• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)

De linke weekendbijlage (3-2018)

20 January 2018 by Pepijn van Erp 9 Comments

De linke weekendbijlage (3-2018) 1

Vaak komen we zaken op internet tegen die niet groot genoeg zijn om een heel stuk over te schrijven of soms hebben we daar de tijd niet voor. Daarom willen wij in deze nieuwe rubriek een verzameling interessante of gewoon vermakelijke berichtjes van de afgelopen week met de lezers van Kloptdatwel delen. Leesvoer voor in het weekend!

  • NOS: De ontmaskering van een twittertrol: ‘Natuurlijk lieg ik over MH17’
  • The Telegraph: Professor reignites war with Prince Charles over homeopathy support
  • The New York Times: After a Debacle, How California Became a Role Model on Measles – Niet discussiëren maar dwingen via de wet, het helpt in Californië.
  • The Guardian: Crystals, potions and tarot cards: the mystical rise of new age businesses
  • NRC: ‘Spaans bloed’ in zuidelijk Nederland blijkt te berusten op een mythe
  • The Guardian: Hot or not? Bikram no more beneficial than any other yoga, says vascular study
  • la Repubblica: Roma, curava tumore con bicarbonato: medico condannato a 5 anni e mezzo – vijfenhalf jaar cel voor Tullio Simoncini

Filed Under: Algemeen

Jacobine op Zondag en de BijnaDoodErvaring

17 January 2018 by Cees Renckens 22 Comments

Cees Renckens schrijft columns voor Kloptdatwel. Van 1988 tot 2011 was hij voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Foto: Klaas Jaarsma
Cees Renckens schrijft columns voor Kloptdatwel. Van 1988 tot 2011 was hij voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Foto: Klaas Jaarsma

Veel skeptici zal het zijn ontgaan, maar volgens Jacobine Geel, tv-presentatrice, NCRV-dominee en voorzitter van GGZ-Nederland, beleven wij thans de maand van de spiritualiteit. Op 14 januari wijdde zij haar programma Jacobine op Zondag aan de BijnaDoodErvaring (BDE) en zij had daartoe twee ervaringsdeskundigen uitgenodigd en de ex-cardioloog Pim van Lommel, die daarover in 2007 een boek Eindeloos bewustzijn schreef (uitg. Ankh Hermes) en vervolgens zo veel aanvragen voor lezingen en interviews kreeg, dat hij zijn praktijk voortijdig neerlegde om zich geheel aan de propaganda voor dit onbegrepen fenomeen te wijden.

Geel roemde zijn boek, nu al tien jaar oud, en noemde de zegetocht ervan ‘fantastisch’. Dat hij zich, inmiddels al lang en breed uitgeschreven uit het BIG-register, in de ondertiteling nog altijd cardioloog liet noemen, daarover zullen wij maar niet zeuren. Vroeger liet hij zich ook wel de titel professor aanleunen.
Zijn meeste vakbroeders zijn niet geïnteresseerd in de rare verhalen waarmee sommige patienten na een hartstilstand aan komen, maar dat gold niet voor Van Lommel, die hun verhalen optekende en er in 2001 waarachtig een artikel over door de Lancet geaccepteerd zag worden. Dat hebben we sindsdien ad nauseam moeten horen, zoals tegenwoordig Machteld Huber niet ophoudt rond te bazuinen dat zij met haar herdefinitie van gezondheid (waarin ook spiritualiteit een rol speelt!)  in het British Medical Journal heeft gepubliceerd.
Geel, die zich vorig jaar nog liet strikken als dagvoorzitter op een van die Hoenders-congressen in Groningen over integrative medicine in de psychiatrie, informeerde eerst even bij Van Lommel, wat zo’n BDE ook al weer inhoudt, waarop deze routineus alle kenmerken opsomde: een toestand van veranderd bewustzijn, een gevoel van vrede, uittreding uit het eigen lichaam, waarnemen van de reanimatie door de artsen, ontmoeting met overleden dierbaren, een tunnel-ervaring, veel wijsheid en liefde, het gevoel bijna door een grens te gaan, waarna men terug ‘moet’ naar het gewone leven met al zijn pijn. De persoonlijkheid maakt na zo’n BDE een transformatie door. Volgens Van Lommel moeten er in ons land plm. 600.000 mensen zijn, die een BDE hebben doorgemaakt.
Velen houden dat voor zich omdat zij veel onbegrip ontmoeten. Twee uitzonderingen op die regel zaten wel aan tafel en een ervan was een vrouw die tijdens haar bevalling ‘teveel adrenaline’ had toegediend gekregen, waarna ze het bewustzijn verloor en o.a. een uittreding had, waarbij ze haar weggestuurde echtgenoot door een muur heen kon waarnemen. Na herstel hechtte zij veel waarde aan immateriële zaken en vond werken, geld e.d. volstrekt onbelangrijk. Haar overweldigende gevoel van liefde voor iedereen gold niet binnen haar echtelijke relatie: het huwelijk strandde.
De andere gast, een mannelijke BDE-ervaarder, maakte zelfs al meerdere BDE’s door, maar de eerste was de meest indringende. Na in 1981 als student theologie annex journalist te zijn aangereden en door ambulancepersoneel een injectie met morfine te hebben gehad zeilde hij weg in bewusteloosheid. Na te zijn bijgekomen meldde ook hij een volledige verandering van zijn persoonlijkheid en meende hij een hoge opdracht te hebben ontvangen. Hij vervolgde zijn studie theologie en interviewde tijdens zijn journalistieke werk eens Van Lommel, toen diens periode van roem net was begonnen. Eerst toen herkende hij zijn eigen BDE-ervaringen als zodanig en dat was ‘thuis komen’. Tot dat ogenblik had hij zichzelf jarenlang niet begrepen en keek steeds door mensen heen. Hij werkt nu als predikant, maar alle wereldgodsdiensten zijn voor hem gelijkwaardig en hij accepteert al hun dogma’s.

