Kloptdatwel?

Het einde der tijden, of dat van het gezonde verstand?

by 38 Comments

Het einde der tijden, of dat van het gezonde verstand? 1
Professor ir. Klaas van Egmond

Professor ir. Klaas van Egmond stond al aardig hoog op mijn lijstje van hoogleraren met “rare hobby’s”. Deze week weet hij er weer een boel bonuspunten bij te scoren. Studium Generale van de Universiteit Utrecht, waar Van Egmond hoogleraar is, leek het aardig om in het kader van die ‘einde der tijden/Maya-kalender’-sprookjes aan een aantal wetenschappers te vragen welke drie boeken je het beste nog snel gelezen kunt hebben voor dat naderende einde op 21 december 2012.
Als eerste gaf prof. dr. Beatrice de Graaf een aardig geestig onderbouwd antwoord. Zij suggereert De Historiën van Herodotus, de Bijbel (altijd fijn als het over het einde der tijden gaat) en het hilarische The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy van Douglas Adams. Vervolgens was het de beurt aan Klaas van Egmond en die liet het volgende optekenen:

De top 3 van prof. ir. Klaas van Egmond:
“ik denk niet dat de wereld eind 2012 zal vergaan. Wel zal het het einde zijn van een lange periode van ontwikkeling. De Maya’s voorspelden een gelaagde tijdsontwikkeling waarbij steeds weer een versnelling (van de ontwikkeling) optrad met een factor 20. De tijd begint dan inderdaad met de oerknal 15 miljard jaar geleden. De laatste versnellingen waren het gelijktijdig ontstaan van Egypte, Sumerie, Inca-bescaving etc. 5200 jaar geleden (13 x 20 tot de macht 2), de uitvinding van de stoommachine zo’n 260 jaar geleden (13 x 20 tot de macht 1), de doorbraak van internet zo’n 13 jaar geleden (13 x 20 tot de macht 0) en dit jaar (13 x 20 tot de macht -1) de ontploffing van het financiële systeem. Alle ontwikkelingen zijn dan naar ‘oneindig gegaan’ en komen dan dus (alleen al theoretisch) tot stilstand. De enige zinnige literatuur op dit vlak is wat mij betreft”:

1. Johan Calleman: The Mayan Calendar (Bet-Huen Books)
2. Johan Calleman: The Mayan Calendar and the transformation of consiousness
3. Geoff Stray: Voorbij 2012; een volledig overzicht van eindtijdvoorspellingen (Ankh-Hermes)

Voorwaar een stukje tekst dat niet zou misstaan op een site als Niburu! Nu stond van Egmond al bekend als ‘apart’ vanwege zijn interesse in graancirkels en schreef hij een merkwaardige verdediging van Coen Vermeeren. Misschien probeerde hij hier zijn imago even ‘over the top‘ te bevestigen, als (mislukte) grap. “Laat ik ‘m maar even mailen om te vragen hoe serieus hij dit bedoelt“, dacht ik. Een paar minuten na het verzenden van mijn mail ontdekte ik echter zijn column van maandag 17 september in het Digitaal Universiteitsblad [*] van de Universiteit Utrecht. Hij doet daar het hele verhaal nog eens dunnetjes over! Het staat boordevol onzin.

Het einde der tijden, of dat van het gezonde verstand? 2
Tikal II, geen Mayatempel volgens Van Egmond, die hebben immers allemaal negen verdiepingen (foto: WikiMedia)

Volgens Van Egmond hebben alle Mayatempels negen verdiepingen die grote, elkaar overlappende perioden van de aardegeschiedenis voorstellen. Die negen perioden zouden een tijdsduur hebben van 13 x 20^n jaar, waarbij n loopt van +7 naar -1. Als je dat rare idee krijgt, kun je natuurlijk voor al die ‘n’ gebeurtenissen zoeken, die je kunt verkopen als momenten die ‘achtereenvolgende stadia van de evolutie‘ weergeven.

