Kloptdatwel?

happinez

Leven van licht of lucht

by 17 Comments

Kun je leven van licht of lucht? Dus: niet eten, niet drinken, maar in plaats daarvan gewoon even in de zon of lekker diep ademen? Sommige mensen zeggen dat ze dit kunnen. De claim is natuurlijk helemaal in strijd met wetenschappelijke inzichten. Echte bewijzen ontbreken dan ook. Toch blijven er berichten over licht- en luchtvoeding circuleren, onder andere in het laatste nummer van Happinez. Dat is niet ongevaarlijk – wie argeloos gelooft ‘dit is ook wat voor mij’  kan ondervoed of uitgedroogd raken – of zijn ogen beschadigen. Enkele volgelingen van de Australische Jasmuheen kwamen zelfs om het leven.

Dit artikel behandelt een aantal personen die claimen dat ze kunnen leven van licht of lucht. Wat zijn de bewijzen daarvoor?

Dit is volgens mij het eerste skeptische online artikel hierover in het Nederlands. De Nederlandse Wikipedia is wel informatief maar niet kritisch genoeg [het wikipedia-artikel is inmiddels aangepast, redactie Kloptdatwel, 30 augustus]. Hoogste tijd dus voor een Nederlandse skeptische bijdrage aan het discours.

Therese Neumann
Leven van licht of lucht 1
Therese Neumann (wikimedia commons, Bundesarchiv)

Al eeuwenlang worden door allerhande mystici zogenaamde ‘inedia’-claims gedaan, het vermeende vermogen om zonder drank en voedsel te leven. Volgens de Nederlandstalige Wikipedia zijn er sterke aanwijzingen dat dit inderdaad mogelijk is, waaraan wordt toegevoegd: ‘al kan het volgens de moderne wetenschap niet’ [het wikipedia-artikel is inmiddels aangepast, redactie Kloptdatwel, 30 augustus]. Waar die sterke aanwijzingen dan te vinden zouden zijn wordt niet vermeld. Wel dat de tot nu toe onderzochte claims vrijwel allemaal door de mand zijn gevallen.

Zo had je de de rooms-katholieke Therese Neumann (1898-1962). De kerkelijke autoriteiten hebben haar onderzocht en vonden redenen voor ‘verdenking’. Onderzoek van haar urine toonde aan dat ze in de vijftien dagen dat ze bewaakt werd waarschijnlijk niets at, maar Ian Wilson (1988 p. 114-5) schrijft dat toen de bewaking werd
 gestopt, ze weer gewoon ging eten en drinken, te oordelen aan de urine.

Alfonsina Cottini

In de zeventiger jaren van de vorige eeuw trok in Italië Alfonsina Cottini veel toeristen, doordat ze niet zou eten. Uiteindelijk bleek dat zij ‘s nachts voedsel tot zich nam en haar behoefte deed. Toeristen waren dan natuurlijk niet aanwezig….

Ram Bahadur Bomjan

In Nepal heeft Ram Bahadur Bomjan volgens eigen opgave sinds mei 2005 – hij was toen net 15 – geleefd zonder eten en drinken. Discovery Channel maakte in 2006 een documentaire over de jongen waarbij hij 96 uur continu gefilmd werd. Vier dagen en nachten zonder eten en vooral drinken is best lang maar natuurlijk nog geen bewijs dat hij er voor altijd zonder kan.
De documentaire is te zien op YouTube als ‘Documentary about Buddha Boy 1/5-5/5’.

Jasmuheen / Ellen Greve

Leven van licht of lucht 2
Jasmuheen (wikimedia.commons, Wouter Hagens)

In de jaren negentig van de vorige eeuw leek een nieuwe dimensie aan het verschijnsel te zijn toegevoegd. Inedia werd niet meer alleen geclaimd maar ook verkondigd als een methode die door iedereen te leren is. De beroemdste voorvechtster hiervan was de Australische Jasmuheen (werkelijke naam: Ellen Greve).Ze heeft diverse boeken geschreven waarin zij de methode uitlegt.

Zij beweerde: ‘
Ik kan maandenlang leven op niets anders dan een kop thee’. Mijn lichaam draait op een ander soort voeding.
 Diverse interviewers constateerden dat zij volop voedsel in huis had, maar dat, beweerde zij, ‘was voor haar man’. In 1999 stemde zij erin toe om onder strenge controle van het Australische programma 60 Minutes haar methode te demonstreren en een week lang niet te eten . Dit mislukte—naar Greve beweerde doordat zij de eerste dag van het onderzoek in een hotelkamer aan een drukke weg verbleef. Stress en milieuverontreiniging, zei zij, beletten haar de benodigde voedingsstoffen uit de lucht op te nemen. ‘Ik heb om frisse lucht gevraagd. Zeventig procent van mijn voedingsstoffen komt uit frisse lucht. Ik kon niet eens ademhalen’, zei zij.
Op de derde dag werd de test verlegd naar een bergachtig gebied, waar zij volop frisse lucht kon opnemen en tevreden kon leven. Toen Greve vier dagen had gevast, deed de voorzitter van de afdeling Queensland van het Australisch Medisch Genootschap, dokter Berris Wink, een beroep op haar om het onderzoek af te breken. Volgens de arts waren Greves pupillen verwijd en sprak zij langzaam. De arts: ‘[Greve is] sterk uitgedroogd, … Haar hartslag was 
aan het eind van de test ongeveer tweemaal zo snel als toen ze begon. Als ze doorgaat, loopt ze het risico dat haar nieren uitvallen. 60 Minutes zou aansprakelijk zijn als het programma haar ertoe aanzette door te gaan. Ze moet nu ophouden’. 
Het onderzoek werd stopgezet.

Een aantal volgelingen van Jasmuheen hebben het ‘dieet’ niet overleefd (klik hier). Verity Linn (een 49-jarige Schotse van Australische afkomst), Timo Degen (een 31-jarige kleuteronderwijzer uit München) en Lani Marcia Roslyn Morris (53 jaar, uit Melbourne).
 Jasmuheen ontkende iedere betrokkenheid bij de drie sterfgevallen, en stelt dat zij niet verantwoordelijk is voor de handelwijze van haar volgelingen. Over de dood van Lani Morris zei zij dat Morris misschien ‘niet op een basis van integriteit leefde en niet de juiste motivatie had’.

Wiley Brooks

Leven van licht of lucht 3
Wiley Brooks ziet er niet slecht uit voor iemand die leeft van lucht (website Brooks)

Een andere verkondiger is de Amerikaan Wiley Brooks, oprichter van het Breatharian Institute of America. Hij beweert al dertig jaar ‘breathariaan’ te zijn, en heeft twintig jaar cursussen gegeven over de leefwijze. Eens werd hij betrapt toen hij uit  een restaurant kwam, waar hij fast food had ingeslagen. Het blad Colors tekende uit zijn mond op dat hij het vasten van tijd tot tijd onderbreekt met een Big Mac en een cola. Brooks zei dat overal om hem heen de wegwerpcultuur en het slechte voedsel domineerden, en dat het gebruiken van fast food hem in evenwicht hield. De methode Brooks is hilarisch, hij raadt potentiele volgelingen aan te beginnen met een dieet van junk food gecombineerd met een meditatie op een aantal magische woorden. Brooks legt uit: ‘Een dubbele hamburger van de McDonalds bezit een speciale basisfrequentie die erg geschikt is voor beginnende breatharians’. Hij adviseert er cola light bij te drinken want dat is ‘vloeibaar licht’. De cursussen zijn niet goedkoop: ‘100.000 dollar voor de beginnerscursus tot 1 miljard voor gevorderden’. Of hier ook doden bij gevallen zijn weet ik niet, het zou best kunnen dat de meeste van zijn cursisten in de junkfoodfase zijn blijven steken, al was het alleen maar vanwege het geld.

