Kloptdatwel?

Pepijn van Erp

Uit Skepter: Het Ronde Huis van Wodan

by 27 Comments

RondeHuisNunspeet-uitsnede“Het is wonderlijk hoe sommige verhalen een eigen leven kunnen gaan leiden. Als geruchten maar lang genoeg blijven circuleren, kan het idee postvatten dat er wellicht toch iets van waar is. De geschiedenis van het Ronde Huis is zo’n verhaal, dat aan elkaar hangt van geruchten en speculaties. Het vormt nog steeds een bron van inspiratie voor complotdenkers.

Het Ronde Huis werd vanaf 1904 gebouwd in een uitgestrekt bos- en heidegebied ten zuiden van Nunspeet, dat was aangekocht door ingenieur Frank van Vloten (1858-1930), die de wildernis in cultuur wilde brengen. Hij liet veel bomen aanplanten en kapte ook veel hout, dat via een veldspoorlijntje naar het station in Nunspeet kon worden vervoerd. Het landgoed was geschikt voor de jacht. Er werden bovendien allerlei gewassen verbouwd, er werden varkens gefokt en er liepen koeien, paarden, kippen, eenden, kalkoenen en pauwen rond. Frank van Vloten was in 1888 getrouwd met de kapitaalkrachtige Constance Lans en had twee zonen. Zijn gezin vestigde zich op de twee bovenste verdiepingen van het huis, terwijl de opzichter en zijn gezin op de onderste verdieping woonden.”

Bij het uitkomen van een nieuwe Skepter komen de meeste artikelen uit het vorige nummer online beschikbaar. Daarom kun je ook als je (nog) geen abonnee bent nu het vervolg van dit artikel lezen. Op de Skepsis website is er geen mogelijkheid om te reageren op de artikelen, dan kan wel hieronder.

Lees het volledige artikel op de site van Skepsis:

Het Ronde Huis van Wodan

door Agnes Tieben, Skepter 26.1 (2013)

Een item van Omroep Gelderland over het huis (2012):

 

Uit Skepter: Echte Zombies op Haïti

by 4 Comments

“Zombies zijn ‘levende doden’. Op Haïti zouden voodoopriesters met zwarte magie of een giftig poeder mensen in zombies transformeren. Hollywood gebruikte zombies als goedkope monsters voor B-films, maar kan hun intussen een A-status niet meer onthouden.

iwalkedwithazombieWaar moet u banger voor zijn: een zombie of een spook? Een groter verschil tussen twee griezels lijkt niet mogelijk. Een zombie is een kadaver zonder geest en een spook is een geest zonder lichaam. Volgens de filosoof Philip Goff zouden we op basis van cartesiaanse twijfel banger moeten zijn voor een spook: volgens hem de minst onzekere van beide verschijningsvormen. Zijn redenatie is gebaseerd op een gebrek aan inleving. Hij kan zich absoluut geen beeld vormen van een zombie. Op zich niet vreemd. Menig woordenboek omschrijft een zombie als een levende dode of een ondode en echt duidelijk is die uitleg niet. Ook Lazarus en Jezus stonden op uit de dood, maar niemand zal hen zombies noemen. Zelfs het monster van Frankenstein, een verzameling van dode lichaamsdelen, voldoet niet aan het stereotype. De hedendaagse zombie is een bloeddorstige ondode zonder persoonlijkheid of ziel, opgestaan door magie, een virus of een modern wonder. Ook deze definitie kent zijn uitzonderingen. Maar maakt u zich niet ongerust: als u een zombie tegenkomt, herkent u hem zonder twijfel.”

Bij het uitkomen van een nieuwe Skepter komen de meeste artikelen uit het vorige nummer online beschikbaar. Daarom kun je ook als je (nog) geen abonnee bent nu het vervolg van dit artikel lezen. Op de Skepsis website is er geen mogelijkheid om te reageren op de artikelen, dan kan wel hieronder.