Tussen zijn top 3 voor Studium Generale en zijn eigen column heeft hij blijkbaar nog wel ingezien dat de Inca’s echt niet 5200 jaar geleden al opkwamen, maar de andere  punten is hij vergeten te checken. Zo is de ontwikkeling van de stoommachine niet vast te pinnen op een bepaald jaartal. De eerste stamt al van de eerste eeuw na Christus en het eerste gepatenteerde toestel (van Thomas Savery) uit 1698. Misschien doelt Van Egmond op de machine van James Watt, maar diens versie werd in 1777 in gebruik genomen. Mooi nauwkeurig die 260 jaar!
Waarom brak Internet eigenlijk  in 1999 door? En niet een paar jaar eerder? Halverwege de jaren ’90 werd al de eerste browseroorlog uitgevochten. En is dit jaar werkelijk het financiële systeem ontploft? Volgens mij begon de kredietcrisis in 2007 en kwamen de  problemen met de financiën van o.a. Griekenland al in 2010. Waarom zijn de eerste zeven maanden van 2012 van groter belang in dit verhaal? Alleen omdat het dan lekker past met n=-1?

En dan hoeven we het niet eens te hebben over al die belangrijke ontwikkelingen die niet te plaatsen zijn op deze vrij willekeurige tijdschaal. Boekdrukkunst? Niet zo belangrijk blijkbaar, net zoals de uitvinding van de ‘0’, of bijvoorbeeld de ondergang van het Mayarijk zelf. Dat was dan duidelijk toch maar een rimpeling in de evolutie van de aardegeschiedenis. Wat wil Van Egmond er nu eigenlijk mee zeggen? Misschien dit:

De Maya’s zagen de evolutionaire ontwikkeling van de aarde blijkbaar als een zich voortdurend versnellend proces van exponentiële groei; er komt steeds eenzelfde percentage bij en naarmate er meer is, komt er in absolute zin dus steeds meer bij. Zoals een echte ‘theorie’ betaamt, hebben ze lang geleden voorspellingen gedaan, die we nu achteraf kunnen verifiëren.

Het zijn historisch-numerologische trivialiteiten die, zo opgeschreven, een hoogleraar onwaardig zijn. Maar misschien doelde Van Egmond wel op dit soort zaken toen hij tegenover een gehoor van kinderen vertelde ‘Het gaat slecht met de wereld en de reden is dat  grote mensen altijd te veel overdrijven‘. We moeten dan alleen voor de ‘wereld’ mischien ‘wetenschap’ invullen en voor ‘grote mensen’, ‘hoogleraren met rare ideeën’ lezen.
Van Egmond zal die rare ideeën wel uit zijn boekentopdrie gehaald hebben. Die ga ik dus mooi niet lezen, maar ik wil wel een top drie leesvoer aan Van Egmond voorstellen. Geen dikke boeken, maar een aantal leesbare artikelen. Die moet hij zelfs met  het tempo van kennisopname, waar ik hem nog toe in staat acht, wel voor eind december kunnen hebben gelezen:

  1. Eindigt de Mayakalender in 2012?
  2. Graancirkels maken
  3. TU Delft gekidnapt door aliens!
De top 3 van de derde geraadpleegde wetenschapper, prof. dr. Bert Theunissen, ziet er overigens het meest serieus uit: Man and the Natural World van Keith Thomas, Darwin van Adrian Desmond en James Moore, en Science in Action van Bruno Latour.

[*] 30-5-2017 link vervangen door gearchiveerde kopie. Op de inmiddels vernieuwde DUB-site staat het stuk ook nog, alleen zijn daar de comments verdwenen, beetje slordig.

Update: paragnost vindt geen aanwijzingen over Tanja Groen

by 42 Comments

Update: paragnost vindt geen aanwijzingen over Tanja Groen 3
De helderziende Loet van der Gouw kijkt verbaasd

Gisteren besteedde het NOS-journaal aandacht aan het werk van de helderziende en wichelroedeloper Loet van der Gouw. Uit politieonderzoek blijkt dat de buis die hij had aangewezen nooit het lichaam van de sinds 1993 vermiste Tanja Groen heeft bevat.

