• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)

Algemeen

Bij het overlijden van Paul Crouch

10 December 2013 by Martin Bier 19 Comments

In de loop van de jaren 80 kwam er op grote schaal kabelTV. Nederlanders kregen te maken met een assortiment van zenders in plaats van de gebruikelijke twee.  Amerikaanse televisiedominees waren erbij als bokken op een haverkist. Trinity Broadcasting Network (TBN) was al snel te bekijken op een grote hoeveelheid Europese kabelnetwerken. In veel Europese huishoudens werd TBN de eerste Amerikaanse zender waar men 24 uur per dag naar kon kijken. Het opgeheven vingertje van TV-dominee Paul Crouch en de suikerspincoiffure van z’n vrouw Janice Crouch werden in die huishoudens de image van Amerika. Paul Crouch is op 30 november 2013 op 79-jarige leeftijd overleden.

TV-dominee Paul Crouch met een opgeheven vinger en rechtsonder op de voorgrond het embleem van TBN.
TV-dominee Paul Crouch met een opgeheven vinger en rechtsonder op de voorgrond het embleem van Trinity Broadcasting Network.

Paul Crouch kwam uit een godsdienstig milieu. Reeds als student raakte hij betrokken bij christelijke radioprogramma’s. Na enige tijd te hebben gewerkt als manager van enkele christelijke televisiezenders begon hij in 1973 het Trinity Broadcasting Network (TBN).

TBN was een in eerste instantie een gezamelijke onderneming van het echtpaar Crouch met het echtpaar Jim en Tammy Faye Bakker. Maar al in 1975 kwam het tot een breuk. De Bakkers richtten toen hun eigen Praise The Lord (PTL) netwerk op.

JessicaHanh
Jessica Hahn was naïef, onschuldig en maagd toen ze voor Praise The Lord kwam werken. Na het ophefmakend schandaal over seksueel verkeer met TV-dominee Jim Bakker liet ze haar borsten vergroten en ging ze in de Playboy Mansion wonen. Ze heeft tot drie maal toe naakt geposeerd voor Playboy.

Schenkingen aan een kerk zijn in de VS aftrekbaar voor de belasting. Kerken betalen vervolgens geen belasting over hun inkomen. Er zijn echter regels die moeten voorkomen dat een onderneming met winstoogmerk zich als kerk voordoet. Zo zijn er, bijvoorbeeld, grenzen aan de hoogte van de salarissen die bestuursleden zichzelf mogen betalen. Maar het christendom staat op een voetstuk in de VS en er moet wel heel erg veel mis zijn voordat justitie en belastingautoriteiten hun pijlen gaan richten op een kerk. Een van de heel zeldzame gevallen waarin het Openbaar Ministerie een vervolging wegens fraude wist af te dwingen betrof de PTL.

De PTL had het dan ook wel erg bont gemaakt. Het was een seksschandaal dat de inleiding vormde tot de volledige ontmanteling. De argeloze Jessica Hahn was 20 en vervuld van evangelische hartstocht toen ze voor Jim en Tammy Faye was komen werken. Het is nog altijd niet duidelijk of het nu verkrachting of verleiding was geweest, maar uiteindelijk heeft Jim Bakker haar na het seksueel samenzijn bijna 300.000 dollar uit de kerkkas betaald. “Als je de herder helpt, dan help je de kudde,” zo zou hij Jessica in z’n seksuele opwinding nog uitgelegd hebben.

HOMOMOEDER
Tammy Faye op een Gay Pride Festival in Washington, DC, in 2002. Links van haar staat de bekende drag queen Lady Bunny.

Jim Bakker werd wegens fraude veroordeeld tot 45 jaar gevangenisstraf, maar kwam na minder dan 5 jaar alweer op vrije voeten. Het is verbluffend dat Jim er inmiddels in is geslaagd om weer een nieuwe tele-evangelische onderneming op te bouwen. Jessica Hahn werd actrice en bracht het in 1992 tot Playboy Celebrity Centerfold. Terwijl Jim in de gevangenis zat, liet Tammy Faye zich in 1993 van hem scheiden. Ze trouwde kort daarop met Roe Messner, een aannemer die een aantal van de grootste kerkgebouwen in de VS had gebouwd. Echter, in 1996 werd ook deze echtgenoot wegens fraude tot een gevangenisstraf veroordeeld. In de laatste jaren voor haar dood in 2007 is Tammy Faye een soort homomoeder geworden en werd ze een vaste verschijning bij Gay Pride manifestaties.