Hira Ratan Manek

Van Jasmuheen heb ik al een tijd niet veel meer gehoord en Wiley Brooks schijnt te zijn gestopt met zijn breatharian-cursussen. Het stokje lijkt te zijn overgenomen door Hira Ratan Manek (geboren op 12 september 1937).

Volgens het recent in Kloptdatwel besproken artikel in Happinez leeft hij sinds 1995 op vrijwel alleen zonlicht en water (en soms en soms op wat thee, koffie en karnemelk). De techniek waarmee hij dit doet heet ‘sungazing’ oftewel rechtsreeks in de zon kijken. Behalve dat je bijna niet meer hoeft te eten zou dit ook het bewustzijn verhogen, zorgen voor een snellere genezing van beschadigde lichaamscellen en pijn en depressie verminderen. Echter volgens oogartsen kan de techniek onherstelbare schade aan het oog veroorzaken.

Leven van licht of lucht 4
Hira Ratan Manek kijkt devoot naar de bron van zijn voeding: zonlicht (website HRM)

Manek reist over de wereld om zijn method te verkondigen. Hij zegt dat het licht van de zon de sleutel vormt tot zijn gezondheid.
 Behalve dat Hira Ratan Manek claimt dat hij geen eten nodig heeft, beweert hij ook nog eens dat hij drie keer door wetenschappelijke en medische teams is geobserveerd terwijl hij een langdurige vastenperiode hield. Maar klopt dat wel? Volgens zijn eigen website was het eerste onderzoek in 1995–96 in het Indiase Kozhikode onder leiding van Dr. C.K. Ramachandran en duurde maar liefst 211 dagen. Het tweede onderzoek, in 2000–01 in het Indiase Ahmedabad duurde nog langer: 411 dagen en stond onder supervisie van een eenentwintigkoppig team van artsen en wetenschappers onder leiding van Dr. Sudhir Shah.
Het derde onderzoek duurde 130 dagen. Het vond plaats aan de Thomas Jefferson Universiteit en de Universiteit van Pennsylvania in Philadelphia en stond onder leiding van Dr Andrew Newberg and Dr. George Brenard.
 Volgens de Engelstalige Wikipediaontkent Dr. A. Newberg dat hij heeft meegewerkt aan die studie van 130 dagen. HRM nam in Pennsylvania slechts deel aan brainscan studies naar meditatie, zijn vermogen om te vasten werd niet getest. Als de andere onderzoeken betrouwbaar zouden zijn, zou het natuurlijk wereldnieuws zijn, veelzeggend is dan ook dat er vrijwel niets over te vinden is.

‘In the Beginning There Was Light’

Leven van licht of lucht 5
P.A. Straubinger (van zijn eigen website)

Onlangs stond het verschijnsel weer in de belangstelling door het uitbrengen van de film ‘In the Beginning There Was Light’ van de Oostenrijkse filmmaker P.A. Straubinger. Straubinger was al jaren geïnteresseerd in inedia en besloot er een documentaire over te maken. Hij brengt een bezoek aan verschillende mensen die beweren van licht te leven. Op zoek naar een verklaring gaat hij te rade bij esoterici, wetenschappers en medici. Zijn conclusie is dat de moderne wetenschap een te materialistisch wereldbeeld heeft en daarom tekortschiet om dit verschijnsel te kunnen verklaren. Zelf is hij er in elk geval van overtuigd geraakt dat het kan. De stijl doet mij een beetje denken aan ‘What the bleep…’ hier is een voorstukje te zien: http://amanfangwardaslicht.at/videos-und-trailer.html:. De film kreeg in Duitstalige landen vrij veel media-aandacht. Op de website van Straubinger wordt de film gepromoot als discussiefilm voor kinderen vanaf 12 jaar en aangeboden aan scholen.

Leven van licht of lucht 6
Het besproken nummer van Skeptiker (gwup.de)

De Duitse skeptische organisatie GWUP reikte op 2 juni jongstleden aan Straubinger de prijs ‘Het gouden bord (voor je kop)’ uit. Een jaarlijkse onderscheiding voor degene die het voor elkaar heeft gekregen de meest onzinnige theorieën onder een zo breed mogelijk publiek te verspreiden. Hier een link naar het artikel naar aanleiding van de film in  het blad Skeptiker.

Happinez geeft advies – begin voorzichtig

In het zomernummer van Happinez met het thema wijsheid, waar Rosalinde onlangs een recensie over schreef, is een aantal pagina’s gewijd aan ‘De kracht van de zon’. De eerste pagina van dit item heeft als titel: ‘Leven op zonne-energie’ en gaat over de ‘zonnegoeroe’  Hira Ratan Manek.

Happinez raadt lezers die dit willen proberen dan ook aan zich eerst goed in te lezen, bijvoorbeeld met het boek ‘Sungazing’ van Ron van Dijen. Verder worden als tips gegeven het sungazen langzaam op te bouwen, te beginnen met 10 seconden per dag, het eerste uur na zonsopgang of het laatste uur voor zonsondergang. Dit moet worden uitgevoerd zonder lenzen of bril en liefst met je blote voeten op de aarde.

Tja, ik denk ook dat het beter is om met beide benen op de grond te blijven staan.

 

Foto voorzijde: zo ziet sungazing er uit. Van de webste: http://www.sungazing.tk/

Naakte tijdreizigers, je kunt wel kleding aan doen maar het komt niet mee

by 32 Comments

Naakte tijdreizigers, je kunt wel kleding aan doen maar het komt niet mee 7In de laatste Happinez (zie de bespreking op Kloptdatwel) stond een nogal juichend artikel over de Italiaanse leefgemeenschap Damanhur, als het aan Happinez schrijfster Lisette Thooft ligt zouden we allemaal een voorbeeld moeten nemen aan de bewoners van deze commune. Nadat ik me er wat in verdiept had was ik toch een stuk minder enthousiast. Wat wordt gepresenteerd als een idealistische samenleving (zelfs de VN zou positief zijn!) bevat nare trekjes – een strenge wet die niet veel ruimte laat voor het individu, een leider die boven alle anderen staat en allerlei vreemde overtuigingen, gekke cursussen en gevaarlijke kwakzalverspraktijken.  Hun ‘tijdmachine’  is misschien wel het allervreemdst. Hoewel ze het zelf tegenspreken deelt Wikipedia Damanhur volgens mij terecht in als geloof. En je kunt er ook veel in herkennen van een sekte (lees dit stuk van Rob Nanninga er maar eens op na).