Op 5 september schreef Pepijn van Erp op Kloptdatwel een artikel over Loet van der Gouw. Die claimt dat hij de fiets heeft gevonden van de sinds 1993 vermiste Tanja Groen. Pepijn schreef dat de politie had laten weten dat de fiets niet van Tanja kon zijn: de fiets is van het verkeerde merk, het framenummer is verkeerd en de ingegraveerde postcode ontbreekt. Loet van der Gouw was hierdoor vreemd genoeg niet uit het veld geslagen. Hij dreigde zelfs hoogleraar Van Koppen met een rechtszaak wegens smaad omdat die had uitgelegd dat paragnosten niet over bijzondere kennis of gaven beschikken. Ze doen volgens Van Koppen niets anders dan hun uitspraken ‘retrofitten’ totdat die voldoende op de werkelijkheid lijken. Voorspellen doen ze niets. We schreven eerder over de techniek van het retrofitten op Kloptdatwel naar aanleiding van een artikel van de hoogleraar Harald Merckelbach eind juni van dit jaar in de krant NRC Handelsblad.

De paragnost Loet van der Gouw claimde niet alleen dat hij de fiets van Tanja had gevonden. Hij had ook een buis aangewezen waarin het lichaam van Tanja zou hebben gezeten. Daarover schreef de NOS onlangs. Het NOS-journaal meldde gisteren dat uit politieonderzoek blijkt dat de buis nooit een lichaam heeft bevat.

Ik kijk met vertrouwen uit naar de rechtszaak die Van der Gouw wil aanspannen tegen Van Koppen. Ik vind het ondertussen erg zonde van alle moeite die de politie aan deze verkeerde sporen heeft besteed. Tijd die beter had kunnen worden besteed. Treurig is de zaak vanwege de valse hoop die de nabestaanden misschien even hebben gevoeld.

 

Foto voorzijde: Tanja Groen, uit een video begin jaren 1990 (Netwerk)

Big Kwak?

by 144 Comments

In veel discussies over zgn. alternatieve medicijnen valt altijd wel het woord ‘Big-Pharma‘ hetgeen dan onmiddellijk associaties moet oproepen met de grote boosaardige multinationals, het militair-industrieel complex, etc. Iets dat alleen maar gericht is op winst en zeker niet op het leveren van middelen die zieke mensen genezen. De farmaceutische industrie schijnt volgens de ware gelovigen volledig gericht te zijn op het uitmelken van de mensheid. Dit dan natuurlijk volledig in tegenstelling tot wat zich alternatieve geneeskunde noemt. Deze is altruïstisch, heeft alleen maar oog voor het welzijn van de mens en is er zeker niet op gericht het grote geld zo snel mogelijk binnen te halen. Althans, volgens de ware gelovigen.

Laten we dus eens een oppervlakkige blik werpen op homeopathische geneesmiddelen. Daarvan is bewezen dat enige werking, die een zieke meent te ervaren, volledig toe te schrijven is aan het placebo-effect. Bij homeopathische middelen gaat men uit van een oertinctuur die vervolgens meerdere malen verdund wordt, vaak tot in het oneindige (bij ongeveer 12C (24D=10^24 x verdund) is de kans dat er nog een enkel molecuul van de oertinctuur aanwezig is in de oplossing dan nagenoeg 0).

Big Kwak? 4
Homeopathische verdunningsreeks: Van oertinctuur naar D4

Er zijn veel middelen op de markt die werken tegen koorts, hoofdpijn en misselijkheid. Vergelijken we nu een homeopathisch middel met reguliere merkloze medicijnen dan kunnen we een interessante observatie maken.