Jacobine op Zondag en de BijnaDoodErvaring 2

Sinds 1975 toen de BDE werd beschreven door de Amerikaanse arts Moody deden zich overal ter wereld in toenemende mate BDE’s voor en de recent overleden NCRV-journalist Henk Mochel maakte erover al in 1984 een tv-uitzending getiteld Tussen leven en dood: paradijselijke ervaringen van mensen die terugkeerden. Na Van Lommels artikel uit 2001 kwam de BDE-epidemie goed op gang en werd er ook een patiëntenvereniging opgericht.
Ik classificeerde de karaktertransformatie na BDE in mijn dissertatie uit 2004 als modeziekte. Een van de kenmerken van modeziekten is dat zij biologisch onverklaarbaar zijn. Sinds 1975 zijn er talrijke medici en fysiologen geweest, die getracht hebben de BDE neurofysiologisch te verklaren en dat gaat dan over de mogelijke biochemische processen, die er nog zouden kunnen zijn in hersencellen die al meer dan 8 minuten zonder zuurstof zitten en geen electrische signalen meer produceren. Zelf vind ik die verklaringen vergezocht en rijkelijk overbodig. Het beste wat wij kunnen doen, het voorstel is afkomstig van de arts Bert Keizer (NTdK 2013 (2), p. 26), is tegen een persoon die bijkomt van een hartstilstand en die vreemde ervaringen meldt is zeggen: ’Ha, ha. U heeft gedroomd!!’

Filed Under: Columns

Skepsis Congres 2017 – De relatie tussen feiten en beleid – Henk van Gerven

14 January 2018 by Pepijn van Erp 2 Comments

Voormalig Kamerlid voor de Socialistische partij Henk van Gerven sprak op het jubileumcongres van Skepsis op 21 oktober 2017 over de vraag in hoeverre samenleving, politiek en beleid zich baseren op feiten. Van Gerven kreeg in 2016 de Bruinsma-erepenning van de Vereniging tegen de Kwakzalverij.


Filed Under: Skepsis Congres Tagged With: alternatieve feiten, Henk van Gerven, skepsis congres

De linke weekendbijlage (2-2018)

13 January 2018 by Pepijn van Erp 21 Comments

De linke weekendbijlage (2-2018) 3

Vaak komen we zaken op internet tegen die niet groot genoeg zijn om een heel stuk over te schrijven of soms hebben we daar de tijd niet voor. Daarom willen wij in deze nieuwe rubriek een verzameling interessante of gewoon vermakelijke berichtjes van de afgelopen week met de lezers van Kloptdatwel delen. Leesvoer voor in het weekend!

