• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)

glyfosaat

Misvattingen van de Duurzame Meisjes over GMO’s

29 June 2016 by Tom van den Hove 13 Comments

Duurzame MeisjesIn kringen van mensen die een groene en duurzame wereld nastreven worden GMO’s (genetisch gemodificeerde organismen) en vooral het bedrijf Monsanto weggezet als zowat het ergste wat de mensheid momenteel bedreigt. Vaak met onjuiste argumenten. Zo gaven de Duurzame Meisjes op hun webpagina GMO’s en Monsanto als belangrijkste reden om tegen het verdrag met Oekraïne te stemmen. Omdat kritiek op hun Facebook-pagina werd beloond met een block, heb ik ze een open brief geschreven. Daarin ik laat zien waar deze Duurzame Meisjes de mist in gaan in hun kritiek op GMO’s, en waarom genetische modificatie een belangrijk hulpmiddel kan zijn om duurzaam en veilig voedsel te produceren.

Het artikel gaat met name in op herbicidetolerante (HT) en insectresistente (IR) gewassen. Volgens de auteur, Duurzaam Meisje Helen Buijs, zorgt de RoundUp-Ready eigenschap dat planten zelf glyfosaat produceren en gaan mensen die Bt maïs eten vanzelf ook Bt produceren. In werkelijkheid reageert de actieve stof in RoundUp, glyfosaat, met een belangrijk enzym van de plant op zo’n manier dat de plant niet meer goed groeit. In de genetisch gemodificeerde gewassen is dit enzym net wat anders. Het bindt nog steeds aan glyfosaat, maar de normale werking wordt niet verhinderd. Het gemodificeerde gewas is dus resistent tegen glyfosaat, maar er is dus geen sprake van glyfosaat-productie in de planten zelf.

Zowel de RoundUp-Ready als de Bt gewassen zijn onderzocht op effecten na consumptie. De Europese Commissie en de European Academy Science Advisory Council (EASAC) zijn het erover eens dat GMO’s (waaronder Bt gewassen) niet per se gevaarlijker zijn dan gangbare gewassen. Sterker nog, het overschakelen naar Bt gewassen heeft voor veel boeren gezorgd dat ze minder pesticiden hoeven te spuiten. Beter voor de boeren (met name in arme landen) en beter voor de biodiversiteit binnen een gewas.

De auteur noemt ook dat 90% van de Amerikaanse ondervraagden een GMO-label wil, maar is kennelijk niet bekend met het onderzoek dat deze vraag anders formuleerde. Toen het Rutgers (School of Environmental and Biological Sciences) vroeg of de mensen iets miste op het voedseletiket,  antwoordde slechts 7% dat ze een GMO-label willen. Zo interessant vindt de burger dit dus niet.

De schrijfster lijkt zich werkelijk niet voor te kunnen stellen dat Monsanto ergens niet bij betrokken is – tot tweemaal toe beschuldigt ze het bedrijf vals. Eerst rondom terugtrekking van het artikel Seralini et al. 2012 (die kennen jullie vast nog). En daarna in verband met een interview over glyfosaat met dr. Patrick Moore, promotor van Golden Rice, een man die niks met Monsanto en niks met pesticiden te maken heeft. Uit dit alles leidt dit Duurzame Meisje af dat Monsanto een gevaar is voor zowel natuur en volksgezondheid. Ik ben het daar niet helemaal mee eens.

Zie de hele open brief op mijn website voor een volledige behandeling van het artikel. Hoewel ik het ergens niet verwacht, hoop ik oprecht dat de Duurzame Meisjes open staan voor deze discussie en laten zien dat ze niet alleen voor duurzaamheid zijn als het hip is, maar ook als het ongemakkelijk is.

Filed Under: Factchecking, Wetenschap Tagged With: Duurzame Meisjes, glyfosaat, gmo, Monsanto, roundup

Over de IARC classificatie van glyfosaat als ‘waarschijnlijk kankerverwekkend’

25 February 2016 by Pepijn van Erp 11 Comments

Woensdagavond trakteerde tv-programma Zembla de kijker weer eens op een onvervalst stukje bangmaakvermaak. De schurk van dienst: glyfosaat, beter bekend onder de naam RoundUp – u weet wel, het ‘waarschijnlijk kankerverwekkende’ goedje van Monsanto. En dan kwam er vandaag ook nog eens het huiveringwekkende nieuws dat het spul in Duitse biertjes is aangetroffen! Aaargh, we gaan allemaal dood! Alweer.