De keuze voor een merkloos medicijn in deze is bewust gemaakt. De werking van de actieve component is via vele klinische studies bewezen en we kunnen daarom stellen dat deze het placebo-effect ontstijgen. Aangezien het oorspronkelijke patent verlopen is worden er geen ontwikkelkosten meer in de prijs verwerkt. Bij mijn weten worden homeopathische middelen door de fabrikant niet aan dezelfde, jaren durende, klinische studies blootgesteld als de reguliere medicijnen, dit type kosten hoeft de fabrikant van homeopathische middelen dus niet in de prijs te verdisconteren. De farmaceutische industrie spendeert ca. 15-20% van haar omzet aan R&D. Biohorma (het moederbedrijf van A. Vogel) claimt ook nieuwe middelen te ontwikkelen maar de website geeft niet aan om welke bedragen het gaat. We kunnen er echter zeker van zijn dat dit type `R&D` veel minder kostbaar is o.a. door het feit dat dit type middelen niet aan dezelfde strenge eisen moet voldoen als reguliere medicijnen. Ook moge het duidelijk zijn dat de fabrikanten die merkloze medicijnen verkopen nog steeds enige winst maken, anders zouden ze dit soort producten niet verkopen.

Big Kwak? 5

Op de website van A. Vogel kunnen we dan wat daar een homeopathisch geneesmiddel genoemd wordt vinden:
Belladonna D4 (alcoholgehalte ca. 50% v/v), 50 ml: € 9.95

Drie weken geleden kon men nog op de website lezen dat het middel werkte tegen koorts, hoofdpijn en misselijkheid. Dat is momenteel niet meer het geval. Nu staat er dat het een middel is ‘zonder specifieke therapeutische indicatie’. Ook wordt er vermeld dat ‘op de verpakking van homeopathische geneesmiddelen mag door nieuwe wetgeving vanaf 1 september 2012 niet meer vermeld worden waar het middel voor bedoeld is (claim/indicatie)’. Ook vermeldenswaard is dat ik dit middel drie weken geleden nog op de websites van Etos en Kruidvat kon vinden (tegen dezelfde prijs) als middel tegen koorts, hoofdpijn en misselijkheid. Momenteel kan ik het middel echter niet meer vinden op deze websites. Homeopathisch weg verdund?

Vergelijken we nu de prijs van Belladonna D4 met een aantal reguliere merkloze medicijnen:
• Etos paracetamol, 48 tabletten: € 0.99
• Etos Ibuprofen (400 mg), 20 tabletten: € 1.58
• Kruidvat Paracetamol/Coffeïne, 100 stuks: € 3,98
• Kruidvat PPC Tabletten, 20 stuks: € 1,29

Voor een flesje van 100 ml 70% alcohol betaal ik als eindverbruiker bij de Etos € 1.65. Uitgaande van 1 l oertinctuur maakt men vervolgens 10000 l middel hetgeen overeenkomt met 200000 flesjes. Al met al moge het dus duidelijk zijn dat de grondstoffen (oertinctuur + verdunningsvloeistof + verpakking) niet zwaar bijdragen aan de prijs van het homeopathische middel.

We kunnen dus alleen maar concluderen dat de winstmarge op dit product aanzienlijk is. De conclusie lijkt dus ook gerechtvaardigd dat men voor dit type homeopathische middelen van ‘Big-Kwak’ kan spreken.

N.B.
Belladonna of Wolfskers is een plant die zeer giftig is, ze bevat nl. enkele extreem giftige alkaloïden (o.a. atropine). De indicator D4 geeft aan dat de oertinctuur 10000x verdund is. Dat zou voldoende moeten zijn om het product ongevaarlijk te maken. Ik heb echter geen idee wat de concentratie van alkaloïdes in de oertinctuur is en vraag me nu dus af of er voldoende klinische studies aanwezig zijn die dat ook daadwerkelijk aantonen dat het product ongevaarlijk is.

