• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)

complotten

Kijk, een complot!

26 July 2021 by Pepijn van Erp Leave a Comment

Kijk, een complot! 1
Het populair wetenschappelijke tijdschrift KIJK bracht onlangs een special uit over complotten. In 300 pagina’s worden de 55 ‘spannendste samenzweringen’ behandeld. Elk hoofdstuk heeft dezelfde structuur. In ‘De zaak’ wordt kort (soms minder kort) uiteengezet waar het om draait. Dan komen de complottheorieën die rond die kwestie spelen aan bod onder ‘De geruchten’, die vervolgens tegen het licht gehouden worden in een paragraaf met als titel ‘De feiten’. Afgerond wordt met ‘Zaak opgelost?’ waarop het antwoord toch meestal ‘ja’ luidt.

Omdat er per complot maar een paar pagina’s beschikbaar zijn, kun je geen uitputtende bespreking van alle aspecten van de complotten verwachten. Toch verbaasde ik me wel over de keuzes bij sommige complotten. Bij de moord op Kennedy eigenlijk geen woord over de ‘Magic Bullet‘ en bij de bespreking van 9/11 ontbreekt elke vermelding van WTC7. Voor deze complotten zijn dat volgens mij echter de punten die voor de meeste mensen die in aanraking komen met de complottheorieën in deze zaken het meest verdacht lijken en dus de belangrijkste aanwijzing dat er iets niet zou kloppen in het officiële verhaal.
Kijk, een complot! 2

Qua typisch Nederlandse complotten moeten we het in deze special doen met de moord op Fortuyn, daarnaast het Englandspiel en het Bloedbad van Srebrenica waarbij wel een duidelijke Nederlandse connectie was. De Bilderbergconferenties mag je er ook nog wel net bijrekenen, maar geen plek voor bijvoorbeeld de Bijlmerramp of de vuurwerkramp in Enschede. Als je je blik verbreedt tot het Nederlandstalige gebied, dan kom je nog de Bende van Nijvel tegen, in welk hoofdstuk de affaire Dutroux dan weer slechts terloops wordt vermeld. Maar ja, je moet als samensteller natuurlijk keuzes maken.

De zeer recente complottheorie QAnon (als je dat al een complottheorie kunt noemen), wordt alleen even aangestipt in het inleidende hoofdstuk. Complotten rondom de corona-epidemie worden wel redelijk uitgebreid behandeld met rolletjes voor de hoofdrolspelers in Nederland zoals de stichting Viruswaarheid.

Het is een rijk geillustreerd, lekker bladerboek. Bij elk hoofdstuk staan wat referenties, meestal boeken waaruit geput is, maar vaak zijn de daar opgevoerde werken niet van heel recente datum. Wel aardig om op te merken is dat bij een aantal complotten verwezen wordt naar artikelen die in Skepter verschenen, o.a. Broodje Aspartaam van Marie Prins, In de ban van de Matrix van Rob Nanninga (over David Icke) en Columbus en de platte aarde van Jan Willem Nienhuys.

Filed Under: Complottheorieën Tagged With: complotten, complottheorieen

Platte nonsens op NPO Radio 1

12 April 2020 by Frank Verhoft 27 Comments

[Dit artikel is eerder gepubliceerd op KritischeMassa.be]

Een ‘flateurter’ op de publieke radio die antwoordt op vragen van luisteraars. Een uur lang zeveren zonder filter over de platte aarde, met een heel welwillende presentator. Iemand moet het voorstel goedgekeurd hebben tijdens een redactievergadering van het radioprogramma Gaan!. In deze “extra vroege ochtendshow van BNNVARA gepresenteerd door Morad Elouakili (…) staan de luisteraars centraal en mogen ze ervaringen delen die passen bij de actualiteit van de dag”. En dat tussen 4.00 en 6.00 uur ‘s morgens!

Wars van de promopraatjes: echt centraal staat natuurlijk de gast en deze keer is dat Frans Heslinga, professionele bedenker van samenzweringen, waarover ik hier al vaker heb geschreven. Heslinga was onder meer de organisator van de International Flat Earth Conference in Egmond aan Zee (2016). In mijn verslag van die tweedaagse martelgang heb ik ook de ideeën van Heslinga omtrent de platte aarde uitvoerig beschreven. Op 9 april 2020 mocht hij dus zijn verhaal doen, te beluisteren via NPO Radio 1. Platte aarde, “omdat het niet altijd over het coronavirus moet gaan”, aldus de presentator. Dat vind ik ook, zeker nu mijn boekje over de platte aarde vandaag voor de eerste keer in het wild gespot is.