Waar ligt Damanhur eigenlijk en hoe is het ontstaan? In Noord-Italië, aan de voet van de Alpen, ca. 50 km van Turijn ligt de spirituele leefgemeenschap Damanhur (Egyptisch voor stad van licht) waar ca. 600 mensen verspreid over enkele middeleeuwse dorpjes in de Piedmont-vallei samenwonen. Damanhur werd ongeveer 30 jaar geleden opgericht door Oberto Airaudi, een Italiaanse verzekeringsagent en zelfverklaard paranormaal onderzoeker. Hij was al vanaf zijn kindertijd bezig met alchemistische experimenten en richtte in de jaren 1970 in Turijn een centrum op voor onderzoek naar paranormale krachten van waaruit de eerste woongroep ontstond. Ook nu nog speelt hij een belangrijke rol als leider van de groep.

Op het eerste gezicht lijkt het een ideale leefgemeenschap. De mensen die er wonen zien er gelukkig uit, de omgeving en de huizen zijn mooi, alles is goed georganiseerd, er is veel oog voor schoonheid, harmonie en respect voor elkaar en de natuur. Ze hebben het beste met de wereld voor, hun doel is de mensheid te verheffen tot een hoger spiritueel niveau… De samenlevingsvorm is volgens de eigen website zelfs uitgeroepen tot model voor een duurzame toekomst door een agentschap van de Verenigde Naties.

Toch zou ik er voor geen goud willen wonen, en ik moet er ook niet aan denken om een voorbeeld aan deze mensen te moeten nemen. Ik vraag me af wat de Verenigde Naties hiermee bedoeld zullen hebben. Toch hopelijk niet dat we net als de Damanhurianen al bomenknuffelend door het leven moeten? De Damanhurianen voelen zich duidelijk verheven boven ‘gewone’ mensen en alleen dat al vind ik irritant.

Damanhur heeft over alles nagedacht, er is een eigen grondwet, een eigen geldsysteem, een eigen school, eigen gezondheidszorg, en een eigen religie. Hoewel ze dit woord zelf liever niet gebruiken. ‘Damanhur is geen religie’ zegt een van de bewoonsters in Happinez, maar zij voelt zich wel ‘deel van een immens spiritueel ecosysteem’. Ze licht verder toe dat je ‘veel levensvormen, zoals natuurgeesten, weliswaar niet kunt zien, maar dat je ze kunt leren aanvoelen en respecteren’. Er zijn volgens deze aanhangster ‘veel meer niveaus dan alleen het menselijke en met al die niveaus kun je communiceren, inclusief het hoogste, het goddelijke’. Dat alles lijkt me toch een treffend voorbeeld van de combinatie neo-paganisme / new-age religie zoals Wikipedia ook aangeeft.

De grondwet van Damanhur beoogt een verregaande mate van mindcontrol waar ik me niet echt gelukkig bij zou voelen, ik citeer een stukje:

‘Iedere bewoner heeft de verplichting om positieve, harmonieuze gedachten te verspreiden en elke actie en gedachte te richten op spirituele groei, waarin idealen belangrijker zijn dan persoonlijke interesse. Iedereen is in spiritueel en sociaal opzicht verantwoordelijk voor alles wat hij doet, in de wetenschap dat alles vermenigvuldigd en gereflecteerd wordt in de wereld door de Synchronische Lijnen.’

Verder zijn er speciale regels voor het sluiten van huwelijken, dit kan voor bijvoorbeeld de periode van 1 jaar, en is geboorteplanning verplicht. Wie ongepland een kind krijgt wordt gestraft (!).

De gezondheidszorg in Damanhur is een bloeiende bedrijfstak en hoe kan het ook anders, puur alternatief. Kinderen worden niet ingeënt, vrouwen bevallen thuis, zonder de mogelijkheid om in geval van nood naar een ziekenhuis te gaan, wat statistisch gezien 1 op de duizend vrouwen het leven zal kosten en nog wat meer kinderen.

Trots worden op de website de Damanhuriaanse therapieën gepresenteerd. Dertig jaar is leider en healer ‘Falco’ (Damanhur-naam van Oberto Airaudi) bezig geweest in zijn alchemistisch laboratorium met het ontwikkelen en verfijnen van de super prana energie behandeling. Zie hier het resultaat op de foto.

Naakte tijdreizigers, je kunt wel kleding aan doen maar het komt niet mee 8
Het resultaat van 30 jaar alchemistische experimenten

Falco wordt bijgestaan door een team van ‘green doctors’ die allen gespecialiseerd zijn in het betekenis geven aan de ziekte en daarnaast een vorm van alternatieve therapie aanbieden zoals homeopathie, fytotherapie, traditional Chinese medicine of de Damanhurse methodes.

Op de Damanhur-school wordt lesgegeven aan kinderen tot 16 jaar. Ongetwijfeld wordt de kinderen wijsgemaakt hoe bar en boos de buitenwereld is maar er wordt blijkbaar gelukkig wel voldaan aan het curriculum volgens de Italiaanse wet.

Een belangrijke bron van inkomsten voor de Damanhurianen is het toerisme. De leefgemeenschap is in de loop der jaren een bezienswaardigheid geworden met als hoogtepunt  ‘The Temples of Humankind‘ . Dertig jaar lang zijn ze bezig geweest met het uithakken in harde rots van dit ondergronds tempelcomplex. In de Happinez vertelt een bewoner er het volgende over:

‘De tempels zijn gebouwd op een kruispunt van synchroniciteitslijnen, rivieren van energie die over de aarde lopen en ideeën, gevoelens en informatie doorspelen. Vandaar ook dat iedereen in Damanhur zo zijn best doet om positief te leven, want alles wat hier gebeurt gaat energetisch de aarde rond .’

De tempels zijn nu dus een belangrijke trekpleister.Verder worden er het hele jaar door cursussen en evenementen georganiseerd en is er accomodatie voor gasten om te logeren.

Er zijn zelfs kant en klare georganiseerde reizen te boeken via een Nederlandse contactpersoon.

Naakte tijdreizigers, je kunt wel kleding aan doen maar het komt niet mee 9Om een indruk te geven van wat het aanbod aan cursussen zoal inhoudt som ik er een paar op:

  • communicatie met planten
  • diverse levels in astraal reizen
  • online cursus alchemie
  • geschiedenis van de pre-Atlantische tijd
  • diverse levels in pranahealing (ook in Nederland wordt de therapie al aangeboden)
  • Bral Talej (een variatie op tarotkaarten gebaseerd op vooroudertekens van de geheime Damanhurtaal die alleen Falco kent)

En nog een paar die ik maar even niet vertaal vanuit het Engels:

  • inner personalities 1st and 2nd level
  • interpretation and contact with selfic paintings
  • reawaken the inner senses
  • learning to guide the emotions
  • spiritual physics
  • how to create a succesful community

Ik hou nu maar op want het wordt steeds gekker. Natuurlijk zijn de meeste cursussen ook heel geschikt als bedrijfstraining of teambuildingsactiviteit.

Op een weblog waar over Damanhur gediscusseerd wordt komt zelfs een tijdmachine ter sprake. Ik citeer een stukje van het weblog:

‘Wat het verhaal helemaal interessant maakt is de claim van deze club mensen dat ze een tijdmachine zouden bezitten waarmee je uiteraard (geheel in sekte-stijl) alleen maar naakt kunt reizen.’