Met het echtpaar Crouch en de TBN is het minder stormachtig verlopen dan met de Bakkers en de PTL. Door middel van zwijggeld en schikkingen buiten de rechtbank om werd veelal voorkomen dat het uit de hand liep met de schandalen.

In 1999 publiceerde Paul Crouch De Omega Code. De roman en de film verschenen tegelijkertijd. Het zou hier echter gaan om regelrecht plagiaat van de twee jaar eerder door Sylvia Fleener geschreven roman Het Omega Syndrome. Uiteindelijk kwamen de partijen tot een vergelijk en werd er een geldbedrag overgemaakt.

PAULandHINN
Prayer, Praise & Hairspray. TV-dominee Paul Crouch (links) samen met collega TV-dominee en gebedsgenezer Bennie Hinn (rechts).

Geruchten over Pauls homoseksualiteit deden al heel lang de ronde. Haarlak en glanzende, felgekleurde confectiepakken kunnen zulke geruchten in de hand werken. Maar in 2004 werd het allemaal wat concreter. Een voormalige TBN werknemer, Enoch Lonnie Ford, onthulde hoe Paul Crouch hem tot seks had overgehaald met een mengsel van versiertrucs en ontslagdreigementen. Vervolgens zou Ford $425.000 hebben ontvangen in ruil voor z’n stilte. Desalniettemin dreigde Enoch Lonnie Ford een paar jaar later memoires te publiceren waarin verslag van het seksueel samenzijn werd gedaan. Crouch en TBN werd aangeboden dit te voorkomen door voor tien miljoen dollar de rechten op de memoires te kopen. De advocaten kwamen er aan te pas en de uitkomst was dat publicatie van de memoires in strijd zou zijn met de overeenkomst bij de eerdere transactie van 425.000 dollar.  TBN beaamt dat die transactie heeft plaatsgevonden, maar voegt daaraan toe dat het met de beweringen van de voormalige werknemer om pure leugens gaat.

In de loop der jaren zijn kinderen, kleinkinderen en andere familieleden van het echtpaar Crouch veel van de centrale bestuursfuncties bij de TBN gaan bekleden. Brittany Koper is een kleindochter.  Na haar Master of Business Administration te hebben gehaald kwam ze in eerste instantie te werken op personeelzaken. Een paar jaar later werd ze financieel directeur. Kort na die functie te hebben aanvaard, bracht ze Paul Crouch ervan op de hoogte dat de financiële praktijken bij TBN in strijd met de wet waren en dat ze hier niet mee akkoord kon gaan. Dit was in 2011. Ze werd onmiddellijk ontslagen en het kwam tot rechtszaken en een ophefmakende scheuring binnen familie en kerk.  TBN beschuldigde Brittany van de verduistering van grote geldbedragen. Brittany’s vader koos haar partij en ging werken bij een concurrerende tele-evangelische organisatie. De familieheibel trok de aandacht van de pers en de Los Angeles Times en de New York Times kwamen met onthullende artikelen over de financiële handel en wandel bij TBN.

De Crouches hadden, verspreid over de VS, enige tientallen villa’s. Voor het comfortabel transport hadden ze de beschikking over limousines en over twee eigen straalvliegtuigen. Een fotoserie van de New York Times geeft een goede impressie van deze uitbarsting van belastingvrije overdaad.

Paul en Janice Crouch zijn beiden grootgebracht in de pinkstergemeente, maar, zoals veel TV-dominees, hebben ze hun organisatie nooit nauw verbonden aan een specifieke protestantse richting. Bij TBN, en in de wereld van het tele-evangelisme in het algemeen, wordt er vaak een gedachtegoed gepredikt dat lijnrecht ingaat tegen veel traditioneel christendom en dat in de laatste decennia bekend is geworden als “prosperity theology” of, in het Nederlands, “welvaartsevangelie.” Daar waar in het traditioneel christendom bescheidenheid en nederigheid als nastrevenswaardig worden gezien, daar houden de TV-dominees het publiek veelvuldig voor dat materiële welstand een manifestatie is van Gods zegen. Door middel van opzichtige dure auto’s, protserige huizen en dure sierraden zou men dan vervolgens z’n godvruchtigheid kunnen tonen. De TV-dominees verzekeren hun volgelingen dat een overgemaakt geldbedrag eigenlijk een investering is en dat wie voldoende “aan God” overmaakt z’n investering middels godswonderen vervolgens meer dan terugverdient.