Mijn twijfels worden bij de inleiding meteen weggenomen: de presentator herhaalt vrolijk een van Heslinga’s kernpunten, maar dan in vraagvorm. Hoe komt het toch dat men 400 jaar geleden plots begon te zeggen dat de aarde bol was?

Heslinga dist graag het verhaaltje op dat de mensheid altijd al geweten heeft dat de aarde plat was, maar dat 400 à 500 jaar geleden, na een intellectuele coup zonder weerga, de mensheid werd wijsgemaakt dat de aarde een bol was. Ik volg Peter Dijkhuis heus wel dat het inzicht dat de aarde bolvormig is, van pakweg Plato en Aristoteles tot het einde van de middeleeuwen was voorbehouden tot een klein groepje geleerden, zoals hij uitlegt in zijn prachtige boek De Platte Aarde. Maar het aantal nuances verschil tussen de erudiete schrijver Dijkhuis en de feitenvrije woordenpatser Heslinga is echt niet op tien handen of meer te tellen.

Voor Heslinga is de 400, 500 jaar voor een gans andere reden belangrijk: het plaatst het vermeende ontstaan van het denkbeeld dat de aarde bol, is in de tijd van Copernicus’ ideeën over het heliocentrisme en in dezelfde eeuw als de oprichting van de jezuïeten. Het dient gezegd: de soldaten Gods komen vandaag eigenaardig genoeg niet aan bod in dit uurtje radio. Hoewel de positie van de aarde ook van cruciaal belang is in de platte-aardefolklore, positie is niet gelijk aan de vorm van de aarde. Aristoteles en Ptolemaeus plaatsten trouwens de sferische aarde pal in het centrum van hun sferensysteem. Deze kemel laten de redactie en de presentator al te gemakkelijk passeren.

Terug naar de uitzending: onderzoeker dr. Jan Willem Van Prooijen (Social and Organizational Psychology, VU Amsterdam) mocht in de inleiding van het programma middels een clipje enkele zinnige dingen zeggen over de aantrekkingskracht van complottheorieën, zowel bij gelovers als bij liefhebbers van fictie. Zelf heb ik eerst de stripreeks XIII verslonden, daarna Ludlums boeken, o.a. de Bourne-cyclus. Ira Levins Boys from Brazil? Yep, boek én film! Three Days of the Condor, The Parallax View, het nieuwere Atomic Blonde, slechts enkele van de ontelbare boeiende complot-in-complotfilms.

Veel nieuws heeft de zelfverklaarde ‘compleetdenker’ niet te vertellen, het grootste deel van zijn uitleg is op vier jaar tijd niet veranderd. Ja, hij legt deze keer wel uit hoe hij zijn onderzoek in 2015 startte. Als u nu denkt aan ingewikkelde metingen, gevaarlijke expedities of cartografische avonturen, dan moeten Frans én ik u teleurstellen. Op zijn 52ste stopte hij met het accepteren wat men hem eerder verteld had, want dan “begint je leven opnieuw, maar in een hogere cyclus”. Zijn moment van ontwaken in een hoogst originele verpakking. Ook in Heslinga’s geval betekent “onderzoek het zelf”, de kernfrase der Ontwaakten, dat je maar genoeg YouTube-filmpjes over het onderwerp moet bekijken. Uiteraard enkel die filmpjes die stellen dat de aarde plat is. Daar stopt het voor Frans. Dezelfde visie op eigen onderzoek wordt gedeeld door de Vlaamse complotpaus Peter Vereecke, die stelt dat je zijn conclusie kan bereiken als jij maar genoeg informatie absorbeert die zijn conclusie ondersteunt.

Heslinga begon met de YouTube-filmpjes van Eric Dubay en kreeg dan door YouTubes algoritmen steeds meer nieuwe, soortgelijke video’s voorgeschoteld. Ook op dit gebied geen verrassing: Dubay was er in 2014 al bij. Eric Dubay is een Amerikaanse ex-pat die al een lange ervaring heeft in het bedenken en recycleren van complottheorieën. Zijn aantrekkingskracht is onverklaarbaar groot, evenals die van zijn theorieën. The Atlantean Conspiracy, Exposing the Global Conspiracy from Atlantis to Zion (2012) suggereert wat ander materiaal bevestigt: rabiate antisemiet, KKK-fanboy en nazi-apologeet. Maar met een grote aanhang. Hij beheerst feilloos de middelen die YouTube, Facebook e.a. bieden.