SOPN: 0,1%

by 81 Comments

Soms vraag je je af als skepticus: waar maak ik me druk over? Bij de Tweede Kamerverkiezingen van afgelopen woensdag kon je ook stemmen op de Soeverein Onafhankelijke Pioniers Nederland (SOPN). Precies 12.951 kiezers hebben volgens De Volkskrant van deze mogelijkheid gebruik gemaakt. Dat is 0,1% van in totaal 9,4 miljoen mensen die hun stem hebben uitgebracht. Dat sterkt je vertrouwen in het oordeelkundig vermogen van de medemens. 

SOPN: 0,1% 6
SOPN-Lijsttrekker Johan Oldenkamp is in Hilversum stemmen aan het winnen (bron: video SOPN).

Aan de andere kant. De SOPN heeft het ook wel héél erg bont gemaakt. Het aanbod aan vreemde partijstandpunten is buitengewoon groot. Zo is de partij van mening dat de F16-straaljagers van de Luchtmacht moeten worden ingezet om vliegtuigen tegen te houden die Chemtrails verspreiden in het Nederlandse luchtruim. Op haar website geeft SOPN het volgende weer uit een interview met lijsttrekker Johan Oldenkamp:

‘Vliegtuigen die chemtrails verspreiden moeten door de luchtmacht tegengehouden worden, stelt de partij. De uitgestoten chemicaliën worden volgens de SOPN onder meer gebruikt voor geo-engineering, cloud-seeding, weermodificatie, solar radiation management, het experimenteel uitsproeien van ziekten en het experimenteel uitsproeien van nanodeeltjes en chemicaliën’.

In een ander artikel eist de partij onmiddellijke stopzetting van Chemtrails. Op Kloptdatwel schreven we eerder dat er geen enkele aanwijzing is dat Chemtrails echt bestaan.

De partij neemt een radicaal anti-wetenschappelijk standpunt in:

‘Deze achterhaalde wetenschap vormt nog steeds de grondslag voor onze huidige samenleving. Momenteel merken we hoe deze beperkende theorieën onze verdere ontwikkeling als mensheid hardnekkige belemmeringen oplegt. We worden in het huidige tijdsbeeld steeds nadrukkelijker geconfronteerd met de tekortkomingen van deze beknellende zienswijzen. Willen we werkelijk het geheel van alles kunnen gaan verklaren, dan hebben we een wetenschap nodig die voorbij de begrenzing van de materiële schijnwerkelijkheid reikt. Deze wetenschap laat zien dat materiële eenheden slechts knopen zijn in resonerende energiepatronen.’

SOPN: 0,1% 7
De visie die de SOPN uitdraagt op haar website.

Lijsttrekker Johan Oldenkamp publiceerde daags voor de verkiezingen een bizar artikel waarin hij veronderstelt dat de naam ‘Nazi’ staat voor ‘Nationaal Zionistisch’. Het zionisme is een Joods-nationalistische beweging en de term Nazi is in werkelijkheid een gangbare afkorting voor een aanhanger van de Duitse Nationaal Socialistische Partij die in de jaren 1930 en 1940 onder leiding stond van Adolf Hitler en verantwoordelijk was voor de moord op 6 miljoen Joden in Europa (lees dit Wikipedia-artikel voor meer info). Oldenkamp beweert welwillend dat er zelfs mensen zijn die beweren dat Joden achter het anti-Joodse programma van Hitlers partij zouden zitten. Dit is in mijn ogen een misselijk makende omkering van de werkelijkheid.

Niet alleen lijsttrekker Oldenkamp, ook de SOPN heeft vreemde ideeën over de samenleving. De partij heeft zich vastgebeten in het standpunt dat Nederland een schijndemocratie is. In dit interview met de NOS vertelt Oldenkamp daarover. Tijdens een persconferentie vertelde hij dat de gangbare politieke partijen criminele organisaties zijn en de Staat der Nederlanden ongrondwettelijk is. Niet de regering maar multinationals zouden in werkelijkheid de lakens bij ons uitdelen. Banken zouden geld uit het niets creëren en de Nederlandse bevolking daardoor aan de bedelstaf brengen. De oplossing: Nederland uit de EU, de macht van de grote bedrijven aan banden, een nieuwe eigen munt en afschaffing van de leerplicht en de plicht om te werken. Het resultaat volgens de SOPN: een echt vrij en soeverein onafhankelijk land. Oldenkamp was van mening dat dit programma goed zou zijn voor maar liefst 76 zetels (ofwel een absolute meerderheid in de Tweede Kamer).

