchten of vechten was geen goede overlevingsstrategie en leidde tot weinig nageslacht. Dus zullen we meestal tot een besluit komen op basis van systeem 1.

 

Systeem 2 laten we graag rusten, omdat die meer inspanning vraagt en omdat we een ingebouwde luiheid hebben om hem aan het werk te zetten. En als we toch systeem 2 gebruiken leidt dat er vaak toe dat we eerdere meningen moeten herzien. Dat wat eerst zo simpel en eenvoudig leek, blijkt dan veel ingewikkelder en bovendien blijkt dat we ons vergisten, een onaangename boodschap.

Dus als je jezelf beter wil leren kennen en de teleurstelling over je mate van redelijkheid, op de koop toe neemt, is het boek een aanrader.

Soms wat langdradig en met veel details over thema’s uit de economie, maar dan kunnen we toch even op systeem 1 overschakelen en doorbladeren.

Sprekende voorbeelden van het vasthouden van foute gedachten (bij anderen en bij jezelf). Onderbouwde betogen van het feit dat we eerder geloven wat door flitsend uitziende mensen wordt gezegd. Mooie voorbeelden van het onterecht prijzen van managers, zonder bij de beoordeling de geluksfactoren mee te wegen.

En vooral veel inzicht over hoe slecht we omgaan met kansberekeningen. Daarbij ook een hernieuwde poging om de twijfelachtige waarde van beursvoorspellingen en van beleggingsadviezen te onderstrepen. Een mooie opmaat voor “Black Swans” van Nassim Taleb, die zich door Kahneman liet inspireren.

We vinden het toch bijna onverdraaglijk dat de toekomst zo moeilijk voorspelbaar is, terwijl het verleden zo gemakkelijk te verklaren is. Door systeem 1, wel te verstaan.

Na het lezen zul je nooit meer hetzelfde denken over denken.

Helpt het begrijpen waarom er een onstuitbare tsunami van onzin over ons uit wordt gestort en waarom dat dankbare aftrek vindt? Ja, we geloven liever datgene dat bevestigt wat we graag zouden zien. Ja, we bedenken in het systeem 1 zelf wel de oorzaken en bedoelingen van wat we waarnemen. Ook al zijn de oorzaken en bedoelingen niet-bestaand.

En bij de volgende hype op TV kunnen we nu snappen hoe die tot stand komt en waarom we er (bijna) allemaal graag aan mee doen.

Kahneman beschrijft ook zijn eerdere onderzoek naar de betekenis van heuristiek in onze oordeelsvorming. Heuristiek betekent bij Kahneman “de neiging om moeilijke vragen te versimpelen om zo toch in systeem 1 tot snelle oordeelsvorming te kunnen komen”. Niets menselijks bleek ook mij hier vreemd.

Als afsluiter een zeer toepasselijk filmpje:

Geïnteresseerd geraakt in het boek? Bestel het via onderstaande link bij Bol.com en steun daarmee Kloptdatwel!