Lees het volledige artikel op de site van Skepsis:

Vergiftigde zombies en opstandige doden


door redacteur Dirk Koppenaal, Skepter 26.1 (2013)

Clairvius Narcisse keerde 18 jaar na zijn begrafenis terug naar zijn familie.
Clairvius Narcisse keerde 18 jaar na zijn begrafenis terug naar zijn familie.

Een van de verhalen die Koppenaal beschrijft, is dat van Clairvius Narcisse. Die werd in 1962 dood verklaard nadat zijn toestand in korte tijd zeer verslechterd was. De volgende werd hij begraven, maar achttien jaar later ontmoette zijn zuster hem op een lokale markt. Narcisse vertelde dat hij gedrogeerd was geweest en bij zijn begrafenis bij bewustzijn was geweest. Korte tijd na zijn ter aarde bestelling werd hij uit de kist gehaald door een bokor.
Twee jaar werd hij gedwongen op een suikerplantage te werken met andere zombies, de hele tijd gedrogeerd. Op een gegeven moment wisten de zombies hun meester te doden en te ontsnappen. Narcisse zwierf daarna zestien jaar over Haïti rond en nam pas weer contact op met zijn familie toen hij erachter kwam dat zijn broer, die hij beschuldigde als opdrachtgever tot zijn zombificatie, was overleden.
Dat Narcisse inderdaad was wie hij claimde te zijn, werd bevestigd door Scotland Yard aan de hand van zijn vingerafdrukken. De suikerplantage waar hij aan het werk zou zijn gezet, werd echter nooit gevonden.

(titelafbeelding: Zombie Walk, Zombie Fest 2008, Pittsburgh)

 

KRO Brandpunt doet een Niburuutje

by 383 Comments

KRO Brandpunt heeft zich lekker laten inpakken door de sprookjes van Coen Vermeeren en Leslie Kean. Totaal kritiekloos werden gisteravond in een sneltreinvaart een aantal oude en minder oude UFO verhalen opgedist. Sommige nog niet afdoende verklaard, maar de meesten zijn inmiddels toch vrij uitgekauwd. Maar dat maakt niet uit in de minder serieuze ufologie, elke aandacht is meegenomen om meer boekjes te verkopen. Vermeeren en Kean zullen zich in hun handen wrijven met de gratis reclame voor hun schrijfsels.

KRO Brandpunt ziet ze vliegen
KRO Brandpunt ziet ze vliegen

Zowel op de site van Skepsis als hier op Kloptdatwel zijn veel van de waarnemingen besproken die in de Brandpunt uitzending (vanaf 11:30) opgevoerd worden.  Zo kwam de Belgische UFO-golf weer eens voorbij. Grappig om te zien dat Kean bladerend in haar boek snel voorbij de pagina met foto’s van de driehoekige UFO gaat, die ze eerst nog als het belangrijkste fotografische bewijs beschouwde. Daar is ze enigszins schoorvoetend van afgestapt toen kort na het verschijnen van haar boek bekend werd dat het om een vervalsing gaat.
Ook de recente UFO boven Bremen kwam langs, maar waarom niet even gemeld dat al snel toch wel duidelijk is geworden wat daar aan de hand was? En het clubje uit Chili, dat een voorbeeld zou moeten zijn hoe je wel om moet gaan met UFO-meldingen, kennen we al van niet zo’n indrukwekkend onderzoek (‘UFO-video uit Chili bewijst ’t: ze hebben zes pootjes‘).

Om de boel toch een beetje te onderbouwen, toont presentator Aart Zeeman ons het COMETA-rapport ‘van de Franse overheid’. Marcel Hulspas besprak in 2002 het rapport al eens in Skepter. Zijn conclusie:

Het in UFO -kringen zo geprezen COMETA -rapport valt dus om meerdere redenen op. Ten eerste vanwege het teleurstellende gebrek aan werkelijk nieuwe informatie. Ten tweede vanwege het pseudo-natuurkundige gebabbel en de overdaad van kromtaal die als ‘scientific’ wordt aangeprezen. Ten derde is er de ondraaglijke lichtheid en chaotische opbouw van hoofdstukken als ‘ UFO ’s and Defense’ en ‘Scientific Implications’. Ten vierde het feit dat hier alle versleten stokpaardjes uit de derderangs UFO -literatuur weer van stal worden gehaald.
Dit is uiteraard geen rapport van enig zichzelf respecterend Frans overheidsorgaan. Dit is het slecht geschreven en amateuristisch vertaald verslag van een hobbyclubje (waarvan minimaal één lid te veel spannende UFO -boekjes heeft gelezen). Ufologen die hier enige waarde aan hechten, die denken dat dit op de buitenwacht indruk maakt, leggen daarmee een indrukwekkende verklaring van intellectuele armoede af. Het klinkt zo mooi, een voorwoord van général Norlain, voormalig directeur van het IHEDN , maar hij zegt niets meer dan dat hij het fijn zou vinden als de Franse autoriteiten hier iets mee zouden doen. Verder heeft IHEDN zelfs geen kopieerkosten aan dit flutrapport uitgegeven. Het is simpelweg verschenen als artikel.
De voorpagina vermeldt trots: ‘This paper originally appeared in a special issue of the magazine VSD published in France in July 1999’. VSD (de afkorting staat voor Vendredi, Samedi, Dimanche) is een Franse weekblad. Juli staat voor komkommertijd.

Uit Skepter 15.1, te lezen als u in bezit bent van de Skepter-USB of lees anders deze bespreking op Grenswetenschap.nl die ook niet zo slecht is.

Verdere onderbouwing? Oh ja, de heer Vermeeren, hoofd van Studium Generale van de TU Delft. Nou ja, daar is hier al genoeg over geschreven en waarom die man nog als autoriteit op dit gebied wordt opgevoerd is me een raadsel, hij heeft zelf eens gezegd dat hij niets kon bedenken waarin hij niet zou geloven! De onderzoeksjournalisten van KRO Brandpunt hadden waarschijnlijk niet de moeite genomen hem even te googelen, want de volgende artikelen staan toch vrij hoog in de zoekresultaten:

en de universitaire voorlichter begon gisteravond alvast met het afstoffen van zijn blog waarin de houding van de TU Delft ten opzichte van Vermeeren uiteen wordt gezet.

Natuurlijk is het zo dat er soms waarnemingen overblijven die niet direct afdoende verklaard kunnen worden, bij gebrek aan voldoende details of elkaar tegensprekende getuigen, bijvoorbeeld. Maar om van ‘niet verklaard’ naar ‘onverklaarbaar zonder buitenaardse oorsprong’ te komen, is een stap waar heel wat sterker bewijsmateriaal voor geleverd moet worden dan de gevallen in de uitzending. Serieuze aandacht voor het onderwerp lijkt me prima, maar dan wel met serieus te nemen gasten. Een gênante vertoning van Brandpunt!

 

Kip zonder kop beter af met aanroepen Allah

by 23 Comments

Veel religies hebben voorschriften met betrekking tot voedsel. Volgens islamitisch gebruik zijn kippen bijvoorbeeld pas halal als je ze op de juiste manier slacht. Tijdens het slachten moet Allah  aangeroepen worden en niet wat anders, want dan is het vlees haram en mag een moslim het eigenlijk niet eten. Nu zou je als gelovige moslim dit voorschrift gewoon kunnen accepteren als een gegeven, maar als je nu op basis van modern wetenschappelijk onderzoek kunt laten zien dat er ook ‘objectieve’ argumenten voor zijn, dan ben je natuurlijk wel gek als je dat niet probeert. Niet dan?