SOPN-er Maarten Horst (nummer 50 op de lijst en specialist in het maken van energie uit niets) vertrouwde deze voorspelling niet helemaal en sprak op 6 september nog de hoop uit dat buitenaardsen voor de verkiezingsdatum van zich zouden laten horen. Volgens Omroep Zeeland:

‘Volgens Horst voorspelt een Amerikaanse deskundige een grote omwenteling. Hij verwacht hulp van buitenaardse krachten bij het winnen van zetels. “Als voor 12 september iets naar buiten komt dat te maken heeft met buitenaards contact, dan kunnen we rekenen op veel stemmen. Want dan denken de mensen: het klopt wat ze zeggen.”

Het mocht niet zo wezen. Gelukkig maar.

 

 

Eerder schreven we op Kloptdatwel al over SOPN.

Ook schreven we eerder over de ideeën van Johan Oldenkamp.

 

Praktijk voor handlijnkunde: Neem uw leven in eigen hand

by 103 Comments

Ieder jaar in augustus wordt in het dorpje waar ik woon een evenement met rommelmarkt en oude ambachten georganiseerd. Ik besloot dit keer naast de verkoop van zolderspullen een ludieke dienst aan te bieden met een skeptische inslag.

Ik dacht in eerste instantie aan iets van cold reading, en dan overduidelijk overdreven, als een kermisattractie met een grote glazen bol en bijpassende zigeunerkledij. Het schijnt niet moeilijk te zijn, die jongen van Rambam deed het ook zomaar even (leek het), op een paranormaalbeurs, en had er best succes mee. Maar uiteindelijk voelde ik me daar toch te onzeker over, ik wilde graag iets meer houvast en ging op zoek naar een andere invulling van mijn act.

Een inspiratiebron was een artikel van de website van Skepsis: Grafologie, De bladspiegel van de ziel waarin Skepsisbestuurslid Dick Zeilstra verslag doet van de werkwijze van het door hem opgerichtte bureau Grafospect, Instituut voor wetenschappelijke grafologie. Omdat ik nogal wat mensen ken die grafologie serieus nemen, had ik het artikel een aantal keren gekopieerd thuis liggen, zodat ik het altijd direct kan uitdelen als het onderwerp ter sprake komt. Voor mij was het ook het eerste artikel dat ik van Skepsis las waarna ik natuurlijk onmiddelijk een abonnement op het tijdschrift genomen heb.

Het artikel verhaalt hoe tot in de jaren 1960 grafologie een volstrekt gangbare onderzoeksmethode was in de psychologie, waarmee men meende via het handschrift informatie te kunnen inwinnen over iemands karaktereigenschappen. Nadat de psycholoog Jansen hier een doctoraalscriptie aan gewijd had, waarin werd aangetoond dat er geen verband was tussen handschrift en karaktereigenschappen, nam de methode in populariteit af en werd verwezen naar het rijk van astrologen, handlezers en andere waarzeggers.

In het Skepter-artikel wordt verder ingegaan op het merkwaardige verschijnsel dat ondanks negatieve uitkomsten van validiteitsonderzoek clienten zich doorgaans goed herkennen in een karakteranalyse. In de psychologie is dit bekend onder de naam Forer-effect, of ook wel Barnum-effect: de neiging van mensen om vage en algemeen geldende uitspraken over de eigen persoon te accepteren als een rake, typerende omschrijving, zonder zich te realiseren dat diezelfde omschrijving voor bijna iedereen opgaat.