Je zou zeggen dat het met deze tele-evangelische boodschap om een nogal doorzichtige manier van oplichten gaat. Maar het is verbijsterend hoeveel mensen erin trappen. In de wereld van het tele-evangelisme is TBN verreweg de grootste: 18000 zenders en kabelaanbieders en 80 satellieten helpen de boodschap te verspreiden. Jaarlijks wordt er door TBN een slordige 100 miljoen dollar aan donaties binnen gehaald. Er zijn tientallen kleinschaligere tele-evangelische clubs die op dezelfde lucratieve manier opereren. Een paar jaar geleden deed de Nederlandse televisiemaker en satiricus Rob Muntz zich voor als een Nederlandse TV-dominee en verscheen als gast in de shows van verschillende Amerikaanse TV-dominees.  Het resultaat (deel 1 en deel 2) is uiterst amusant.

Het is gebruik binnen skeptische organisaties om godsdienst zo veel mogelijk buiten de discussie te houden. Het kritisch en wetenschappelijk evalueren van homeopathie, paragnosie en perpetuum mobile’s is tenslotte iets waarin verschillende religieuze en niet-religieuze overtuigingen eensgezind moeten kunnen zijn. Maar organisaties als de TBN vallen in een geheel andere categorie dan de gevestigde kerkgenootschappen. De tele-evangelische imperiums lijken in niets op een katholieke parochie of een hervormde gemeente. Waar gebruikelijke kerken nog in een vorm van zielzorg voorzien, daar is het tele-evangelisme verworden tot een marathon inzamelingsactie. De nalatenschap van Paul Crouch is een treurige. Hij heeft een industrie helpen creëren die niet wezenlijk verschilt van homeopathie of andere vormen van kwakzalverij: de meest kwetsbaren in de samenleving worden meedogenloos uitgemolken door middel van valse beloftes. Tele-evangelisme is weinig meer dan een methode om op zo groot mogelijke schaal geld over te hevelen van minder-bedeelde lichtgelovigen naar schreeuwerige, egomane multi-miljonairs.

Filed Under: (Bij)Geloof, Algemeen Tagged With: De Omega Code, hoax, Janice Crouch, Jessica Hahn, Jim Bakker, Paul Crouch, religie, tele-evangelisme

Gouden Bord voor de Kop 2013 voor Homeopaten Zonder Grenzen

2 December 2013 by Pepijn van Erp 387 Comments

De Weense afdeling van GWUP, Die Gesellschaft für Kritisches Denken, reikte op 29 november jl. voor de derde keer hun prijs voor de grootste onzinverkoper in het Duitse taalgebied uit. Die prijs, Das Goldene Brett vorm Kopf,  ging dit keer naar Homöopathen ohne Grenzen (HoG). 

Gouden Bord voor de Kop 2013 voor Homeopaten Zonder Grenzen 1
Das Goldene Brett vorm Kopf

De organisatie kreeg de prijs omdat ze het gebruik van de onwerkzame suikerbolletjes uit de homeopathie probeert te verspreiden in ontwikkelingslanden, zelfs in gebieden die te kampen hebben met crisissituaties , veroorzaakt door natuurgeweld of oorlogshandelingen. En dat allemaal onder een naam die nogal doorzichtig meelift op de goede reputatie van Artsen Zonder Grenzen. In de woorden van de uitreikers van het ‘Gouden Bord’:

Die Homöopathen ohne Schamgrenzen nutzten die hohe Reputation der bekannten ‘Ärzte ohne Grenzen’, um Krisengebiete in Afrika, Asien, Südamerika und Südosteuropa mit Globuli zu missionieren, und schreckten dabei nicht einmal davor zurück, eine Wirksamkeit von Homöopathie gegen Malaria und AIDS zu suggerieren.