  • The New York Times: How to Counter the Circus of Pseudoscience
  • The Guardian: Le gold rush: why a tiny French village is a magnet for treasure hunters
  • De Volkskrant: Geweld en seksueel misbruik: boeddhisten zijn niet zo zen als we denken in het Westen
  • Men’s Health: This Pricey ‘Raw Water’ Is a Total Scam — $64 Gets You Tap Water from Oregon
  • Dr. Jen Gunter: Gwyneth Paltrow and GOOP recommend irrigating your rectum and colon with coffee. Don’t.
  • NRC: Nieuw onderzoek: een op de tien Fransen gelooft dat de aarde plat zou kunnen zijn – hoe zou het in Nederland zitten?
  • Science Guide: “Een wetenschappelijk dogma is niet te doorbreken”
  • Dagblad van het Noorden: Santanera wil Hertsenberg (Tros Radar) laten getuigen over BioStabil

Filed Under: Algemeen

De mannengriep blijft aanstelleritis

9 January 2018 by Hans van Maanen 16 Comments

Blinde geestdrift maak zich van journalisten meester als een wetenschapper weer eens een maatschappelijk verschijnsel biologisch heeft verklaard. Ook al zit het onderzoek zo vol gaten dat je er dwars doorheen kunt kijken.

De mannengriep blijft aanstelleritis 4Vreemd, heel vreemd. Op 25 juni 2016 schreef wetenschapsredacteur Maarten Keulemans nog in een trotse terugblik dat de Volkskrant met de nieuwe rubriek ‘Klopt dit wel’ in een jaar tijd al heel wat onzin had ontmaskerd — waaronder uiteraard ‘De mannengriep bestaat tóch’ — anderhalf jaar later, op 12 december 2017, pakt hij zelf uit met: ‘Man met ‘aanstelleritis’ is écht zieker dan een vrouw’. Naar die eerdere ‘factcheck‘ verwijst hij daarbij niet, laat staan naar zijn branie dat de wetenschapsredactie van de Volkskrant ‘ook het snelle hapslikwegnieuws controleert’ en ‘opvallend weinig’ mis schiet.

Misschien was hij geheel vergeten dat de ‘mannengriep’ al tientallen jaren in het snelle hapslikwegnieuws figureert, misschien vond hij dat het zo pal voor de feestdagen niet zo nauw luisterde, of misschien was er werkelijk baanbrekend onderzoek dat al het eerdere in de schaduw stelt en overtuigend aantoont dat mannen, overige omstandigheden gelijkblijvend, zieker zijn van hetzelfde virus dan vrouwen?

In ieder geval lijkt Keulemans het nieuwe onderzoek serieus genoeg te nemen om er een stevige driekolommer van te maken. Hij begint:

Dames: als de man weer eens kermend van ellende op de bank ligt met wat gewoon een koutje lijkt — het is geen aanstelleritis. Er zijn serieuze aanwijzingen dat mannen zich écht ellendiger voelen als ze worden getroffen door een verkoudheid of een griepje.
Is de man ziek, dan is hij zó zielig. Voor vrouwen is het zo herkenbaar dat de aanstelleritis van de man zelfs een naam heeft, de ‘mannengriep’. Maar inmiddels is er aardig wat wetenschap die de man gelijk geeft, noteert de Canadese huisartsgeneeskundige Kyle Sue in de jaarlijkse, luchtige kerstspecial van artsenblad The British Medical Journal (BMJ).

De mannengriep blijft aanstelleritis 5Het artikel staat kennelijk in een luchtige kerstspecial, maar moeten we het onderzoek dan ernstig nemen of niet? Je moet het maar net weten: het kerstnummer van de BMJ biedt ruimte aan auteurs die een origineel onderwerp lichtvoetig maar wel wetenschappelijk benaderen. Een greep uit het aanbod van dit jaar: het formaat van wijnglazen van 1700 tot 2017, de behandeling van het managementtaalsyndroom, een longitudinaal onderzoek naar de vraag of hoogmoed inderdaad voor de val komt, en het verband tussen volle maan en het aantal motorongelukken. Uit dit overvloedige en inderdaad niet ongeestige kerstbuffet koos Keulemans dus ‘The science of ‘man flu‘,’ door Kyle Sue. Het maakt het alleen maar vreemder.