Wikipedia vermeldt hierover:
‘Het begrip dankt zijn naam aan de Amerikaanse psycholoog Bertram Forer, die in 1948 een persoonlijkheidstest uitvoerde bij zijn studenten en hen daarna een persoonlijkheidsanalyse verstrekte die zogenaamd op die persoonlijkheidstest gebaseerd was. Hij verzocht de studenten vervolgens het waarheidsgehalte van de persoonlijkheidsanalyse een cijfer te geven tussen 0 (= klopt helemaal niet) en 5 (= klopt zeer goed). Het resultaat was dat de persoonlijkheidsanalyse gemiddeld 4,26 punten kreeg.
Groot was de verrassing toen de studenten verteld werd dat zij allemaal exact dezelfde persoonlijkheidsanalyse gekregen hadden. Forer had die samengesteld uit horoscopen uit een krantenkiosk.’

Praktijk voor handlijnkunde: Neem uw leven in eigen hand 8
Een beletteringsapparaat: € 26,95

Het Forer-effect leek me een geschikt uitgangspunt voor een ludieke actie. De tekst die Zeilstra naar zijn grafologieklanten had opgestuurd had goed gewerkt, want uit het tevredenheidsonderzoek was gebleken dat de meesten het als een treffende beschrijving hadden ervaren. De tekst bevat uiteraard algemene waarheden waarin praktisch iedereen zich herkent en is bovendien overwegend positief. Het leek me wel aardig om deze tekst te gebruiken voor mijn act, het zou dan tegelijkertijd kunnen dienen als een mooie gelegenheid om mensen in te lichten over het Forer-effect en naar het Skepter-artikel te verwijzen. Omdat grafologie als kermisattractie minder geschikt is heb ik gekozen voor handlijnkunde als ‘kapstok’ om het verhaaltje aan op te hangen. Na het Wikipedia-artikel over handlijnkunde gelezen te hebben besloot ik me te richten op de drie ‘belangrijkste’ lijnen in de hand de zogenaamde hoofdlijn, hartlijn en levenslijn. Zij zouden informatie bevatten over de gebieden ‘kennisverwerving’, ’emoties’, en ‘levensloop/algemeen welzijn’. De tekst van Zeilstra (die ook bijna dezelfde was als die van Forer) bleek goed op te splitsen in deze drie deelgebieden (en ik heb er zelf nog een klein beetje bij verzonnen). Door deze opsplitsing was het ook beter te onthouden, want voor wat ik van plan was zou het noodzakelijk zijn de gehele tekst uit mijn hoofd te leren.

Praktijk voor handlijnkunde: Neem uw leven in eigen hand 9
Een paar stoelen met een kussen dat ik toch al had: € 0,00

Op de dag van het evenement was het gelukkig erg mooi weer waardoor er hoogstwaarschijnlijk veel publiek zou komen. Ik kon gebruik maken van het tuinhuisje van een vriendin die in het centrum woont en waar wij in haar tuin ook nog een tuincafé en rommelmarktkraam hadden ingericht.
Het was natuurlijk niet de bedoeling dat mensen mijn handleeskunsten al te serieus zouden nemen en daarom vroeg ik er maar twee euro voor. Ook de manier waarop ik het huisje had ingericht en mezelf had aangekleed zouden daar dacht ik wel aan bijdragen.

Praktijk voor handlijnkunde: Neem uw leven in eigen hand 10
Stift + karton: € 1,50

De combinatie met het tuincafé was een succes. Veel mensen die bij ons wat kwamen drinken wilden even later ook hun hand laten lezen. En het handlezen ging me verrassend goed af! Ik was eerst bang dat mijn verhaal veel te gekunsteld zou overkomen of dat ik mijn tekst kwijt zou raken, maar dit viel reuze mee. Ik vroeg regelmatig of men zich herkende in de gegeven beschrijving en dit bleek vaak het geval. Soms ook niet, maar dan viel daar wel weer een mouw aan te passen waardoor het toch weer klopte. Aan het eind van mijn ‘consult’ liet ik mijn klanten een envelop kiezen uit een kistje waar er ongeveer 30 inzaten. Ik vertelde erbij dat in iedere envelop een andere tekst zou zitten en dat het wel heel toevallig zou zijn als zij de tekst zouden trekken die ik ze zojuist verteld had.