In Nederland kennen we de soortgelijke organisatie Homeopaten Zonder Grenzen (HzG). De steun die zij in 2008 van de Triodos Stichting kregen, was een belangrijke reden voor het toekennen van de Mr. Kackadorisprijs aan de Triodos Bank in 2010. In een recent stuk haalde epidemioloog Luc Bonneux nogmaals uit naar HzG: ‘Kwakzalvers zonder grenzen‘. Meer informatie over soortgelijke organisaties op skeptische sites is gemakkelijk te vinden door te zoeken op ‘homeopaten zonder grenzen’ (of ‘homeopaths without borders’) in een skeptische zoekmachine.  Een ander goed stuk over de onethische kant van deze homeopathische ‘ontwikkelingshulp’ verscheen dit jaar in de British Medical Journal van de hand van dr. David Shaw: Homeopaths Without Borders practice exploitation not humanitarianism (helaas achter een paywall, maar de discussie is ook wel ‘interessant’).

De prijs maakte dit jaar redelijk wat los. Een bericht erover op de Oostenrijkse nieuwssite derStandard.at leidde tot maar liefst 3.000 reacties: Schmähpreis für “die Hybris der Homöopathie”. De HoG lieten intussen op hun website weten dat ze ‘wederom een prijs‘ gewonnen hebben, maar merken daar fijntjes bij op dat zij weten dat verschillende journalisten die bij GWUP aangesloten ein Zusatzsalär aus der Pharmaindustrie krijgen. En natuurlijk is de prijs alleen maar uitgereikt omdat de regulieren jaloers zijn op het enorme succes van de homeopaten.

De andere genomineerden waren dit jaar supermarktketen SPAR (vanwege het verkopen van Grander-water) en de arts en politicus Marcus Franz, die onder vuur ligt vanwege zijn bewering dat homoseksualiteit een genetische anomalie is en bovendien amoreel immoreel. De Gouden Bord ‘oeuvreprijs’ ging naar Rüdiger Dahlke.

Verder lezen via: Das “Goldene Brett” 2013 für Rüdiger Dahlke und die Homöopathen ohne Grenzen. In 2012 ging de prijs naar de Europa-Universität Viadrina in Frankfurt an der Oder.

Filed Under: Algemeen, Gezondheid, Skepticisme Tagged With: Goldene Brett, gwup, homeopaten zonder grenzen, skeptische prijs

Over het kraken van de nek. Wie wil er de dood riskeren om van zijn hoofdpijn of nekpijn af te komen?

26 November 2013 by Cees Renckens 28 Comments

Over het kraken van de nek. Wie wil er de dood riskeren om van zijn hoofdpijn of nekpijn af te komen? 2
Cees Renckens schrijft columns voor Kloptdatwel. Van 1988 tot 2011 was hij voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Foto: Vivian Oei.

Afgelopen zomer informeerde IGZ bij de Nederlandse Vereniging van Manueel Therapeuten (NVMT) of zij inzake het kraken van de nek een richtlijn hanteerde. IGZ was daartoe gekomen omdat er in 2012 zes calamiteiten na een dergelijke behandeling waren gemeld, waarvan een met dodelijke afloop. Al jaren is bekend dat het kraken van de nek door manueel therapeuten of chiropractors kan leiden tot beschadiging van de slagaders die langs de nekwervels naar het achterste deel van de  hersenen lopen. Hoe vaak dit probleem (meestal een scheur in de binnenste laag van het vat, een zgn. dissectie van de arteria vertebro-basilaris) zich voordoet is onduidelijk, want niemand houdt dit bij en er is waarschijnlijk onderrapportage.

Het bestuur van de NVMT, als geplaagd door een slecht geweten, ontraadde in juli 2013 n.a.v. de IGZ-brief zijn leden om nog nekmanipulaties of -mobilisaties toe te passen. Op 5 november relativeerde de NVMT dit preadvies over hoog cervicale manipulaties echter al weer en kondigde besluitvorming aan op de ledenvergadering van 18 november. Men zou dan komen met een drieledig voorstel: de patiënt moet van tevoren worden voorgelicht over de kans op ernstige complicaties en men gaat d.m.v. goed uitvragen van de klachten en een lichamelijk onderzoek alvorens over te gaan op MT de kans op optredende (vaat-)complicaties zo klein mogelijk maken. Daarbij moeten de NVMT-leden zich conformeren aan de richtlijn, die the International Federation of Orthopaedic Manipulative Physical Therapists (IFOMPT) in 2012 opstelde: het ‘International Framework for Examination of the Cervical Region for potential of Cervical Arterial Dysfunction prior to Orthopaedic Manual Therapy Intervention’. Zoals verwacht ging de vergadering akkoord met dit voorstel.