Wanneer Morad Elouakili in een helder moment opmerkt dat deze ‘onderzoeksmethode’ geen enkel controlemechanisme heeft, veegt Frans elke denkbare vorm van peer review van tafel. Wetenschappers controleren geen wetenschappers. De vrijmetselaars, want dat zijn ze, houden elkaar de hand boven het hoofd. Georges Lemaître, die in 1832 (een lapsus voor 1932) met de Big Bang op de proppen kwam, was een vrijmetselaar. Einstein, die gedwongen werd de theorie van Lemaître te bewijzen: vrijmetselaar. Enkele eeuwen daarvoor had ook al Isaac Newton de theorieën van verre voorganger en logebroeder Nikolaas Copernicus (hoewel zo’n 175 jaar voor de oprichting van de eerste gekende loges gestorven) moeten ondersteunen. Copernicus had zomaar eventjes zonder bewijs (want zonder telescoop) aangevoerd dat de aarde een bol is! De presentator zwijgt. U, beste lezer, roept ondertussen dat Copernicus schreef dat de bolle aarde, een idee dat toen net geen 2000 jaar oud was, rond de zon draait. Het is niet duidelijk of de Nederlandse astronaut André Kuipers ook een logebroeder zou zijn, maar volgens Heslinga is hij alvast een leugenaar met dubbele agenda. Een uur lang mag Heslinga ongehinderd dit soort bagger spuien.

Nadat Frans heeft aangetoond dat hij in zijn kennis van de natuurkunde, geologie, astronomie, etc. hoegenaamd niet gehinderd wordt door enige kennis van zaken, vindt hij het tijd om te bewijzen dat hij ook taalkundig een complete lapzwans is. Het woord ‘globe’ komt volgens hem van het Duits ‘glauben’, en dat betekent ‘geloven’, wat meteen bewijst dat we gedwongen worden te geloven in het valse, bolle model. Die had ik nog niet gehoord en wat mij betreft, wint Frans op 9 april 2020 hiermee het internet!

De bellers dan, want we mogen niet vergeten dat de luisteraars centraal staan. De eerste luisteraar geeft een verwarde uitleg over hoe “een bol ook half-bol kan zijn”, en iets over de 4 pijlers waarop de aarde zou rusten, zoals beschreven in de Bijbel. Dat heeft ze gezien op YouTube. Zelfs Frans krijgt er kop noch staart aan, maar ze is wel een mooi voorbeeld hoe het er in sommige Nederlandstalige Bijbels geïnspireerde FB-groepjes over het onderwerp aan toe gaat. Een andere fan, Martine, wil haar “adhesie betuigen” en verzekert Frans en Morad dat ze goed beslagen ter ijs komt; haar neef heeft namelijk een Nobelprijs gewonnen. Volgens haar is de aarde plat, want dat vertelt haar ervaring. Opnieuw zo’n cruciaal gegeven: “ik ervaar, dus ik weet”. De hersenscheet als kennis.

De overige bellers zijn zeer kritisch en de meesten stellen vrij goede vragen, maar ze overschatten zichzelf hopeloos. Wat in een gesprek met een intellectueel eerlijk persoon zou uitmonden in een ernstig gesprek, eindigt bij de complotverzinnende gluiperd die Frans in een Gish Gallop, een stroom van baarlijke nonsens. Alle clichés komen ter sprake, alle foute aannames worden ongefilterd en onbetwist door de microfoon geduwd. Tussen haakjes, rake correcties van de nonsens van Frans kunnen gevonden worden op de ronduit schitterende website flatearth.ws (Engelstalig) en sinds kort ook op de Nederlandstalige versie.

Platte nonsens op NPO Radio 1 3

Terug naar de vragenstellers: verschillende Henks en Djecks zitten hoorbaar met de mond vol tanden aan hun toestel en zijn zo verbouwereerd dat ze stamelend plaats moeten maken voor de volgende. Niemand van de critici beseft dat men niet kan discussiëren over een onderwerp dat men nog nooit overdacht hadden, terwijl Heslinga al vier jaar lang zalen in heel Nederland afschuimt om zijn verhaal over de platte aarde te doen.