Abominabel

Sue was op het onderwerp gekomen ‘omdat hij het beu was beschuldigd te worden van overdrijving’, waarschijnlijk toen hij weer eens kermend van ellende te bed lag. Hij besloot de wetenschappelijke literatuur door te vlooien om te zien of mannen werkelijk ernstiger symptomen ervaren en of dit een evolutionaire grond zou kunnen hebben.

Om maar meteen de kaarten op tafel te leggen: die zoektocht is abominabel uitgevoerd, zonder enige systematiek en zonder enige verantwoording. Het ziet ernaar uit dat hij inderdaad niet verder heeft gedacht dan ‘Kom, ik ga eens wat lezen en wat onderzoeken verzamelen’, en daarna de citaten die hem van pas kwamen op een rij heeft gezet. De BMJ stelt uitdrukkelijk dat voor het kerstnummer dezelfde hoge eisen worden gesteld aan methodologische strengheid, transparantie en leesbaarheid als in gewone afleveringen, met dezelfde competitieve selectie en peer-review. Van baanbrekend onderzoek dat al het eerdere in de schaduw stelt, is bij Sue in ieder geval geen sprake. Het is een boeketje onjuiste, verdraaide en halfbegrepen citaten en anekdotes — precies het hapslikwegnieuws waarop de Volkskrant zo alert zou zijn. Ook de goede BMJ slaapt wel eens.

Sue begint met omstandige verwijzingen naar onderzoek in dieren en reageerbuizen dat moet aantonen dat vrouwen over het algemeen een krachtiger afweersysteem hebben dan mannen en dat dit wordt veroorzaakt door geslachtshormonen — oestradiol versterkt de afweer, testosteron verzwakt het. Dat is volstrekt overbodig: er is geen enkele deskundige die dit, desnoods met een zuinig kanttekeningetje, zal bestrijden. Vrouwen zijn, zoals dat heet, ‘immuungeprivilegieerd’.

Keulemans vindt het echter wel de moeite van het vermelden waard en kiest als voorbeeld:

Zo blijkt uit laboratoriumonderzoek dat mannelijke cellen die zijn besmet met het griepvirus daarvan beter herstellen als je ze besprenkelt met vrouwelijke oestrogenen.

Vreemd genoeg is dit precies het onderzoek waarover factchecker Ronald Veldhuizen op 8 februari 2016 de ‘Klopt dit wel’ schreef die Keulemans luttele maanden later als lichtend voorbeeld voor de Volkskrant aanhaalde. Wat heeft factchecken voor zin als zelfs je eigen krant zich er niets van aantrekt?

De mannengriep blijft aanstelleritis 6
Griepvirus van 1918 (beeld: CDC)

Mannen en vrouwen

Ook onderzoek bij mensen wijst op verschillende respons bij mannen en vrouwen op influenza, vervolgt Sue: ‘Zelfs de Wereldgezondheidsorganisatie benadrukt dat het ‘geslacht in aanmerking zou moeten worden genomen bij het evalueren van blootstelling aan en gevolgen van influenza’.’ Het rapport van de WHO, Sex, gender and influenza, uit 2010, is buitengewoon lezenswaardig, maar net dat citaat is er niet in te vinden. Wel beschouwingen over de genoemde verschillen in afweer tussen mannen en vrouwen, over de verschillen in toegang tot de zorg en in kwaliteit van de zorg, de wisselende kans op blootstelling door beroep en het extra risico door zwangerschap.
Dan nog is het beeld volgens de WHO gemengd: bij het ene virus sterven meer vrouwen, bij het andere meer mannen en meer postmenopauzale vrouwen, en het kan bovendien van land tot land wisselen. Vandaar dat ‘zelfs’ de WHO het belangrijk vindt leeftijd en geslacht in de overwegingen te betrekken — heus niet vanwege de mannengriep.