In de comments wordt gereageerd door de dame die de eerder genoemde reizen organiseert:

‘Ik kom al jaren in Damanhur en organiseer ook samen met deze mensen reizen er naartoe en workshops in Nederland. Damanhur is geen sekte . Ze willen op een andere manier leven om zo gelukkiger te zijn. Wat betreft die tijdmachine. Het is een hele grote sferoself die je ondersteunt bij het tijdreizen. Maar om dit te kunnen doen heb je een training nodig zoals astronauten, veel voorbereiding. Wat betreft de naaktheid: je kunt wel kleding aan doen, maar dit komt niet mee.’

Dat is nog eens een helder antwoord. Ik ben overtuigd! 😉

Hoewel er nog veel meer rariteiten te vertellen zijn over deze commune wilde ik het hier voorlopig maar even bij laten.

 

 

 

Happinez 5: Wijsheid

by 22 Comments

Happinez 5: Wijsheid 10
De cover van Happinez 5-2011

Een nieuwe Happinez en over wijsheid nog wel. Nou nou. Vol goede moed ga ik aan de slag en begin met lezen. Maar ik moet zeggen dat deze editie een stuk meer irritatie oproept dan de vorige die ik heb gerecenseerd: er staat onwaarschijnlijk veel onzin in dit nummer.

Het begint helemaal niet zo slecht. Het interview met Geertje Couwenbergh vind ik leuk. Ik ken haar alleen van naam en dacht dat ze heel zweverig was, maar dat blijkt reuze mee te vallen. Ik ren niet meteen naar de winkel voor haar nieuwe boek, maar ik ben aangenaam verrast dat er een down to earth artikel in de Happinez staat.

De column van de hoofdredactrice, daar word ik niet zo blij van – iemand die vast een heel leuk inkomen krijgt voor dit blad en dan vertelt hoe ze soms bijna haar schoonmaakster benijdt omdat die zo trots is op haar zoon en hard werkt om haar kinderen een beter leven te geven dan ze zelf heeft gehad. Ik denk persoonlijk dat de schoonmaakster waarschijnlijk wel met háár zou willen ruilen, gedreven of niet.

Daarna gaat het snel bergafwaarts. Dat ze homeopathische aftersun aan de man brengen op de beautypagina, alla, maar als ik vervolgens adviezen voorbij zien komen over dat we allemaal aan de goeroe moeten of dat het goed is voor je energiebanen om in de zon kijken, dan gaan mijn stekels wel behoorlijk overeind staan. Een overzicht van de belangrijkste artikelen.

Damanhur: Utopia bestaat

“Daar sta ik in tranen, midden in een spiraal van stenen op een veld in de Italiaanse zon. Dat had ik niet gedacht – dat het me zo diep zou raken. Er moet hier een loeisterk veld van energie aanwezig zijn. “

Happinez 5: Wijsheid 11
Oberto Airaudi alias Falco, de oprichter van Damanhur (versoil2012.altervista.org)

Lisette Thooft is op bezoek bij een Italiaanse leefgemeenschap en blijkbaar is het daar energetisch maar een heftige boel. Ze vertelt hoe ze luistert naar bomenmuziek, onder een soort spirituele droogkap gaat en danst onder de sterrenhemel van Atlantis. Damanhur is een wereldje apart. De wikipedia deelt ze in als ‘nieuwe religieuze beweging’. Gesticht in 1975 door Oberto Airaudi (tegenwoordig Falco) begon de commune met 24 leden. Inmiddels zijn er zo’n 1000 volgelingen die in de Damanhur-federatie wonen. Als ik het zo lees raak ik een beetje gefascineerd: het zijn duidelijk onschadelijke en vriendelijke mensen, maar geloven ze echt dat ze telepathisch communiceren met planten? Ze geloven in ieder geval wel dat de planten in staat zijn om muziek te maken. Daarnaast hebben ze een eigen tempel uitgehakt in een berg, wonen ze in boomhutten en geloven ze dat ze door positief en optimistisch te zijn dat uitstralen naar de hele wereld via een netwerk van synchronisiteitslijnen. Deze mensen zijn zo interessant dat ze een eigen artikel verdienen. Over Damanhur dus binnenkort meer.

Lisette loopt duidelijk helemaal met ze weg. Over de droogkap (een Pranabehandeling à 50 euro) schrijft ze:

“Ik luister en haal diep adem. Na enige tijd komt er een droom in me op van een paar weken eerder. Daarin ben ik in een ruimteschip aan het oefenen. Ik weet dat op het dak een vliegdekbaan is, het ziet eruit als giga zonnepanelen, vanwaar je op kunt stijgen, het universum in, en dat het ooit de bedoeling is dat ik dat doe. Nu, onder het selfica apparaat van Falco, weet ik opeens dat die droom over Damanhur gaat. Ja, zeg ik innerlijk, ja, ik ben bereid om op te stijgen. Ja, ik wil. ”

Vliegen is misschien nog een beetje lastig, maar zweven kan Lisette in elk geval al prima.

Durf te vertrouwen op je eigen wijsheid
Happinez 5: Wijsheid 12
Barry Long (barrylongweb.com)

Ik bof maar: het volgende artikel is van dezelfde schrijfster. Ze vertelt over haar zoektocht naar wijsheid, want volgens haar is wijsheid het grootste goed. Daar zou ze op zich een punt kunnen hebben, maar vervolgens adviseert ze om een goeroe te volgen. Maar niet te lang, want je moet natuurlijk wel je eigen weg volgen. Zo vertelt ze dat ze zelf jarenlang Australische goeroe Barry Long heeft gevolgd. Nu ben ik niet zo thuis in de goeroes, maar ik zie weinig revolutionairs in wat deze meneer te vertellen had. Hooguit dat hij aardig wat over seks heeft geschreven. Heteroseksuele seks, dat wel. Hij geloofde in een soort van archetypische pure vrouw en een nobele man. Ik krijg er een beetje een ongemakkelijk gevoel van zodra ik opeens dat soort termen voorbij zie komen. Ik ben liever mezelf.

Maar: geen nood, niet iedereen hoeft aan de goeroe.

“Waarmee ik overigens niet wil zeggen dat iederéén een goeroe moet volgen. Ben je perfect opgevoed door twee, wijze liefhebbende ouders of ben je een zeer oude ziel die de in vorige levens opgedane wijsheid nu bewust kan leven, dan heb je geen goeroe nodig. “

Gelukkig maar.

Vervolgens komt er een verhaal over een sufi-mysticus uit 642 en zelfs Osho (ofwel: Bhagwan Shree Rajneesh) komt voorbij. Nog anderhalve bladzijde verder met parabels over dauwdruppels  en vlammetjes met wijsheid komen we uit bij de conclusie:

Wijsheid doe je op door te leven, door je te proberen te verplaatsen in anderen en door problemen van meerdere kanten te bekijken.

Naja, dat lijkt me best een mooie conclusie, maar daarvoor hoef je toch niet naar een goeroe? Ik denk niet dat mijn ziel nou zo oud is, maar ik ben heel wel in staat om onzin te spotten als ik het in een blad zie staan.