Het framework van de IFOMPT

Alle reden dus om dit raamwerk van de IFOMT eens nader onder de loep te nemen. Welnu: dat is geruststellend, want als elk NVMT-lid zich daaraan gaat houden, dan zullen er nog maar bitter weinig nekken wordt gekraakt en dan zal die edele kunst straks alleen nog voorbehouden zijn aan de echte chiropractors, die zoals bekend nergens bang voor zijn. Ga maar na. Het raamwerk vereist een hoge graad van ‘klinisch redeneren’ waarover maar weinig manuelen beschikken en wat des te meer klemt, omdat de verzekeraar in ons land geen verwijzing door een arts vereist. Iedereen kan zich drempelvrij laten kraken. Wel zelf betalen tenzij aanvullend verzekerd. In de ronkende inleiding van het raamwerk wordt gebazeld over het biopsychosociale model en over de ‘cognitieve en metacognitieve processen’, die daarbij van belang zijn. Kern van de zaak is dat de therapeut zich door middel van anamnese (gesprek met de patiënt) en lichamelijk onderzoek een indruk vormt van het risico op complicaties en van de kans dat de ingreep zal helpen. Ook moet nadrukkelijk op de risico’s gewezen worden alvorens consent te vragen. Een enquête onder de aangesloten IFOMT-verenigingen uit 2007 bracht aan het licht dat minder dan de helft wijst op het risico op overlijden door de therapie en maar iets meer dan de helft wijst op de kans op een beroerte (t.g.v. vaatproblemen). Hoewel men zich meer bewust werd van de risico’s ging bij 95% van de aangesloten nationale verenigingen het hoog cervicaal manipuleren nog gewoon door. Het document somt vervolgens zeventien competenties op waarover de therapeut moet beschikken om bovengenoemde risk/benefit afweging te kunnen maken. Als dat de therapeut nog niet voldoende heeft ontmoedigd, dan volgen er acht absolute contra-indicaties (‘rode vlaggen’) en dertien condities die tot grote voorzichtigheid zouden moeten leiden. De specificiteit van al deze risicofactoren is overigens, ook volgens het raamwerk zelf, beperkt. Daarna krijgt de potentiële kraker te kampen met dertien risicofactoren op vaatziekte in het algemeen en op vijf risicofactoren voor instabiliteit van de nek. Dan geeft het raamwerk de vroege symptomen van vaatproblemen in de nek, die erg zouden lijken op nekpijn van andere origine. Anders dan in werkelijkheid het geval is, zouden nek- en hoofdpijn vaak kunnen wijzen op vaatpathologie ter plaatse. De waarheid is dat bij een beroerte hoofdpijn vaak vooraf gaat aan de ontwikkeling van neurologische symptomen, maar dat nekpijn daarbij zelden of nooit bestaat. Hier citeert het raamwerk de literatuur wel erg selectief [1].

Daarna stelt de therapeut zijn plan op voor het lichamelijk onderzoek, dat bloeddrukmeting inhoudt alsmede onderzoek naar nek-instabiliteit, neurologisch onderzoek van de perifere en hersenzenuwen, het voelen van de carotis-slagader en het eventueel bekijken of de patiënt met het hoofd in bepaalde posities niet onwel wordt of neurologische symptomen ontwikkelt. Tenslotte volgt het advies om alleen dan tot behandeling over te gaan als de risicofactoren beperkt lijken en de kans op succes van de therapie reëel is. Hoe dat laatste in zijn werk gaat, dat wordt niet uitgewerkt en men gaat geheel voorbij aan de vraag of er voldoende bewijs is dat het kraken van de nek überhaupt meer presteert dan placebo’s of natuurlijk beloop. En tijdens de therapie moet de therapeut goed op het gezicht en de lichaamstaal van de patiënt letten om ter zien of het wel goed met hem gaat. En bij elke vervolgafspraak opnieuw consent vragen.

Helemaal dol wordt het – wat zijn ze bang! – als het raamwerk wijst op ’het welbekende feit’ dat ook manipuleren van de borstwervels, zeker indien gecombineerd met nekspier-oefeningen, een zeer gunstig effect op nekpijn kan hebben en veel minder gevaarlijk is voor de halsvaten! De therapeut die na inachtneming van al deze obstakels de nek toch nog durft te kraken, die mag daarbij maar weinig kracht gebruiken en de nek vooral bij het draaien en strekken niet tot in de uiterste bewegingsmogelijkheden brengen. De manier waarop de (beweerde) behandelingsresultaten tot stand komen zou vooral van neurologische aard zijn en niet te zeer afhangen van de bewegelijkheid van de ruggenwervels. Aldus het raamwerk. Tenslotte waarschuwt de IOMFT-richtlijn voor patiënten die graag herhaaldelijk gekraakt willen worden. Dat laatste lijkt mij zeer terecht.