Onderzoekers van de universiteit van Batna in Algerije publiceerden vorig jaar een artikel waarin ze verschillen laten zien tussen het vlees van correct geslachte kippen en van kippen waarbij het ritueel niet helemaal goed werd uitgevoerd (pdf). De onderzoekers kozen 66 kipjes uit om te slachten. De ene helft werd keurig volgens islamitisch gebruik om zeep geholpen: de halsslagader, luchtpijp en slokdarm worden met één haal van een scherp mes doorgesneden onder het aanroepen van Allah met de woorden ‘Bismillah-Allahu Akber’. De minder fortuinlijke groep moest het stellen met dezelfde behandeling waarbij het aanroepen van Allah achterwege werd gelaten. Vervolgens werden delen van de borstspier en de levers op sterk water gezet en gestuurd naar een laboratorium voor nader onderzoek.

In het weefsel van de kippen die zonder aanroep van Allah waren geslacht, waren veranderingen te zien. Diverse opeenhopingen van cellen in de bloedvaten van de levers en het borstvlees. De netjes geslachte kipjes hadden hier geen last van. Heel duidelijk wordt dat uit de afbeeldingen die in het artikel staan:

Volkomen helder, links haram en rechts halal
Volkomen helder, links haram en rechts halal

Ja, en die opeenhopingen vormen een uitgelezen kans voor de groei van bacteriën volgens de auteurs. De suggestie is duidelijk: het slachtvoorschrift kan ook vanuit gezondheidsoogpunt goed onderbouwd worden. Met deze plaatjes moeten we het trouwens doen wat onderbouwing betreft. Er is niet eens een tabel waarin de gevonden verschillen netjes geturfd tegenover elkaar gezet zijn.
De bedroevend lage kwaliteit van dit onderzoek lijkt overigens niet in eerste instantie ingegeven om de uitkomst te bereiken die vanuit religieus standpunt gewenst is. Toen ik zocht wat de eerste auteur nog meer had geschreven, trof ik een soortgelijk artikel aan in hetzelfde tijdschrift. Even weinig data en nog minder plaatjes, maar nu ging het niet om religieus slachten, maar om het opkweken van kuikens in ruimtes bij normale of verhoogde temperatuur.

Sommige tijdschriften publiceren alles, als je maar betaalt. Nou ja, alles? Misschien had de editor van dit blad (International Journal of Poultry Science) dat in Pakistan wordt uitgegeven wel even achter zijn oren gekrabd als de uitkomst net andersom was geweest. Dat is natuurlijk wel het ‘risico’ als je als bepaalde zaken, die je op grond van geloof aanneemt, wil toetsen op een eerlijke wetenschappelijke manier. Of zouden de onderzoekers dan het artikel misschien niet hebben ingestuurd en zo de editor zijn dilemma hebben bespaard? Over een ethische commissie die het onderzoek goedgekeurd heeft, rept het artikel niet en ik denk niet dat het tijdschrift het voorschrijft. De kippen zullen allemaal wel gewoon verkocht zijn voor consumptie, ook naar haram geslachte kippen is er in Algerije waarschijnlijk vraag genoeg.

(via een blog van Jeffrey Beall [mirror])

 

Uit Skepter: Piet Borst over ‘The Pseudoscience Wars’

by 84 Comments

collision“‘Niemand afficheert zichzelf als pseudowetenschapper. Ik ga niet ’s ochtends naar het lab om pseudowetenschappelijke proeven te doen in mijn pseudowetenschappelijke project. Pseudowetenschap doen de anderen.’

Met deze passage begint het boek van Michael Gordin (2012), The pseudoscience wars. Historicus Gordin hangt zijn verhaal op aan de kleurige would-be astronoom Immanuel Velikovsky, maar behandelt en passant de vele vermommingen waarin de pseudowetenschap zich toegang verschaft tot het wetenschappelijke toneel. Dominant zijn de creation science, pogingen om de juistheid van het Bijbelse scheppingsverhaal wetenschappelijk te onderbouwen, en de caleidoscoop van alternatieve behandelwijzen. Tot diep in de twintigste eeuw waren er echter pseudowetenschappelijke stromingen binnen de serieuze wetenschap, zoals het lysenkoïsme in Rusland en Velikovsky in de VS, die prominent in de schijnwerper wisten te komen.”