Mantra’s zingen je geest tot rust
Happinez 5: Wijsheid 13
Mani-steen met Om Mani Padme Hum in het Tibetaans (wikipedia)

Mantra’s kennen we allemaal wel: je neemt een woord en je herhaalt het. Heel vaak. Heel heel vaak. En dat is goed voor je. De bekendste is waarschijnlijk “Om mani padme hum“, maar er zijn er vele. Waarschijnlijk voel je jezelf best dom als je voor de eerste keer op een kleedje 108 keer een tongbreker in het Sanskriet moet reciteren, maar het lijkt erop dat net als bij meditatie de effecten van mantra’s meetbaar positief zijn. Ja, zegt Happinez, want:

‘Het gaat om de trillingen die de klanken voortbrengen. Die werken in op je lichaam en geest. Als je ervan uitgaat dat alles trilling en energie is, dus ook wij mensen, dan is het geen vreemd idee dat de trillingen die we voortbrengen door te zingen ons beïnvloeden. De vibraties die een mantra opbrengt, verspreiden zich door je hele lichaam. Ze stromen naar je hart, je lever, je nieren – alle organen worden aangeraakt. Ook in het lichaam opgeslagen emoties kunnen door een mantra worden losgetrild en ‘schoongemaakt’.

Eh, nee. Wat er wel gebeurt, is dat je door mantra’s langzamer gaat ademhalen en dat is volgens dit onderzoek goed voor je. Ik kan verder niet veel onderzoek vinden zonder op allerlei Swami Salami-sites te komen, maar alhoewel ik het artikel niet helemaal kan volgen vind ik het er wel plausibel uitzien. Plausibeler in ieder geval dan ‘een soort innerlijke acupunctuur’ die als een plumeau je zorgen wegveegt. Met trillingen uiteraard.

De helende kracht van de zon
Happinez 5: Wijsheid 14
In deze sappige groene blaadjes zorgt zonlicht voor fotosynthese (commons.wikimedia.org)

Bij dit artikel gaat het echt de verkeerde kant op. Ja, het klopt dat je vitamine D aanmaakt onder invloed van zonlicht. Maar als we vervolgens een kan water in de zon moeten zetten om hem op te laden met zonnekracht ‘net als planten dat doen’ begin ik toch verontwaardigd te splutteren. Planten hebben – heel erg kort door de bocht – chlorofylpigment in hun cellen waarmee ze de fotonen die op het blad vallen opnemen en de energie die daarbij beschikbaar komt gebruiken om de fotosynthese op te starten. Dit is een uitgebreid bestudeerd en complex proces – om te zeggen dat een emmertje water hetzelfde kan vind ik eigenlijk een belediging voor de plantenwereld.

Als ze vervolgens aankomen met Hira Ratan Matek en tips over zonstaren ben ik echt klaar met dit artikel. Niet met meneer Matek (HRM voor ingewijden), over hem ga ik binnenkort meer vertellen. Maar mensen adviseren dat het goed is voor snellere genezing van lichaamscellen om in de zon te gaan kijken is van de gekke. Ten eerste omdat het nergens op slaat, ten tweede omdat het gewoon niet goed voor je ogen is. Meestal is de schade niet permanent, maar je ogen zijn gevoelige instrumenten en er zijn een heleboel wetenschappers die daar over kunnen meepraten.

Happinez 5: Wijsheid 15
Katja Schuurman (midden) denkt dat gedachten waterkristallen kunnen beïnvloeden. Hier zien we Katja in GTST (commons.wikimedia.org)

Mild geërgerd lees ik door. Het wordt er niet beter op naarmate ik verder blader. Zo kom ik een interview tegen met Katja Schuurman die gelooft dat waterkristallen beïnvloed kunnen worden door negatieve gedachten. ‘We bestaan voor zo’n 80% uit water, dus als gedachten dit met water kunnen doen, stel je dan eens voor hoe ze ons kunnen beïnvloeden’. Het idee is afkomstig uit de documentaire “What the bleep: down the rabbithole“, een niet zo goed geslaagde poging om wetenschap en religie te combineren. Uiteindelijk is het toch allemaal weer quantum. Blijkbaar heeft Katja helaas dan weer niet opgezocht hoe dat is gegaan met dat wateronderzoek, want dan had ze geweten dat het werk van Japanse wetenschapper Masuru Emoto allang volledig ontkracht is. Skepsis schreef er in 2006 al over. Niet dat dat de man er overigens van weerhoudt om allerlei resonantie-magneet-kristal apparaten te verkopen op zijn website.

Ik begin nu toch maar in een wat hoger tempo te bladeren, want hier word ik niet vrolijker van. In de column ‘Inzicht’ tref ik de overtreffende trap aan: de schrijfster was haar kat kwijt en besloot om dan maar een kattenmedium in te schakelen. Na wat heen en weer gechannel met de poes (30 euro per telefonisch consult) blijkt Maus weer op te duiken. Het meest wonderbaarlijke aan dit verhaal vind ik dat het gepresenteerd wordt alsof het de normaalste zaak is van de wereld dat je iemand belt die telepathisch met katten praat.

Hier kan zelfs een interview met Alain de Botton over zijn boek ‘A religion for atheists‘ niet veel goed aan maken. Ironisch genoeg is deze Happinez over wijsheid alles behalve goed wijs.

Happinez nummer 4 – 2011

by 37 Comments

Happinez nummer 4 - 2011 16
happy woman magazine, we think so you don’t have to

Happinez nummer 4 2011

Vandaag alweer nummer vier in onze rubriek de Happinez-recensie. Het thema van dit nummer is ‘durven’. In de inleiding staat,‘ je kunt je leven nog zo goed hebben uitgestippeld, maar vroeg of later krijgt iedereen te maken met blokkades en tegenwind in dit nummer kijken we hoe je daar mee om kan gaan.’

Op de cover staan zes artikelen aangekondigd die dit onderwerp nader willen belichten: ‘Inspirerend Istanbul’,’Omgaan met tegenwind’, ‘Troosten is een kunst’,’Maak tijd voor wat echt belangrijk is’ ,’Alles begint met ademhalen’, ‘Al je excuses op z’n kop’ en ‘Zijde zomers licht’. Ik heb ze alle zes gelezen en er wat achtergrondinformatie bij gezocht en/ of wat opmerkelijke of typerende zaken uitgelicht.

Inspirerend Istanbul (p. 30)
Happinez nummer 4 - 2011 17
Happinez 4 cover (webshop Happinez)

Een aantal Happinez-medewerkers bracht een bezoek aan de stad, ze kozen niet voor de gebaande paden, maar lieten zich, heel gedurfd, verrassen door hun gids. Dit was een goed Engels sprekende Turkse dame die in Istanbul is opgegroeid. Het artikel is zo oppervlakkig dat het in een reisgids niet zou misstaan. Het gaat alleen maar over leuke winkeltjes en trendy restaurantjes en om het nog wat toe te spitsen op de Happinez-lezer, een yogastudio en een kruidenzaakje annex massagesalon: ‘Jayda heeft een bijzondere gave. Je vertelt haar met welke kwaal je tobt, ze kijkt je aan, peilt je energy en komt met een verrassende analyse van de oorzaak van je klachten’. En natuurlijk komt ze ook voor de dag met een van haar kruidenmiddelen. Ik krijg nu toch wel heel sterk de associatie met de film ‘Gooise vrouwen’.