Conclusie

Het valt te betreuren dat de NVMT niet gekozen heeft voor een totaal verbod op manuele therapie bij nekpijn. De bewijzen dat het werkt zijn er niet en de risico’s op ernstige bijwerkingen zijn dan natuurlijk direct al te groot. De meeste vaat-incidenten na MT van de nek treden op bij relatief jonge mensen van rond de veertig, die geen risicofactoren vertoonden. Die zullen zich dus voor blijven doen. En als dat verbod er toch nog eens mocht komen, dan daarna graag de Cochrane-gegevens ter harte nemen, waaruit blijkt dat noch voor acute [2] noch voor chronische lage rugpijn [3] het nut van manuele therapie is aangetoond. Dus de rug ook met rust laten. Het blijft allemaal toch kwakzalverij en dat is misschien ook niet zo verwonderlijk voor een behandelwijze die ooit werd bedacht door D.D.Palmer (1845-1913). Hij was kruidenier, bijenhouder en magnetiseur.

Noten

1 http://www.sciencebasedmedicine.org/update-chiropractic-neck-manipulation-and-stroke/

2 Cochrane review. Spinal manipulative therapy for acute low-back pain. Sidney M Rubinstein, Caroline B Terwee, Willem JJ Assendelft, Michiel R de Boer, Maurits W van Tulder. 12 Sept. 2012.

3 Cochrane review. Spinal manipulative therapy for chronic low-back pain. Sidney M Rubinstein, Marienke van Middelkoop, Willem JJ Assendelft, Michiel R de Boer, Maurits W van Tulder. 16 Feb 2011

Filed Under: Algemeen, Columns, Gezondheid Tagged With: chiropraxie, kraken, NVMT

Eerste Skepter verdeelde christelijke kranten over buitenaards leven

21 November 2013 by Pepijn van Erp 111 Comments

Het blad Skepter bestaat inmiddels meer dan 25 jaar, in mei dit jaar kwam het jubileumnummer uit. De allereerste Skepter van maart 1988 trok de aandacht van de christelijke kranten Trouw en het Nederlands Dagblad. In het openingsartikel van de Skepter  had Skepsis voorzitter professor dr. Kees de Jager iets geschreven over de kans op buitenaards leven en mogelijkheid van contact met buitenaardse intelligenties. Trouw vond de Skepter daarover veel te pessimistisch. En op zijn beurt maakte het ND zich weer druk over die opvatting. 

In de zoekmachine van de Koninklijke Bibliotheek, Delpher, zocht ik voor de grap eens op ‘stichting skepsis’ en trof het volgende artikel uit het Nederlands Dagblad van 13 mei 1988 aan:

Nederlands Dagblad over de eerste Skepter (18-5-1988)
Nederlands Dagblad over de eerste Skepter, 13-5-1988 (klik op de afbeelding voor de volledige versie in Delpher)

Als je het stuk leest, zie je een ernstig verschil van mening over de mogelijkheid van buitenaards leven. Trouw rekent Skepsis voor dat de kans daarop veel te negatief wordt voorgesteld en concludeert dat “vrijwel uitgesloten is dat de aarde de enige planeet in het heelal is waarop leven voorkomt”. Het ND verwerpt die nuchtere benadering op basis van kansberekening. De houding van Trouw laat volgens de schrijver A.P. Wisse zien dat “de moderne theologie niet zomaar een intern tijdverdrijf is van wat kerkelijke, aan de orthodoxie ontgroeide professoren. Nee, de moderne theologie getuigt ook. En op wat voor manier! Zij gooit voor de buitenwereld de Bijbel en haar betrouwbaarheid te grabbel.”