Als Sue verwijst naar een studie uit Hongkong waarin volwassen mannen tijdens een griepepidemie een hoger risico op ziekenhuisopname hebben, verzwijgt hij dat de onderzoekers zelf het bewijs ‘beperkt’ vinden, bij sommige epidemieën juist vrouwen vaker werden opgenomen, en dat de verschillen klein zijn. Als hij verwijst naar Amerikaans onderzoek waarin mannen vaker aan influenza overlijden dan vrouwen, verzwijgt hij de verklaring van de onderzoekers dat dit waarschijnlijk te maken heeft met de neiging van het virus plaques in de bloedvaten te destabiliseren met een extra risico op een hartinfarct, het feit dat het een ingewikkelde modelberekening betreft, en de bevinding dat van de mannen tot vijftig jaar er 12 op de 100.000 per jaar overlijden aan zaken die met hun griep zou kunnen samenhangen, van de vrouwen 9 op de 100.000. Bij ouderen zijn de verschillen iets groter, maar evenmin erg relevant qua mannengriep. In heldere cijfers blinkt Sue toch al niet uit.

De mannengriep blijft aanstelleritis 7
Huisartsgeneeskundige Kyle Sue

Verdraaid

‘De geslachtsverschillen betreffen ook andere luchtweginfecties dan influenza,’ meldt Sue (terwijl hij het daarvoor al over het rhinovirus had). Hij verwijst naar Oostenrijks onderzoek waaruit zou blijken dat mannen gevoeliger zijn voor complicaties, maar dat Oostenrijks onderzoek gaat daar in het geheel niet over — de term valt niet eens. Vervolgens haalt hij Schots onderzoek aan over het opschorten van dagelijkse bezigheden bij 33 verschillende ziekteverschijnselen als hoofdpijn, slapeloosheid, moeheid, verkoudheid en griep onder verschillende leeftijdsgroepen. ‘De overeenkomsten tussen de seksen was treffend,’ aldus de auteurs, ‘bij slechts een enkel symptoom zeiden vrouwen significant vaker activiteiten op te schorten’. Sue maakt er een onderzoek naar uitsluitend lichte luchtweginfecties van en citeert alleen het tweede deel van de zin, waardoor die zich laat lezen alsof ‘vrouwen significant vaker zeiden activiteiten op te schorten bij slechts een enkel symptoom’ (women were significantly more likely to report cutting down activities in response to only one symptom).

Overdrijven

Zo gaat het voort. De fameuze Common Cold Unit in Salisbury in Engeland verzamelde tussen 1948 en 1989 schatten aan informatie over alle mogelijke aspecten van griep en verkoudheid. Ook hiertussen vindt Sue iets van zijn gading: een onderzoek van Sally Macintyre naar het verschil tussen mannen en vrouwen in de beleving van hun ziekte. In totaal 1700 mannen en vrouwen kregen tijdens een tiendaags verblijf in de Unit hetzij een virus hetzij een placebo, en vervolgens een experimentele behandeling of placebo. Een arts scoorde de ziekteverschijnselen tegelijk met de deelnemers. Volgens de waarnemer liep 41 procent van de vrouwen een verkoudheid op, tegen 36 procent van de mannen. Dat verschil kwam niet terug in de beleving van de deelnemers, vooral niet die van de mannen: ‘Mannen vinden significant vaker dan vrouwen hun symptomen erger dan de waarnemer,’ was de conclusie — het verschil was weer niet heel groot: 20 procent tegen 14 procent. Er waren amper verschillen in klinische verschijnselen als temperatuur, hoeveelheid snot, opgezette klieren, enzovoort.
Macintyre oppert drie verklaringen: mannen overdrijven hun ziektelast, de waarnemer vindt symptomen bij vrouwen erger, of een combinatie van beide. Zelf vindt ze dat die klinische meting toch meer wijst in de richting van de zeurende man — maar ze erkent dat strikt genomen ook de beleving van de patiënt als gouden standaard kan worden genomen, in plaats van de observaties en metingen van de waarnemer. In dat geval zou je kunnen zeggen, zo oppert ze, dat ‘klinische waarnemers ziekte en symptomen eerder aan vrouwen toeschrijven, en dat ze de symptomen van mannen onderschatten.’

En laat dat nu net de enige zin zijn die Sue citeert? Als je niet weet hoe het zit, zou je er zomaar intrappen. De meer voor de hand liggende lezing noemt Sue in het geheel niet.