Natuurlijk, dat ‘waarschijnlijk kankerverwekkend’ klinkt heel eng, maar dat slaat alleen maar op de classificatie 2A van de IARC. In dat specifieke verdomhoekje zit sinds kort ook rood vlees. En als je beroep kapper is, hoor je er ook in. Er zijn natuurlijk betere categorieën, zoals 2B (‘mogelijk kankerverwekkend’), waarin koffie, ingemaakte groente en telefoonstraling zitten. Maar ook de slechtere categorie 1 (‘kankerverwekkend’), waarin bijvoorbeeld alcohol zit. Hé wacht … alcohol? Dat zit toch ook in bier …

Nou ja, het is wel duidelijk dat die indeling in categorieën van de IARC niet alles zegt. Iets met verschil tussen risk en hazard. Bij glyfosaat is het zelfs maar de vraag of de indeling wel klopt. De Europese instanties volgen het negatieve oordeel van het wetenschappelijke onderzoeksbureau voor risicoanalyses van Duitsland, BfR.
In onderstaande video bekijkt Myles Power samen met zijn ‘League of Nerds’-collega James gedetailleerd naar de wetenschappelijke onderbouwing voor de indeling in categorie 2A door het IARC. Hun kritiek is ook niet mals.

PS aan het begin zitten een paar verwijzingen naar een eerdere versie van deze video, waarin de heren nogal vaak het woord ‘glyphosate’ verhaspelden tot iets als ‘glyphosphate’. Daarop kwam blijkbaar zoveel kritiek dat ze ‘m maar overgemaakt hebben.

Links:

  • Het besproken Lancet artikel: Carcinogenicity of tetrachlorvinphos, parathion, malathion, diazinon, and glyphosate, Guyton, Kathryn Z et al.
  • Het volledige IARC rapport, monograph 112 (glyphosate) [pdf]
  • Zembla uitzending
  • Reactie van Monsanto op de Zembla-uitzending
  • Umweltinstitut München over hun bieronderzoek
  • Op Kloptdatwel: EenVandaag blundert over Roundup

Filed Under: Factchecking, Gezondheid, Wetenschap Tagged With: glyfosaat, IARC, kanker, Myles Power

EenVandaag blundert over Roundup

2 April 2015 by Emile Dingemans 47 Comments

Roundup

Verschillende media hebben alarmistische berichtgeving verspreidt over glyfosaat, de werkzame stof in de onkruidverdelger Roundup. Het actualiteitenprogramma EenVandaag spande de kroon, door Roundup een kankerverwekkend middel te noemen. Het kopte zonder terughoudendheid: “Kankerverwekkend bestrijdingsmiddel blijft in gebruik“. Die uitspraak is niet op feiten gebaseerd en kwalijk alarmistisch.

Glyfosaat werkt als totaalherbicide door beschadiging te brengen aan een stofwisseling die enkel in planten voorkomt. Omdat het lichaam van dieren en mensen niet op dat niveau werken, wordt het gezien als een van de meest veilige onkruidverdelgers. Toch wordt er veel onderzoek gedaan naar bijwerking van de stof. Er zijn daarbij studies opgedoken die wijzen op carcinogeniteit. Maar het merendeel van de studies kan deze bevindingen niet bevestigen. In de wetenschappelijke literatuur is er daardoor nauwelijks bewijs dat glyfosaat kanker kan veroorzaken. De wetenschappelijke consensus is dan ook dat het waarschijnlijk niet carcinogeen is.

iarc-logoToch classificeerde het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC, een onderdeel van de Wereldgezondheidsorganisatie) vorige week de stof als ‘waarschijnlijk carcinogeen’. De onderbouwing hiervoor was een studie waarbij glyfosaat op individuele cellen werd losgelaten in een bakje; en enkele (controversiële) rattenstudies. Alle Nederlandse media (die ik voorbij zag komen) vergaten daarbij te vermelden dat het IARC géén rekening houdt met realistische situatie waarin glyfosaat wordt gebruikt. De IARC-werkgroep beoordeelde of glyfosaat kanker kán veroorzaken, niet of het bij mensen en dieren kanker gaat veroorzaken. Het wetenschappelijke onderzoeksbureau voor risicoanalyses van Duitsland, BfR, uitte vrijwel direct veel kritiek op de classificatie van het IARC. Het heeft laten weten eerder precies dezelfde studies (en meer) te hebben onderzocht en geen bewijs voor een risico op kanker kon vaststellen.

eenvandaag-roundupHet kan zijn dat de journalisten van EenVandaag niet goed op de hoogte waren. Maar wie vraagt ze in de radio-uitzending om een reactie? Geen wetenschappers, maar Greenpeace en de Partij voor de Dieren die bekend staan als felle tegenstanders. Zelfs de secretaris van de Volkstuinvereniging van Heerenveen mag aan het woord komen, omdat zijn vereniging het middel in de ban heeft gedaan. De arme man blijkt echter niet het verschil te weten tussen Roundup en het verboden ontbladeringsmiddel Agent Orange.
Vervolgens wordt een geluidsbandje gestart met een interview van de milieuactivist Patrick Moore, een voorstander van het gebruik van gentechnologie. Moore geeft in het interview aan dat glyfosaat zo veilig is dat je het zou kunnen drinken, waarna hij weigert die uitdaging aan te gaan. Het was een domme opmerking van Moore, want uit onderzoek blijkt dat glyfosaat zeker giftig is als je het in geconcentreerde vorm opdrinkt. Dit gênante optreden beantwoordt in de verste verte niet de vraag of het achtergebleven spuitresidu op groenten en fruit schadelijk is voor mensen. Maar in de uitzending wordt het fragment gebruikt om Monsanto verder in diskrediet te brengen: de EenVandaag-journalist introduceerde Moore (onterecht) als “Lobbyist van het bedrijf [Monsanto]“.