Omgaan met tegenwind (p. 44)
Happinez nummer 4 - 2011 18
Lisette Thooft: publiciste en ‘mythosoof’ (lisettethooft.nl)

Dit artikel is geschreven door Lisette Thooft die we al eerder tegenkwamen in de eerste recensie. Het leven gaat niet altijd zoals je je had voorgesteld, hoe ga je daar dan mee om? Dat is kortweg waar het over gaat. Er worden eigenlijk vooral twee boekjes besproken van schrijfsters over dit onderwerp, aangevuld met de ideeën van Lisette Thooft. Het kan best inspirerend zijn om te lezen hoe anderen met tegenslag zijn omgegaan, het accepteren van de situatie kan een verandering op gang brengen die tot nieuwe inzichten kan leiden bijvoorbeeld. Wat mij stoort aan dit artikel is dat er weer allerlei allang achterhaalde of anderszins zweverige theorieën uit de kast worden getrokken. Een voorbeeld is het idee van de Zwitserse psychiater C.G. Jung dat er ‘iets groters’ aan het werk is, dat het allemaal een bedoeling heeft. Of in de woorden van Lisette Thooft: ‘Je onbewuste wilde je een lesje leren omdat je diep van binnen wilde groeien en een nieuw stadium van ontwikkeling moest verkennen.’ Dit wordt gebracht als gewone psychologie, maar is in feite religieus gedachtegoed van new-agereligies.

De kunst van het troosten (p. 50)
Happinez nummer 4 - 2011 19
Riekje Boswijk-Hummel (boswijk.dds.nl)

Ook dit artikel is eigenlijk gewoon een boekbespreking (ofwel reclame – want kritiek komt er niet in voor). Het boek ‘Troost vragen, geven en ontvangen’ van Riekje Boswijk-Hummel is het onderwerp van dit stuk. Door het lezen van het stuk zelf kom je eigenlijk niet veel te weten over deze schrijfster. Dus typ ik haar naam eerst maar eens in bij Google. Riekje Boswijk-Hummel is psychotherapeute en runt samen met haar man het Boswijk Instituut waar je o.a. de door hen zelf ontwikkelde opleiding ‘Transpersoonlijke psychotherapie’ kan volgen. Het echtpaar heeft zich laten inspireren door allerlei alternatieve en pseudowetenschappelijke therapieën zoals Gestalttherapie, Psychosynthese, Bio energetica, Somato Emotional release en familieopstellingen. Klik hier, hier en hier als je er meer over wilt lezen.

In het Happinez-artikel worden vier praktische tips gegeven om troost te bieden, waar op zich volgens mij niets mis mee is. Wel een beetje hilarisch vindt ik deze op p. 52 : ‘Je kunt je medeleven betuigen door praktische hulp te bieden. Oppassen op de kinderen, of een pan soep voor de deur zetten (…)’. De tekst wordt geïllustreerd met een foto van een kom groentesoep die tweederde van de pagina in beslag neemt en heeft als bijschrift: kijk voor het recept op www.happinez.nl/soep!

Maak tijd voor wat echt belangrijk is (p. 58)
Happinez nummer 4 - 2011 20
Steven Covey (arendlandman.nl)

Het wordt een beetje flauw maar ook dit artikel is weer een (kritiekloze) boekbespreking, namelijk van het boek ‘Timemanagement volgens Covey’ geschreven door managementgoeroe Stephen R. Covey. Ik besluit eerst maar eens te gaan kijken wat een googlesearch op zijn naam oplevert. Covey werd in 1932 geboren in Salt Lake City, de heilige stad van de Mormonen waar hij nog steeds woont. Hij is een actief aanhanger van het (bizarre) mormoonse geloof. Als ‘doctor of religious education’ gaf hij een tijdje les aan een universiteit tot hij succes kreeg met boeken schrijven over onderwerpen als management en leiderschap. Verder is hij de grondlegger van het Franklin Covey instituut dat wereldwijd trainingen en organisatieadvies geeft en ook in Nederland een vestiging heeft (met veel grote bedrijven en overheden als klant). Hij zegt politiek en religie gescheiden te houden van het zijn managementadvies.

In het artikel wordt uitgelegd hoe je volgens Covey je tijd waardevol kunt maken in vijf stappen. Eerlijk gezegd begrijp ik niet hoe die man zo populair heeft kunnen worden. De adviezen die hij geeft vind ik nogal alledaags, niet bepaald spectaculair.  Een paar voorbeelden: ‘Door vooruit te plannen kom je bijvoorbeeld op het idee om een nieuwe fiets te kopen, zodat je niet steeds naar de fietsenmaker hoeft’. Of ‘Voorkom tijdverspilling door overmatig tv-kijken en internetten’, en als laatste deze leuke tip: ‘Ga meer vanuit ‘en-en’ denken inplaats van ‘of-of’. Zo kun je bijvoorbeeld meer aan lichaamsbeweging doen en meer aandacht aan je partner besteden door samen op dansles te gaan.’

Alles begint met ademhalen (p. 76)
Happinez nummer 4 - 2011 21
Johan Noorloos (yogagarden.nl)

In dit artikel komen we yogaleraar Johan Noorloos weer tegen (zie recensie 1). Hij gaat ons uitleggen waarom goed ademhalen zo belangrijk is en hoe we dat het beste kunnen doen. Volgens J.N. ademen de meeste mensen veel te snel en te oppervlakkig. ‘Hoe meer zuurstof de longen kunnen leveren hoe beter het is voor onze lichamelijke en geestelijke gezondheid. Ideaal gezien is de inname van lucht gelijk aan de capaciteit van je longen’. Ik zie het al voor me dat je voortdurend de maximale capaciteit van je longen gebruikt, het lijkt me een erg geforceerde manier van ademen, niet bepaald gezond!

De bewering ‘hoe meer zuurstof de longen kunnen leveren hoe beter het is’: dat is onzin. Bij een normale ademhaling wordt ons bloed al voor 98 procent verzadigd met zuurstof meer kan er bijna niet bij. Een kunstmatig diepe ademhaling zorgt er voor dat de pH (of zuurtegraad) van het bloed verandert. Het bloed wordt alkalischer (of minder zuur), een toestand die ook optreed bij hyperventilatie. Een gevolg hiervan is dat de bloedvaten zich vernauwen waardoor de hersenen juist minder zuurstof krijgen. In een artikel dat Rob Nanninga enkele jaren geleden schreef over ademtherapie, wordt dit goed uitgelegd.

De rest van het artikel gaat vooral over de eigen ervaringen van Johan met ademhalen en over die van zijn yogaleerlingen. Op mij komt het over als oeverloos geklets, ik wilde er verder maar niet teveel aandacht aan besteden. Opvallend, er wordt aan het eind van het artikel geen boek aanbevolen.

Al je excuses op z’n kop (p. 92)
Happinez nummer 4 - 2011 22
Wayne W. Dyer (drwaynedyer.com)

Dit artikel gaat wel weer over een boek, namelijk: ‘Stop!-geen excuses meer’ van Dr. Wayne Dyer. Volgens Dyer houden berperkende gedachten ons vaak af van het realiseren van onze dromen. Hij geeft tips om beperkende gedachten om te buigen, zoals ‘ik kan het niet, ik ben te oud, heb geen tijd, geen geld, geen energie’ enz. Op zich heb ik niets tegen een beetje positief denken, het kan best een opbeurend effect hebben, maar als skepticus ben ik ook geïnteresseerd in de vraag of het ook echt werkt.