Blote borsten

Als klap op de vuurpijl verwijst Sue naar een — hij geeft toe onwetenschappelijke — enquête onder 2131 lezers van een populair tijdschrift. Maarten Keulemans was er in de Volkskrant ook erg van onder de indruk:

Een peiling van The BMJ wees al eens uit dat mannen gemiddeld drie dagen moeten bijkomen van een zware verkoudheid, en vrouwen slechts anderhalf.

De mannengriep blijft aanstelleritis 8Waarschijnlijk keek Keulemans met anderhalf oog naar de referentie, want Sue verwijst daarin naar de BMJ van 25 november 2006. Maar in dat stukje, getiteld ‘Are reports of ‘man flu’ just Nuts?’, sabelt Petra Boynton die enquête juist woedend neer. De peiling werd niet uitgevoerd door de BMJ, maar door het mannenblad Nuts (‘Local girls strip off!’, ‘When breasts escape!’); een persbericht zorgde verder voor de media-aandacht. De redactie van Nuts wilde Boynton niet zeggen wat de vragen waren, maar vertelde wel dat de enquête onder de lezers was gepresenteerd als ‘the man flu survey’. Veel vrouwen zullen er onder de lezers niet gezeten hebben, en omdat het een internetenquête was, zullen vooral lezers met belang bij de kwestie de moeite hebben genomen te antwoorden.

Het persbericht van Nuts draafde nog wat vrolijk door: ‘Zegt het voort dat ons vrouwvolk zich meer moet inspannen om voor ons te zorgen wanneer we geveld zijn, zodat ook in de toekomst kasten kunnen worden getimmerd, auto’s kunnen worden onderhouden en voetbalstadions in het hele land goed kunnen worden bezocht.’ Die zin werd door de media destijds maar weggelaten, aldus Boynton, maar Kyle Sue citeert hem compleet, en voegt er nog aan toe dat ‘het slechts enkele van de vele manieren zijn waarop mannelijke virale luchtweginfecties de maatschappij kunnen beïnvloeden’.

Tot besluit komt Sue dan uiteraard met de evolutionaire voordelen van de ‘mannengriep’, maar het is wel mooi zo. Hoe het op de been blijven met een luchtweginfectie de voortplantingskansen van een volwassen vent verkleint, is moeilijk in te zien, en de verschillende speculaties die Sue ten beste geeft, zijn verhaaltjes zoals iedereen ze op een kerstachternamiddag kan verzinnen.

Echt verklaard

Maar er zit nog een ander aspect aan de kwestie. Waarom wil Sue bewijzen dat mannengriep ‘reëel’ is? En vooral: waarom zo? Met endocrinologische, immunologische en evolutionaire argumenten? In het ideale geval zou hij een onderzoek hebben opgezet om aan te tonen dat biologische factoren zwaarder wegen (‘meer variantie verklaren’) in de verschillen tussen mannen en vrouwen dan maatschappelijke. Maar hij komt slechts met dubieuze citaten uit de medische literatuur, waarbij zelfs een begin van een sociologische overweging of een psychologisch inzicht ontbreekt.

In een medisch tijdschrift is dat misschien nog niet eens zo verbazend. Maar Keulemans kiest — net als alle andere journalisten ter wereld — vast niet voor niets juist dit onderwerp uit het kerstbuffet van luchthartigheden. Door mee te gaan met de opvatting dat immunologische en evolutionaire inzichten groter gewicht hebben in de verklaring van menselijk gedrag dan historische of antropologische, werken journalisten keer op keer mee aan het negeren van de sociale wetenschappen en het versterken van een reductionistische wetenschapsopvatting. Het is pas écht verklaard en vermeldenswaard als iemand er biologische factoren bij heeft gehaald. En als er een gen voor is gevonden — godsdienst, misdaad, adhd, echtscheiding, homoseksualiteit — is de opwinding helemaal compleet. Ook al gaat het werkelijk nergens over.

Niemand zal een man zijn aparte ziektegedrag bij verkoudheden heel erg misgunnen, en er zijn tal van interessante alfa- en gamma-vragen over het verschijnsel mannengriep te formuleren — heeft het te maken met man-vrouwinteractie, vindt een man dat hij met griep eindelijk ook eens mag klagen, kunnen mannen slecht tegen plagen, biedt het vrouwen de gelegenheid hun superioriteitsgevoel te verwoorden, houdt het — ‘Dames opgelet’, kopte de website van de Volkskrant — de maatschappelijke verhoudingen in stand? Maar nee: een Canadese dokter produceert een flutstukje over biologische verklaringen van de mannengriep in de BMJ, en de Volkskrant is alle goede voornemens voor het hele jaar prompt vergeten.