Ik probeerde terug te vinden wat nu deze tweespalt tussen de christenbroeders naar boven had gebracht. Het artikel van De Jager (Is Para-wetenschap ook wetenschap?) staat niet online op de site van Skepsis, maar natuurlijk wel op de USB stick met alle Skepters van de eerste 25 jaargangen. Het kan eigenlijk alleen om de volgende stukken uit zijn verhaal gaan:

Ik wens op dit punt goed begrepen te worden. Het zou één van de grootste ontdekkingen van de mensheid zijn wanneer we inderdaad kontakt zouden kunnen verwerven met buitenaardse intelligenties; en een niet onaanzienlijk aantal onderzoekers besteedt een belangrijk deel van hun werkzame leven aan de speurtocht naar die intelligentie. Maar kritisch zoeken, op wetenschappelijk verantwoorde wijze, is heel wat anders dan botweg beweren, uit sensatiezucht of uit geldbejag, dat men buitenaardse wezens ontmoet heeft.

Prof. dr. C. de Jager (foto uit Skepter 1.1, 1988)
Prof. dr. C. de Jager (foto uit Skepter 1.1, 1988)

iets verder:

Bij dat alles zal men zich dienen te baseren op de verworvenheden van de wetenschap. Als iemand met een ‘waarneming’ komt die inhoudt dat een ruimteschip ons zou naderen met een snelheid groter dan die van het licht dan is duidelijk dat we die waarneming moeten verwerpen omdat wetenschappelijk onderzoek uit den treure bewezen heeft dat zo’n snelheid niet bestaan kan.

en nog wat verderop in het stuk:

Waar het doorgaans aan schort is een niet duidelijk beseffen van wat ‘waarschijnlijkheid’ is. Iemand die op grote hoogte een ballonnetje voorbij ziet vliegen en dat tot een buitenaards ruimteschip verklaart omdat ‘het toch wel erg onwaarschijnlijk is dat iemand vandaag, zo vroeg in de ochtend een ballonnetje zou oplaten’ (historisch!) die beseft niet dat de kans aanzienlijk groter is dat ergens in ons land met zijn veertien miljoen bewoners iemand op het malle idee komt om een ballonnetje op te laten, dan dat wezens ons in een buitenaards ruimteschip komen bezoeken, snel langs vliegen, daarbij slechts door één of enkelen gezien worden, en daarna verdwijnen om niets meer van zich te laten horen. Waarom blijven ze niet enkele weken of jaren op de aarde na hun reis van, vermoedelijk, duizenden jaren, om na een grondige kennismaking, wellicht na een bezoek aan de Verenigde Naties, de saaie en lange terugtocht weer te gaan ondernemen. Met andere.woorden: de natuurlijke oorzaak is meestal enorm veel waarschijnlijker dan de para-natuurlijke, maar dat wordt door velen niet begrepen; in het bovenstaande voorbeeld omdat men er vaak geen besef van heeft hoeveel waarschijnlijker de ene verklaring is dan de andere.

Als je dat zo leest, begrijp ik eigenlijk niet waar Trouw het over had. Ik vond nergens iets terug in het verhaal van De Jager als “we stellen vast dat er op de aarde intelligentie heerst, maar hebben geen aanleiding te denken dat er in het heelal nog meer planeten als de aarde zijn.” zoals het ND Trouw weer citeert. Misschien mis ik wel iets in die eerste Skepter, maar het lijkt erop dat de schrijver van Trouw een eigen interpretatie van het verhaal van De Jager heeft aangevallen. Het stuk van Trouw is helaas niet in Delpher opgenomen en ook niet via het eigen archief op de website terug te vinden. De eerdere bespreking van de Skepter in het ND, waarin verwezen wordt in het artikel dat ik als aanleiding heb gebruikt, staat wel in Delpher. Daaruit valt op te maken dat de ‘orthodoxen’ indertijd de Skepter waarschijnlijk beter hebben gelezen dan de wat liberalere gelovigen van de Trouw. Tekstgetrouwheid heeft zo zijn voordelen.

Filed Under: Algemeen, Skepticisme Tagged With: buitenaards leven, Kees de Jager, Nederlands Dagblad, skepter, Trouw

“De grenzen van de wetenschap” – het Denkgelag

9 November 2013 by Pepijn van Erp 10 Comments

Op 17 oktober debatteerden vooraanstaande denkers Daniel Dennet, Massimo Pigliucci en Lawrence Krauss in Gent over ‘De grenzen van de wetenschap’. Dit debat was georganiseerd door Het Denkgelag en hier op Kloptdatwel plaatsten we er eerder een aankondiging voor. Iedereen die daar niet bij kon zijn, kan het debat nu alsnog bekijken. 