Onlangs las ik een interessant artikel in de wetenschapsbijlage van NRC Handelsblad (‘het menselijk brein, m/v’, 28 mei 2011) waarin onderzoek werd aangehaald waaruit bleek dat er inderdaad een werking uitgaat van beperkende gedachten. ‘Een veelvoud aan onderzoeken laat zien dat de scores van vrouwen (of zwarten) achteruithollen als hen vooraf verteld is dat vrouwen (of zwarten) meestal slechtere resultaten halen.’

Of het omgekeerde ook geldt kom ik in het artikel niet echt tegen, wel dat bemoediging voorafgaand aan een test het (onterechte) gevoel geeft ergens beter in te zijn. Zo werd bijvoorbeeld aan een deel van een groep mannen die meedeed aan een neptest die zogenaamd ging over contrastgevoeligheid verteld dat de contrastgevoeligheid van mannen superieur was aan die van vrouwen. Onthullend genoeg dachten de mannen die dit hadden gehoord na afloop werkelijk van zichzelf dat zij de test bovengemiddeld goed hadden gemaakt.

Wayne Dyer is natuurlijk geen ‘reguliere’ psycholoog, als ik zijn naam google zie ik dat hij kan worden gerekend tot de aanhangers van de ‘New Thought movement’ (zeg maar new age religie)  met gedachtegoed-kronkels als: ‘ziekte is van oorsprong mentaal, en het juiste denken heeft een genezend effect’. De ideeën van deze beweging, die al eind negentiende eeuw ontstond, kun je volgens mij wel een sleutelrol toedichten in zowat alle Happinez-artikelen. Vooral voor mensen met een chronische of ernstige ziekte kan het erg belastend zijn als ze met dit soort theorieën worden lastiggevallen. Ze zijn ziek – en dan zouden ook nog zelf de schuld er van zijn!

Zijde zomers licht (p 98)
Happinez nummer 4 - 2011 23
Antje Paul Kessel (facebook)

Dit is het laatste artikel met als thema ‘durven’. Het gaat over de stoffen en kleding van ontwerpster Antje Paul-Kessel. Zoals de titel al doet vermoeden gebruikt Antje voor haar ontwerpen vooral zijde die ze laat bedrukken met kleurige prints. Antje volgt wetenschappelijk onderzoek rondom haar werk: ‘Wist je dat in zijde proteïnen zitten die door de huid worden opgenomen? Dus niet alleen de kleuren doen iets met je, maar ook de stof zelf. Die voedt je cellen.’ Een opmerkelijke claim, ik besluit tot een zoekactie maar vind er nergens wat over. Het enige wat ik kan vinden wat misschien een beetje in de richting komt is een onderzoek op pubmed over de inzet van zijdeproteïnefilm bij wondheling.

Antje doet ook aan duurzaam ondernemen. Haar filosofie is: ‘wat mooi is, blijft mensen langer boeien en is daarom per definitie ook duurzamer’. Wel een beetje tegenstrijdig is dat ze daarnaast veel gebruik maakt van ‘forecast’ kleuren, kleuren die trendwatchers al ver vooruit ‘spotten’. Vorig jaar was turkoois de trendkleur, en ook al is onze turkooise kleding van vorig jaar nog goed – we moeten toch weer iets nieuws aanschaffen want dit jaar is het warm rozerood, dat past beter bij het huidige tijdsbeeld waarin we meer gaan letten op idealistische waarden en meer begrip voor elkaar krijgen, aldus Antje.

Wat het verband met durven is was me tot nu toe ontgaan maar aan het eind van het artikel lees ik ergens dat Antje graag zou willen dat we meer durven op het gebied van kleur. Natuurlijk wordt het stuk afgesloten met een verwijzing naar haar webshop.

Illustratie voorzijde: happinez.nl

Oplettende lezers van Kloptdatwel zullen gezien hebben dat er vandaag twee stukken online werden geplaatst. Dat komt wel vaker voor maar dit keer was het niet de bedoeling. Het tweede artikel daarom offline gehaald en naar morgen doorgeschoven.

Happinez recensie 3: jezelf vinden

by 44 Comments

Happinez recensie 3: jezelf vinden 24
Happinez 3 2011 (webshop happinez)

De derde editie van de Happinez van dit jaar staat in het teken van jezelf vinden. In deze drukke tijden met zoveel keuzes die elk mens kan en moet maken wil de Happinez een steuntje in de rug bieden om je staande te houden in een veranderende wereld.  De artikelen op de cover gaan (bijna) allemaal over dit thema.

Tarot voor thuis (bladzijde 108)

Zelfs de Happinez laat in het midden of de kaarten daadwerkelijk iets te maken hebben met een hogere macht, of dat het een methode is om zaken op een rijtje te krijgen waar je mee zit. Voor dat laatste lijkt tarot me net zo’n manier om helderheid te krijgen als het kernkwaliteitenspel waar ik vaker dan me lief is op werktrainingen mee om de oren ben geslagen. Alleen heeft dit mooiere plaatjes. Misschien moet ik maar mee op de lezersworkshop om er een beter beeld van te krijgen.

Oosterse wijsheid voor een stralende huid (bladzijde 58)

Hoe een stralende huid bij kan dragen aan jezelf vinden is me niet geheel duidelijk. Aan de andere kant is me al eerder opgevallen dat voor een blad dat innerlijke verrijking zoekt er toch ook behoorlijk wat aandacht is voor het aan de man brengen van spulletjes om je uiterlijk te verfraaien. Van de 33 bladzijdes met advertenties die ik aantref in dit blad gaan er maar liefst 13 over de uitwendige mens. Naast de poeders en smeerseltjes zijn er natuurlijk ook methoden die gebruik maken van Oosterse wijsheden om jezelf te laten stralen. Wat me in dit rijtje opvalt is de acupunctuur. Nu heb ik onlangs het boek gelezen van Simon Singh over acupunctuur en andere alternatieve geneeswijzen, Trick or Treatment.  In dit boek wordt op onderhoudende en wetenschappelijk onderbouwde manier uitgelegd dat de werking van acupunctuur als geneeswijze nooit is aangetoond. Maar kan het wellicht iets betekenen voor kraaienpootjes? De journaliste in de Happinez vertelt vol enthousiasme hoe de behandelingen haar rimpels als sneeuw voor de zon doen verdwijnen. Hartstikke mooi natuurlijk, maar hadden we daar misschien een voor- en na-foto van mogen hebben? Ik had graag even meegekeken naar het resultaat.

Happinez recensie 3: jezelf vinden 25
Cosmetische acupunctuur is een hot topic (cosmetische-acupunctuur.nl)

Dan maar het net op. Een ronde langs Google wijst uit dat cosmetische acupunctuur inderdaad een hot topic is: de ene na de andere website biedt behandelingen aan voor een niet zo schappelijke prijs. Maar werkt het wel echt? Na 15 sites met holistische behandelingen kom ik aan op thebeautybrains.com: een (zelfbenoemde) wetenschappelijke kijk op cosmetica. Het oordeel? Begin er maar niet aan, die acupunctuur. De ene helft van de claims kan niet worden aangetoond, de andere helft zijn slechts holle frasen. Het meest interessante van dit artikel is echter niet het artikel zelf (er wordt namelijk niet gerefereerd aan daadwerkelijk onderzoek, dus waar de auteur die conclusie op baseert blijft nogal in het luchtledige hangen), maar de discussie die losbarst in de commentaren, anders dan in het artikel hier en daar met onderbouwde standpunten. Uiteindelijk lijkt het er aan het einde van twee pagina’s commentaar op dat het bewijs voor de werking van cosmetische acupunctuur voornamelijk anecdotisch is, hetgeen voor de gelovigen afdoende lijkt te zijn en voor de skeptici niet. Ik blijf tot nader order in het skepsiskamp. Volgens mij ben je meer gebaat bij gezond eten en lichaamsbeweging om je huid gezond te houden dan om duizenden kleine naaldjes in je hoofd te laten prikken voor 185 euro per behandeling (kijk ook eens naar de video!).