Bij het uitkomen van een nieuwe Skepter komen de meeste artikelen uit het vorige nummer online beschikbaar. Daarom kun je ook als je (nog) geen abonnee bent nu het vervolg van dit artikel lezen. Op de Skepsis website is er geen mogelijkheid om te reageren op de artikelen, dan kan wel hieronder.

Lees het volledige artikel op de site van Skepsis:

Pseudowetenschap

door Piet Borst, Skepter 26.1 (2013). Piet Borst is emeritus hoogleraar klinische biochemie aan de Universiteit van Amsterdam, schrijft o.a. columns in NRC en hij is ook lid van het Comité van Aanbeveling van de Stichting Skepsis.

In zijn bespreking van het boek van Gordin besteedt Borst eerst aandacht aan Intelligent Design en de positieve ontvangst daarvan door enkele Nederlandse wetenschappers met name aan de Vrije Universiteit. In de Skepter werd in 2002-2003 een discussie gevoerd waarin de professoren Ronald Meester (VU) en Cees Dekker (TU Delft) het voor ID opnamen. Recent kwam de discussie weer naar bovenn door een omstreden promotie:

Ik zou de stille dood van ID niet hebben aangehaald, als er niet recent nog een laatste stuiptrekking was geweest. Aan de VU promoveerde op 11 december 2012 de bioloog Joris van Rossum op een filosofisch proefschrift, waarin hij claimt dat seksuele voortplanting onverklaarbaar is op basis van de evolutietheorie. Parmantig concludeert de jonge doctor dat hij dus Darwins evolutietheorie heeft gefalsificeerd. Nu is er altijd wel gesteggeld over de precieze evolutionaire voordelen van seks, maar anno 2012 is er geen enkele serieuze evolutiebioloog die denkt dat seks wringt met Darwin.

De Nederlandse evolutiebiologen vielen dan ook en bloc over het VU-proefschrift heen. Van Rossum had de recente literatuur niet gelezen en wat hij wel had gelezen, had hij niet begrepen. De grootste gram trof de beide promotoren, de filosoof Van Woudenberg en de wiskundige Meester, die een promovendus hebben begeleid bij de bestudering van een onderwerp waar ze beiden geen verstand van hebben. Ook de VU gaat niet vrijuit. Van Woudenberg en Meester zijn ID-paladijnen van het eerste uur. Die kun je niet los laten rondlopen in de serieuze biologie. Daar moet je geharnaste evolutiebiologen naast zetten om dit soort ID-oprispingen tegen te gaan. Ook de rector van de VU heeft dat inmiddels publiekelijk erkend.

Godsdienstfilosoof Taede Smedes vond dat Borst met deze kritiek nogal uit de bocht vliegt en die VU-kwestie er wat kunstmatig bijsleept om de betrokken wetenschappers zo wat gemakzuchtig als pseudowetenschappers weg te zetten: ‘Scepticus Piet Borst gooit met modder‘ (overigens is Smedes zelf bepaald geen aanhanger van ID). Meester ging een stapje verder dan het schrijven van een blog en leverde onlangs een boekje af, Arrogant getiteld. De discussie kan worden voorgezet naar aanleiding van het stuk dat Gerdien de Jong in de meest recente Skepter daar weer over schreef:

ARROGANTE DARWINISTEN
Eind 2012 promoveerde Joris van Rossum op een filosofisch proefschrift waarin hij de evolutietheorie ten val probeerde te brengen door te betogen dat deze niet in staat is om seksuele reproductie te verklaren. Evolutiebiologen waren van mening dat het proefschrift onder de maat was. In antwoord op deze kritiek schreef een van de promotoren, de wiskundige prof. Ronald Meester, het boekje Arrogant (2014). Meester vindt dat darwinisten te veel pretenties hebben en minder weten dan ze denken. De auteur blijkt echter zelf niet veel verstand van zaken te hebben. Zo beweert hij onder meer dat de evolutietheorie gaat over hoe selectie werkt op genen.

Als je nog geen abonnee bent, kun je een proefnummer aanvragen voor maar 4 euro en het dan toch lezen.