Praktijk voor handlijnkunde: Neem uw leven in eigen hand 11
Het Forer-effect aan het werk zien: priceless!

Mocht dit wel het geval zijn dat zou dit een teken zijn van hogerhand, want ‘toeval’ bestaat natuurlijk niet. Op het moment dat men de tekst begon te lezen zagen de meesten de grap ervan in en konden er hartelijk om lachen. Een enkeling was echt verbaasd. (Onderaan de tekst had ik een verwijzing naar het Skepter-artikel en naar het Forer-effect opgenomen.)

Tja, Zeilstra voorspelde het al in zijn artikel uit 1993 dat door de hernieuwde belangstelling voor oude en nieuwe pseudowetenschappelijke methodes een toenemend aantal charlatans een graantje zou willen meepikken. 😉

 

 

Hieronder de tekst die in de envelop zat:

De hoofdlijn geeft informatie over de manier waarop kennisverwerving plaatsvindt:

Beweringen van anderen accepteer je niet, zonder dat je er voldoende bewijzen voor hebt. Je houdt van duidelijke feiten en bent niet bijgelovig. Als een onderwerp je interesseert neem je gemakkelijk nieuwe kennis op.”

De hartlijn geeft informatie over hoe je gevoelsmatig reageert in specifieke situaties:

Je neigt tot impulsief gedrag en het kost je daarom vaak moeite om je geduld te bewaren. In onverwachte situaties kan je daardoor snel handelen, maar dit gaat vaak ten koste van een zorgvuldige overweging. Hierdoor heb je later wel eens spijt van een genomen beslissing.

Je maakt je wel eens zorgen over hoe je door anderen wordt bekeken of beoordeeld, omdat je behoefte hebt aan hun waardering. Naar buiten toe heb je vaak een houding van ‘wie doet me wat’, maar innerlijk weet je wel beter en is het pantser soms dunner dan je lief is. Je hebt ondervonden dat het onverstandig kan zijn om jezelf teveel bloot te geven.

De levenslijn geeft informatie over je levensloop en algemeen welzijn:

Je bent een laatbloeier, in je jeugd en ook nu nog, was en ben je in je denken teveel naar binnen gericht. Je voelt dat zelf wel omdat je ambitieus bent, maar je weet instinctief dat groei veel tijd kost. Aan de andere kant bezorgt dit je ook een flinke dosis onrust die je uit balans kan brengen.

Je hebt de neiging om kritisch op jezelf te zijn. Je slaagt er echter over het algemeen in je persoonlijke zwakheden te compenseren. Hoewel er momenten zijn waarop je leven chaotisch verloopt, laat je je niet op een zijspoor brengen en worden bijzaken van hoofdzaken gescheiden.

Onderaan in een kleiner lettertype (in wordpress gaat dat niet) had ik deze tekst opgenomen:

De neiging van mensen om vage en algemeen geldende uitspraken over de eigen persoon te accepteren als een rake, typerende omschrijving, zonder zich te realiseren dat diezelfde omschrijving voor bijna iedereen opgaat, wordt wel het Forer-effect genoemd. Voor meer info zie het Wikipedia item hierover.

Dit stukje tekst komt voor een groot deel uit een Skepter-artikel dat gaat over grafologie, ik heb het aangevuld met wat Wikipedia-info over handlijnkunde en er zelf nog wat bij bedacht. Voor wie geïnteresseerd is in het hele artikel over grafologie kan kijken op www.skepsis.nl en dan ‘grafologie’ intoetsen bij de zoekmachine.

* Skepter is het tijdschrift dat uitgegeven wordt door de stichting Skepsis.