Heel de uitzending door verkondigt Frans ongefilterd en ongehinderd zijn kinderlijke en onnozele waanideeën, en mede met de hulp van de presentator komt hij uit het gesprek en de discussies naar voren als de bedachtzaamheid en de rust zelve. Morad Elouakili, die verschillende keren blijk geeft van een scherp verstand, laat betijen. Misschien speelt het vroege uur een rol. Slechts wanneer enkele bellers zich afvragen waarom BNNVARA zendtijd aan zo’n schertsfiguur geeft, trekt de presentator ongemeen hard van leer.

Een uur luisteren naar morosoof Heslinga, dat was lang geleden. Net voor een vers nieuwsbulletin zich aankondigt, wordt Frans bedankt en gaat het weer over iets anders. Maar deze radiomaker heeft zijn zendtijd weer lekker gevuld. Hij heeft weer gescoord met een gekke meneer! Wat hebben we gelachen. Not.

Filed Under: Pseudowetenschap, Complottheorieën, De ideeën van Tagged With: complotten, Frans Heslinga, platte aarde

Skepsis congres 2010 – complottheorieen

13 November 2010 by Maarten Koller Leave a Comment

Vandaag is het zover, Skepsis heeft haar jaarlijkse congres, dit keer over complottheorieen. Voor een wat uitgebreidere omschrijving van het programma dan hieronder staat klik hier.

We beginnen vandaag met Luc Bonneux, epidemioloog en redacteur van Wonder is gheen wonder, (zeg maar de belgische skepter), het blad van onze belgische zusterorganisatie Skepp. Zijn onderwerp: Epidemiologie en preventie van pandemieen van paniek.

Dan gaan we door met onze eigen Jan Willem Nienhuys, hij gaat ons een overzicht van complottheorieen door de jaren heen geven.

De derde spreker is Stef Aupers, socioloog, en hij bespreekt de sociologie van de complottheorie.

De laatste spreker van de dag is Jan-Willem van Prooijen, psycholoog, en hij gaat dieper in op de psychologie van de complottheorie.

Tussendoor laten we wat humoristisch film(pje)s zien en ook tijdens de lunchpauze. Enkele voorbeelden zijn al op dit blog voorbij gekomen.

Na afloop is er een borrel.

Verder zijn de werkgroepen aanwezig, de leden die als aanspreekpunt gelden zullen gemakkelijk herkenbaar zijn vanwege een speciaal voor de gelegenheid gedrukt shirt. We zullen ook enkele gratis mee te nemen Skepters neerleggen. De skeptische notities zijn zoals altijd te koop en de Wonder is gheen wonder zal ook ter inzage liggen: u kunt hiervan natuurlijk tijdens het congres lid worden.

Wilt u nog wat blogs lezen met betrekking tot het congres en complottheorieen, klik dan even hier. Daar kan je ook enkele filmpjes die vertoond zullen worden vinden.

Mocht u niet aanwezig kunnen zijn dan niet getreurd: de bedoeling is om dit jaar de sprekers op video op te nemen en praktisch integraal op internet te zetten. Verder komen er (binnen enkele dagen na het congres) korte verslagen over de sprekers, waar we dan later de videobeelden aan toe zullen voegen. Dit alles wordt natuurlijk op kloptdatwel.nl bekeken.

Filed Under: Complottheorieën, Skepsis Congres, Skepticisme Tagged With: complot, complotten, complottheorieen, congres, Skepsis

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • SKEPP
  • SBM
Skepter 36.1 – Lentenummer 2023
25 February 2023 - SkepsisBlogBeheerder
Skepter 36.1 – Lentenummer 2023

De eerste Skepter van 2023 is eergisteren van de drukker gekomen en zit in de verzending. Hij zal ergens komende week wel bij abonnees en donateurs bezorgd worden. Weer veel moois in dit nummer. Herkent u zich in het portret hier rechts? Dit is volgens de kunstmatig intelligente plaatjesgenerator DALL·E hoe een skepticus eruitziet. Gert Jan van ’t ... Meer lezen Het bericht Skepter 36.1 – Lentenummer 2023 verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Skepter 35.4 – Winternummer 2022
1 December 2022 - Pepijn van Erp
Skepter 35.4 – Winternummer 2022