Moderator van het debat is overigens Maarten Boudry, die onlangs met Pigliucci het boek ‘Philosophy of Pseudoscience‘ samenstelde.

Het is nogal een zit om de bijna twee uur achter elkaar uit te kijken. Het volgende lijstje met onderwerpen (en de starttijden) die aan de orde komen, kan daarom helpen om meteen naar stukken te springen die je het meest interesseren:

00:00 Introduction
07:07 Limits of Science
19:40  God & the Supernatural
31:20  Science & Morality
50:11  Something out of Nothing
1:03:42  The Value of Philosophy
1:20:59  Cognitive Limits
1:35:43  Questions:
– 1:35:56 Science & Politics
– 1:43:33 The Status of Economics
– 1:48:17 Does Consciousness Exist?

1:55:00 Credits

Filed Under: Algemeen, Wetenschap Tagged With: daniel dennet, FILOSOFIE, het denkgelag, lawrence krauss, maarten boudry, Massimo Pigliucci

  • « Go to Previous Page
  • Page 1
  • Interim pages omitted …
  • Page 113
  • Page 114
  • Page 115
  • Page 116
  • Page 117
  • Interim pages omitted …
  • Page 146
  • Go to Next Page »

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
Polarisatie juist goed voor democratie?
5 June 2025 - Ward van Beek
Polarisatie juist goed voor democratie?

.Soms lijkt het wel alsof we elkaar de hele dag de tent uit vechten. Op social media, bij verjaardagsfeestjes en in talkshows zijn we het oneens over vaccins, over Gaza, over vrouwenrechten. Dat blijkt ook uit onderzoek van het Sociaal…Lees meer Polarisatie juist goed voor democratie? › [...]

Ype & Ionica zijn Skeptisch
5 June 2025 - Ward van Beek
Ype & Ionica zijn Skeptisch

Zier hier de hele strip!  [...]

Inschrijvingen Skepsiscongres 2025 geopend: Was vroeger alles beter?
9 May 2025 - Ward van Beek
Inschrijvingen Skepsiscongres 2025 geopend: Was vroeger alles beter?

.Het vorige congres ligt nog vers in ons geheugen, maar omdat ontwikkelingen steeds sneller gaan zijn wij alweer druk bezig met het Skepsiscongres 2025, op zaterdag 1 november a.s.  De maatschappij bekeken met een skeptische bril Je hoort het vaak:…Lees meer Inschrijvingen Skepsiscongres 2025 geopend: Was vroeger alles beter? › [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

Our Medical Establishment is Flailing
6 June 2025 - Jonathan Howard

It's impossible to keep track of it all. The post Our Medical Establishment is Flailing first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Should You Take Vitamin K With Your Vitamin D?
5 June 2025 - Scott Gavura

Vitamin K is increasingly marketed with Vitamin D. But is this combination evidence-based? The post Should You Take Vitamin K With Your Vitamin D? first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Seed Oils Are Not Bad For You
4 June 2025 - Steven Novella

So-called “health influencers” – self-appointed health gurus spreading their unvetted opinions about health through social media, have apparently decided that seed oils are bad for you. Our chief health guru, RFK Jr, even blames seed oils for the obesity epidemic (based on the flimsiest of evidence and logic, which is his MO). I’m not exactly sure where this demonizing of seed oils […] The post Seed Oils Are Not Bad For You first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Klaas van Dijk on De linke weekendbijlage (22-2025)@Hans1263, daarom heb ik vandaag bij de handhaver / toezichthouder IGJ een nieuwe klacht ingediend tegen de Radboud UMC arts
  • Klaas van Dijk on De linke weekendbijlage (22-2025)@Renate1, enerzijds lijkt het erop dat Jona Walk ergens tijdens het begin van de coronapandemie de weg kwijtgeraakt is. Anderzijds
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (22-2025)In normaal Nederlands noemen we dit gedrag liegen, bedriegen, draaien, manipuleren etc. Artsen die dit gedrag vertonen zijn ook niet
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (22-2025)Barracuda besteedde onlangs ook weer aandacht aan dit warhoofd. https://barracudanls.blogspot.com/2025/06/oversterfte.html Hoe kan deze dame
  • Klaas van Dijk on De linke weekendbijlage (22-2025)@Hans1263, Jona Walk heeft al geruime tijd (nagenoeg uitsluitend) omgang met zulke lieden. In deze recente opname van De Nieuwe

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in