Vorige maand zond EenVandaag (AVROTROS) nog een anti-Monsanto documentaire uit waarin veel oude claims voorbij kwamen die intussen al wetenschappelijk weerlegd zijn.

Lees verder: 

  • Andrew Pollack,  Weed Killer, Long Cleared, Is Doubted. New York Times, 27 maart 2015. (Engels).
  • Dan Charles, A Top Weedkiller Could Cause Cancer. Should We Be Scared? NPR, 24 maart 2015 (Engels)
  • Löst glyphosat Krebs aus? Statement van het Federaal Instituut voor Risicoanalyse (BfR). 23 March 2015. (Duits)
  • Matthew Herper, He’s Not A Monsanto Lobbyist, And Weed Killer Isn’t Safe To Drink Forbes, 27 maart 2015 (Engels)

Dit artikel verscheen ook op de website Kritisch Denken.

Filed Under: Factchecking, Gezondheid Tagged With: EenVandaag, glyfosaat, Greenpeace, Monsanto, Partij voor de Dieren, PAtrick Moore, roundup

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
Fluoride-angst?
30 June 2025 - Ward van Beek
Fluoride-angst?

Raad eens’, vraagt Cor van Loveren: ‘Het is begin jaren zeventig. Hoeveel gaatjes denk je dat een kind van vijf gemiddeld had?’ Het antwoord: achttien. ‘In haast elke tand zat wel een gat.’ Gemiddeld genomen dan. Er waren ook tanden…Lees meer Fluoride-angst? › [...]

James Randi test wichelroedelopers in Australië
11 June 2025 - SkepsisSiteBeheerder
James Randi test wichelroedelopers in Australië

In 1980 bezocht James Randi Australië op uitnodiging van Dick Smith om daar een test uit te voeren met wichelroedelopers.Lees meer James Randi test wichelroedelopers in Australië › [...]

Polarisatie juist goed voor democratie?
5 June 2025 - Ward van Beek
Polarisatie juist goed voor democratie?

.Soms lijkt het wel alsof we elkaar de hele dag de tent uit vechten. Op social media, bij verjaardagsfeestjes en in talkshows zijn we het oneens over vaccins, over Gaza, over vrouwenrechten. Dat blijkt ook uit onderzoek van het Sociaal…Lees meer Polarisatie juist goed voor democratie? › [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

An antivaxxer attacks the evidence-based medicine paradigm: Echoes of RFK Jr.’s “gold standard science”
21 July 2025 - David Gorski

Last week, antivaxxer Toby Rogers published two very long screeds attacking the EBM paradigm. Cleverly, echoed some of our criticisms of EBM but twisted them so that they are science denying, rather than affirming—just like Robert F. Kennedy Jr.'s "gold standard science." The post An antivaxxer attacks the evidence-based medicine paradigm: Echoes of RFK Jr.’s “gold standard science” first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Science Based Satire: The Forces I Enabled Are Attacking Science Just Like They Said They Would. Here’s Why Left Leaning Public Health Experts are to Blame.
19 July 2025 - Jonathan Howard

No one could have foreseen these attacks on science and medicine. There were no warnings, and no one sounded the alarm bell. The post Science Based Satire: The Forces I Enabled Are Attacking Science Just Like They Said They Would. Here’s Why Left Leaning Public Health Experts are to Blame. first appeared on Science-Based Medicine. [...]

As Diseases Spread and Trust in the FDA Crumbles, Its Leaders Are Obsessed with an MRI Abnormality in 1 in 61,500 Males Ages 12-24
18 July 2025 - Jonathan Howard

Our medical establishment told people to "Stop Trusting the Public Health Establishment". Now, almost no one trusts our medical establishment. The post As Diseases Spread and Trust in the FDA Crumbles, Its Leaders Are Obsessed with an MRI Abnormality in 1 in 61,500 Males Ages 12-24 first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Renate1 on De linke weekendbijlage (28-2025)@ Hans, Ja, het antwoord van de VPRO op de vragen van de VtdK vond ik ook van een dubieus
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (28-2025)@Renate1 De Vereniging tegen de Kwakzalverij heeft de VPRO benaderd over het zeer dubieuze kwakzalverijgehalte van de gedachtengang van mw.
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (28-2025)Dat is mijn idee ook. Nu moet ik zeggen dat ik toch al zelden naar Zomergasten kijk, maar in dit
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (28-2025)@Renate1 Iemand die als dramaturg en als journalist heeft gewerkt resp. nog werkt en op basis van zeer dubieuze "hervonden
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (29-2025)Dat stuk in De Volkskrant heb ik ook met stijgende verbazing en kromme tenen zitten lezen. Was er nu echt

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in