Brengen genetici de mammoet, de dodo en de buidelwolf weer terug? Komt kernfusie er sneller dan velen denken? Het nut van sciencefiction als lesmateriaal. Een interview met pendelwinnaar Marieke Kuypers, en nog veel meer in dit nummer. Het bericht Skepter 35.4 – Winternummer 2022 verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Piramidependelprijs voor Marieke Kuypers en Diederik Jekel feliciteert Skepsis met 35-jarig bestaan
20 November 2022 - Pepijn van Erp

Marieke Kuypers onderscheiden door Skepsis voor haar video's op TikTok en Diederik Jekel feliciteert Skepsis met een feestrede met het 35-jarig bestaan Het bericht Piramidependelprijs voor Marieke Kuypers en Diederik Jekel feliciteert Skepsis met 35-jarig bestaan verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Uitreiking Zesde Vijs en Skeptische Put 2022 - 29 april
25 March 2023 - Jan Van Haver

De Zesde Vijs wordt toegekend aan iemand die zich het voorbije jaar verdienstelijk heeft gemaakt in het verspreiden van objectieve kennis inzake pseudo-wetenschap en het paranormale. De Skeptische Put wordt jaarlijks gegeven aan een persoon of organisatie die zich uitzonderlijk onkritisch heeft opgesteld, en de verspreiding of popularisering van kennis en wetenschap totaal verkeerd heeft begrepen. [...]

Komeet van Halley in “Het verhaal van Vlaanderen”?
13 February 2023 - Paul De Belder

De aflevering van ‘Het verhaal van Vlaanderen’ over de Guldensporenslag heeft ongetwijfeld de meeste commentaar opgewekt. Ook vanuit de astronomie valt er kritiek op te leveren. Inderdaad begon de bewuste aflevering met een voorstelling van de komeet van Halley.  Bij het kijken dacht ik heel even dat ik in een documentaire over sterrenkunde en niet over geschiedenis zat. Maar meteen werd de band duidelijk. [...]

Desmet dwaalt, draait en duikt
9 January 2023 - Paul De Belder

Hoewel de uitspraken van Desmet over de coronamaatregelen al langer op veel kritiek van factcheckers stuiten, kwam hij pas recentelijk echt flink in opspraak. Op een tournee langs verschillende Amerikaanse talkshows en podcasts om de Engelse vertaling van zijn boek te promoten, was hij ook te gast bij Infowars, de show van Alex Jones. Het optreden bij deze veroordeelde complotdenker en het doen van nogal stellige uitspraken over openhartoperaties onder hypnose waren de aanleiding voor een hausse aan kritische artikelen in de Vlaamse media. [...]

Autism prevalence increases to 1 in 38, and antivaxxers blame vaccines without using the word “vaccine”
27 March 2023 - David Gorski

The CDC updated its estimates for the prevalence of autism spectrum disorders. Predictably, antivaxxers blame the increasing prevalence of ASDs reported, particularly in Black children, on "environmental factors," which is antivax code for, "Vaccines are to blame." The post Autism prevalence increases to 1 in 38, and antivaxxers blame vaccines without using the word “vaccine” first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Medical “Conservatives” Are Medical Radicals
24 March 2023 - Jonathan Howard

Any doctor who pushes for the repeated mass infection of unvaccinated babies and toddlers with a novel, mutating virus, when an effective vaccine is available, is a medical radical. The post Medical “Conservatives” Are Medical Radicals first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Peddling Misinformation About Diet and Cancer
22 March 2023 - Steven Novella

Selling dubious nutrition products often involve attacking, and suing, your critics. The post Peddling Misinformation About Diet and Cancer first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (11-2023)Ik heb er ieder jaar weer behoorlijk last van. Meneer Overbeek in Havelte op zijn racefiets kan zich dat niet
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (11-2023)En dan krijgen we dus weer dit soort gedoe over het afschaffen van zomertijd: https://www.volkskrant.nl/columns-opinie/de-pandemie-en-queen-
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (11-2023)Tja, geen idee. Ik vraag me in de eerste plaats af of de bevolking zit te wachten op de afschaffing
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (11-2023)En dan vervolgens "Den Haag" waar men zich zich afvraagt hoe die kloof tussen bevolking en overheid.toch is veroorzaakt. Hoe
  • Klaas van Dijk on De zaak-basrakarekietLOWI komt in een recent 'advies' over een ondertussen teruggetrokken antivax preprint van VU hoogleraar Ronald Meester terug op de

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2023 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in