Zeven dagen als een nomade (bladzijde 30)

Het nomadenverhaal irriteert me een beetje om eerlijk te zijn. Volgens mij hebben veel mensen een idealistisch beeld van nomade zijn. Vrijheid, de wind in je haren, geen vastigheid en geen bezit om je zorgen over te maken. De nomaden beschreven in dit artikel zijn echter niet zo vrij als ik wikipedia mag geloven: de Touareg hebben een kastesysteem dat in sommige streken grenst aan slavernij, ze zijn al meerdere malen slaags geraakt met de lokale overheden en hun gebied in Nigeria wordt bedreigd door de uraniumwinning die daar plaatsvindt. Ik vraag eerlijk gezegd me af hoe een vakantietripje door de woestijn zich verhoudt tot het leven van nomadisch volk. Volgens mij is nomade zijn best hard werken. En makkelijk is het al helemaal niet.

Happinez recensie 3: jezelf vinden 26
De glimlach van een kameel (blog.webshots.com)

Dat gezegd hebbende lees ik wel een heleboel interessante dingen over de Touareg in het artikel op Wikipedia: ze hebben muziekfestivals, ongebruikelijke sporten (rennend worstelen lijkt me best moeilijk) en in plaats van de vrouwen zijn het de mannen die gesluierd zijn. Wikipedia-artikelen zijn nooit heel uitgebreid maar wat er staat intrigeert me wel. Misschien wel iets om me eens in te verdiepen. Persoonlijk vind ik het interessanter dan de  pogingen van de journaliste om de glimlach van haar kameel te interpreteren. Maar goed, zonder het artikel over nomades had ik dit allemaal niet gelezen, dus uiteindelijk is het toch nog een positieve ervaring geworden. Met of zonder kameel.

Test: ben je aarde, lucht, water of vuur? (bladzijde 68)

De elementenvierhoek is ontwikkeld door filosoof en loopbaanadviseur Adriaan Hoogendijk. Het achterliggende idee is dat ieder mens verschillende eigenschappen in verschillende mate meedraagt. Zo staat vuur voor verlangen en passie, lucht voor ideeën en associaties, water voor meelevendheid en communicatie en aarde voor praktischheid en discipline. Aan de hand van een kwadrant kun je aflezen welk type je bent, wat je sterke kanten zijn en wat je valkuilen zijn. Ik blijk een ‘zinzoeker’ te zijn. ‘Bij jou zijn alle elementen sterk ontwikkeld en je slaagt dan ook in wat je aanpakt. Maar waarschijnlijk bekruipt je dan vaak het ‘is dit alles?’ gevoel’. Hmm. Dit klinkt bekend. Ik herken mezelf wel in de omschrijving. En ik heb de test eerlijk ingevuld, zonder eerst te kijken welk type ik het liefst wilde zijn. Best leuk. Alleen voel ik me dan niet echt geholpen door het advies dat ik meer moet luisteren naar mijn ziel en de wijsheid van mijn lichaam moet volgen. Ik snap best wat ze bedoelen, maar de formulering roept bij mij wat irritatie op. Maar ja, het bleek al tijdens de test dat ik liever direct communiceer dan in vage bewoordingen.

Trouw blijven aan jezelf (bladzijde 100)
Happinez recensie 3: jezelf vinden 27
keuzestress (lifehacking.nl)

In het artikel over trouw aan jezelf blijven gaat het over keuzestress. Angst om keuzes te maken, omdat we overspoeld worden door mogelijkheden, omdat we bang zijn het verkeerde te kiezen, of omdat we bang zijn dat we de boot missen als we ons ergens op vastleggen. Volgens mij is dat iets dat iedereen wel herkent. De adviezen die de Happinez geeft zijn wat mij betreft zinnig maar niet revolutionair: realiseer je dat er geen Goede of Slechte keuzes zijn, praat er eens over met iemand, slaap er eens een nachtje (of drie) over als je ergens niet uitkomt, denk goed na over wat je nu echt belangrijk vindt in het leven. In het artikel wordt ook de antroposofische methode uitgelegd om zelfonderzoek te doen. Ik heb niets met antroposofie, maar er zijn vast genoeg mensen die er veel plezier en baat bij hebben.Of je iets met dit artikel kunt lijkt me heel persoonlijk. Ik denk dat een skepticus niet snel in de doelgroep valt.

Onzin is storend

Happinez lijdt voor mij aan hetzelfde euvel als waar veel vrouwenbladen aan lijden. Bij de meeste artikelen vraag ik me af waarom ik het lees. De consequentie hiervan is natuurlijk wel dat mijn recensie daardoor ook gekleurd wordt: ik snap niet zo goed waar de Happinez nu precies over gaat. Aan de andere kant: is dat erg? Volgens mij is dat een kwestie van smaak en dat mag best terugkomen in een recensie. Ik ben me er alleen wel van bewust dat het meespeelt in het beeld dat ik schets.

Happinez recensie 3: jezelf vinden 28
Maansteen (ml-silver.nl)

Wat me wel ronduit stoort is dat de redactie af en toe dingen in artikelen zet alsof het algemeen bekend is, terwijl het volgens mij je reinste kolder is. Het mooiste voorbeeld hiervan is het welkomstgeschenk op bladzijde 67: de maansteenketting. Nieuwe abonnees ontvangen deze ketting, want deze ‘staat bekend om het geven van inspiratie en het versterken van je intuïtie. […] Leuk om te weten: de glans van de stenen verandert met de stand van de maan.”

Pardon u zegt? Nog afgezien van of stenen wel of niet een effect hebben op je persoonlijkheid of gezondheid – hoezo verandert de glans van de stenen met het licht van de maan?

Maansteen bestaat uit twee soorten kwarts, albiet en orthoklaas. Deze liggen in laagjes op elkaar gestapeld waardoor het licht wordt gebroken en alle kanten op wordt verspreid. Dit zorgt voor de karakteristieke melkachtige  kleur van maansteen. Ik heb echter nog nooit gehoord dat het licht verandert bij de stand van de maan. Ik kan op internet ook helemaal nergens informatie vinden buiten de gebruikelijke edelstenentherapiesites over wat dit gedrag zou veroorzaken. Wat moet ik me hier überhaupt bij voorstellen? Is dat alleen als je hem in het maanlicht houdt, of verandert ie ook van kleur overdag? Maar goed, ik zou geen fatsoenlijke skepticus zijn als ik niet dit zelf wilde toetsen. Ik heb een armbandje geërfd van mijn grootmoeder, mét een maansteen erin. Ik ben best bereid om een maandje of wat te monitoren of er kleurveranderingen optreden. Maar dan wel op een wetenschappelijk verantwoorde manier, als ik er eentje kan verzinnen. Want ik ga niet zomaar wat roepen natuurlijk…