Naschrift 24/1/2018
Zoals Maarten Keulemans in de reacties al beloofde, is hij er opnieuw ingedoken en nam ook contact op met Sue. Die moest wel toegeven dat hij het een en ander toch niet goed gezien had. BMJ doet de kwestie een beetje flauw af met de stelling dat het artikel van Sue als opiniestuk gezien moet worden en niet als wetenschapsartikel: ‘Best zware mannengriep’ verdampt onder experts toch weer tot aanstelleritis.

Filed Under: Gezondheid Tagged With: mannengriep, volkskrant

  • « Go to Previous Page
  • Page 1
  • Interim pages omitted …
  • Page 127
  • Page 128
  • Page 129
  • Page 130
  • Page 131
  • Interim pages omitted …
  • Page 434
  • Go to Next Page »

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
Global Skeptics in The Pub-marathon
18 August 2025 - Ward van Beek
Global Skeptics in The Pub-marathon

 Verspreid over de wereld zijn er talloze organisaties die zich inzetten voor het bevorderen van kritisch denken. En op vrijdag 22 augustus 2025 kunnen zij elkaar online ontmoeten!Die dag duiken skeptici vanuit de gehele wereld gezamenlijk (voor de tweede keer)…Lees meer Global Skeptics in The Pub-marathon › [...]

Videos European Skeptics Congres 2024
18 August 2025 - Ward van Beek
Videos European Skeptics Congres 2024

 In 2024 organiseerde afis, de Franse zusterorganisatie van Skepsis, het 20ste European Skeptics Congress, in Lyon. Een aantal van de bijdragen zijn ook online te bekijken: [...]

Fluoride-angst?
30 June 2025 - Ward van Beek
Fluoride-angst?

Raad eens’, vraagt Cor van Loveren: ‘Het is begin jaren zeventig. Hoeveel gaatjes denk je dat een kind van vijf gemiddeld had?’ Het antwoord: achttien. ‘In haast elke tand zat wel een gat.’ Gemiddeld genomen dan. Er waren ook tanden…Lees meer Fluoride-angst? › [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

With Brains Pickled by Social Media, Our Dishonest, Sheltered, Juvenile Medical Establishment Keeps Trying to Sic Vengeful Online Mobs Against Doctors Who Actually Care for Patients
21 August 2025 - Jonathan Howard

There are a lot of unstable, angry people out there, and it's easy to get powerful guns in the US. The post With Brains Pickled by Social Media, Our Dishonest, Sheltered, Juvenile Medical Establishment Keeps Trying to Sic Vengeful Online Mobs Against Doctors Who Actually Care for Patients first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Health Narratives on Social Media
20 August 2025 - Steven Novella

Engaging on social media about health issues can be daunting. I know this is not news, but it is important to understand what is happening phenomenologically. I also think it’s a microcosm of what’s happening to our society in general because of social media – we no longer have a shared fact-based reality as people increasingly live in different universes of information. […] The post Health Narratives on Social Media first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Traditional Medicine Based Extinction. An Update.
19 August 2025 - Mark Crislip

What we do best. The post Traditional Medicine Based Extinction. An Update. first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Hans1263 on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc Jacobs@Klaas van Dijk Dat heet DARVO, las ik een paar dagen geleden in NRC. Ontken, val aan, verwissel aanvaller en
  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc Jacobs@Hans1263, bedankt voor je bemoedigende woorden. Enerzijds hoef ik alleen maar wat toe te kijken, anderzijds durf ik niet te
  • Hans1263 on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc Jacobs@Klaas van Dijk Houd vol! Soms vecht je als skepticus tegen een complotgelovige bierkaai maar lukt de overwinning van de
  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc Jacobs@Hans1263 en anderen, onderstaand bericht van mij op LinkedIn heeft ondertussen >27.000 "impressies". Voor zover mij bekend is dit het
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (32-2025)@satria Ik kijk zelfs na afgelopen zondag helemaal niet meer naar Zomergasten. Dan hoef ik die glijerige Griet in haar

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in